Шупашкарти 61-мӗш шкул ҫумӗнче инженери-техника шкулӗ уҫӗҫ. Ку проект пурнӑҫланасси вӗренӳ учрежденийӗн ҫӗнӗ корпусне уҫнипе ҫыхӑннӑ.
Проекта 1-мӗш класра вӗренекен шкул ачисем те хутшӑнма пултараҫҫӗ. Малтанхи тапхӑрта шӑпӑрлансене инженери-техника профилӗнчи профессисемпе паллаштарӗҫ. Иккӗмӗш тапхӑр – 5-7-мӗш классем валли. Вӗсем валли проектированипе практика занаятийӗсем те пулӗҫ.
Виҫҫӗмӗш тапхӑрта ачасем шкулти пӳлӗмсемпе лабораторисенче кӑна мар, Регионсен хушшинчи компетенци центрӗ тата И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ ҫумӗнче те вӗренӗҫ. Шкул ачисемпе Чапаев савучӗ тӳрреммӗн ӗҫлӗ.
Кун хыҫҫӑн ачасем икӗ ҫултан пӗрне суйлама пултарӗҫ: колледжсен е техникумсен ҫумӗнче профиль вӗренӗвне малалла тӑсӗҫ е 11-мӗш класс хыҫҫӑн аслӑ шкулта инженери-техника специальноҫне суйлӗҫ.
Дипломран ӗҫ укҫин виҫи килмест тесе шухӑшлаҫҫӗ Раҫҫейре пурӑнакансем. Лайӑх тӳлекен ӗҫе дипломсӑрах вырнаҫма пулать текенсем нумайланнӑ.
Пирӗн ҫӗршывра пурӑнакансен шухӑшне Халӑх шухӑшне тӗпчекен пӗтӗм Раҫҫейри центр тӗпченӗ.
1991 ҫулта диплома ҫынсен 47% хакламан, 2019 ҫулта — 70%.
Ӑнӑҫлӑ карьера тӑвасси дипломран килмест теҫҫӗ. 2018 ҫулта халӑхӑн 45% ҫапла шухӑшланӑ. 2019 ҫулта — 68%.
Диплом пӗлтерӗшлӗ мар тесе шухӑшлакансем ытларах чух — ҫамрӑксем. Диплом пӗлтерӗшне юри ӳстереҫҫӗ тесе 18-25 ҫулти каччӑсемпе хӗрсен 74% каланӑ. Диплом ҫуккишӗн пӗчӗк шалу тӳлемеҫҫӗ тесе ҫынсен 76% шухӑшлать.
Аслӑ пӗлӳ илме йывӑр текенсем нумайланнӑ. Диплом кирлех текенсем — 18%. 2010 ҫулта 6% ҫапла каланӑ.
ЧР Вӗренӳ министерстви Г.Н.Волков ячӗллӗ «Педагогикӑри ҫитӗнӳсемшӗн» кӑкӑр ҫине ҫакмалли паллӑ йышӑнма сӗнет. Хушу проектне республикӑри право акчӗсен порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Ҫак палла камсем тивӗҫме пултарӗҫ-ха? Вӗренӳ, ҫамрӑксен политики, ӑслӑлӑх тытӑмӗнче ӗҫлекенсем, ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр тата тӑлӑха юлнӑ ачасене социаллӑ пулӑшу паракансем, общество органзицийӗсен пайташӗсем, педагогикӑна тата этнопедагогикӑна тӳпе хывнӑ ҫынсем илме пултарӗҫ.
Кӑкӑр ҫине ҫакмалли паллӑ ылтӑн тӗслӗ, ҫаврака пулӗ. Пиччен енче ӑсчах-педагогӑн, педагогика ӑслӑлӑхӗсен докторӗн Геннадий Волковӑн сублимаци пичечӗ пулӗ. Ҫак паллӑпа пӗрле удостоверени парӗҫ.
Шупашкарти пилӗк вӗренӳ учрежденийӗ валли пуҫлӑх шыраҫҫӗ. Документсене утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ.
2-мӗш вӗренӳ центрӗ, 3-мӗш лицей, 44-мӗш лицей, 31-мӗш шкул, «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта ҫӗкленекен шкул валли директорсем кирлӗ. Юлашкинчен асӑннӑ шкула ертсе пыма кӑмӑл пуррисенчен документсене утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ.
Конкурса хутшӑнас тесен заявлени ҫырмалла, анкета тултармалла, паспорт, ӗҫ кӗнекин, вӗреннине ҫирӗплетекен документсен, СНИЛС, ИНН, ҫар билечӗн ксерокопийӗсене, медицина справки, ҫулталӑкри тупӑш справки, судпа айӑпланманнине ӗнентеркен справка, ЕГРИПра сведенисем ҫуккине тата коммерци организацийӗсене пая кӗменнине ӗнентерекен справка кирлӗ.
Ҫак кунсенче Мускавра «Раҫҫейри чи лайӑх вӗрентекен» конкурсӑн финалисчӗсен семинарӗ иртет. Унта Чӑваш Енри педагог та хутшӑнать.
Аса илтерер, ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пирӗн республикӑри чи лайӑх вӗрентекене палӑртнӑччӗ. Муниципалитет тапхӑрне 700 педагог хутшӑннӑччӗ, вӗсенчен 129-ӗшӗ финала тухнӑччӗ. Вӑрнарти 2-мӗш шкулти акӑлчан чӗлхин вӗрентекенӗ Ольга Физер халӗ Мускавра иртекен ӑсталӑх сехечӗсене, лекцисемпе консультацисене хутшӑнать.
Финалистсен семинарӗ утӑ уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсенче иртӗ. Конкурсӑн куҫӑн тапхӑрӗ вара Чечен Республикин тӗп хулинче, Грозныйра, темиҫе куна тӑсӑлӗ. Вӑл авӑн уйӑхӗн 21-юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗсенче пулӗ. Ҫӗнтерӳҫӗне юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Кремльте чыслӗҫ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи «Звездный» уйлӑхра ачапа инкек пулнӑ. Официаллӑ ҫӑлкуҫсене, тӗрӗсрех каласан, Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствине, ӗненсен, ача эмел нумайрах ӗҫнӗ. Ҫавна пула ӑна пульницӑна илсе кайнӑ. Халӗ ача сывлӑхӗ хӑрушлӑхра мар.
Арҫын ачана эмеле тухтӑр ҫырса панӑ иккен. Ача ҫумӗнче ҫав препаратсем пулнӑ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин сайтӗнче ашшӗ-амӑшне тимлӗрех пулма сӗнсе ҫырнӑ. Тухтӑр ҫырса панӑ рецептпа ачан эмел ӗҫмелле пулсан, ҫавӑн пирки воспитательсемпе вожатӑйсене систерме ыйтаҫҫӗ. Асӑннӑ министерствӑри тӳре-шара шухӑшланӑ тӑрӑх, эмел ӗҫнине ача-пӑча уйлӑхӗнчи тухтӑрӑн сӑнаса тӑмалла. Тепӗр майлӑ каласан, ача мӗн чухлӗ эмел тата хӑҫан ӗҫнине аслисен йӗркелесе тӑмалла.
Пашалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсен кӑтартӑвӗсем мӗнлерех пулнӑ-ха? Вырӑс чӗлхипе тата физикӑпа пӗтӗмлетӳ паллӑ.
Кӑҫал вырӑс чӗлхипе 5625 ҫын экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 1975-шӗ 80 балран ытларах пухнӑ. 11-мӗш класран вӗренсе тухнӑ 34 ача вара эзкамена 100 баллӑх ҫырнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем 32-ӗн пулнӑ.
Физикӑпа 1644 ҫын экзамен тытнӑ. 171 ача 80 балран ытларах пухнӑ. Шупашкарти 3-мӗш лицейрен вӗренсе тухнӑ икӗ ача 100 балл пухнӑ.
11-мӗш класран вӗренсе тухакансен халӗ пӑлхануллӑ самант. Ара, Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсен кӑтартӑвӗсем паллӑ. Хальлӗхе пурин те мар.
Ҫак кунсенче хими тата истори предмечӗсемпе кӑтартусем паллӑ пулнӑ. Палӑртмалла: истори экзаменне 768 ҫын тытнӑ. Питӗ кӑмӑллӑ: 4 ҫын чи нумай балл – 100 балл – пухнӑ.
Хими предмечӗпе вара 929 ҫын экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 13-шӗ 100 балл пухма пултарнӑ. Математикӑпа 9 ҫын чи пысӑк кӑтартупа – 100 балпа – палӑрнӑ. Ҫапла майпа хальлӗхе республикӑра Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсенче 100 балл пухнӑ 26 ҫын шутланать.
Кӑҫалтан Чӑваш Енре пурӑнакансен китай чӗлхипе патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тытма май пур. Халӗ пӗтӗмпе пилӗк ют чӗлхе суйлама ирӗк параҫҫӗ: акӑлчан, нимӗҫ, хрантсус, испан, китай чӗлхисем.
Кӑҫал китай чӗлхипе пӗр ҫын экзамен тытма кӑмӑл тунӑ. 11-мӗш класран вӗренсе тухаканскер резерв кунне суйланӑ. Ҫыру пайӗ ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртӗ, чӗлхе вӗҫҫӗн каламалли – ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче.
Палӑртмалла: ют чӗлхесемпе ҫыру пайӗ ҫӗртмен 5-мӗшӗнче иртнӗ, экзамена 518 ҫын тытнӑ. Вӗсенчен 515-шӗ акӑлчан чӗлхине суйланӑ, нимӗҫ чӗлхине – 1 ҫын, хрантсус чӗлхине – 2 ҫын тытнӑ.
Л.А. Андреев-Лесник ҫырнӑ «Тӳнтерле орфографи пирки тӳр сӑмах» статьйи «Чӑваш халӑх сайтне» вулакансене нумай калаҫтарчӗ. Вӗренӳ министерсви ӑна ҫакӑн пек хурав панӑ:
Хисеплӗ Леонид Емельянович!
Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви Сирӗн 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫырнӑ ҫырӑвӑра илнине, унти информаципе паллашнине пӗлтерет. Эсир чӑваш ялӗн ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентес тата чӑваш орфографийӗ пирки ҫырнӑ ҫырӑва тимлӗн вуласа тухрӑмӑр. Сире ҫакна пӗлтеретпӗр.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентме, тӑван ен культурипе паллаштарма нумай ӗҫ тӑвать, программӑсем, меслет сӗнӗвӗсем, хрестоматисем пичетлесе кӑларать, ача сачӗн ертӳҫисем, воспитателӗсем валли ятарласа курссем, семинарсем, консультацисем ирттерет.
Шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсенче ӑс пухакансем кашни ҫулхи «Хунав» фестивале хутшӑнаҫҫӗ. Воспитательсем заняти конспекчӗсен, уяв сценарисен конкурсне хутшӑнма хастар.
+12.3 °C