Паян, авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, СССР халӑх артисчӗн, Чӑваш академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫин Валерий Яковлевӑн черетлӗ ҫуралнӑ кунӗ. Ҫав ятпа ӑна Чӑваш Ен культура министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Татьяна Казакова ведомство ячӗпе саламланӑ.
«Эсир Чӑваш драма театрне тӗнчипех чапа кӑларнӑ мухтавлӑ режиссер. Эсир чуна парса тӑрӑшнипе театр коллективӗ туслӑ, ҫирӗп, калама ҫук пултаруллӑ. Кашни артистшӑн эсир режиссер кӑна мар, наставник, вӗрентекен те.
Чӑваш халӑх историне, йӑли-йӗркине тарӑннӑн пӗлсе ӑна театр лартакан спектакльсенче анлӑ усӑ курасси сирӗн чи пархатарлӑ ӗҫӗр», — тесе ырланӑ Валерий Яковлева министр ҫумӗ.
Валерий Яковлев 1939 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шӑмӑршӑ районӗнчи Виҫпӳрт Шӑмӑршӑ ялӗнче ҫуралнӑ. Мускаври патшалӑх А.В. Луначарский ячӗллӗ театр искусстви институчӗн актёр тата режиссер факультечӗсенче пӗлӳ пухнӑ.
Теарта пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗренсе пӗтернӗренпех Чӑваш драма театрӗнче ӗҫлет: 1967–мӗш ҫулта режиссер, 1979 ҫултан пуласа тӗп режиссер пулса ӗҫлеме пуҫланӑ. 1990 ҫултан вара театрӑн илемлӗх ертӳҫинче тӑрӑшать.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӗнчи «Калинушка» хора ҫӳрекен ватӑсем чӑваш спектаклӗсене юратаҫҫӗ.
Валентина Телей музыка ертӳҫи пӗлтернӗ тӑрӑх, театра вӗсем час-часах ҫӳреҫҫӗ. Иртнӗ эрнере, авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, хора ҫӳрекенсем малтан Атӑл хӗррине уҫӑлса ҫӳреме кайнӑ, унтан Чӑваш академи драма театрӗнче Арсений Тарасов хайлавӗпе лартнӑ «Туя туй пек тãвар-и?» камите курнӑ.
«Пирӗн хора ҫӳрекенсенчен нумайӑшӗ чӑвашла ӑнланмасть. Апла пулин те чӑваш спектаклӗсене вӗсем курма кӑмӑлтан ҫӳреҫҫӗ. Репертуара кӗртекен чӑваш юррисене те тӑрӑшсах вӗренеҫҫӗ», – каласа ертӳҫи Валентина Телей.
Авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Театр ӗҫченӗсен союзӗ 80 ҫулхине уявланӑ. Савӑнӑҫлӑ мероприяти Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче иртнӗ. Сцена ӑстисене тата вӗсене кулленхи ӗҫре пулӑшса пыракансене союзӑн юбилейӗпе саламлама тӗрлӗ шайри тӳре-шара, депутатсем хутшӑннӑ.
Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвне пирӗн республикӑра 1943 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче йӗркеленӗ. Пӗрлешӗве артистсене ҫеҫ мар, театрӑн ытти ӗҫченне те илеҫҫӗ. Союза паян Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗ Сергей Павлов ертсе пырать.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче ҫӗнӗ сезона уҫма хатӗрленеҫҫӗ. Унта чаршава авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче уҫӗҫ.
Культура учрежденийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, театрта ҫав кун харӑсах икӗ хутчен спектакль кӑтартӗҫ. Пӗрре — кӑнтӑрла, 13 сехет те 30 минутра; тепре — каҫпа, 18 сехет те 30 минутра.
Иккӗшӗнче те пӗр ӗҫех, Александр Островскин «Гроза» спектакльне, кӑтартӗҫ.
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗсем Саранскра спектакль кӑтартнӑ.
Мордва Республикинчи наци драма театрӗнче Раҫҫейри наци театрӗсен «Театральная осень» (чӑв. Театр кӗркунни) фестивалӗ пырать.
Чӑваш артисчӗсем Юхма Мишши ҫыравҫӑн повеҫӗ тӑрӑх Раҫҫей Федерацийӗн тата Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Бориса Манджиев лартнӑ «Куккук куҫҫулӗ» спектакле кӑтартнӑ.
Республикӑн Культура министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестиваль тӳрисем чӑвашсен ӗҫне пысӑка хурса хакланӑ. «Сценографипе хореографи тивӗҫлӗ», - тенӗ театр критикӗ Армине Оганесян.
Чӑваш пукане театрӗн артисчӗсем Кирова гастрольпе тухса кайнӑ.
Культура учрежденийӗнче пелтернӗ тӑрӑх, 79-мӗш театр сезонне театр фестивальпе гастроль ӗҫӗнчен пусланӑ. Ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче артистсем Мускав облаҫӗнчи Мытищи хулинче пулнӑ. Унта вӗсем Раҫҫей халӑх артисчӗн Станислав Железкин премине илессишӗн иртекен театр конкурсне хутшӑннӑ.
Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче артистсем Кирова тухса кайнӑ. Сӑмах май каласан, унти артистсем пирӗн пата килӗҫ. Чӑваш артисчӗсем «Мишкина каша», «Золушка», «Кошкин дом» спектакльсене кӑтартӗҫ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗсем Хакас Республикинче иртнӗ «ЧитiгенФЕСТ» пӗчӗк формӑллӑ спектакльсен пӗтӗм тӗнчери фестивалӗнчен таврӑннӑ.
Чӑваш артисчӗсем Абаканта «Евгений Онегин» моноспектакле тата унсӑр пуҫне «Евгений Онегин» спектакле икӗ хутчен кӑтартнӑ. Билетсене унчченех сутса пӗтернӗрен «Евгений Онегин» спектакле икӗ хутчен кӑтартма йышӑннӑ.
Чӑваш артисчӗсен ӑсталӑхӗпе паллашма Хакас Республикин Правительствин Пуҫлӑхӗ Валентин Коновалов та пынӑ.
Авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче черетлӗ сезон уҫӑлӗ.
Ҫав каҫа «Чӑвашкино» киностудие тата чӑвашсен професси театрне уҫнӑ Иоаким Максимов-Кошкинский актёр, режиссёр, РСФСР искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чӑваш АССР халӑх артисчӗ ҫуралнӑранпа 130 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Программӑра Александр Островский пьеси тӑрӑх лартнӑ «Хӑв пурӑнас килнӗ пек ан пурӑн» тата Иоаким Максимов-Кошкинский
пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектакльсенчи сыпӑксем, тӗрлӗ фильмри ыпӑксем пулӗҫ.
Шупашкарти Вырӑс драма театрӗн актёрӗ Станислав Мишин Раҫҫейӗн общество телевиденийӗ (ОТР) «Страна поэтов» (чӑв. Поэтсен ҫӗршывӗ) проекта хутшӑннӑ.
Проекта ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнче пурӑнакансем хутшӑннӑ. Тӗрлӗ ӗҫре тӑрӑшакансем вырӑс поэчӗсен сӑввисене вуланӑ. Уйрӑмах илемлӗ вуланисене телекуравра кӑтартнӑ. Станислав Мишин Владимир Высоцкин «У неё всё своё» сӑввине вуланӑ. Программа эфира авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнче тухнӑ.
Чӑваш Енӗн культура министрӗ Светлана Каликова республикӑри театрсем кӑҫалхи авӑн-раштав уйӑхӗсенче 24 премьера кӑтартассине пӗлтернӗ.
Светлана Каликова театрсем шкул программинчи хайлавсемпе те спектакльсем лартнине уйрӑммӑн палӑртса хӑварнӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, театрсем республикӑри Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политика министерствипе килӗштерсе ӗҫленине те пӗлтернӗ.
Министр кун пирки республикӑри театрпа концерт учрежденийӗсен 2022-2023 ҫулсенчи ӗҫ-хӗлне пӗтӗмлетнӗ чух каласа хӑварнӑ. Докладпа Светлана Каликова Правительство ҫуртӗнчи канашлура тухса калаҫнӑ.
+0.3 °C