Шупашкар районӗнчи ветерансен ҫурчӗсем хӑрушсӑрлӑх ыйтнине тивӗҫтермеҫҫӗ. Ку сӑмах унччен те ҫӳрекелетчӗ-ха, халӗ ҫакна яваплисем ҫирӗплетсех каланӑ.
Шупашкар районӗнче халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӑн вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑмӗсем хальхи вӑхӑтра тӑваттӑ. Пушарпа кӗрешекенсем хакланӑ тӑрӑх вӗсенчен пӗри, Кӑрмӑшри, ҫеҫ хӑрушсӑрлӑх ыйтнине тивӗҫтерет. Ыттисене юрӑхсӑр тесе йышӑнма вӗсем йывӑҫ ҫуртсенче вырнаҫни хистенӗ.
Специалистсем хурланӑ Янӑшри, Хыркассинчи, Шорккари уйрӑмсене хупма палӑртнӑ. Хӑрушсӑрлӑх ыйтнине Кӳкеҫри ветерансемпе инвалидсен ҫурчӗ ҫеҫ тивӗҫтерет иккен. Апла пулсан ялти ватӑсене Кӳкеҫе куҫараҫҫӗ тесе пӗтӗмлетме пулать. Юрӑхсӑр ҫуртсене 2017—2018-мӗш ҫулсенче хупӗҫ.
Ӗнер Лапсар проездӗнче пуйӑс автомобиль ҫине пырса кӗнӗ.
Инкек кӑнтӑрлахи 11 сехетсенче сиксе тухнӑ. Информаци ҫӑлкуҫӗсем пӗлтернӗ самантра инкек сӑлтавӗ паллӑ пулман.
Ҫӗнӗ Лапсар патӗнчен иртекен чукун ҫул ҫинче пуйӑс ҫӑмӑл машина ҫине пырса кӗнӗ. Машина кӑштах лапчӑннӑ пулин те никам та шар курман. Инкек сӑлтавне специалистсем палӑртӗҫ.
Пуйӑс ҫулӗ ҫинче инкексем унччен те пулнӑччӗ.
Канаш районӗнче Шӑрттан станцийӗнче ватӑ ҫын сарӑмсӑр вилнӗччӗ.
Ватӑ хӗрарӑм пуйӑс ҫулӗ урлӑ каҫма тӑнӑ, анчах шуса кайнӑ та колеяна кӗрсе ӳкнӗ. Ватӑскер тӑрайман. Пуйӑс чарӑнайман, ӑна вилмеллех таптаса кайнӑ. Ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче п14 ҫулти ҫамрӑка 27 пин вольт ҫапнӑччӗ. Вӑл ҫавӑнтах ҫунса вилнӗччӗ.
Канаш хулинче чукун ҫул ҫинче 14 ҫулти ачана ток ҫапса вӗлерни пирки маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: ку ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пулнӑ. Ҫамрӑка 27 пин вольт ҫапнӑ. Вӑл ҫавӑнтах ҫунса вилнӗ.
Канаш районӗнче чукун ҫул ҫинче каллех инкек пулнӑ. Хальхинче Шӑрттан станцийӗнче ватӑ ҫын сарӑмсӑр вилнӗ.
Ватӑ хӗрарӑм пуйӑс килнине курса тӑрсах каҫма тӑнӑ, ӗлкӗрессе шаннӑ. Анчах вӑл рельс урлӑ каҫнӑ чухне шуса кайнӑ та колеяна кӗрсе ӳкнӗ. Ватӑскер унтан тӑрайман. Пуйӑс чарӑнайман, ӑна вилмеллех таптаса кайнӑ.
Полици тепӗр хутчен асӑрхаттарать: чукун ҫул ҫинче асӑрхануллӑ пулмалла. Пуйӑс килнине курсан ӑна ирттерсе ямалла.
Вӑхӑт кунсерен малалла шӑвать. Совет халӑхӗ Аслӑ Отечествӑлла вӑрҫӑра Ҫӗнтерӳ тунӑранпа 70 ҫул ҫывхарать. Юнлӑ вӑрҫӑ ҫулӗсем кашни совет ҫыннин пурнӑҫӗнче тарӑн йӗр хӑварнӑ, кашни килтен тенӗ пекех арҫынсем фашистсене хирӗҫ ҫапӑҫма тухса кайнӑ. Етӗрне районӗнчи Пӗрҫырлан ял тӑрӑхӗнчен те 1941–1945 ҫулсенче 864 ҫын фронта тухса кайнӑ, вӗсенчен 476 ҫын тӑван килне таврӑнайман. Ҫавсене чысласа Пӗрҫырланта палӑк вырнаҫтарнӑ, унта вӑрҫӑра пуҫне хунӑ кашни салтак ятне ҫырса хунӑ. Ҫулсем иртнӗҫемӗн ҫӗнтерӳпе таврӑннисем те пурнӑҫран уйрӑлсах пычӗҫ, халӗ Пӗрҫырлан ял тӑрӑхӗнче пурӗ те 6 вӑрҫӑ ветеранӗ кӑна Ҫӗнтерӳ кунне кӗтсе илме хатӗрленет.
Ҫӗнтерӗве ҫывхартма арҫынсем кӑна мар, хӗрсемпе хӗрарӑмсем те пулӑшнӑ. Вӗсенчен пӗри Чурпай ялӗнче 1923-мӗш ҫулта йышлӑ ҫемьере кун ҫути курнӑ, кӑҫал 92 ҫул тултаракан Казанбаева Вера Даниловна. Унӑн ашшӗ вӑрманҫӑ пулса ӗҫленӗ, амӑшӗ колхозра тӑрӑшнӑ. Пилӗк пӗртӑван ялти мӗнпур тантӑшӗсем пекех мӗн ачаран аслисемпе танах пур ӗҫе те пурнӑҫласа ӳснӗ: пӳрт-ҫурт тирпейленӗ, пахчара ӗҫленӗ, выльӑх-чӗрлӗх пӑхнӑ, аслисене утӑ-улӑм хатӗрлеме пулӑшнӑ, тыр-пул пухнӑ, аслисене кантӑр акса, ӑна пухса кӗртсе тӗртнӗ, арланӑ, кӗпе-йӗм тунӑ ҫӗрте пулӑшнӑ,ҫӑм арланӑ, тӗрӗ тӗрленӗ.
Раҫҫейре хӗрарӑмсем арҫынсенчен сахалрах пенси илме тытӑнасси пирки пӗлтереҫҫӗ. Хӗрарӑмсем 20 процент сахалрах илӗҫ-мӗн.
Ӗҫ тата социаллӑ хӳтӗлев министерстви пенсие шутламалли постановленин проектне хатӗрлет. Унран уйӑхсерен тӳлемелли укҫа виҫи мӗн чухлӗ пуласси килӗ.
Проект постановленийӗ тӑрӑх, хӗрарӑмсем арҫынсенчен 20 процент сахалрах укҫа илӗҫ. Мӗншӗн? Правительство пенсие тухмалли ӳсӗме шута илесшӗн-мӗн. Арҫынсен пухӑннӑ пенси тӳлемелли тапхӑрӗ — 227 уйӑх, хӗрарӑмсен — 270 уйӑх.
Хальлӗхе ку кӑтарту пурнӑҫ тӑршшӗнчен килет.
Шупашкарта пурӑнакан Елизавета Ермолина чӳк уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче 101 ҫул тултарнӑ. Вӑл — тыл ӗҫченӗ, ӗҫ ветеранӗ.
101-мӗш ҫуралнӑ кунпа саламлама кинемее тӑванӗсемпе юлташӗсем кӑна мар, депутатсем, вырӑнти хӑйтытӑмлӑх ӗҫченӗсем те килнӗ. Калинин район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Яков Михайлов Елизавета Ермолинӑна чечек ҫыххи парнелесе ҫирӗп сывлӑх суннӑ.
ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗн Олег Дельманӑн пулӑшуҫи Рада Сидорова та кинемее хаклӑ йышши парнепе хавхалантарнӑ.
Елизавета Ермолинӑн мӑнукӗн ачи Светлана каланӑ тӑрӑх, кинемей кашни кун каҫхи 5 сехетре ҫывӑрма выртать. Ирхине вара шуҫӑмпа пӗрле тӑрать.
101 ҫул тултарнӑскер ҫулла чӑх чӗпписене пӑхать. Вӑл пӗтӗм ачи ун патне пуҫтарӑннине питӗ килӗштерет.
«Ӗмӗр ӗмӗрлесси — уй урлӑ каҫасси мар», — тенӗ. Ҫакна Канаш районӗнчи Карӑклӑ ялӗнче пурӑнакан Матрена Дмитриевна Иванова питӗ лайӑх чухлать. Вӑл паян, чӳкӗн 1-мӗшӗнче, 100 ҫулхи юбилейне уявланӑ.
Кинемее сумлӑ юбилейпе Канаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ А.Н.Егоров, Канашри социаллӑ хӳтӗлев пай пуҫлӑхӗн ҫумӗ Э.Я.Яковлева тата ытти хӑнасем саламланӑ. Анатолий Егоров Матрена Дмитриевнӑна РФ Президенчӗн Владимир Путинӑн саламне тыттарнӑ.
Матрена Дмитриевна 8 мӑнукӗпе, вӗсен 13 ачипе тата кӗҫӗн мӑнукӗсен 3 ачипе савӑнса пурӑнать.
Вӑл — тыл ӗҫченӗ, ӗҫ ветеранӗ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче Матрена Дмитриевна ырми-канми колхозра ӗҫленӗ, каярахпа мӑшӑрне, ачисене пытарнӑ.
Халӗ унӑн сакӑр ачинчен виҫҫӗшӗ ҫеҫ пурӑнаҫҫӗ. Валентинӑпа Елена Карӑклӑ ялӗнче пурӑнаҫҫӗ. Валентина амӑшӗпе пӗрле кун кунлать. Ывӑлӗ Николай кӳршӗ ялта тӗпленнӗ.
2015 ҫулта Чӑваш Енре тивӗҫлӗ канури ҫынсен пурӑнмалли укҫан чи пӗчӗк виҫи 5771 тенкӗпе танлашӗ. Ку хисепе авӑнӑн 24-мӗшӗнче правительство ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Тивӗҫлӗ канури ҫынсен пурӑнмалли укҫан чи пӗчӗк виҫине пенси фондне ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: кӑҫалхи 1-мӗш кварталти ку виҫе 5291 тенкӗпе танлашнӑ. Пенси фончӗн Чӑваш Енри управленийӗ 353 пин пенсионера, федераци ҫӑмӑллӑхӗпе усӑ куракан 108 пин ҫынна пӑхать.
Юратӑвӑн чикки ҫук теҫҫӗ халӑхра. Чӑн та, ҫапла-тӑр ҫав. Ҫав сӑмахӑн чӑнлӑхне паян Муркаш районӗнчи пӗр ялти мӑшӑр ҫирӗплетсе панӑ.
Паспортра штамп ларттараканӗсем — Йӳҫкасси ял тӑрӑхӗнчи Патаккассинчи Галина Яковлевнӑпа Алексей Петрович. Арӑмӗ — 67 ҫулта, упӑшки — 74-ра.
Ҫӗнӗ ҫынсене ЗАГС ӗҫченӗсем вӑрӑм ӗмӗр, хитре те хаваслӑ пурӑнма суннӑ.
Ҫырӑнса пурӑнакансем юлашки ҫулсенче сахалланса кайрӗҫ те ку чӑннипех те ырӑ пулӑм темелле-тӗр. Ара, ҫынсен пӗр пайӗ халӗ гражданла мӑшӑрлану текен хутшӑнура пурӑнать. Хӑналла мӑшӑрлану текен ӑнлав та сарӑлса пырать темелле. Кун пеккисем пӗр-пӗриншӗн тунсӑхласан пӗр-пӗрин патне хӑнана килсе кайнипех ҫырлахаҫҫӗ.
Сӑнсем (2)
Вӑхӑт иртнӗҫемӗн кашни ҫынах ватӑлать, юратнӑ ӗҫне хӑварса тивӗҫлӗ канӑва тухать. Ку пуриншӗн те тенӗ пекех йывӑр тапхӑр.
Ҫакна тӗпе хураҫҫӗ Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат ялӗнчи культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем. Кунта «Ватӑ ӑшши» клуб ӗҫлет.
Ҫак клуб темиҫе ҫул ӗҫлет. Унта ҫӳрекенсем — вырӑнти йӑла-йӗркене пӗлекенсем. Уйрӑмах Иосиф Ильин, Ольга Басникова, Лидия Борисова, Раиса Иванова, Лидия Евдокимова, Раиса Петрова, Мария Васильева хастар — ялти, районти пӗр мероприятирен те юлмаҫҫӗ.
Культура ӗҫченӗсем тата «Ватӑ ӑшши» клуб пайташӗсем йӑла-йӗркене вӗренеҫҫӗ, вырӑнти халӑх юррисене ҫырса илеҫҫӗ, асаилӳ каҫӗсене йӗркелеҫҫӗ, хӗрарӑмсен пуҫ хатӗрӗсене ӑсталаҫҫӗ.
Хӑш чухне ватӑсем Серафим аттепе те курнӑҫаҫҫӗ.
+6.3 °C