Чӑваш Енре ялта пурӑнакан ватӑ ҫынсене пульницӑна илсе ҫитермешкӗн 21 автомобиль туяннӑ. Кашнинчех сусӑрсен кӳмине хӑпартмалли хатӗр пур. Кунсӑр пуҫне унта хӑрушсӑрлӑх пиҫиххисем, кондиционерсем, тахографсем, ГЛОНАСС пур. Водительпе ҫыхӑнмалли пускӑч та вырнаҫтарнӑ.
Ку машинӑсене федераци хыснинчи укҫапа «Аслӑ ӑру» проектпа килӗшӳллӗн туяннӑ. Машинӑсемпе 1720 ялти ҫынсем усӑ курма пултарӗҫ. Анчах пурте мар – 65 ҫултан иртнисем ҫеҫ. Чӑваш Енре ку ӳсӗме ҫитнӗ 80 пин ҫын пурӑнать.
Мобильлӗ бригадӑсем усал шыҫӑпа, сахӑр диабечӗпе, гипертонипе, психика чирӗпе аптӑрас хӑрушлӑх пур ҫынсем патне ҫитӗҫ, пульницӑна леҫӗҫ.
Патӑрьел, Вӑрнар, Куславкка, Муркаш, Тӑвай, Ҫӗрпӳ районӗсенчи халӑха социаллӑ пулӑшу паракан центрсем икӗ машинӑна тивӗҫӗҫ. Ҫӗмӗрле, Улатӑр, Элӗк, Красноармейски, Сӗнтӗрвӑрри, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк, Шупашкар районӗсене, Шупашкара, Ҫӗнӗ Шупашкара пӗрер машина ярӗҫ.
Чӑваш Енри хыснаран нумай ачаллӑ ҫемьесене пулӑшас тӗллевпе 800 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Кун пирки ТАСС пӗлтерет.
Палӑртмалла: пирӗн республикӑра нумай ачаллӑ 12 пин ытла ҫемье пурӑнать. Ку уйӑхра 3814 кунашкал ҫемье пособи илнӗ. Ку тӗллевпе хыснари 40 миллион ытла тенкӗ тӑкакланнӑ.
Правительство пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал виҫҫӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралнӑшӑн пособи тӳлемешкӗн 793,6 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Анчах ӑна пур ҫемье те тивӗҫеймест. Кунашкал пособие илес тесен ҫемье тупӑшӗ Чӑваш Енре пӗр уйӑхра пурӑнма кирлӗ укҫа виҫинчен ытларах пулмалла мар.
Леонид Волков экс-полпред Чӑваш Ен хыснинчен укҫа шыраса илмӗ. Хӑйӗн тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫаричченех, 2015 ҫулта, вӑл хӑйӗн премине тавӑрса панӑ. Ытлашшипех. Ҫакӑн пирки вӑл «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫата паян пӗлтернӗ. Экс-полпред преми илсе чӑнах та йӑнӑшрӑм, хыснана тӑкак кӳтӗм пуль тесе шухӑшланӑран ҫапла тунӑ. Хӑйӗнчен шыраса илес тенинчен миллион тенкӗ ытларах куҫарса панӑ.
Ӗнер Леонид Волкова суд тинех ирӗке кӑларнӑ. Экс-полпред тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе вара чарса лартнӑ, Леонид Волкова 40 пин тенкӗ штраф панипе ҫырлахнӑ.
Бюджета ытлашшипех тавӑрса панӑ укҫана экс-полпред шыраса илесшӗн мар. «Эпӗ укҫашӑн ҫунакан ҫын мар. Чӑваш Ен вара дотацилле республика. Следстви вӑхӑтӗнче ҫавна темиҫе те палӑртрӗҫ. Нихҫан сӳнми ҫулӑм палӑк патне хума гвоздика туянса Чӑваш Ен хыснине самай тӑкак кӳнӗ терӗҫ. Ҫавна пулах ӗҫе Мускава парасшӑн марччӗ. Эпӗ ытлашшипех тӳленӗ укҫа республика хыснине пулӑшни пулчӗ тесе шутлӑпӑр», — тенӗ Леонид Волков.
Ҫӗнӗ Шупашкарти историпе ӳнер музейӗн экс-директорӗ суд сакки ҫине ларӗ. Ӑна должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑшӑн айӑпласшӑн.
Следовательсем акӑ мӗн тӗпчесе пӗлнӗ: 2014 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен пуҫласа 2016 ҫулхи чӳк уйӑхӗччен вӑл муниципалитет пурлӑхӗнчи куҫман пурлӑхпа усӑ курнӑ. Экс-директор музее тӗрлӗ ҫынна пултарулӑх меропритийӗсем ирттерме панӑ. Тӗрлӗ тӳлеве, ҫав шутра – коммуналлӑ тӑкаксене те, вӑл муниципалитет хыснинчи укҫапа тӳленӗ. Ку 222 пин тенкӗ тӑкак кӳнӗ.
Кунсӑр пуҫне экс-директора тепӗр 10 преступленишӗн (382 пин тенкӗ кӗсьене чикнӗ) айӑпласшӑн. Вӑл музейре официаллӑ мар майпа йӗркеленӗ куравсенчен тупӑш илнӗ.
Шупашкарти 11-мӗш ача пахчи кӗҫех консультаци центрӗ уҫӗ. Ӑна грант укҫипе тӑвӗҫ. Ҫапла, ача пахчи РФ Ҫутӗҫ министерствин гратне – 12 миллион тенке – тивӗҫнӗ.
Укҫа-тенке федераци хыснинчен «Шкул умӗнхи тата пӗтӗмӗшле вӗренӗвӗн хальхи йышши механизмӗсемпе технологийӗсен аталанӑвӗ» программӑпа килӗшӳллӗн уйӑрӗҫ. Палӑртмалла: 11-мӗш ача пахчи пӗлтӗр те 12 миллион тенкӗ грант выляса илнӗ.
Грант укҫипе уҫма палӑртнӑ консультаци центрӗ «Шанӑҫ» ятлӑ пулӗ. Вӑл сусӑр ачасен ашшӗ-амӑшне психологи-педагогика пулӑшӑвӗ парӗ. Центр тӳлевсӗрех ӗҫлӗ.
Ыран Чӑваш Ене Пӗрремӗш канал ӗҫченӗсем килессине, вӗсене ресторанра ҫитермешкӗн 1 миллион тенке яхӑн укҫа уйӑрма палӑртнине ӗнер пӗлтернӗччӗ. Хӑнасене хысна укҫипе хӑналаса ямӗҫ. Кун пирки халӗ ЧР Экономика министерстви пӗлтернӗ.
Ведомство ҫакна акӑ мӗнле ӑнлантарать: Пӗчӗк тата вӑтам услама пулӑшакан республикӑри бизнес-инкубатор аукцион ирттерессине министерствӑпа пӗрле сӳтсе явман, кун пирки пӗлтермен-мӗн. Ҫавна май аукциона пӑрахӑҫланӑ.
Аса илтерер: Пӗрремӗш канал ӗҫченӗсене Шупашкарти «Роланд» ресторанра хӑналама палӑртнӑччӗ. Хӑнасене хӑналама 981,3 пин тенкӗ уйӑрма шутланӑ.
Пӗрремӗш канал ирттерекен «Пӗрремӗш пул!» акци – ыркӑмӑллӑх акцийӗ. Ҫавӑнпа хысна укҫипе усӑ курни унӑн принципӗсене хирӗҫлет. Министерство ҫак ӑнланманлӑхшӑн каҫару ыйтнӑ.
ЧР Ҫутҫанталӑк минстерстви «Чӑваш Енӗн Хӗрлӗ кӗнекине» ҫӗнӗрен кӑларасшӑн. Кун пирки аукцион ирттерессине пӗлтернӗ. Ведомство кӗнекене ҫӗнетсе кӑларма 2,8 миллион тенкӗ тӑкаклама хатӗр. Укҫа-тенке республика хыснинчен уйӑрӗҫ.
Аукционра ҫӗнтернӗ подрядчикӑн кӗнекене кӑларас ӗҫе Чӑваш Енри Хӗрлӗ кӗнекен Правительство комиссийӗн пайташӗсене, ӑслӑлӑх кандидадӗнчен пӗчӗкрех мар специалистсене явӑҫтармалла.
Ҫӗнӗ кӑларӑма Раҫҫӗйӗн Хӗрлӗ кӗнекине кӗртнӗ, пирӗн регионта ӳсекен ӳсен-тӑран, кӑмпа, лишайник списокне, юлашки 50 ҫулта Чӑваш Енре ҫухалнӑ ӳсен-тӑрана тата ыттине кӗртмелле.
Ҫӗнетнӗ кӗнекен кӑҫал раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗччен тухмалла.
Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче Михаил Игнатьев Элтепер Ҫӗмӗрле хулинче вӗри шыва икӗ уйӑхлӑха чарса лартасси пирки каланӑ. Ларура ҫуртсене хутса ӑшӑтмалли ҫӗнӗ сезона хатӗрленессине сӳтсе явнӑ.
Ҫӗмӗрлере котельнӑйсем тӑваҫҫӗ, сетьсене ҫӗнетеҫҫӗ. ЧР строительство министрӗ Алексей Грищенко каланӑ тӑрӑх, кӑҫал хутса ӑшӑтмалли тытӑма Машсавут районӗнче ҫӗнетӗҫ. Унта вара иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче хӑпартнӑ котельнӑйсем ӗҫлеҫҫӗ. Ҫӗнӗ сезон пуҫланиччен вӗсен вырӑнне урӑххисене тӑвасшӑн. Пӗтӗмпе виҫӗ котельнӑй тума палӑртнӑ.
Ку тӗллевпе республика хыснинчен 151,75 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Вӗри шыва хӑҫан чарса лартасси хальлӗхе паллӑ мар.
Шупашкарти кӳлмеке тата Хӗрлӗ лапама «Чӑваш Ен – Атӑл чӗри» кластерпа килӗшӳллӗн ҫӗнетме палӑртнӑ май аукцион ирттереҫҫӗ. Аукцион унччен те, ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, пулнӑ-ха, анчах унта хутшӑнакан тупӑнман.
Хальхинче заявкӑсене ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ, аукцион ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче иртӗ. Малтанах палӑртнӑ хак – 1 259 030 490 тенкӗ. Пӗрремӗш аукционра хак пӗчӗкрех пулнӑ: 1 146 118 950 тенкӗ.
Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке ҫӗнетмешкӗн укҫа-тенке федераци, республика тата муниципалитет хыснисенчен уйӑрӗҫ. Аукцион хыҫҫӑн килӗшӳ алӑ пуссан ӗҫсене 2021 улхи чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗччен вӗҫлемелле.
Палӑртмалла: Хӗрлӗ лапам тата кӳлмек реконструкцийӗн проектне «Чӑвашгражданпроект» хатӗрленӗ.
Кӑҫал ялсенче пурӑнакан 116 ҫын пурӑнмалли ҫурт-йӗре лайӑхлатӗ. Ҫак тӗллевпе, ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хыснаран 114,6 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.
Ҫурт-йӗр тумашкӑн е хваттер туянмашкӑн паракан социаллӑ тӳлеве чи малтанах ялта пурӑнакан е ял хуҫалӑх предприятийӗсенче ӗҫлекен ҫамрӑк специалистсем тивӗҫӗҫ. Яла пурӑнма куҫакан, унта ӗҫлеме пуҫлакан ҫынсем те ҫак пулӑшӑва тивӗҫме пултараҫҫӗ.
Палӑртмалла: пӗлтӗр кунашкал пулӑшупа 6,68 пин тӑваткал метр ҫурт-йӗр тунӑ, 40 ҫын пурӑнмалли условисене лайӑхлатнӑ. Вӗсен йышӗнче 24-шӗ – агропромышленноҫ комплексӗн ӗҫченӗсем, 6-шӗ – медик, 7-шӗ – вӗренӳ тытӑмӗнче вӑй хуракансем, 3-шӗ – вӑй-хал культурипе спорт, культура тытӑмӗн ӗҫченӗ.
-1.7 °C