Турра ӗненекенсем ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Мӑнкун уявне палӑртӗҫ. Ун пек пысӑк уявра ҫӗршыв тата республика ертӳҫисем чиркӗве ҫул тытаҫҫӗ, Турра кӗл тӑваҫҫӗ. Хӑйсем кӑна мар, мӑшӑрӗсене, ачи-пӑчине ертсе каяҫҫӗ.
Иерусалимри Христос чӗрӗлӗвӗн чиркӗвӗнчен сӑваплӑ ҫулӑма пирӗн республикӑна та илсе килеҫҫӗ. Пӗлтӗр унта РФ Патшалӑх Думин депутачӗ, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин ертӳҫи Анатолий Аксаков тата РФ Патшалӑх Думине асӑннӑ партирен суйланнӑ Олег Николаев (сӑн ӳкерчӗкре) кайнӑччӗ. Эпир илтнӗ тӑрӑх, Анатолий Аксаков кӑҫал та ҫав ҫулӑм патне кайӗ.
Шупашкарти Татиана чиркӗвӗнчи Мӑнкун кӗллине Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Трансляци 23 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Муркаш районӗнчи пӗр ялта арҫын Александр Невский чиркӗвне тӑтӑшах ҫӳренӗ. Пӗр кунхине вӑл кассӑна тата ҫынсем храма парса хӑварнӑ ҫӗрре вӑрланӑ. Кун пирки полицие ҫийӗнчех пӗлтернӗ.
Ҫак киревсӗр ӗҫе 28 ҫулти арҫын тунӑ. Ҫынсем ӑна Муркашра курнӑ. Кайран вӑл хӑйӗн ялне кайнӑ. Шӑпах ҫавӑнта тытса чарнӑ та ӑна. Хайхискер вӑрланӑ укҫа-тенкӗн пӗр пайне тӑкаклама ӗлкӗрнӗ.
Алтарьтен илсе тухнӑ ылтӑн ҫӗрӗ, укҫан пӗр пайӗ тата кӗлӗ кӗнеки хӑйӗн ҫумӗнчех пулнӑ. Тӗлӗнмелле те, вӑрланӑ укҫана вӑл Муркашри храма кӑштах панӑ. Хӑйӗн айӑпне ҫемҫетесшӗн пулнӑ-ши? Арҫын хӑй пысӑк айӑпа кӗнине питӗ лайӑх ӑнланать, ӳкӗнет.
Арҫыннӑн психиатр патӗнче тӗрӗсленме тивӗ. Салтакран таврӑнсан ял ҫыннисем вӑл хӑйне урӑхларах тытнине асӑрханӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи пӗр ҫамрӑк вӑрӑ усал ӗҫ тӑвиччен чиркӗве хӗрес хурсах кӗнӗ. Унтан вӑл мӑнастире парне паракансем валли ҫакса хунӑ ешчӗкрен 15 пине яхӑн тенкӗ йӑкӑртнӑ.
28 ҫулти арҫын усал ӗҫпе унччен те ҫакланкаланӑ иккен. Тӗрмерен черетлӗ хутчен пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче тухнӑ. Ирӗкре савӑнса пурӑнас вырӑнне каллех йӑнӑш ҫул ҫине тӑнӑ.
Ҫӗрпӳри хӗрарӑмсен мӑнастирне арҫын икӗ хутчен кайнӑ. Пӗрремӗшӗнче вӑл мӗн пур укҫана вӑрламан. Тепӗр икӗ кунтан тепре ҫул тытнӑ. Турӑ ырламан ӗҫ тӑваканскер кашнинчех тӗрлӗ хӗрарӑмпа пулнӑ.
Йӗрке хуралҫисем вӑрра видеокамера пулӑшнипе тытса чарнӑ. Укҫана ҫынсем хӑйсен кӑмӑлӗпе хураҫҫӗ, ҫавӑнпа вӑл никамӑн та мар тесе пупленӗ хайхискер. «Саккуна пӗлменни яваплӑхран хӑтармасть», — теҫҫӗ йӗрке хуралҫисем.
Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин республикӑри управленийӗ тӗрмере ларакан ҫынна чысланине пӗлтерет.
Айӑплав вӑхӑтне юсанмалли 4-мӗш колонире ирттерекенсенчен пӗрин алли чӑннипех ылтӑн темелле. Вӑл «Не числом, а смирением» (чӑв. шутпа мар, сапӑрлӑхпа) Раҫҫейри конкурса хутшӑннӑ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗнче ӗҫсене виҫӗ номинаципе: «Чиркӳ турӑшӗ», «Аналой турӑшӗ», «Килти турӑш» — хакланӑ.
Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци служби ирттернӗ конкурса малтан регионсенче пӑхса тухнӑ. Шупашкарти 4-мӗш колонире ларакан арҫын ӑсталанӑ «Ҫветтуй Николай Асамҫӑ» турӑша суйласа илсе Мускава янӑ. Ку ӗҫшӗн Мускав патриархачӗн тӗрмерисемпе ӗҫлекен пайӗ грамота пама йышӑннӑ.
Чӑваш наци культурин «Сӑвар» фончӗ Сурхури уявне кашни ҫулах «Ҫӑлкуҫ» кафере ирттернине, кӑҫал та ку йӑларан пӑрӑнманнине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтерчӗ-ха.
Православи тӗнне ӗненекенсем Сурхури тӗлӗнче чиркӗве каяҫҫӗ. Ҫӗршыв ертӳҫисем те, регионсен пуҫлӑхӗсем те, пуянсемпе чухӑнсем те ҫавӑн чух унта ҫитме тӑрӑшаҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ Пукрав-Татиана чиркӗвӗнче ыран, кӑрлач уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирпе иртекен кӗлле тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Трансляци 8 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Чиркӗве Чӑваш Ен ертӳҫисем те ҫитме пултарӗҫ. Трансляци пирки хыпарланинче ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви хыпарланӑ, анчах тӳре-шараран кам хутшӑнассине шарламан.
Шупашкарти Пирогов урамӗнче вырнаҫнӑ «Скоропослушница» Турӑ Амӑшӗн Турӑшӗн чиркӗвӗнче эрех серепинчен хӑтӑлайман ҫынсем валли занятисем йӗркелӗҫ. Вӗсем юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, паян, пуҫланнӑ.
Халӗ ушкӑн пухаҫҫӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ку ушкӑн ҫиччӗмӗш пулӗ. Занятисене никотин серепине ҫакланнӑ ҫынсене те чӗнеҫҫӗ. Ку ҫивӗч ыйту сирӗн чуна та канӑҫсӑрлантарать-и? Занятисене пырӑр.
18 сехет ҫурӑра пуҫланакан заняти 2,5 сехете тӑсӑлӗ. Вӑл храмӑн цоколь хутӗнче иртӗ. Ана Андрей Лапин ертсе пырӗ. Унпа ҫыхӑнмалли телефон: 8-967-475-99-35.
2013 ҫулхи кӗркунне Чӗмпӗрте «Наци ялӗ» комплексра чӑваш кил-ҫурчӗн никӗсӗн пӗрремӗш чулне хунӑччӗ. Унтанпа «Наци ялӗ» самай улшӑнчӗ. Чӑвашсен кил-ҫурчӗ уҫӑлчӗ, ӗҫлет. Унта музей комплексӗ, хӑна ҫурчӗ, ресторан пур. Вырӑссен комплексӗ ҫӗкленчӗ.
Иртнӗ вырсарникун, Пукрав уявӗ хыҫҫӑн тепӗр кун, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Нацисен ялӗнче Архангел Михаил ячӗллӗ храмӑн никӗсӗн пӗрремӗш чулне хучӗҫ. Архангел Михаил йывӑҫ чиркӗвӗн ҫурчӗ унччен Гончаров урамӗнчи 30-мӗш ҫурт вырӑнӗнче ларнӑ. Унпа усӑ курман, мӗншӗн тесен юнашар ҫӗнӗ чиркӳ ҫӗкленӗ. Анастасий Митрополит пилӗпе храма Наци ялне куҫарма палӑртнӑ.
Наци ялӗнче чиркӳ ҫӗклесси пирки Анастасий Митрополит кӑҫалхи чӑвашсен Акатуйӗнче пӗлтернӗччӗ. «Чун тасалӑхӗшӗн кӗлтумалли вырӑн пулмаллах», — тенӗччӗ. Ку сӑваплӑ та пархатарлӑ ӗҫе йӗркелесе те тӗрӗслесе тӑма чӑвашсен наципе культура автономине пилленӗччӗ.
Строительство ӗҫне хӑй ҫине икӗ организаци илчӗ — «УльяновскЦентрГазСтрой» (тӗп директорӗ В. Федоров) тата «Спецстройпроект» (тӗп директорӗ А. Пахомов). Вӗсем «Чӑвашсен кил-ҫурчӗ» тата «Вырӑссен кил-ҫурчӗ» комплекссене ҫӗклекенсем.
Ҫӗмӗрле районӗнчи Хӗрлӗ Октябрь поселокӗнче те чиркӳ пулӗ. Ӑна хӑпартма тытӑннӑ ӗнтӗ.
Чиркӗвӗн пулас вырӑнне ятарлӑ чул хунӑ ӗнтӗ. Храм Турӑ Амӑшӗн Хусанти турӑшӗ ячӗпе хисепленӗ. Владимир протоиерей кӗлӗ вуланӑ хыҫҫӑн чула капсула ӑшне хунӑ, унтан ӑна пулас храман алтарь стенине вырнаҫтарнӑ.
Ҫавӑн пекех пулас храм вырӑнне хӗрес вырнаҫтарнӑ. Чиркӗве кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗччен туса пӗтерме йышӑннӑ. Мӗншӗн тесен шӑп ҫак кун Турӑ Амӑшӗн Хусанти турӑшӗн уявне паллӑ тӑватпӑр.
Арҫынсен Шупашкарти Ҫветтуй Троица мӑнастирӗн пуҫлӑхӗ Василий Паскье чиркӳ ҫурчӗ патӗнчи территорие тирпейлекенсене кӳреннӗ. Ӗҫленишӗн тарӑхман вӑл. Шавланӑшӑн. Тавралӑха тасатма пуҫтарӑннисем юрӑ-кӗвӗ янӑратнӑ иккен.
Урам тасатма тухнисене кӳреннине архимандрит Фейсбукри хӑйӗн страницинче ҫырса хунӑ. Манах титулӗллӗ ҫын шухӑшланӑ тӑрӑх, «Юрӑ-кӗвӗсӗр тирпейленӗ пулсан ырӑ ӗҫ пулатчӗ, капла вара — киревсӗрлӗх тата турра ӗненекенсене кӳрентерни кӑна».
Православи тӗнне ӗненекенсем кӗҫнерни куна таса тесе шухӑшлаҫҫӗ те вӑл кун пӳрт-ҫурта тирпейлеҫҫӗ, япала ҫӑваҫҫӗ. Ҫав кун савӑнма, юрлама, ташлама юрамасть.
«Халӑх кнеҫӗсем турра тата ӑна пулӑшма килнӗ ҫынна хирӗҫ пуҫтарӑннӑ», — тенӗ Василий Паскье архимандрит халӑх сетӗнчи страницӑра.
Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центр хай пӑхса тӑракан кинеми-мучисен пурнӑҫне кӑсӑклӑ тума тӑрӑшать. Ҫавна май центр специалисчӗсем ҫӗнӗрен ҫӗнӗ проектсем шухӑшласа кӑлараҫҫӗ. Социаллӑ пулӑшупа консультаци кӳрекен уйрӑм, тӗслӗхрен, «Социаллӑ туризм» проект хута янӑ май ватӑсене унта-кунта илсе ҫӳрет.
Турист маршручӗсене кинеми-мучисене шухӑш-кӑмӑлне шута илсе йӗркелеҫҫӗ. Иртнӗ уйӑхра ун пеккине виҫӗ ҫулҫӳрев ирттернӗ. Янӑшри, Кӑрмӑшри ваттисен ҫурчӗсенче пурӑнакансене тата хӑвӑрт пулӑшу кӳрекен уйрӑма пыракансене, сӑмахран, Ишекри чиркӗве илсе кайнӑ. «Вдохновение» (чӑв. Хавхалану) клуба ҫӳрекенсем Алькешри чиркӗве ҫитнӗ. Кӑрмӑшри ватӑсене Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музейра пулнӑ.
-2.7 °C