Пӗтӗм Раҫҫейри общество шухӑшне тӗпчекен центр черетлӗ ыйтӑм ирттернӗ. Хальхинче вӗсем ҫӗршывра пурӑнакан ҫынсем шалуран «хура кун» валли укҫа уйӑрнипе уйӑрманнине тӗпченӗ.
Ыйтӑм пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн, Раҫҫейре пурӑнакансен 1\3 пайӗ «хура кун» валли укҫа уйӑрса хумасть. Респондентсен 27 проценчӗ укҫа пухать: тен, ӗҫрен кӑларса ярӗҫ?
Ҫавӑн чухлех процент укҫа уйӑрса хумасть, мӗншӗн тесен вӗсем пачах ӗҫлемеҫҫӗ. Ыйтӑма хутшӑннисен 11 проценчӗ хальлӗхе «хура кун» валли нухрат уйӑрмасть, анчах ҫитес вӑхӑтра вӗсем ҫакна тума пуҫласшӑн.
Ҫӗршыври ҫынсен 50 проценчӗ ӗҫрен кӑларса ярсан теприне ҫӑмӑллӑнах тупассине пӗлтернӗ. Тепӗр пайӗ ӗҫ шырасси йывӑррине палӑртнӑ.
Ыйтӑма утӑ уйӑхӗн 16-17-мӗшӗсенче ҫӗршыври 130 ял-хулара ирттернӗ. Унта 1600 ҫын хутшӑннӑ.
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Кипеҫре вырнаҫнӑ «Изамбаевский» тулли мар яваплӑ общество Чӑвашран тарнӑ. Ку предприяти темиҫе тӗрлӗ сыр кӑларать, унӑн ассортиментӗнче услам ҫу та пур. Ура ҫинче ҫирӗп тӑракан ҫак предприяти хӑйӗн производствине тата аталантарасшӑннине шута илсе ӑна Пӗчӗк тата вӑтам бизнеса аталантарассипе ӗҫлекен федераци корпорацийӗ те нумаях пулмасть укҫа уйӑрма пулнӑччӗ.
1999 ҫултанпа тӑнӑҫлӑ ӗҫлесе пынӑ общество нумай пулмасть регистраци вырӑнне ылмаштарнӑ. Халӗ унӑн юридици адресӗ — Чулхулара.
Производствӑна Каҫал тӑрӑхӗнчех тытса тӑрсан та адреса кӳршӗллӗ регионта регистрациленнине савут пуҫлӑхӗ Вадим Агамирян ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илейменнипе, тӗрӗслевпе надзор органӗсем вӗҫӗм аптӑратнипе ҫыхӑнтарнӑ. Икӗ ҫул ҫурӑра налукҫӑсем кӑна 16 хутчен тӗрӗсленӗ иккен.
Вырӑнти сыр савучӗ урӑх регионта регистрациленнине Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин вӑл тӑрӑхра паян пулнӑ Чӑваш Ен Элтеперне Михаил Игнатьева пӗлтернӗ. Республика ертӳҫи ку тӗслӗхе тӗрӗслевпе надзор органӗсемпе, район администрацийӗпе тата усламҫӑпа хӑйӗнпе пӗрле тӗплӗн тишкерме чӗнсе каланӑ.
Шупашкарта вырнаҫнӑ Г.С.Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ шӑпи тахҫанах калаҫтаракан тема пулса тӑнӑ май Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫак ыйтӑва вӗҫӗмех хускатса пычӗ.
Ҫак уйӑхӑн 2-мӗшӗнче Шупашкарти кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче пурӑнакан ашшӗ-амӑшӗ протест акцине тухнине те эпир пӗлтернӗччӗ. Вӗсем унччен Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ пулнӑ ҫурта юсамашкӑн республика хыснинчен укҫа уйӑрманнине пӗлсен кӑмӑлсӑрланса пикета пухӑннӑ.
Наци сӗмӗллӗ лицей шӑпипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва ӗнер иртнӗ чӑваш парламенчӗн ларӑвӗнче те хускатнӑ. ЧР финанс министрӗ Светлана Енилина ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, лицей-интерната муниципалитета (ку вӑл Шупашкара тенине пӗлтерет) панине кура асӑннӑ шкула тӑвассишӗн муниципалитет кӑна яваплӑ. Енчен хула ку ыйтӑва татаймасан бюджета тепӗр хут пӑхса тухнӑ чух республика пулӑшма хатӗр тесе ӗнентернӗ республикӑри тӗп финансист.
Лицей музыка училищи ҫумӗнче пулмалла. Анчах ҫӗр ыйтӑвӗ те хальлӗхе татӑлман, лицей йышӑнмалли лаптӑкӑн пӗр пайӗн хуҫи — уйрӑм ҫын.
«Тӳрӗ кӑмӑллӑ Раҫҫей» парти пайташӗ Игорь Моляков лицей-интерната прокуратура иртнӗ ҫулах уҫма хушнине аса илтернӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Шупашкар хули хӑйӗн ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвӗ. Шупашкарсене саламлама Раҫҫей эстрада юрӑҫи Олег Газманов килесси пирки сайтра пӗлтернӗччӗ.
Хакла лармӗ-ши ку? Ҫак ыйту пирки тахҫанах калаҫма тытӑннӑ. Олег Газманов юрӑҫ концертшӑн мӗн чухлӗ укҫа илни паллӑ.
Ку концерт хула хыснине 2 миллион тенке яхӑн пӗчӗклетӗ. Юрӑҫа концерт лартнӑшӑн 1,6 миллион тенкӗ памалла. Кунсӑр пуҫне ҫул укҫи тӳлемелле. Олег Газмановпа пӗрле командӑри 10 ҫын килӗ. Ҫавна май кун валли 70 пин тенкӗ кирлӗ.
Юрӑҫ пӗр отельри президент люксӗнче чарӑнӗ. Ҫавӑн пекех сметӑна райдер туни, талӑкри тӳлев тата мероприяти йӗркелӳҫине укҫан хавхалантарни кӗреҫҫӗ.
Аса илтерер: концерт ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре 21 сехетре пуҫланӗ.
Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Владимир Димитриев нумай хваттерлӗ ҫуртсене тӗплен епле юсанине пахалама хӑй ҫула тухнӑ. Ҫула тухнӑ-тухнах вӑл ҫурт-йӗр ҫивитти ҫине хӑпарсах аннӑ: строительсем ӗҫе епле пурнӑҫланине куҫӗпе курса хаклас тенӗ.
Владимир Димитриев ӗнерхи тӗрӗслев вӑхӑтӗнче район центрӗнчи Совет урамӗнчи 61-мӗш тата Ҫӗнтерӗве 30 ҫул урамри 1-мӗш ҫурта епле юсанине пахаланӑ.
Иртнӗ ҫул Шупашкар районӗнче нумай хваттерлӗ 13 ҫурта тӗплӗн юсанӑ. Кӑҫал 27 ҫурта 21 миллион тенкӗлӗх ҫӗнетме палӑртса хунӑ.
Ҫав шута Кӳкеҫри 14, Ҫӗнӗ Тутаркассинчи 8, Ҫӗньялти 2, Чӑрашкассинчи 2, Ҫӗктерти 1 ҫурт лекнӗ.
Ӗнерхи куна илсен ҫичӗ ҫуртра ҫивиттие, сивӗ шыв тытӑмне, канализаци пӑрӑхӗсене ылмаштарса ӗлкӗрнӗ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев вӗренӳ тытӑмӗнче ӗҫлекенсене преми парасси пирки хушу алӑ пусать. Ҫакна вӗренӳ тытӑмне аталантарма пулӑшас тӗллевпе пурнӑҫлаҫҫӗ.
Каҫал та Михаил Васильевич 30 вӗрентекене премипе хавхалантарнӑ. Вӗсенчен кашниех 20 пин тенке тивӗҫнӗ. Премие тивӗҫнӗскерсем шкулта, ача пахчинче е ача-пӑча пултарулӑх центрӗнче вӑй хураҫҫӗ.
Палӑртмалла: 20 пин тенке тивӗҫнӗ вӗрентекенрен 16-шӗ — Шупашкартан.
Чӑваш Енре пурӑнакансем малтан налук тӳлеҫҫӗ, кайран ӑна каялла пуҫтарса илеҫҫӗ. Атӑлҫи федераци округӗнчи республикӑсемпе, облаҫсемпе, крайсемпе танлаштарсан ку енӗпе пирӗн регион ыттисенчен малта пынине республикӑн финанс министрӗ Светлана Енилина пӗлтернӗ.
Ӗнер ЧР Министрсен Кабинечӗн анлӑ ларӑвӗ иртнӗ. Унта тӗрлӗ пуҫлӑха, ҫав шутра массӑллӑ информаци хатӗрӗсен ертӳҫисене те, чӗннӗ. Ларура республикӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвне тишкернӗ.
Уйрӑм ҫынсен тупӑшӗнчен илекен налука пуҫтарнин калӑпӑшӗ пысӑках марри пирки чарӑнса тӑнӑ май республикӑн тӗп финансисчӗ пурлӑх тата социаллӑ налук вычечӗсене илекенсен шучӗ ӳссе пынине палӑртнӑ.
Чӑн та, юлашки ҫулсенче налука тавӑракансен шучӗ 1,7 хут нумайланнӑ. Кӑҫалхи ҫур ҫулта кӑна ҫынсене 970 миллион тенкӗ налук тавӑрса панӑ.
Вӑрнар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Леонид Николаев тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Республикӑри прокуратура вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашшипех усӑ курнӑ тесе шухӑшлать.
Следстви версийӗ тӑрӑх, 2014 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Леонид Григорьевич район хыснинче укҫа ҫителӗклӗ пулманнине пӗлсе тӑрсах подряд организацийӗпе стадион тумашкӑн килӗшӳ алӑ пуснӑ. Вӑл Вӑрнарти ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗ ҫумӗнче вырнаҫмалла пулнӑ. Контрактра палӑртнӑ укҫа виҫи — 30 миллион тенкӗ. Ӑна 15 кунра тумалла пулнӑ. Анчах укҫа ҫуккине пула ӗҫ чарӑнса ларнӑ.
Ҫав ҫулах пуҫлӑх подрядчикпе 2 миллион та 800 пин тенкӗлӗх ӗҫ пурнӑҫланӑ тесе алӑ пуснӑ. Анчах кун чухлӗ ӗҫ туман. 2015 ҫулта организаци 1 миллион та 900 пин тенкӗлӗх ӗҫ пурнӑҫланӑ, ун хыҫҫӑн унпа килӗшӗве татнӑ. Ҫапла майпа Вӑрнар районӗн хыснине пуҫлӑх 880 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Шупашкарти кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче пурӑнакан ашшӗ-амӑшӗ протест акцине тухнӑ. Вӗсен ывӑлӗ-хӗрӗ, кӗҫӗн классенче вӗренекенскерсем, шкулсӑр тӑрса юлнӑ-мӗн.
Ашшӗ-амӑшӗ унччен Лебедев ячӗллӗ Чӑваш наци лицейӗ пулнӑ ҫурта юсамашкӑн республика хыснинчен укҫа уйӑрманнине пӗлсен кӑмӑлсӑрланнӑ. Вӗсем ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче лицей умне пухӑннӑ.
Палӑртмалла: халӗ лицее тӗпрен юсаса ҫӗнетеҫҫӗ. Лицей умне ашшӗ-амӑшӗ ачисемпе килнӗ. Шӑпӑрлансен авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫак шкулӑн партти хушшине лармалла-ҫке-ха.
«Укҫа памасан ӗҫ чарӑнса ларӗ, унтан сивӗсем пуҫланӗҫ. Хутса ӑшӑтман ҫуртра стенасем шӑнӗҫ, йӑлтах харама кайӗ. Мӗншӗн пирӗн, чуна парса ӗҫлекен ҫынсен, налук пустуй тӳлемелле? Мӗншӗн ҫӳлте ларакан чиновниксене пула пирӗн ачасен шкулта пичкери килька пек вӗренмелле?» — кӑмӑлсӑрланнӑ Наталья Низова.
4-мӗш лицей директорӗ Наталья Коновалова ачасем пур-пӗрех урамра вӗренес ҫуккине пӗлтернӗ. Вӗренӳ ӗҫне темле пулсан та вӑл йӗркелесе яма шантарнӑ. Ӑна та, ашшӗ-амӑшне те республика хысни юсав валли укҫа уйӑрманни питӗ тӗлӗнтернӗ.
Шупашкар районӗнчи «Чувашский бройлер» (чӑв. Чӑваш бройлерӗ) кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗнчи йывӑр лару-тӑру пирки эпир те вӗҫӗмех ҫырса тӑтӑмӑр. Пӗр енчен, Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ предприяти шӑпи ҫав района кӑна хумхантармалла пек, анчах ятлӑ-сумлӑ общество республика шайӗнче те пӗлтерӗшлӗ.
Сӑнавҫӑсем шухӑшланӑ тӑрӑх, хапрӑка хапрӑк хуҫисем хӑйсемех панкрута кӑларма ӑнтӑлаҫҫӗ. Ҫавӑн пек ыйтупа республикӑн Арбитраж судне пӗр шухӑшлӑн тенӗ пек ҫитнӗ предприятисен йӗрӗ пӗр хуҫа патне пырса тухать-мӗн.
Ӗнер Арбитраж сучӗн ларӑвӗнче тавӑҫҫӑсемшӗн кӗтменлӗх сиксе тухнӑ. Хапрӑк хӑй умӗнче те апатшӑн татӑлса пӗтмен пулин те Чулхулари «Корма и концентраты» предприяти «Чӑваш бройлерӗн» парӑмне хӑй тӳлесе татма, предприятие панкрута кӑларма кирлӗ мар тесе сӗннӗ. Ку хыпара ларура пулнӑ Андрей Иванов журналист хӑйӗн статйинче ҫырса пӗлтернӗ.
«Чӑваш бройлерӗпе» ҫыхӑннӑ черетлӗ ларӑва Арбитраж сучӗ юпа уйӑхӗн 4-мӗшне куҫарнӑ.
-1.7 °C