Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Аркадий Андреев 55 ҫул тултарнӑ.
Аркадий Андреев 1967 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Панкли ялӗнче ҫуралнӑ. Артист пулас ӗмӗтпе ҫунатланнӑ ҫамрӑк 1993 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ аслӗ театр училищине (институтне) вӗренме кӗнӗ.
Муркаш ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ маттур арӑн ҫутҫанталӑк панӑ илемӗ, Турӑ панӑ пултарулӑхӗ ҫулсем иртнӗҫемӗн тата та сарӑлса, анлӑланса пырать тейӗн. Унӑн илӗртӳллӗ сассине те куракансем килӗштереҫҫӗ.
Чӑваш Республикин Ӳнер музейӗнче Художниксен союзӗн ҫулталӑкри ӗҫне пӗтӗмлетекен курав уҫӑлнӑ. Регионсем хушшинчи курава «t-21/22» ят панӑ.
Унта 100-е яхӑн художник, скульптор тата декораципе прикладной ӳнерӗн специалисчӗсен ӗҫӗсем вырӑн тупнӑ. Пултарулӑх ӑстисем хальхи вӑхӑтри ӳнерӗн тӗрлӗ жанрӗнче — абстракцирен пуҫласа реализм таранах — ӗҫлеҫҫӗ.
Курава мӗншӗн апла ят пани те кӑсӑклӑ. «t» — «Творчество» (чӑв. Пултарулӑх) сӑмахӑн пуҫламӑш саспаллийӗ, «21» — Чӑваш Республикин регион номерӗ, «22» 2022 ҫула пӗлтерет.
Курав авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Паян Мускаври «Коломенское» музей-заповедник территорийӗнче славян искусствин регионсем хушшинчи «Русское поле» (чӑв. Вырӑс уйӗ) XI пултарулӑх фестивалӗ иртет. Пултарулӑх мероприятине Раҫҫей халӑхӗсен культура эткерлӗхӗн ҫулталӑкне тата Мускав хулине йӗркеленӗренпе 875 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Фестивале Чӑваш Енри пултарулӑх ушкӑнӗсем те хутшӑнӗҫ. Ҫав шутра – халӑх ташшин «Суварята» (чӑв. Суварҫӑсем) ача-пӑча халӑх ансамблӗ (ертӳҫи — Раҫҫей тата Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Анатолий Музыкантов) тата «Родные просторы» (чӑв. Тӑван тӑрӑх) халӑх фольклор ансамблӗ (ертӳҫи — Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Людмила Кондратьева).
Ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн «Кӗмӗл ӗмӗр» галерейин пӗчӗк залӗнче Татьяна Иванова художникӑн «Я так вижу…» (чӑв. Эп ҫапла куратӑп...) дебютлӑ куравӗ уҫӑлнӑ.
Татьяна Иванова 1980 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ. Ачаранах хитре ӳкерекенскер шкул хыҫҫӑн И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтне, художествӑпа графика факультетне, вӗренме кӗнӗ. Унӑн педагогӗсем чӑннипех пысӑк ӑстасем: Николай Егоров, Владимир Серов, Ревель Фёдоров — пулнӑ.
Пӗр вӑхӑтра дизайнерта ӗҫленӗ хӗрӗн куҫ кураслӑхӗ чакса пынӑран юратнӑ ӗҫне пӑрахма тивнӗ. Халӗ вӑл 20 процент таран ҫеҫ курать. Апла пулин те ӳкерме пӑрахман — «Арт Ч» изостудие ҫӳрет.
Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче «Отмеченная зима. 1982. История издания книги» ҫӗнетсе хатӗрленӗ курав уҫӑлӗ. Ӑна Геннадий Айхи пултарулӑхне халалланӑ. Асӑннӑ ятпа пухса хатӗрленӗ курава пуҫласа 2019 ҫулта кӑтартнӑ. Кӗнекене кӑларнӑранпа 40 ҫул ҫитнӗ тӗле ӑна урӑх материалсемпе пуянлатнӑ.
«Отмеченная зима». 1982. История издания книги» проект – куҫса ҫӳрекен курав. Вӑл Геннадий Айхи поэтӑн тата куҫаруҫӑн тӗрлӗ енлӗ пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартать.
Курава Айхин Францири архивӗпе паллашнӑ хыҫҫӑн йӗркелеме йышӑннӑ. Ӑна поэтӑн тусӗ Николай Дронников 2015 ҫулта Чӑваш наци музейне парнеленӗ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче нумаях пулмасть Николай Ишентейӗн ҫӗнӗ кӗнеки пичетленсе тухнӑ. «Ыранхи кун вӗҫевӗ» кӑларӑма 600 экземплярпа кун ҫути кӑтартнӑ. Кӗнекене Светлана Бритвина художник илемлетнӗ.
Кӑларӑма повесть, повесть-юмах, калавсем, сӑвӑсем кӗнӗ. Вӗсене ҫыравҫӑ вӑтам шкул ҫулӗсенчи ачасем валли шӑрҫаланӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче палӑртнӑ тӑрӑх, Николай Ишентей хайлавӗсене ачасем те, аслисем те юратса вулаҫҫӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Шупашкарта Хула кунне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уявлама хатӗрленеҫҫӗ. Вӑл кун Ленин проспектӗнче тата Карл Маркс урамӗнче Пултарулӑх бульварӗ уҫӑлӗ. Йӑлана кӗнӗ мероприятие Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центр та хутшӑнӗ.
Социаллӑ учреждени «Хастар юхӑмпа» арт-пулӑм хатӗрленӗ май иртен-ҫӳрене виҫӗ лапама илӗртӗ: спорт лапамӗ, пултарулӑх мастерскойӗ тата ӑсталӑх лаҫҫи. Пултарулӑх мастерскойне хутшӑнакансем пантомима спектакльне кӑтартӗҫ. Ӑсталӑх лаҫҫинче вара чӑваш пуканине ӑсталама вӗрентӗҫ.
Чӑваш Енри журналистсемпе уйрӑм авторсем, блогерсемпе фотокорреспондентсем Пӗтӗм Раҫҫейри конкурса хутшӑнса премие тивӗҫейӗҫ.
«Моя Земля – Россия» – 2022 (чӑв. Манӑн Ҫӗр — Раҫҫей) премие тивӗҫес тесен ял хуҫалӑх тематикиллӗ проектсене авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗччен Раҫҫейӗн Ял хуҫалӑх министерствине ҫитермелле.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ 13 номинацире иртӗ. Вӗсене 3 тематика блокне пӗрлештернӗ: «Ял хуҫалӑх производстви», «Ял хуҫалӑх территорийӗсем», «Социаллӑ ыйтусем («ҫӗр ҫинчи» ҫынсем)».
Илен (Илем) кунӗнче ҫуралнӑ тусӑма
Г.А. Дегтярёва
Вӗри…
Кӑвак тӳпеллӗ утӑ кунӗ
Кӑмакари пек туйӑнать:
Кӑшт сулхӑнта кӑна халь канлӗ,
Ахалӗн макӑр: чун тухать.
Пӑчӑ…
Капашсӑр шӑрӑх — ҫумӑр кирлӗ,
Тавралӑх шывшӑн антӑхать.
Ӑҫта-ши халӗ ҫурҫӗр ҫилӗ?
Ниҫта пӗр пӗлӗт курӑнмасть.
Ай-ай…
Хӗвел хӗртет, ҫӑлсамччӗ Турӑ —
Чӑтма май ҫук-ҫке кунӗпе.
Хӑйӑр ҫинче ҫунать ҫан-ҫурӑм,
Ӳт-тир сурать сӗвӗннипе.
Вӑй ҫук…
Шӑм-шак та йывӑр — чирлӗ тейӗн.
Сывлӑш ҫитмест, мунчарилле.
Тӗнче чӗр тамӑк халь этемшӗн −
Тархасшӑн ҫумӑр пар, Илле!
Леонид Кевер (Сильвестров)
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артистки, режиссёрӗ Наталья Сергеева «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ята тивӗҫнӗ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер, утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Наталья Сергеева Шупашкар районӗнчи Шинер Тӑрӑн ялӗнче 1971 ҫулхи юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Ашшӗ — инженер-механик, амӑшӗ — медсестра. Вӑл вара, Наталья, пачах урӑх ҫулпа каяс тенӗ. Мускаври Щепикин ячӗллӗ театр училищине вӗренме кӗнӗ.
Темиҫе ҫул каяллахи интервьюра Наталья Алексеевна пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл — ҫемьеллӗ, икӗ ывӑл амӑшӗ. Шупашкар урамӗсенче хӑйне ҫынсем палласа илнине те пытарман.
+4.3 °C