Тӑван чӗлхесене пулӑшакан «Язык предков» (чӑв. Мӑн асаттесен чӗлхи) фонд тӑван чӗлхе вӗрентекенсен хушшинче конкурс ирттерет. Ку ӑмӑртӑва пӗлтӗр, 2019 ҫулта, пурнӑҫланӑ ӗҫсемпе хутшӑнмалла. Ҫав шутра тӗрлӗ проект та пулайрать. Чӗлхе вӗрентекенӗсен ӗҫӗсене Мускав шайӗнчи сумлӑ жюри хаклӗ.
Конкурса хутшӑнакансене икӗ ушкӑна пайлӗҫ: учитель профи (кунта ӗҫ стажӗ 10 ҫултан пысӑкраххисем кӗреҫҫӗ) тата ҫамрӑк учитель (ӗҫ стажӗ 10 ҫултан пӗчӗкреххисем).
Кашни категоририсене хӑйсен номинацийӗсене палӑртнӑ:
– шкул ҫулне ҫитменнисене вӗрентекен педагог;
– хушма пӗлӳ паракан педагог;
– пуҫламӑш шкулсенчи педагог;
– тӗп шкулти педагог.
Вӗрентекенсен ӗҫӗсене кӑрлач уйӑхӗн 20-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.
Конкурс условийӗпе фонд сайтӗнче тӗплӗнрех паллашма пулать.
Раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкар районӗнче халӑх итлевӗ иртнӗ. Унта районта ҫӗнӗ шкул тӑвас ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Проект документацине хатӗрленӗ ӗнтӗ.
Шкул Кӳкеҫ поселокӗнче пулӗ. Унта 825 ача пӗлӳ илме пултарӗ. Шкула пурӑнмалли ҫуртсен ҫывӑхӗнче тума палӑртнӑ, ҫавна май халӑх итлевӗнче ку ыйтӑва татса панӑ. Халӑх хирӗҫ маррине палӑртнӑ.
Палӑртмалла: халӗ Кӳкеҫре шкул тата лицей пур.
Чӑваш Енри шкул ачисен пӗр ушкӑнӗ пӗр миллион тенке тивӗҫнӗ. Ку хыпара эпир Раҫҫейӗн Ҫут ӗҫ министерстви хыпарлани тӑрӑх пӗлтӗмӗр.
Ачасем инженери ушкӑнӗсен «Кванториада-2019» пӗтӗм тӗнчери ача-пӑча конкурсене хутшӑннӑ. Унта пирӗн республикӑри «Iten» ушкӑн абсолютлӑ ҫӗнтерӳҫӗсен йышне лекнӗ. Мала тухнисен йышӗнче — тӗрлӗ регионти ҫичӗ команда: Аҫтӑрхан облаҫӗнчи «Квант», Тӗмен облаҫӗнчи «Sinteza Miraklo 2.1», Мускаври «KIVICode», Питӗрпе Тӗмен облаҫӗнчи «Ninsar», Хабаровск тӑрӑхӗнчи «Восток-27», Свердловск облаҫӗнчи «OutsideTolerance» тата Чӑваш Республикинчи «Iten». Вӗсем раштав уйӑхӗн 18-21-мӗшӗсенче Мускавра иртнӗ ӑмӑртура хӑйсене тивӗҫлипе кӑтартнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗ-ушкӑнсене миллионшар тенкӗ укҫа парӗҫ.
Шупашкарти икӗ ача пахчи Раҫҫейри чи лайӑххисен йышне кӗнӗ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗ пӗлтерет. «Раҫҫейри чи лайӑх предприятипе организаци» конкурс Пӗтӗм тӗнчери «Инновацисем. Аталану» форумпа килӗшӳллӗн иртнӗ.
Конкурса Мускавра пӗтӗмлетнӗ. Ӗнер ҫӗнтерӳҫӗсене чысланӑ.
«Шкул умӗнхи чи лайӑх вӗренӳ учрежденийӗ» номинацире Шупашкарти 128-мӗш тата 19-мӗш ача пахчисене чысланӑ.
Шупашкарти Ҫӗнӗ хула микрорайонта шкул тӑвас ӗҫ хӗрсех пырать. Унӑн алӑкӗсем ҫитес ҫул авӑн уйӑхӗнче уҫӑлмалла. Ку хулари чи пысӑк шкул пулӗ, унта 1600 ача ҫӳрӗ.
Халӗ шкулта ӗҫлемешкӗн ҫынсене пухма тытӑннӑ. Резюмесене кӑрлач уйӑхӗн 16-мӗшӗччен йышӑнӗҫ (Мускав проспекчӗ, 8-мӗш ҫурт, 5-мӗш тата 9-мӗш пӳлӗмсем). Ҫӗнӗ шкулта педагогсем кирлӗ. Педагогика енӗпе аслӑ шкултан е колледжран вӗренсе тухнӑ кандидатурӑсене те пӑхса тухӗҫ. Ҫавӑн пекех шкула администраципе хуҫалӑх валли персонал кирлӗ.
Сӑмах май, авӑн уйӑхӗнче ҫӗнӗ шкул валли директор суйланӑ. Ку пукана халӗ Шупашкар хула администрацийӗнче вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫлекен Наталья Маслова йышӑнӗ.
Чӑваш Енри шкулсенче вӗренекен ачасем ют чӗлхепе экзамен тытма хыпса ҫунниех сисӗнмест. Ҫапла пӗтӗмлетме май параҫҫӗ ЧР вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗн ҫумӗ Алевтина Федорова пӗлтернӗ цифрӑсем.
Ют чӗлхепе пурин те экзамен тытмалли сӗнӗве «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин хастарӗсем тишкернӗ. Вӗсем тата экспертсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ют чӗлхепе пур ачан та экзамент тытмалли йӗрке ҫине куҫма вӗренӳ тытӑмӗ хатӗр мар. Специалистсене ҫапла шухӑшлама тӗрлӗ сӑлтав хистет. Ҫав шутра — шкулсенче ют чӗлхе вӗрентекенӗсем ҫитменни, ҫавна май ачасене тарӑн пӗлӳ пама май килменни. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗ Алена Аршинова шкулсен 60 проценчӗ ялта вырнаҫнӑ, апла пулсан унтисене ют чӗлхе ӳлӗмрен пит кирлех те мар тесе те шухӑшлать.
Маларах асӑннӑ Алевтина Федорова пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри шкулсенче тӑххӑрмӗш класс пӗтерекенсенчен 6 проценчӗ ҫеҫ ют чӗлхепе экзамен тытать, вунпӗрмӗш пӗтерекенсенчен — 10-а яхӑн проценчӗ.
Шупашкарти 22-мӗш шкула Раҫҫей Паттӑрӗн Николай Гавриловӑн ятне пама йышӑннӑ. Постановление хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Владимир Филиппов алӑ пуснӑ. Шкул ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче Кӑкшӑм урамӗнче вырнаҫнӑ. Ӑна 1984 ҫулта уҫнӑ.
Николай Гаврилов Канаш районӗнчи Янкӑлч ялӗнче 1958 ҫулта ҫуралнӑ. 2002 ҫулта Раҫҫей президенчӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн ӑна «Ятарлӑ задание пурнӑҫланӑ чухне паттӑрлӑхпа хӑюлӑх кӑтартнӑшӑн» Раҫҫей Федерацийӗн Паттӑрӗн ятне панӑ.
Палӑртмалла: Канаш районӗнчи Янкӑлч ялӗнчи шкул та Николай Гаврилов ячӗпе хисепленет.
Ку пӑтӑрмах паян, раштав уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, пулса иртнӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-службинче ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, усал хыпар пирки пакунлисене ирхи 10 сехет тӗлӗнче пӗлтернӗ.
Инкек Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче пулнӑ. Вӗренӳ заведенийӗнче уйрӑм заведующийӗнче ӗҫлекен ҫамрӑк преподавателе (вӑл — 1989-мӗш ҫулта ҫуралнӑскер) 17-ри хӗр ҫӗҫӗпе чикнӗ. Питне тата аллине суранлатнӑ преподавателе пульницӑна илсе кайнӑ. Суран пит тарӑн пулман.
Колледжра ЧР ШӖМӗн ертӳҫисем таранах пулнӑ. Ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен подразделени ӗҫченӗсем те вырӑна ҫитнӗ. Пухнӑ материалсене РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленине ӑсатнӑ. Ӗҫе унтисем малалла тӗпчӗҫ. Пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ та ӗнтӗ.
Шанчӑклӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, студентка ӑс-сывлӑхӗ хавшак тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Шупашкар районӗнчи Тутаркассинчи ача пахчинче халӗ те сивӗ. Тӗрӗсрех, ӗнер ҫак ыйтӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев влаҫ органӗсенче ӗҫлекенсемпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ.
Ача пахчинчи лару-тӑру пирки республика ертӳҫине вӑл ирттернӗ «тӳрӗ лини» вӑхӑтӗнче евитлекен тупӑннӑ. Ыйту ҫивӗчлӗхне кура ҫавна ӗнер Правительство ҫуртӗнчи канашлура хускатнӑ.
Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗ Сергей Кудряшов ку ыйтупа тӗрӗслев ирттернине ӗнентернӗ.
«Шӑматкун лару-тӑрӑва йӗркеленӗ, паян ачасем ача пахчине кайнӑ», – хыпарланӑ министр.
Михаил Игнатьев поселокра мӗншӗн халӗ те блокпа модуль котельнӑйне хута яманнипе кӑсӑклансан газ яма ирӗк илменни ҫиеле тухнӑ. Республика ертӳҫи яваплисене палӑртса явап тыттарма хушнӑ.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнчи 6 класра вӗренекенсем Николай Золотницкий пирки пуҫ ватнӑ. Кам вӑл? Ҫапла ыйтнӑ чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекен Алина Николаева. Хурав шыраса ачасенчен пӗрисем шкул вулавӑшне васканӑ, теприсем чӑваш чӗлхипе литература пӳлӗмӗнчи тӗрлӗ меслетлӗх кӗнекисене, вӗрентӳ пособийӗсене тишкернӗ, теприсем вӗрентекенпе тӗнче тетелӗнче Николай Золотницкий ҫинчен ҫырнине, унӑн статйисене шыранӑ.
«Ачасем тӑхтав вӑхӑтне усӑллӑ ирттерчӗҫ, каннӑ вӑхӑтрах вӗсем пӗчӗк тӗпчев ӗҫӗ тума пултарчӗҫ.
Николай Золотницкий (1829-1880) чӑваш ҫырулӑхне "ӳ" сас палли кӗртни ачасемшӗн питӗ кӑсӑклӑ пулчӗ. Вӑлах 1867 ҫулта чӑвашсем валли пӗрремӗш букварьпе пӗрремӗш календарь те кӑларнӑ иккен! Улттӑмӗш класра ӑс пухакансем паллӑ чӗлхеҫӗ ҫинчен презентаци курчӗҫ, "ӳ" сас паллипе сӑмахсем тупса чӑвашла-вырӑсла словарь турӗҫ», — пӗлтерет Алина Николаева.
+12.3 °C