Лавккара «VAKMA» маркӑллӑ макарон сутнине курсан ӑна хам та «Макфа» тесе, пӗҫернӗ чухне ирӗлсе каймасть тесе туяннӑччӗ. Анчах киле ҫитсен пӑхрӑм та – ячӗ урӑхларах иккен. Макаронӗ те пиҫсен нимӗрленме тытӑнчӗ.
Икӗ ҫул каялла икӗ фирма тавлашма тытӑннӑ. «Макфа» Шупашкарти «Вакмӑна» суда панӑ, автор правине пӑснӑран /хутаҫӗ те «Макфӑнни» пекех симӗс тата/ пӗтӗм продукцие суту ҫаврӑнӑшӗнчен кӑларса тӗп тутарма ыйтнӑ. Ҫавӑн пекех 10 миллион тенкӗ тӳлеттерме ыйтнӑ. Кайран 10 пинне чакарттарнӑ. Суд тавӑҫа тивӗҫтернӗ.
Кӑҫал «Макфа» каллех тавӑҫ тӑратнӑ. Хальхинче вӑл тавар паллин правипе ҫыхӑннӑ. «Вакмӑран» 5 миллион тенкӗ ыйтнӑ. Суд ларӑвне нарӑсӑн 17-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ.
Арҫын ҫур ҫул ытла коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлемен. Ҫавна май ӑна хваттертен кӑларса яма тивнӗ. Кун пирки ҫурт-йӗр фончӗн управленийӗ пӗлтерет.
Ака уйӑхӗнче Шупашкарти Мускав районӗн администрацийӗ суда тавӑҫпа тухнӑ, Ҫурҫӗр поселокӗнчи 7-мӗш ҫуртра пурӑрнакансене, тара тытакансене, кӑларса яма ыйтнӑ. Лешсем коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлемен. Ҫак шутра 7 ҫын пулнӑ.
Суд тавӑҫа тивӗҫтернӗ. Раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ЧР Аслӑ сучӗн йышӑнӑвӗпе приговор саккунлӑ вӑя кӗнӗ.
Ҫӗмӗрлере пӗренесен хуҫи тӗлӗшпе суд пулнӑ. Арҫынна ҫынна асӑрханмасӑр вилӗм кӳнӗшӗн айӑпланӑ, унӑн ирӗкне 10 уйӑхлӑха чикӗлеме йышӑннӑ. Арҫын судра хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ.
Аса илтерер: ку кӑҫал авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пулнӑ. Чкалов урамӗнчи 55-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче купаланса выртнӑ пӗренесем ҫине 7 ҫулти хӗрача хӑпарса кайнӑ. Пӗренесем сапаланса кайнӑ, хӗрача пӗрин айне пулнӑ. Шел те, вӑл ҫавӑнтах вилнӗ.
Хальлӗхе приговор саккунлӑ вӑя кӗмен-ха.
Шупашкарти арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 9,5 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Кун пирки Следстви комитечӗ пӗлтерет.
Следовательсем тата суд пӗлтернӗ тӑрӑх, аван уйӑхӗн 19-мӗшӗнче арҫын хулара пӗлӗшне тӗл пулнӑ. Вӗсем эрех илнӗ те арҫыннӑн хваттерне кайнӑ. Хайхискерсем вӑрҫӑнса кайнӑ. Арҫын хӑнана хӗненӗ, унтан ҫӗҫӗ ярса тытнӑ та чикнӗ. Хӑна ҫавӑнтах вилнӗ.
Тытса чарсан ҫак арҫын следовательсене акӑ мӗнле ӑнлантарнӑ: вӑл вӗлермен-мӗн, ҫывӑрнӑ чухне вилене ун патне такам килсе пӑрахнӑ. Анчах следстви вӑхӑтӗнче йӑлтах уҫӑмланнӑ, арҫын мӗнле пулнине пӗтӗмпех каласа кӑтартнӑ.
Арҫын хӗрарӑм вилмеллех хӗненӗ, кайран ӑна сӑн ӳкернӗ те ӑна тӗнче тетелне кӑларса хунӑ. Ку тискер ӗҫ кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче пулса иртнӗ.
Хӗрлӗ Чутайра ӳсӗр арҫын пӗлӗш хӗрарӑма тискеррӗн хӗненӗ, лешӗ вилнӗ. Экспертиза ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, хӗрарӑмӑн пичӗ палламалла мар пулнӑ: ӑна питӗ хытӑ хӗненӗ.
Арҫын кунпа кӑна ҫырлахман, вилнӗ хӗрарӑма сӑн ӳкернӗ те халӑх тетелӗнчи страницӑна кӑларса хунӑ. Ку сӑнӳкерчӗке курсан ывӑлӗ амӑшне палласа илнӗ.
Етӗрне районӗн сучӗ 39 ҫулти арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 12 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Арҫын ҫакӑ ытлашши ҫирӗп приговор тесе аппеляци панӑ. Анчах ЧР Аслӑ сучӗ приговора ҫавӑн пекех хӑварнӑ.
Куславккара 18-19 ҫулсенчи ҫамрӑксем пӗрне шкулта вӗрентнӗ хӗрарӑм патне хӑнана пынӑ. Хайхискерсем ун патӗнче банк картти выртнине асӑрханӑ та укҫа вӑрлама шутланӑ.
Пӗр ҫамрӑкӗ хӗрарӑма тӗпеле калаҫмалла тесе чӗннӗ. Ҫав вӑхӑтра ыттисем хӗрарӑмӑн сим-карттине кӑларнӑ та хӑйсен телефонӗ ҫине вырнаҫтарнӑ, унтан сарӑм урлӑ ун ячӗпе кредит илнӗ, ҫав 40 пин тенке хӑйсен пӗлӗшӗн счечӗ ҫине куҫарнӑ. Ҫапла вӗсем комиссие шута илсе 39 пин ҫурӑ вӑрланӑ.
Следстви вӑхӑтӗнче ҫамрӑксем тӑкака саплаштарнӑ. Вӗсене суд тӗрмене хупмасӑр 1 ҫуллӑха айӑплама йышӑннӑ.
Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлере 7 ҫулти хӗрача пӗренесем айне пулса вилнӗччӗ. Вӑл унта хӑпарса кайсан ун ҫине 380 килограмм таякан пӗрене ӳкнӗ. Хӗрача вилнӗ.
Кам айӑплӑ? Ҫакна суд татса парӗ. Пӗрене хуҫи тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви версийӗ тӑрӑх, вӑл Чкалов урамӗнче пӗренесене никамран ирӗк ирӗк ыйтмасӑр хунӑ. Вӗсене хумашкӑн вӑл вырӑн хатӑрлемен, ҫирӗплетмен.
Арҫын айӑпне йышӑннӑ. Ӗҫе кӗҫех суд пӑхса тухӗ.
Шупашкарти Пролетари урамӗнчи 15-мӗш ҫуртра пурӑнакан икӗ пӳлӗмлӗ хваттере ҫӳп-ҫап купине ҫавӑрнӑ. Анчах вӗсене унтан ниепле те кӑларса яраймаҫҫӗ, мӗншӗн тесен хваттерте ачасем пропискӑра тӑраҫҫӗ.
Амӑшӗпе ывӑлӗ эрехпе иртӗхеҫҫӗ, коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлемеҫҫӗ. Ҫитменнине, вӗсем пӗр кӗтӳ кушак усраҫҫӗ, ҫӳп-ҫап контейнерӗсенчен ӑпӑр-тӑпӑр киле сӗтӗреҫҫӗ. Ҫав хваттерте кил хуҫи хӗрарӑмӗн хӗрӗ тата мӑнукӗсем пропискӑра тӑнӑран вӗсене унтан кӑларса яраймаҫҫӗ. Лешсем вара Мускавра пурӑнаҫҫӗ.
Суд амӑшӗпе ывӑлне килте тирпейлеттерме йышӑннӑ. Ҫурт-йӗр фончӗ ҫӳп-ҫапа илсе тухма пулӑшнӑ, икӗ КамАЗ ӑпӑр-тапӑр илсе тухнӑ. Анчах тепӗр ҫултанах хваттер каллех ҫӳп-ҫаппа тулнӑ, парӑм 500 пин тенкӗрен иртнӗ. Кӳршисем ку хваттерпе мӗн те пулин тума ыйтаҫҫӗ. Халӗ Шупашкар хула администрацийӗ Калинин районӗн судне хваттере кӗме ирӗк ыйтса тавӑҫ тӑратнӑ.
____
Чӑваш Енӗн ҫут ҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрне Эмир Бедертдинова штрафланӑ. Ҫапла тума Шупашкар хулинчи Ленин районӗнчи миравай судья йышӑннӑ.
Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче «Резерв» организаци директорӗ Шупашкар шыв управҫин акваторийӗпе усӑ курма ирӗк ыйтса заявлени ҫырнӑ. Министерство кун валли аукцион ирттермелле тесе хуравланӑ. Анчах аукционп ирттермен, тепӗр 5 уйӑхран усламҫӑ суда тавӑҫпа ҫитнӗ.
Миравай суд шухӑшланӑ тӑрӑх, аукциона вӑхӑтра ирттерменшӗн министр яваплӑ. Ҫавна май Эмир Бедертдинова 3 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.
46 ҫулти арҫын тӗрмерен кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче тухнӑ кӑна-ха. Вӑл каллех йӗплӗ пралук леш енне лекнӗ. Ӑна унччен те хӗрарӑма мӑшкӑлланӑшӑн тата ясар шухӑшӗсене пурнӑҫланӑшӑн тӗрмене лартнӑ. Хальхинче те вӑл ҫакна пулах суд сакки ҫине лекӗ.
46 ҫултан 20 ытларах ҫулне вӑл йӗплӗ пралук леш енче ирттернӗ. Ҫӗртме уйӑхӗнче ҫак арҫын Шупашкарти «Байконур» микрорайонта 21 ҫулти хӗре вӑрмана сӗтӗрсе кӗнӗ те вӗлерессипе хӑратса мӑшкӑллама хӑтланнӑ. Юрать-ха, хӗр тарма пултарнӑ. Хӗр телефонне ӳкерсе хӑварнӑ, арҫын ӑна илнӗ.
Ӑна часах тытса чарнӑ. Халӗ вӑл суд пуласса кӗтет.
-13.7 °C