Паян, утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне хутшӑнма кӑмӑл тунӑ кандидатсенчен документсене юлашки кун йышӑннӑ. Политика партийӗсем сӗннипе суйлава хутшӑнакансенчен тӑваттӑшӗ те Тӗп суйлав комиссине документсене тӑратнӑ.
Аса илтерер: ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тата Сергей Матвеев («Раҫҫей патриочӗсем») хӑйсемшӗн сасӑ пухса документсене Чӑваш Ен Тӗп суйлав комиссине тӑратнӑ. Унсӑр пуҫне Николай Степанов («Пенсионерсен социаллӑ тӗрӗслӗхӗшӗн партийӗ»), Александр Андреев (Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗ) тата Константин Степанов (либерал-демократсен партийӗ) кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайнӑ.
Ҫапла вара суйлава хӑй тӗллӗн хутшӑнас тенӗ мӗнпур кандидат тенӗ пекех кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайман. Юрий Шакеев сасӑ пухма хӑтланнӑ, анчах документсене Тӗп суйлав комиссине тӑратман. Ыттисем муниципалитет «али» витӗр тухма тӑрӑшман та. Николай Коклейкин темиҫе ял тӑрӑхне ҫитнине ӗнентернӗ-ха. Андрей Ильдеменов та ҫине тӑман курӑнать. Юрий Сидоров хӑйӗн заявленине каялла илнӗ. Роман Васильев, Максим Чепель тата Петр Петрянкин сасӑ пухма та тӑрӑшман теҫҫӗ.
Раҫҫейри тӗп суйлав комиссийӗ Конституцие кӗртме палӑртнӑ тӳрлетӳсем тӗлӗшпе иртнӗ сасӑлава пӗтӗмлетнӗ. Ҫӗршывра пурӑнакансен 68 проценчӗ сасӑлава хутшӑннӑ. Вӗсенчен чылайӑшӗ тӳрлетӳсене ырланӑ.
Тӗп суйлав комиссийӗ Конституцие кӗртме палӑртнӑ тӳрлетӳсем тӗлӗшпе иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗ пирки ҫирӗплетнӗ постановление йышӑннӑ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, сасӑлава пынисен 77,92 проценчӗ тӳрлетӳсене ырланӑ. Сасӑлава килнисен 21,27 проценчӗ Конституцие улшӑнусем кӗртессине хирӗҫ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне республика ертӳҫин тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хутшӑнӗ. Кун пирки вӑл паян уҫҫӑнах каланӑ.
Олег Николаев ҫӗроме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче районсемпе хуласенчи старостӑсемпе тата территорири халӑх хӑй тытӑмлӑхӗн ертӳҫисемпе видеоконференци мелӗпе канашлу ирттернӗ суйлава хӑйӗн кандидатурине тӑратассине пӗлтернӗ.
«Суйлава эпӗ хамӑн кандидатурӑна хам тӗллӗн тӑратас терӗм. Чӑваш Республикинчи конструктивлӑ мӗнпур вӑя, ҫав шутра политика партийӗсене, май килнӗ таран пӗрлештерессе питӗ шанас килет. Сирӗнпе пӗрле эпир пӗлтерӗшлӗ нумай ӗҫе тӑвайӑпӑр тата республикӑри тӑрӑма хӑвӑрт улӑштарайӑпӑр», — тенӗ Олег Николаев.
Суйлав авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче иртмелле.
Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗ — Конституци сасӑлавӗ. Ун чухне РФ Президенчӗ Владимир Путин кану кунӗ пулассине пӗлтернӗ.
Ҫапах хӑшӗ-пӗри ӗҫе тухӗ. Вӗсене вара сак куншӑн пысӑкрах тӳлӗҫ. Ыттисен вара ӗҫ укҫи ҫавӑн пекех сыхланса юлӗ. «Ҫынсен утӑ уйӑхӗнчи ӗҫ укҫи чакмалла мар», - тенӗ Федераци канашӗн социаллӑ комитет пуҫлӑхӗ Инна Святенко. Вӑл канмалли тата ӗҫлемелли мар кунсенче шалу тӳлессине РФ Ӗҫ кодексӗн 153-мӗш статйинче палӑртнине каланӑ.
Аса илтерер: Конституци сасӑлавӗ ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче иртмеллеччӗ. Анчах пандемие пула сасӑлава каярах куҫарма тивнӗ.
Чӑваш Енри фотоӑстасем «Дети России-2020» (чӑв. Раҫҫей ачисем-2020) конкурса хутшӑнаҫҫӗ.
Вӗсенчен пӗри, Александр Вражкин, виҫӗ ӗҫ тӑратнӑ: «О крае Чувашском поет душа» (чӑв. Чӑваш Ен ҫинчен юрлать ман), «Мы подружки — словно куклы» (чӑв. Тусӑмсем – пукане тейӗн), «С голубого ручейка начинается река» (чӑв. Пӗчӗк шывран юханшыв пуҫланать).
Пӗринче чӑваш тумӗллӗ виҫӗ пӗчӗк хӗрача, иккӗмӗшӗнче наци музыка инструменчӗсене ӑсталакан маттур Николай Фомиряков ертсе пынипе Шупашкар районӗнчи Акатуйра ачасем шӑхлич калани, виҫҫӗмӗшӗнче Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринчи шӑпӑрлансем руна ҫырулӑхӗпе паллашни сӑнланнӑ.
Ентешӗмӗрсен фотоӗҫӗсемшӗн конкурс сайтӗнче сасӑлама пулать.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев «пуриншӗн те меллӗ халӑх ушкӑнне» суйлассине эпир пӗлтернӗччӗ. «Пуриншӗн те меллӗ» халӑх ушкӑнне халӑхпа палӑртассине вӑл, аса илтерер, ҫак уйӑхӑн 11-мӗшӗнче Инстаграмра пӗлтернӗччӗ.
Олег Николаевӑн пуринчен ытла сасӑ пухнӑ страници — Инстаграмра. Актуаллӑ хыпарсене вӑл ӳлӗмрен унта пичетлеме тытӑнӗ. Фейсбукшӑн 87 ҫын сасӑланӑ, «Контактра»-шӑн — 157, Инстаграмшӑн — 1089. Олег Николаев Инстаграмри страницӑна тата унта мӗн ҫырнине чи малтан пӑхма шантарнӑ.
Ыйтусене хускатакансем халех йышлӑ. Вӗсене сӗт хакӗ, ӑшӑ хӗл тӑнине пӑхмасӑрах хваттерсене ытла вӗри хутнӑран нумай тӳлеме тивни, аптекӑсенче медицина маскисем ҫукки пӑшӑрхантараҫҫӗ.
Чӑваш Енри такси мӗн тӗслӗ пулассине халӑхпа татса парӗҫ. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствин сайтӗнче ҫакӑн пирки ыйтӑм йӗркеленӗ. Унта пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗччен хутшӑнма пулать.
Таксине пӗр тӗслӗ тӑвас ыйтӑва ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ертсе пынипе ирттернӗ канашлусенчен пӗринче хускатнӑ. Потребительсен прави пирки калаҫнӑ май пӗр тӗслӗ таксис пулсан ҫынсене меллине палӑртнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви ыйтӑм йӗркеленӗ. Пӗрремӗшӗнчен, такси пӗр тӗслӗ пулмалли пирки мӗнле шухӑшланине пӗлтерме май пур. Иккӗмӗшӗнчен, мӗнле тӗсли аваннине палӑртма. Сарӑ, шурӑ, шурӑпа сарӑ тӗссем кӑтартнӑ ыйтӑмра. Ҫынсем хӑйсем те сӗнме пултараҫҫӗ.
Сасӑлава хальлӗхе хутшӑннисенчен 69 проценчӗ такси тӗсне пӗр пеклетнине хирӗҫ.
Саха конгресӗ Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ патне Заявленипе тухнӑ — Конституцин 68-мӗш статйине кӗртме палӑртнӑ улшӑнусемпе килӗшменни пирки пӗлтернӗ.
Аса илтеретпӗр, нумай пулмасть ҫӗршыв президенчӗ Конституцин 68-мӗш статйин 1-мӗш пунктне ҫапларах ҫырса хума сӗннӗ:
«Государственным языком РФ на всей ее территории является русский язык, как язык государствообразующего народа, входящего в многонациональный союз равноправных народов РФ» (чӑвашла: РФ патшалӑх чӗлхи пӗтӗм унӑн лаптӑкӗнче РФ пӗртан праваллӑ халӑхсен нумай нациллӗ пӗрлӗхне кӗрекен патшалӑха йӗркелекен халӑхӑн пек шутланакан вырӑс чӗлхи пулса тӑрать).
Якутсен шухӑшӗпе кунашкал ҫырни Раҫҫей Федерацийӗнчи халӑхсене уйӑрса хурӗ: пӗри тӗп халӑх пек шутланӗ, теприсем вара иккӗмӗшлисем пулса тарӗҫ. Саха конгресӗ шутлана тӑрӑх кунашкал пайланине хӑрушӑ та яваплӑхсӑр социаллӑ эксперимент пек ҫеҫ хаклама пулать. Ҫавна май вӗсем ку улшӑнусене пӑрахӑҫлама, тавлашуллӑ пункта малтанхи пекех хӑварма ыйтнӑ.
Конституцине улшӑнусем кӗртнине йышӑннипе килӗшменнине халӑхран сасӑлав урлӑ ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ыйтса палӑртӗҫ.
Кӑҫал Шупашкарти аэропорта реконструкцилӗҫ. Питӗрти «Ҫӗнӗ авиаци» проект институчӗн архитекторӗсем аэровокзалӑн сӑн-сӑпатне улӑштармалли темиҫе проект хатӗрленӗ. Хӑшӗ килӗшнине вара ҫынсем хӑйсем суйланӑ. «МАЧ» тулли мар яваплӑ общество кун тӗлӗшпе сасӑлав ирттернине сайтра пӗлтернӗччӗ.
Сасӑлав вӗҫленнӗ. Унта пӗтӗмпе 2295 ҫын хутшӑннӑ. 3-мӗш вариантшӑн чылаййӑн сасӑланӑ: респондентсен 53 проценчӗ (1225 ҫын). 5-мӗш вариант та самай сасӑ пухнӑ, ҫапах ҫӗнтереймен: уншӑн респондентсен 42 проценчӗ сасӑланӑ.
Шупашкарти аэропорт Инстаграмра страница тытса пырать. Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак сасӑлав реконструкци проекчӗпе хӑш еннелле ытларах ӗҫлемеллине палӑртма пулӑшнӑ.
Шупашкарти аэропорт умне Андриян Николаев космонавтӑн скульптурине лартасшӑн. Ҫавӑн пекех хула администрацийӗпе килӗшӳ туса аэропорт ҫине асӑну хӑми ҫакасшӑн. Ку ыйтусене архитектура тата хула строительствин управленийӗ ҫумӗнчи комисси пӑхса тухӗ.
ЧР Транспорт министерстви тата «Авиатор» ассоциаци» общество организацийӗ аэропорт ҫине космонавта халалласа асӑну хӑми ҫакас сӗнӳпе тухнӑ. Вӗсем ку тӗллевпе хула хыснинчен укҫа уйӑрма ыйтнӑ.
Кунсӑр пуҫне аэропорт ҫине пысӑк саспаллисемпе «имени А.Г.Николаева» (чӑв. «А.Г.Николаев ячӗллӗ») тесе ҫырасшӑн. Аса илтерер: пӗлтӗр ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче РФ Президенчӗ Владимир Путин Шупашкарти аэропорта Андриян Николаев ятне парасси пирки хушу алӑ пуснӑ. Ҫак ята «Великие имена России» сайтра ирттернӗ сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн суйланӑ. Андриян Николаевшӑн респондентсен 62 проценчӗ сасӑланӑ.
-2.7 °C