Шупашкар муниципалитет округӗнчи Карачура ялӗнче вырнаҫнӑ «Чувашское» предприятире вӑкӑр унта ӗҫлекен арҫынна амантнӑ. ЧР Патшалӑх ӗҫ инспекцийӗ ку ӗҫ-пуҫа тишкерет.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫур ҫӗр иртни 47 минутра выльӑх пӑхакан арҫын вӑкӑр витерен тухса кайнине асӑрханӑ. Вӑл ӑна каялла хӑваласа кӗртме тӑнӑ. Вӑкӑр ӑна тӗкнӗ. Арҫыннӑн аяк пӗрчисем аманнӑ
Тӑвай муниципаллӑ округӗнчи Тӗмер ялӗнче 10 уйӑхри пӑру вилнӗ. Унӑн организмӗнче урнӑ чир вирусне тупнӑ. Ҫавна май ЧР Элтеперӗ ҫак ялта чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнченпе карантин пулнине палӑртнӑ.
Пӑру Вӑрман урамӗнчи 4-мӗш ҫурт хуҫалӑхӗнче вилнӗ. Унран 2 ҫухрӑм радиусра карантин вӑйра пулӗ.
Аса илтерер: нумаях пулмасть урнӑ чире пула Канаш тӑрӑхӗнчи Ҫӗнӗ Ахпӳрт членсе карантин пулнӑ. Унта та мӑйракаллӑ шултра выльӑх урнӑ чирпе аптӑраса вилнӗ.
Патӑрьел муниципаллӑ округӗнчи Тутар Тимеш ялӗнче выльӑх самӑртмалли цех уҫӑлнӑ. Унта 250 пуҫ вырнаҫать.
Хресчен фермер хуҫалӑхӗн ертӳҫи Камиль Салихов пӗлтӗр грант илнӗ. Инвестици проекчӗ 25 млн тенке ларнӑ. 15 млн тенки - грант укҫи. Ытти - фермерӑн хӑйӗн укҫи. Вӑл чылай ҫул ӗнтӗ сурӑх, лаша ӗрчӗтет. Халӗ ҫӗнӗ енпе ӗҫлесшӗн - мӑйракаллӑ шултра выльӑх усрасшӑн. Ҫӗнӗ цехра ӑратлӑ вӑкӑрсем самӑртасшӑн. Унта вӗсене кӑкармасӑрах усрасшӑн. Хальлӗхе хуҫалӑхра - 155 шултра выльӑх. Вӗсен шутне пысӑклатасшӑн, фермӑна вара пысӑклатасшӑн.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнче «Чурачӑк» хуҫалӑхра пӑрусене усрамалли ферма хута янӑ. Икӗ лапама 9 уйӑхра хута янӑ. Ӗҫе пӗлтӗр раштав уйӑхӗнче тума пуҫланӑ та кӑҫал авӑн уйӑхӗнче вӗҫленӗ.
Фермӑна 750 пуҫ вырнаҫтать. Унта пӑрусене кӗртнӗ ӗнтӗ. Палӑртмалла: вӗсене хуҫалӑх хӑй ӗрчетет. Вӗсем ӳстернӗ ӑратсем пирки регион тулашӗнче те пӗлеҫҫӗ.
«Чурачӑк» хуҫалӑх унччен патшалӑх пулӑшӑвӗпе пӗрре те усӑ курман, йӑлтах хӑйӗн вӑйӗпе ҫӗкленӗ. Хальхинче вара инвестици проектне хутшӑнма шутланӑ. Ҫӗнӗ лапамсене тума 160 миллиона яхӑн тенкӗ тӑкакланӑ.
Хуҫалӑх 600 пуҫ вырнаҫакан пӑру фермине кӑҫалах тума пуҫласшӑн, ӗҫе ҫитес ҫул вӗҫлесшӗн.
Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 17 сехет те 59 минутра Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Ҫутпылӑх ялӗ ҫывӑхӗнче сурӑхсен кӗтӗвӗ машина айне лекнӗ. Ҫакӑ регистратор ҫине лекнӗ.
Регистраторпа пыракан водитель ҫулпа чупакан сурӑхсене асӑрханӑ. Хирӗҫ килекен машина водителӗ вара курса ӗлкӗреймен. Вӑл сурӑхсем ҫине кӗрсе кайнӑ. Темиҫе выльӑх вилнӗ.
Сурӑхсем ҫул ҫинче мӗн тунӑ? Вӗсене кам кӑларса янӑ? Паллӑ мар.
Вырсарникун пӗр хӗрарӑм ветеринарсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Унӑн Маша ятлӑ ӗни суранланнӑ иккен.
5 ҫулти ӗне хапха умӗнче хыҫкаланса тӑнӑ та тӑрук мӗкӗрсе янӑ. Куҫне алӑк ҫӑрин тимӗр пайӗ кӗрсе ларнӑ иккен.
Ветеринар часах килнӗ. Тимӗр куҫ хупанки ҫине тӑрӑннӑ, ҫавна май куҫӗ хӗрелнӗ, шыҫӑннӑ, куҫҫулӗ юхнӑ. Ветеринар тимӗре кӑларса сурана кирлӗ хатӗр-хӗтӗрпе сӗрнӗ. Кӗҫех ӗнен куҫӗ тӳрленме пуҫланӑ.
Канаш муниципаллӑ округӗнчи Ҫӗнӗ Ахпӳрт ялӗнче урнӑ чир тупса палӑртнипе карантин пулнине ҫирӗплетнӗ.
Патшалӑх ветеринари служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак ялта ӗне урнӑ чирпе аптӑрани палӑрнӑ. Кайран выльӑх вилнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗне урнӑ чире тилӗрен ертнӗ.
Халӗ ҫак территорире чӗрчунсене вакцинаци тӑваҫҫӗ. Карантин вӑхӑчӗ тухиччен ҫак тӑрӑха килме юрамасть.
Утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче Ҫӗрпӳре пурӑнакан хӗрарӑм ӗнине уйра вӗренпе кӑкарнӑ. Ӑна пӑхма пынӑ та хайхискер – выльӑх ҫук. Хӗрарӑм ӑна такам вӑрланӑ тесе шутланӑ, ҫавӑнпа полицие ҫул тытнӑ.
Виталий Иванов участковӑй пӑлханса ӳкнӗ хӗрарӑма тимлӗ итленӗ, лӑплантарма хӑтланнӑ. Вӑл водительпе пӗрле ҫумӑр витӗр ӗнене шырама кайнӑ та ӑна юханшыв хӗрринче тупнӑ. Вӗсем ӑна хуҫи патне илсе кайнӑ.
Хӗрарӑм ҫав тери савӑннипе полицейскисене тав туса ЧР шалти ӗҫсен министрӗ ячӗпе тав хучӗ ҫырнӑ.
Канаш районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан фермер тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
2019 ҫулта ҫав ҫамрӑк арҫын мӑйракаллӑ шултра выльӑх туянма тесе патшалӑхран 3 миллион тенкӗ грант илнӗ.
Нумаях пулмасть пакунлисем фермер отчёт валли суя документсем тӑратнине тупса палӑртнӑ. Улталаса арҫын 250 пин тенке вӑрланӑ-мӗн.
Йӗрке хуралҫисем тата Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствин ӗҫченӗсем вырӑна тухса тӗрӗсленӗ те нимле ферма та курман.
Халӗ ял ҫынни тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 15-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Кивӗ Тутайкассинче Ҫӗпӗр мурӗпе чирленӗ вӑкӑра пусни пирки хыпарласах тӑнӑччӗ. Юлашки хыпар инфекциллӗ какая Шупашкар районӗнче Явӑш ялӗнче пурӑнакансем туянни пирки пулнӑччӗ.
Ҫав ҫынсем мӗн чухлӗ аш туяннине палӑртнӑ: 50 килограмм. Ҫав хуҫалӑхра дезинфекци тунӑ.
Кивӗ Тутайкассинче вара хальлӗхе карантин. Унта тислӗке ҫунтараҫҫӗ. Ҫӗпӗр мурӗпе чирленӗ ҫынсен хуҫалӑхӗнче тепӗр вӑкӑр тата пӗчӗкрех выльӑхсем пур. Вӗсем сывах пулнине палӑртнӑ.
-1.7 °C