Ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Шупашкарти Лакрей вӑрманӗнче ВИЧ тата СПИД чирӗсем ернисене палӑртмалли акци иртӗ. Ӗнер ун пеккине Шупашкарти медицина колледжӗнче йӗркеленӗ.
СПИДпа тата инфекци чирӗсен профилактикипе тата ҫав чирсемпе кӗрешес енӗпе ӗҫлекен республикӑри центр тата «Волонтер-медиксем» общество организацийӗн регионти уйрӑмӗ пуҫарнипе ирттернӗ акци вӑхӑтӗнче студентсене чир ҫинчен каласа кӑтартнӑ, буклетсем валеҫнӗ, ВИЧпа СПИДа тӗрӗслеме анализ илнӗ.
Ун йышши тепӗр акци ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Шупашкарти кооператив институтӗнче иртмелле. Ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Лакрей вӑрманӗнче йӗркелӗҫ. Унта пухӑннисене чир епле ернине ӑнлантарса панипе пӗрлех сывлӑха тӗрӗслемешкӗн анализ илӗҫ. Ку процедурӑшӑн пӗр пус та тӳлемелле мар.
Шупашкарта 22-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбус уҫасси пирки сӑмах тухни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Ҫак кунсенче ҫакна официаллӑ майпа ҫирӗплетнӗ. Вӑл 49-мӗш маршрутка вырӑнне кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнчен ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районне ҫӳрӗ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, троллейбус «Ҫӑкӑр» тулли мар яваплӑ общество — Университет» маршрутпа ҫӳрӗ. Кунсӑр пуҫне тепӗр икӗ троллейбус маршрутне кӑштах улӑштарӗ. Ку 9-мӗш маршрута пырса тивет. Вӑл Хӗрлӗ тӳреме анӗ. 21-мӗш троллейбус та маршрута улӑштарӗ. Вӑл университета ҫитсен каялла Гузовский урамӗн ҫулӗпе килӗ.
7-мӗш маршрутлӑ троллейбус вара пачах ҫӳреме пӑрахӗ. Вӑл «Ҫамрӑклӑх бульварӗ – Агрегат савучӗ» маршрутпа ҫӳренӗ.
Ҫитес ҫул ҫӗршыври Сапантуй Шупашкарта иртмелле. Аҫтӑрханта иртнӗ тутарсен наци уявӗнче «Тулпара» Сапантуй элемне Чӑваш Ене панӑ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, уява тутарсем Шупашкарта ирттерме палӑртаҫҫӗ.
Икӗ кун каялла, ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Шупашкарта тутарсен Сапантуйӗ иртнӗ. Ытти ҫулсенчи евӗрех кӑҫал та наци уявне тутарсемпе Шупашкарта пурӑнакансем Лакрей вӑрманне пуҫтарӑннӑ.
Сӑмах май, Сапантуя ытти вырӑнта та йӗркелеҫҫӗ. Темиҫе ҫул каялла Ҫӗнӗ Шупашкарта тутарсем хӑйсен чи пысӑк уявне паллӑ тунине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Тутарсем ҫеҫ мар, тӗрлӗ регионта пурӑнакан чӑвашсем те наци уявне ирттерме тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Тольяттинче «Уяв» иртмелле.
Орел хулинче шашка енӗпе ӑмӑрту иртнӗ. Унта Чӑваш Енӗн ҫамрӑк спортсменӗ виҫӗ медаль ҫӗнсе илнӗ.
Шупашкарти 61-мӗш шкулта вӗренекен Даниил Леонидов Раҫҫей шайӗнче иртнӗ ӑмӑртура палӑрнӑ. Вӑл – Европа тата тӗнче шайӗнчи ӑмӑртусен чемпионӗ. Хальхинче те вӑл медальсем ҫӗнсе илнӗ.
Даниил турнир рекордне ҫӗнетнӗ. Ӑна Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине кӗртнӗ. Команда Болгарире ҫурла уйӑхӗнче 23-мӗшӗнчен пуҫласа авӑнӑн 2-мӗшӗччен иртекен ӑмӑртӑва хутшӑнӗ.
Сӑмах май, Орелта иртнӗ ӑмӑртӑва Азербайджана, Арменири, Беларуҫри, Грузири, Италири, Латвири, Литвари, Молдовӑри, Раҫҫейри, Украинӑри 160 яхӑн спортсмен хутшӑннӑ.
Нумаях пулмасть Александра Лазаревӑн 100 ҫулхи юбилейне Шупашкар районӗнчи Ҫӳлтикасассинче паллӑ тунӑ. Ҫак кунсенче, ҫу уйахӗн 11-мӗшӗнче, ҫыравҫа халалланӑ литература каҫӗ К.В.Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче те иртнӗ.
Литература каҫне шкул ачисем, студентсем, ҫыравҫӑсем, поэтсем, ӑсчахсем, Александра Лазаревӑн тӑванӗсем хутшӑннӑ. Унта юрӑсем те янӑранӑ. Ҫултикассинчи хӑнасем те, Александра Лазаревӑн тӑванӗ те юрӑ шӑрантарнӑ.
Александра Лазаревӑпа Леонид Агаковӑн хӗрӗ Алиса Агакова, Юрий Сементер поэт, Геннадий Дегтярев чӗлхеҫӗ тата ытти сумлӑ ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем Александра Лазаревӑн пултарулӑхне пысӑк хак панӑ.
Александра Лазарева 1917 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Тури Тӑмлай ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑтам пӗлӳ илнӗ хыҫҫӑн Балашовӑри авиаци техникумӗнче ӑс пухнӑ. 1939 ҫулта хавшанӑ сывлӑхне пула авиацие хӑварма тивнӗ. Шупашкара килсен ҫыравҫӑсен курсӗнче вӗреннӗ, 1945 ҫултанпа литература каҫалӑкӗнче тӑрӑшнӑ. Унӑн паллӑ кӗнекисене асӑнса хӑвармалла: «Чипер Анна», «Ҫутӑ пӗве», «Телейлисем», «Хӗр чӗри», «Санӑн ҫитмӗл ҫичӗ тус».
Ҫу уйӑхӗн 15-24-мӗшӗсенче Чӑваш Енре СПИДран вилнӗ ҫынсене асӑнмалли пӗтӗм тӗнчери куна халалласа декада ирттерӗҫ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак тапхӑрта ВИЧ пуррипе ҫуккине тӗрӗслеме май пур. Республикӑри СПИДпа кӗрешмелли тата профилактика центрӗнче вара 8 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен сывлӑха тӗрӗслеме май пур. Ку – тӳлевсӗр, кирлӗ пулсан ят-шыва та кӑтартмаҫҫӗ.
Кунсӑр пуҫне ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкарти медицина колледжӗнче «Стоп ВИЧ\СПИД» акци ирттерӗҫ. Ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче вара 11 сехетре Лакрей вӑрманӗнче анонимлӑ майпа анкетировани витӗр тухма пулать, ыйтусем пама та май пулӗ.
Ака у йӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне республикӑра 2362 ҫын ВИЧ-инфекциллӗ шутланать. Вӗсенчен 64-шӗ вилнӗ.
Ҫанталӑк сивӗ тӑнӑ май ҫынсем хваттерсенче шӑнаҫҫӗ. Кӳршӗ республикӑра ҫӗнӗрен ӑшӑ панӑ. Ҫак кунсенче Чӑваш Енре те ку ыйтӑва хускатнӑ.
Паян Шупашкарти ача пахчисемпе шкулсене ӑшӑ панӑ. Кун пирки «Мари Эл тата Чӑваш Ен» Т Плюс филиалӗн пресс-служби пӗлтерет.
Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ паянтан ача пахчисемпе шкулсене ӑшӑ парасси пирки йышӑну тунӑ. Паянхи 14 сехет тӗлне хулари 16 вӗренӳ учрежденине ӑшӑ панӑ
Ҫӗнӗ Шупашкарта та ачасем шӑнмӗҫ. Унта та ача пахчисемпе шкулсенче пӑрӑхсем ӑшӑ ӗнтӗ. Мэри хулари ҫуртсене ӑшӑ парасси пирки ыйтӑва сӳтсе явать.
Шупашкарӑн Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ районӗнчи Граждан урамӗнчи «Эльмен урамӗ» «С.П. Королев академик урамӗ» ячӗллӗ пулӗ. Чарӑну ятне ылмаштарасси ҫинчен йышӑнӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Йышӑнӑва вӑл вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӗн пӗтӗмӗшле принципӗсем ҫинчен калакан федераци саккунӗпе тата Чӑваш Республикин администраципе территори йӗркелӗвӗ ҫинчен калакан саккунӗсемпе килӗшӳллӗн тунине палӑртнӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхпа хӑтлӑх кӗртессипе ӗҫлекен управлени чарӑну ятне вырӑсла тата чӑвашла ҫырассишӗн яваплине палӑртнӑ. Чарӑнусене икӗ чӗлхепе ҫырмалли чӗлхесем ҫинчен калакан саккунпа килӗшӳллӗн пурнӑҫланса пымалли паллӑ-ха. Ҫапах та тӳре-шара йышӑнӑвӗнче ҫавна палӑртни пӑсӑк пулас ҫук.
Шупашкарти Пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль кӑҫал ҫу уйӑхӗн 22-27-мӗшӗсенче пулассине, хальхипе вӑл 10-мӗш хут иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. Ӗнер ку ыйтупа Чӑваш наци вулавӑшӗнче пӗрремӗш пресс-конференцие пухӑннӑ. Ӑна кинофестивалӗн программа директорӗ Сергей Лаврентьев скайппа ирттернӗ.
Аса илтерер, кинофестивальте тулли метражлӑ 11 фильм кӑтартма палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне экран ҫине 14 этника тата регион фильмӗсем тухӗҫ. Конкурса кӗртмен 60 ытла картинӑпа та ун вӑхӑтӗнче паллашма май килӗ. «Союзмультфильм» киностуди экран ҫине мультфильмсем кӑларӗ.
Жюри Францире, Пушкӑртстанра, Якут, Хакас, Удмурт республикисенче, Тутарстанра, Чӑваш Енре ӳкернӗ ӗҫсене хаклӗ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти Б. Хмельницкий урамӗнчи нумай хваттерлӗ пурӑнмалли ҫурт-йӗрӗн строительство ӗҫӗпе паллашнӑ. Объекта 3-мӗш стройтрест хӑпартать. 198 хваттерлӗ 9 хутлӑ ҫурт — ҫынсене кивӗ ҫуртран куҫарма хӑпартаканскер.
Стройтрест гендиректорӗ Валерий Семенов ҫурта авӑн уйӑхӗнче вӗҫлеме шантарнӑ. Пӗлтерер, кӑҫалхи ҫав уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне 13,1 пин ҫынна хӑтлӑ хваттерпе тивӗҫтерме палӑртнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев строительство ӗҫӗн пахалӑхӗпе кӑсӑкланнӑ. «Вӑхӑтра объекта хута ярассишӗн кӑна ӗҫлемелле мар, пахалӑхшӑн та тӑрӑшмалла», — тенӗ Михаил Васильевич. Строительсем ку сӑмаха ӑша хывнине палӑртнӑ май пахалӑха мала хунине ӗнентернӗ.
+5.3 °C