Шупашкарти полицейскисем Ҫветтуй Татиана чиркӗве патӗнче хураха тытса чарнӑ. Йӗплӗ пралук леш енче ларнӑскер каллех пакунлисен аллине ҫакланнӑ.
Ку чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Хальхинче ҫак арҫын укҫа вӑрлама хӑтланнӑ. 28 ҫултискер чиркӳ патӗнче ыйтса лараканскерӗн нухратне йӑкӑртма тӑнӑ-мӗн.
«Ӑнман» ку арҫынна. Инҫех мар пулнӑ патруль экипажӗ киревсӗр ӗҫе ҫийӗнчех асӑрханӑ та йӗксӗке полици уйрӑмне илсе ҫитернӗ.
Каярах ҫакна палӑртнӑ — арҫын Муркаш районӗнчен. Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫланӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Пупӑлькассинче асра юлмалли уяв пулни пирки Чӑваш наци конгресӗн пресс-службин ертӳҫи Зоя Яковлева пӗлтерет.
Яла пырса кӗнӗ ҫӗрте ял историне аса илтермелӗх «Пупӑлькасси. 1795-мӗш ҫулта ял ятне панӑ» тесе чул юпа ӑсталаса лартнӑ. Уншӑн ҫав ялта кун ҫути курнӑ, халӗ Чӑваш наци конгресӗн Президенчӗн пӗрремӗш ҫумӗнче тӑрӑшакан Валерий Клементьев ял халӑхӗпе пӗрле капашсӑр пысӑк ӗҫ тунӑ.
— Кашни ҫыннӑн тӑван ял умӗнче парӑм пур. Яла пулӑшмалла, ӑна ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратмалла. Ял пулсан чӑваш чӗлхи пурӑнать, йӑла-йӗрке упранать, — тесе шухӑшлать Валерий Клементьев.
Ҫав кун ялта Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунисене асӑнса палӑк тата Николай Асамҫӑ ячӗпе часавай уҫнӑ. Вӗсене уҫнӑ хыҫҫӑн ял ҫыннисем уяв лапамне пуҫтарӑннӑ. Унта республика ерӳтҫисемпе пӗрле сумлӑ хӑнасем, ялти ватти-вӗтти таран вӑйӑ картине тӑрса ял пуҫланӑранпа 220 ҫул тултарнине халалланӑ уява пуҫланӑ.
Тӑван тӑрӑха манманшӑн, ял халӑхӗ валли пархатарлӑ ӗҫсем тунӑшӑн Етӗрне район пуҫлӑхӗ Владимир Кузьмин ЧНК Президенчӗн пӗрремӗш ҫумне Етӗрне районӗн хисеплӗ ҫынна ята панине пӗлтернӗ.
Ӗнер Тутар Республикинчи Ҫӗпрелте Сергей Радонежский ячӗллӗ чиркӳ уҫнӑ. 2013 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче тума пуҫланӑскере проектран пуҫласа пӗтӗмпех ЧНК ертӳҫи, «Тус» акционерсен хупӑ обществин ертӳҫи Николай Угаслов йӗркелесе пынӑ.
«Хӑй пурнӑҫӗнче Николай Федорович миҫе чиркӳ лартма пулӑшман-ши...», — тесе ҫырать ун пирки конгресӑн пресс-служби. Ҫакӑншӑнах ӑна Кирилл патриарх ку уйӑх пуҫламӑшӗнче Шупашкара килсен Сергей Радонежский орденӗ парса хисеп тунине аса илтерет.
Тутарстанри Ҫӗпрелти чиркӗве уҫма Шупашкартан Чӑваш Патшалӑх Канашӗн ертӳҫи Юрий Попов тата ыттисем пырса ҫитнӗ. Чиркӳ уҫассине пӗлсе Мускав хулинчен, Кировран, Чӗмпӗртен, ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчен те унта пырса ҫитекенсем пулнӑ.
Чӑваш наци конгресӗн Президенчӗ Николай Угаслов чиркӳ тума пулӑшать, ҫавна май ӑна орденпах наградӑланӑ.
Николай Угаслов Таса пурнӑҫлӑ Сергий Радонежский ячӗпе Шупашкарта собор тума пысӑк пулӑшу кӳни пирки конгресӑн пресс-служби хыпарлать. Уҫӑ кӑмӑлшӑн ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти Владимир кнеҫ чиркӗвӗнче ҫурлан 2-мӗшӗнче Мускав тата Пӗтӗм Pyҫ Патриархӗ Святейший Кирилл указӗпе килӗшӳллӗн Вырӑс Православи Чиркӗвӗн Таса пурнӑҫлӑ Сергий Радонежскийӑн III в степеньлӗ орденне парса чысланӑ.
Аса илтеретпӗр, Чӑваш наци конгресӗн Президенчӗ Николай Угаслов «ТУС» акционерсен xyпӑ обществин пуҫлӑхӗ пулса вӑй хурать.
Орден илнине конгресс пресс-служби чыс тесе хакланӑ май конгресс хастарӗсем Николай Федоровича чунтан саламланине, "пархатарлӑ ӗҫpe вӑй хурса тӑрӑшнӑшӑн" тав тунине пӗлтерет.
Улатӑр тата Пӑрачкав епископӗ Федор пил панипе, Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке ял халӑхӗ пуҫарнипе часавай тума пуҫланӑ.
Ҫак кунсенче часавайӑн никӗсне янӑ. Савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура Кӗлӗмкассинчи храм настоятелӗ Пантелеймон протоиерей пулас часавай вырӑнне сӑвапланӑ.
Часавая халӑх укҫипе ҫӗклӗҫ. Унта кашниех тӳпе хывма пултарать. Пантелеймон атте пурне те ырӑ ӗҫе хастар хутшӑнма чӗнсе каланӑ. Укҫапа пулмасан та ӗҫпе, кӗлӗпе пулӑшни теме тӑнине палӑртнӑ вӑл.
Сӑнсем (27)
Улатӑрта Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунне хӑйне евер паллӑ тунӑ. Улатӑрсем ҫав кун ҫемйисемпех тухса ӑҫталла ҫул тытнине никам та тавҫӑрас ҫук. Ача ҫуратмалли ҫурт патне!
Ун чухне Кӳмесен парачӗ иртнӗ. Кунашкал уяв Улатӑр хулинче виҫҫӗмӗш хут иртет ӗнтӗ. Ӑна чиркӳ ҫыннисем йӗркелеҫҫӗ.
Парад ирхине чиркӳ патӗнчен пуҫланнӑ. Ашшӗ-амӑшӗ, асламӑшӗсемпе аслашшӗсем, кукамӑшӗсемпе кукашшӗсем хула урамӗпе ача ҫуратмалли ҫурт таран утнӑ. Ахальтен мар унталла ҫул тытнӑ вӗсем. Ҫапла майпа улатӑрсем ҫӗнӗ чуна ҫут тӗнчене килме пулӑшакан тухтӑрсене тав тума шутланӑ.
Тухтӑрсем валли вӗсем ятарласа чӗре евӗр пысӑк торт пӗҫернӗ. Вырсарни шкулӗн тата ача пахчин шӑпарланӗсем концерт хатӗрленӗ, вӑйӑ вылянӑ, конкурссем ирттернӗ.
Кӑҫал ҫуралнӑ ачасем те парнесӗр юлман. Вӗсен ашшӗ-амӑшне сувенирсем парнеленӗ. Уяв вӗҫӗнче тӳпене шурӑ кӑвакарчӑнсене вӗҫтернӗ.
Чӑваш Ене кӗҫех Мускав тата петӗм Руҫ Патриархӗ Кирилл килмелле. Вӑл Шупашкарта пӗрремӗш хут пулса курӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Кирилл Патриарх Чӑваш Ене ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ҫитӗ. Тунтикун, ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта пулӗ. Вӑл ҫветтуй Владимир кнеҫ ячӗллӗ чиркӳ тӑррине уҫнӑ ҫӗре хутшӑнӗ. Хальлӗхе мероприятисен программине ҫирӗплетмен-ха.
Шупашкар тата Чӑваш Епархийӗнче Кирилл Патриарх килес хыпара ҫирӗплетнӗ. Ку ыйту тӗлӗшпе пуху та иртмелле-мӗн.
Патӑрьел районӗнчи Упамса ялӗнчи халӑх пуҫарӑвӗпе ялти масар ҫинче часавай ҫӗкленет. Ӑна хута ямашкӑн ҫынсем хӑйсемех укҫа-тенкӗ пухнӑ.
Малтанах ҫак ӗҫе Александр Пятаков, Владислав Пятаков, Алексей Столяров хутшӑннӑ. Вӗсем дача, хӑна ҫурчӗсен, мунча пурисене тӑвас ҫӗрте ӗҫлеҫҫӗ. Вӗсем укҫа пухса пулас часавай валли пура тунӑ.
Утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ялти комитет ыйтнипе комисси часавай лартмалли вырӑна тӗрӗсленӗ. Унти вырӑн тӳрӗ, юрӑхлӑ пулнине палӑртнӑ. Ҫапла унта часавай тума йышӑннӑ.
Лаптӑка тата пурана пӑхнӑ ҫӗре Турхан ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Александр Сымов, Турханти храм настоятелӗ Петр Забегаев протоиерей хутшӑннӑ. Часавая турӑшсем вырнаҫтарӗҫ.
Кӑҫал Мӑнкуна анлӑ уявлама палӑртаҫҫӗ. Мӑнастирсемпе храмсенче кӑна мар, ун тулашӗнче те. Ҫапла уява Шупашкар ҫыннисем те, хӑнасем те хутшӑнма пултараҫҫӗ.
Шупашкарта Мӑнкун фестивалӗ пӗрремӗш хут иртӗ. Ун чухне 50 ытла мероприяти пулмалла. Фестиваль Мӑнкунра, акан 12-мӗшӗнче, пуҫланӗ те акан 19-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Ҫав тапхӑрта урамра, паркра, музейра, культура учрежденийӗсенче мероприятисем иртӗҫ.
Хулан тӗп урамӗсенче вара 2 метр ҫӳллӗш Мӑнкун ҫӑмартисем вырнаҫтарӗҫ. Христос ҫуралнӑ храм тӗлӗнче кашниех арт-объектсене сӑрлассине хутшӑнма пултарать.
Фестиваль Республика тӳремӗнче уҫӑлӗ. Унта чиркӳ хорӗсем юрламалла, ачасем валли ятарлӑ программа иртмелле. Хулари мӗнпар ӳнер шкулӗсенче куравсем, ӑсталӑх класӗсем иртӗҫ. Вулавӑшсенче Мӑнкун ҫӑмартине хатӗрлес енӗпе конкурссем иртӗҫ.
Тутарстан Республикинчи Алексеевски районӗнчи Чӑваш Майни ялӗн ҫыннисем халӑх вӑйӗпе чиркӳ ҫӗклеҫҫӗ. Юлашки сакӑр уйӑхра вӗсем пура тунӑ.
Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче чӑваш майнисем уяв евӗр мероприяти йӗркелесе купол хӑпартнӑ. Ку ял ҫыннисемшӗн питӗ пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулӑм. Ҫав кун унта ваттисенчен пуҫласа вӗтти таранах пухӑннӑ.
Тӗрӗссипе, чиркӗве малтанах тума шухӑшланӑ. Анчах укҫа-тенкӗ ҫитсе пыманни ура хурать-ҫке-ха. Кӑштахран ял халӑхӗ укҫа пухма тытӑннӑ. Кун пирки хаҫатра та пӗлтерӳ панӑ.
Ырӑ ҫак ӗҫрен район администрацийӗ те айккинче юлман. Ялта та укҫа ытларах паракансем тупӑннӑ. Алексеевскинче пурӑнакан Геннадий Иванович Чехонин ӗҫе йӗркелесе пынӑ, пысӑк купол тутармашкӑн кӗсйинчен 200 пин тенкӗ кӑларса хунӑ. Мускав ҫумӗнче пурӑнакан Николай Иванович Чехонин та пулӑшнӑ. Василий Тимофеевич Бикулов ачисемпе пӗрле пӗчӗк купол туяннӑ.
-3.7 °C