Кирилл Степанов мӗн ҫуралнӑранпах курмасть. Унӑн – мрамор чирӗ. Ӑна шӑмӑ сӑссине куҫарса лартнӑ, химиотерапи тунӑ.

Нумаях пулмасть унӑн пысӑк ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ. Ҫичӗ ҫулти арҫын ача тахҫанах пуйӑс машинисчӗ пулма ӗмӗтленнӗ. Ҫак кунсенче вӑл нимеҫӗсем пулӑшнипе пуйӑса ларса пускӑчсене пуснӑ, транспорта ҫӳреттернӗ. Паллах, Кирилпа юнашар машинист Александр Бологов пулнӑ.

Палӑртмалла: нумаях пулмасть Раҫҫейре йывӑр чирлӗ ачасен тата ватӑсен ӗмӗчӗсене пурнӑҫлама пулӑшакан проект хута кайнӑ. Вӑл «Манпа пӗрле ӗмӗтлен» ятлӑ. Пӗрремӗш ӗмӗт Шупашкарта пурнӑҫланнӑ. Телейлисен йышне шӑпах Кирилл кӗнӗ.

Юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри хулинче ҫӗнетнӗ парка уҫнӑ. Унта ӗнер тӳре-шара пухӑннӑ, хӗрлӗ хӑйӑва каснӑ.

«Коновалово» парка 3 миллион та 281 пин тенкӗпе ҫӗнетнӗ. Ӗҫе «Хулара хӑтлӑ пурнӑҫ тӑвасси» федераци проекчӗпе килӗшӳллӗн пурнӑҫланӑ. Проект халӑх шухӑшне шута илме май парать. Ҫынсем хулари хӑш объекта ҫӗнетмеллине суйлама пултараҫҫӗ.

Халӗ ҫӗнӗ те хӑтлӑ парка ашшӗ-амӑшӗ, ачисем хаваспах канма ҫӳреҫҫӗ. Унта шӑпӑрлансене ярӑнмалли чуччусем, тӑвайккисем вырнаҫтарнӑ.

Чӑваш Ен каччине Василий Серебрякова 1942 ҫулхи пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи ҫар комиссариачӗ вӑрҫа кайма повестка панӑ. Вӑл ун чухне 21 ҫулта кӑна пулнӑ. Шел те, ҫамрӑкскер Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче хыпарсӑр ҫухалнӑ.

Нумаях пулмасть Ленинград облаҫӗнче унӑн ӳчӗн юлашкине тупнӑ. Ӑна «Дорога домой» («Килелле выртакан ҫул») проектпа килӗшӳллӗн Чӑваш Ене ӑсатӗҫ. Салтак ӳчӗн юлашкине, унӑн упранса юлнӑ япалисене тӑванӗн ачи Алексей Серебряков йышӑнӗ.

Мероприяти юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 9 сехетре Шупашкарти Ҫар мухтавӗн музейӗнче иртӗ. Унта Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсем, ҫар комиссариачӗн ӗҫченӗсем, шырав отрячӗсем, хула администрацийӗн ӗҫченӗсем тата ыттисем хутшӑнӗҫ.

Василий Серебряковӑн ӳчӗн юлашкине Явӑшри масар ҫинче пытарӗҫ.

2020 ҫул тӗлне чӑх каяшне тирпейлекен савут хута ярасшӑн. Кун валли 270 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.

Кунашкал савута «Юрма» агрохолдинг тума палӑртине унччен сайтра хыпарланӑччӗ. Организаци ҫак пысӑк проекта пурнӑҫа кӗртмешкӗн ҫул-йӗр карттине хатӗрленӗ.

Ҫӗнӗ савутра талӑкне 400 тонна каяш тирпейлесшӗн. Каяша типӗтсе гранула евӗр тӑвӗҫ, кайран унпа ял хуҫалӑхӗнче тӑпра пахалӑхне лайӑхлатас тӗллевпе усӑ курасшӑн.

Хальлӗхе агрохолдинг каяша уя тӑкать. Унӑн шӑрши Шупашкарта та сарӑлать. Ку ҫынсене, паллах, килӗшмест. Эппин, савут хута яни ҫак пӑтӑрмаха та пӗтерме пулӑшӗ.

Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Кӳкеҫ поселокӗнче веломобиль ӗҫлеме тытӑннӑ. Мӗн япали вӑл тетӗр-и? Виҫӗ кустӑрмаллӑ велосипед ҫине карҫинкка ҫаклатнӑ, унта кӗнекесем хунӑ. Веломобиль поселокри урамсем тӑрӑх ҫӳрет, ҫынсене кӗнекесемпе паллаштарать тата вӗсене киле пырса парать.

Ара, вулавӑша хӑй тӗллӗн ҫитме пултарайман ҫын сахал мар вӗт: сусӑрсем, ветерансем, тивӗҫлӗ канурисем. Веломобиль пулӑшнипе вара вӗсем те килтен тухмасӑрах кӗнеке вулайӗҫ.

Кӳкеҫсем ку проекта вулакан ҫынсен йышне ӳстерес тӗллевпе пуҫарнӑ. Анчах веломобиль хӗлле ӗҫлемӗ. Вӑл урамсем тӑрӑх ҫуркуннерен пуҫласа кӗр варриччен ҫӳрӗ. Ҫулла веловулавӑш ача-пӑча лапамӗсенче те пулӗ.

Чӑваш Енри виҫӗ проект «Russian Event Awards» Наци премийӗн ҫӗнтерӳҫисемпе призерӗсен йышне кӗнӗ. Финал Шупашкарта авӑнӑн 26-27-мӗшӗсенче иртнӗ.

«Ачасен чи лайӑх туризм пулӑмӗ» номинацире «Ясна» этнокомплекс «Хӗл мучи патӗнче хӑнара» проектпа ҫӗнтернӗ. Ҫак номинацирех Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн «Бал дошколят» проекчӗ иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. «Чи лайӑх турист MICE пулӑмӗ» номинацире «Экскурсисен тӗнчин» «Экскурсоводсен пӗтӗм тӗнчери кунӗ» проекчӗ иккӗмӗш пулнӑ.

Чӑваш Енри тепӗр тӑватӑ проекта ятарлӑ дипломпа чысланӑ. Пӗтӗмпе пирӗн республика пилӗк номинацире сакӑр проект тӑратнӑ. 1-3-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ проектсем Раҫҫей шайӗнчи конкурс финалне хутшӑнӗҫ. Вӑл Чулхулара юпан 25-27-мӗшӗсенче иртӗ.

Авӑн уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче «Юрма» агрохолдинга ҫӑмӑллӑхлӑ займ парас ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Ку укҫапа хапрӑкра каяша утилизацилессипе тата какай хатӗрлессипе ҫыхӑннӑ проектсене пурнӑҫа кӗртесшӗн.

Тӗрӗссипе, агрохолдинг ертӳҫи Владимир Ермолаев пӗлтӗр юпа уйӑхӗнче те проекта пурнӑҫа кӗртмешкӗн 300 миллион тенкӗ ыйтса заявка ҫырнӑ. Хальхинче мӗн чухлӗ укҫа кирлине пресс-релизра палӑртман.

Палӑртмалла: республика аталанӑвӗн фончӗ тӗллевлӗ займсене 5 процентпа 7 ҫул таран 50-500 миллион тенкӗ парать.

Чӑваш Енри инноваци проекчӗсене Мускавран укҫа тивӗҫӗ.

Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗ, промышленность тата суту-илӳ министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Инновацисене пулӑшакан фонд пирӗн республикӑри тӑватӑ проекта ырланӑ. Конкурса иртнӗ эрнекун, ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, пӗтӗмлетнӗ.

Инноваци проекчӗсене хӳтӗлес кӑмӑллисен йышӗ ҫӗршывӗпе 970 таран пухӑннӑ, вӗсенчен 96-шне ҫеҫ суйласа илнӗ.

Пирӗн республикӑри тӑватӑ проектран пӗри — электричествӑпа ӗҫлекен пандуссем (2 тӗрли) тата хӑйсем тӗллӗн утайманнисем валли аппарель кӑларасси. Ӑна Антон Михеев ятлӑ ҫын хӳтӗленӗ. Нутриентсемпе пуянлатнӑ автономлӑ апат рационӗ хатӗрлеме Виктор Харнас сӗннӗ. Купӑстана ана ҫинчен тӗрлӗ мелпе пухса илекен комбайна тата унӑн технологине Алексей Алатырев шухӑшласа кӑларнӑ. Тепӗр проект — онкологи чирӗпе аптӑракансене эндоскопи тунӑ чух кирлӗ пулакан тытӑм. Унӑн авторӗ — Руслан Сарбаев.

Шупашкарти Роза Люксембург урамӗнче вырнаҫнӑ «Антошка» тата Бауман урамӗнчи «Ручеек» ача пахчисем РФ Вӗренӳ министерствин грантне тивӗҫнӗ. Вӗсене 1 миллион та 128-шар пин тенкӗ лекӗ.

«Антошка» ача пахчи «Матрешка» ҫемье хӑна пӳлӗмӗ» ятлӑ проект хатӗрлесе грант илнӗ. «Руччек» вара сусӑр ачасен «Лекотека» ушкӑнӗ валли «Со-Творение» пултарулӑх студийӗ» пирки проект тӑратнӑ.

Сӑмах май, пӗлтӗр Миттов урамӗнчи 7-мӗш ача пахчи тата Трактор тӑвакансен проспектӗнчи 201-мӗш ача пахчи федераци грантне тивӗҫнӗ. Вӗсем пӗтӗмӗшле 14 миллион тенкӗ илнӗ. Ҫак укҫапа ашшӗ-амӑшӗ валли консультаци центрӗсем хута янӑ.

Хӗрлӗ лапам проекчӗ

Шупашкарти Хӗрлӗ тӳреме тӗпрен улӑштарасшӑн. Унӑн проектне хӑтланӑ ӗнтӗ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче хыпарланӑ.

Архитекторсем унта массӑллӑ мероприятисене ирттермешкӗн амфитеатр евӗр картлашкаллӑ сцена тума сӗннӗ. Ҫавӑн пекех наци таварӗсене сутмалли вырӑн тума палӑртнӑ.

Атӑл хӗрринче канма, фудкортра апатланма май пулӗ. Ярӑнмалли ҫаврӑнакан кустӑрма та вырнаҫтарӗҫ. «Уҫӑ тӳпе айӗнчи музей» экспозици те вырӑн тупӗ.

Амфитеатр Чӑваш патшалӑх драма театрне хирӗҫ пулмалла. Унта кино кӑтартма, лекцисем вулама, концертсем лартма май пулӗ.