Йӗпреҫ районӗнчи ял тӑрӑхне суда панӑ. Унта 87 ҫулти сусӑра пурӑнма юрӑхсӑр ҫурт уйӑрса панӑшӑн суда ыйту ҫырнӑ-мӗн.
Пӗрремӗш ушкӑнри сусӑр Йӗпреҫ районӗнчи хваттерте пурӑннӑ. Анчах унта шалти юсав ӗҫӗсене туман-мӗн.
ЧР прокуратурин официаллӑ сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ 87 ҫулти хӗрарӑм ведомствӑна унӑн хваттерӗнчи условисене тӗрӗслемешкӗн ыйтса ҫитнӗ. Хваттере вӑл патшалӑх программипе килӗшӳллӗн илнӗ. Анчах хваттер пурӑнма юрӑхсӑр-мӗн.
Ял тӑрӑхӗн администрацийӗ тӗлӗшпе суда ыйту ҫырнӑ. Унпа килӗшӳллӗн вӗсен пенсионерӑн хваттерӗнче юсав ӗҫӗсем туса ирттермелле. Ҫакна пурнӑҫа кӗртессине прокуратура тӗрӗслесех тӑрӗ.
Аслӑ шкулсенче хӗрӳ тапхӑр малалла пырать. Халӗ унта вӗренме кӗме пултаракан абитуриентсен списокне кӑлараҫҫӗ. Ҫавӑнпа ҫитес вӑхӑтра ҫамрӑксен хӑш аслӑ шкула вӗренме кӗрес ыйтӑва татса памалла. Ара, чылай яш-хӗр тӳрех темиҫе ҫӗре заявлени ҫырнӑ-ҫке.
Заявленисене утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑннӑ. Халӗ йышӑну комиссийӗсем рейтингпа список хатӗрленӗ. Унпа аслӑ шкулти стендсем ҫинче те, йышӑну комиссийӗн сайтӗнче те паллашма май пур.
Кӑҫал абитуриентсене тапхӑрпа вӗренме илӗҫ. Малтан комиссисен тӳлевсӗр вырӑнсене абитуриентсен 80 процентне илмелле.
Пирвайхи йышӑну утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче иртмелле. ЧППУн йышӑну комиссийӗн яваплӑ секретарӗ Алина Ефимова каланӑ тӑрӑх, малтан вӗсем тӑлӑхсене, сусӑрсене тата тӗллевлӗ килнисене йышӑнаҫҫӗ.
Документсен оригиналӗсене панисене ҫӑмӑлрах. Тӳлевсӗр вырӑнсене йышӑннисен списокӗ пирки ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хушу кӑларӗҫ.
Чӑваш Енре утӑ уйӑхӗн 27–31-мӗшӗсенче «Ӑс-хакӑлпа вӑйлисем» марафон иртет. Ӑна Афган вӑрҫин сусӑрӗсен тата вӑрҫа пула суранланнисен пӗтӗм Раҫҫейри пӗрлешӗвӗн регионти уйрӑмӗ тата Вӑрҫӑ сусӑрӗсен реабилитаципе интеграци центрӗн регионти уйрӑмӗ Чӑваш Ен Элтеперӗн Администраицйӗ пулӑшнипе йӗркелет.
Марафона хутшӑнакансем «Етӗрне–Ҫӗмӗрле–Канаш–Шупашкар» маршрутпа иртмелле. Ҫул тӑршшӗ 400 километрпа танлашӗ. Кашни хуларах марафона хутшӑнакансем валли мероприятисем палӑртнӑ. Ҫав шутра сусӑрсем влаҫ ҫыннисемпе тӗл пулӗҫ, хӑйсен ыйтӑвӗсене вӗсемпе калаҫнӑ хускатӗҫ.
«Ӑс-хакӑлпа вӑйлисем» социаллӑ-патриотла марафона предприяти-организацисене, учрежденисене, пултарулӑх ушкӑнӗсене, ҫынсене чӗнсе калаҫҫӗ.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ене автостоп мелӗпе ҫӳрекен сусӑр ҫитнӗ. Игорь Скикевич ятарласа экспедицие тухнӑ, вӑл хуласене ҫитсе Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ паттӑрсен умӗнче пуҫ таять.
Сусӑр Шупашкара утӑ уйӑхӗн 7-мӗшӗнче килнӗ. 50 ҫулти арҫын Чулхуларан ҫитнӗ. Ӑна кунта чылаййӑн кӗтсе илнӗ. Аса илтерер: Игорь Скикевич йывӑр чирленӗ, унӑн ҫурӑм шӑмми арканма тытӑннӑ. Комӑра выртнӑ вӑл. Тухтӑрсем каланӑ тӑрӑх, вӑл вилме е ӗмӗрӗпех вырӑн ҫинче выртма пултарнӑ. Анчах арҫын нумай тӑрӑшнӑ, кӳме ҫине ларма пултарнӑ.
Авточаруҫӑ ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Крымран ҫула тухнӑ. Вӑл хуларан хулана тӗрлӗ транспорта ларса ҫӳрет. Вӑл ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсем патӗнче ҫӗр каҫать.
Игорь Скикевич ҫемье пирки ӗмӗтленет. Унччен вӑл авланнӑ, анчах арӑмӗнчен уйрӑлнӑ. Ҫулҫӳрев хыҫҫӑн вӑл Лариса Гузеевӑн «Давай поженимся!» кӑларӑмне лекме ӗмӗтленет.
Юлашкинчен Игорь Скикевич Сахалина ҫитесшӗн. Чӑваш Енрен вӑл Хусана ҫул тытнӑ. Унтан Самарӑна кайӗ.
Сӗнтӗрвӑрринчи физкультурӑпа спорт комплексӗн пуҫлӑхӗ пирки маларах пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, халӗ ӑна тӗпчесе пӗтернӗ. Кун пирки Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри Следстви управленийӗ пӗлтерет.
ФСК пуҫлӑхӗ пирки тӗпчевҫӗсем РФ Пуҫиле кодексӗн 159.2 статйин 3-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. Асӑннӑ статьяпа тӳлев илнӗ чух улталанишӗн айӑплаҫҫӗ.
Тӗпчевҫӗсен шучӗпе асӑннӑ комплекс пуҫлӑхӗ вырӑнти ӗҫлӗх центрӗпе килӗшӳ туса пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗнче 3-мӗш ушкӑнри сусӑра ӗҫе илнӗ. Кайран вӑл асӑннӑ центра инвалида тивӗҫлӗ ӗҫ вырӑнӗ туса пама 25 пин тенкӗпе кондиционер туянни пирки суя хутсем тӑратнӑ. Чӑннипе вара нимле кондиционер та туянман. Ӗҫлӗх центрӗ 25 пин тенке республика хысни шучӗпе куҫарса панӑ.
ӑваш Республикин хӗрарӑмсен канашӗ тата Вырӑс православии чиркӗвӗн Улатӑрти епархийӗн Сусӑрсен «Пурнӑҫшӑн» пулӑшупа реабилитаци центрӗ ӳт-пӳ енчен хавшаккисем валли «Колибри» фестиваль йӗркелессине пӗлтереҫҫӗ.
Фестивале виҫӗ номинаципе ирттерӗҫ, музыка, декораципе прикладной ӳнер, литератураӗ «Музыка» номинацие хӑйне темиҫе пая уйӑрмалла: вокал, алӑпа кӑтартса юрлани, инструментпа каласси.
«Литература» номинацие те вакрах пайсене уйӑрма йышӑннӑ. Ку енӗпе тупӑшакансен е поэзи, е проза енӗпе хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗслеме май килӗ.
Конкурсҫӑсене ҫула кура та ушкӑнсене пайлӗҫ, кӗҫӗн ушкӑнрисем (кунта 12–17 ҫултисем кӗрӗҫ) тата аслӑ ушкӑн (18–35 ҫултисем).
Фестивале йӗркелекенсем пултаруллисене палӑртассипе пӗрлех сусӑрсене ҫӗнӗ туссем, пӗр шухӑшлисемпе паллашма май туса парассине асӑнаҫҫӗ.
Хӑйсен пултарулӑхне тӗрӗслес текенсен ака уйӑхӗн 11-мӗшӗччен заявка парса ӗлкӗрмелле. Ӑна ҫак элеткрон адреспа ӑсатмалла: alexkorotin@bk.ru. Ыйтса пӗлмелли электрон адрессем ҫапларах: alexkorotin@bk.ru, lenasvetl@mail.ru.
Шывра ишме алӑ кирлӗ-и? Ҫук иккен. Ҫакна пӗр тӗслӗх ҫирӗплетет. Шупашкарти «Спартак» спорт шкулне шывра ура пулӑшнипе ҫеҫ ишме вӗренекен ача ҫӳрет.
Вӑл — 3-ри Кирилл. Хальлӗхе республикӑра ку пӗрремӗш опыт кӑна-ха, анчах витӗмӗ пур. Кирилл бассейна хӑрамасӑр, вӑтанмасӑр кӗме хӑнӑхнӑ ӗнтӗ. Амӑшӗ те унӑн кунтах, пӗчӗк ывӑлне ҫитӗнӳсем тума хавхалантарать.
Темиҫе уйӑх каялла пӗчӗк Кирилл бассейна кӗресси, ишме вӗренесси пирки никам та шухӑшлама пултарайман. Унӑн аллисем ҫук. Мӗн тӑвӑн — ҫапла ҫуралнӑ вӑл. Ашшӗ-амӑшне тухтӑрсем варти ачи кун пек ҫураласса систермен те.
Ашшӗ Евгений Александров каланӑ тӑрӑх, ывӑлӗ шывра ҫурӑм ҫинче выртса тытӑнса тӑма пултарать. Ку ҫурӑм шӑмминине ҫирӗплетет — ара вӑл йӑлтах урипе тӑвать-ҫке-ха.
Ҫемьене хула администрацийӗ пулӑшма тӑрӑшать. Халӗ ав ача бассейна тӳлевсӗрех ҫӳрет. Шыва ашшӗпе пӗрле чӑмать — кун пек шикленмест.
Специалистсем кунашкал ачасем хӑйсене спортра тӗрӗслеме пултарнине ҫирӗплетеҫҫӗ. Анчах спортпа пӗчӗкренех, нимрен хӑрама пӗлмен чухне, туслашмалла-мӗн.
«Сиплевпе педагогика класӗ» проекта ытларах ача хутшӑнаять. Кун пирки республикӑн Информаци политикин министерстви хыпарлать.
Сусӑр ачасене пулӑшас тӗллевпе пуҫарса янӑ проектӑн авторӗсем — Екатерина Сафроновапа Наталья Микейкина. Ырӑ ӗҫе кӑҫал та вӗсем малалла тӑсас тенӗ. Хӑйсен ҫунатти айне хастарсем сывлӑха пула ахаль шкулсене ҫӳреймен ачасене илеҫҫӗ.
«Сиплевпе педагогика класӗ» проекта пурнӑҫа кӗртме карас ҫыхӑнӑвӗпе тивӗҫтерекен компанисенчен пӗри пулӑшнӑ. Вӑл уйӑрса панӑ укҫапа пӳлӗме юсамалли хатӗрсем туяннӑ, вӗренӳ процессӗ валли оборудовани, дидактика материалӗ — аталантаракан вӑйӑсемпе пособисем — илнӗ.
Проекта ертсе пыракансем ачасем валли тӗрлӗ шкул предмечӗпе академи занятийӗсем ирттернӗ, уяв программисем хатӗрленӗ. Уява ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшӗ йӗркелӳҫӗ те евӗр те, капӑрлатакан пек те, артист та евӗр хутшӑннӑ.
Ӗнер ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырупа паллаштарнӑ вӑхӑтра Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ умӗнче тарӑхнӑ ҫынсем плакатсемпе тӑнӑ-мӗн. Кун пирки «АиФ» хаҫат пӗлтерет.
Мероприятие васкакан депутатсемпе чиновниксем ачаранпах сусӑр Андрей Кабуркина курнӑ. Вӑл пурӑнмалли ҫурт-йӗре лайӑхлатмашкӑн 20 ҫул черетре тӑрать иккен. Андрей Ҫырура пушӑ сӑмахсем ҫеҫ пулнине ҫирӗплетет. Вӑл хӑйӗн ыйтӑвӗпе таҫта та ҫитнӗ — усӑсӑр-мӗн.
Иртсе каякан министрсемпе чиновниксем ун ҫине ҫаврӑнса пӑхнах. Олег Марков, Алексей Ладыков ун патӗнче чарӑнса тӑнӑ. Алла Самойлова сусӑра ӑшӑ ҫӗре кӗме сӗннӗ — атту шӑнса пӑсӑлӑн. Сергей Семенов генерал майор полицейскисене хушу панӑ-мӗн: ытти халӑха Андрей патне ҫывхартмалла мар. Унсӑрӑн пикет пысӑкланӗ.
Пикета тухнӑ Надежда Темьянова айккинчерех тӑнӑ. Ӑна сахалрах ҫын асӑрханӑ. Вӑл ЖКХ тытӑмӗнчи асар-писере пӗтерме ыйтнӑ-мӗн. Пикета тухнисем Михаил Игнатьев килессе кӗтнӗ. Анчах урам шӑлакан вӗсене ҫапса хуҫнӑ: Элтепер кун пек ҫынсемпе калаҫма юратмасть-мӗн, вӑл саппас алӑкран тахҫанах кӗрсе кайнӑ…
Ҫак кунах Союзсен ҫуртӗнче те политика мероприятийӗ иртнӗ.
Чӑваш Енре ачасем валли Брайль тытӑмӗпе чӑвашла пичетленӗ пӗрремӗш кӗнекесем ҫуралнӑ. ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ятарлӑ принтера Л.Толстой ячӗллӗ вулавӑш 2011 ҫул вӗҫенчех туяннӑ.
Малтанах ҫак принтерпа куҫ курманнисен саккасӗпе парса литература пичетлеттернӗ. 2014 вулавӑш ӗҫченӗ, куҫ курман Николай Парахин, ертсе пынипе чӑвашла пичетлемешкӗн компьютер брайльне шухӑшласа кӑларас енӗпе ятарлӑ ушкӑн йӗркеленӗ.
Ушкӑн Мускаври компанипе ҫыхӑнса ӗҫленӗ, ҫапла майпа ятарлӑ чӑваш алфавитне тунӑ. Кӗҫех куҫ курман ачасем валли чӑвашла кӗнекесем тухнӑ.
Ҫак ушкӑн ку проекта малалла та аталантарасшӑн. 2015 ҫулта вулавӑш ачасем валли Брайль шрифчӗпе чӑвашла вӗренӳ литературине кӑларасшӑн. Ку наци культурине, йӑлине аталантарма, куҫ курманнисене вӗсемпе ҫывӑхлатма пулӑшассине пӗлтерет ведомство.
Куҫ курман ҫынсем Брайль шрифчӗ пулӑшнипе кӑна кӗнеке вулама пултараҫҫӗ. Чӑваш Енре хальччен кун пек ҫынсем чӑвашла вулама пултарайман.
+11.3 °C