Пӗр кунра ултавҫӑсем Чӑваш Енре пурӑнакан виҫӗ ҫынна шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ. Вӗсем пӗтӗмпе 105 пин тенкӗлӗх улталанӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын вӑйлах шар курнӑ: вӑл 95 пин тенкӗ ҫухатнӑ. Ҫӗмӗрлере пурӑнакан 37-ри тата 38-ти икӗ ҫын вара 2 пин тата 8 пин тенкӗ ултавҫӑсене панӑ. Халӗ полицейскисем ултавӑҫем кам пулнине палӑртас тӗллевпе ӗҫлеҫҫӗ.
Ӗҫ-пуҫ вара ҫапларах пулса иртнӗ: ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ултавҫӑсем шанкӑравланӑ та хӑйсем банк ӗҫченӗ пулнине каланӑ. Вӗсем такам банк картти ҫинчен укҫа илме хӑтланнине ӑнлантарнӑ. Ҫавӑнпа хайхискерсем картта реквизичӗсене ыйтнӑ.
Шупашкарти пӗр арҫын кӗпепе ҫурална пулӗ. Ӑна тухтӑрсем вилӗмрен ҫӑлнӑ. Тӗрӗсрех каласан, ҫав арҫын клиника вилӗмӗнче 20 минут пулнӑ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «103» номер ҫине шӑнкӑрав килнӗ: арҫыннӑн юн пусӑмӗ чакса ларнӑ. Тухтӑрсем пациент патне 6 минутран ҫитнӗ. Медиксем ҫитнӗ тӗле унӑн сывлӑхӗ тата йывӑрланнӑ, вӑл сывлама пӑрахнӑ, чӗри тапман. Тухтӑрсем клиника вилӗмӗ пулнине палӑртнӑ.
Шурӑ халатлисем тӳрех реанимаци ӗҫӗсене тума пуҫланӑ. Вӗсем пациентӑн пурнӑҫӗшӗн 20 минут кӗрешнӗ. 20 минутран арҫыннӑн пульс тупӑннӑ, вӑл тӑна кӗнӗ. Халӗ вӑл пульницӑра выртать.
Паян Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Анисим Асламассен динаситине халалласа «Асламас+» юрӑпа кӗвӗ каҫӗ иртнӗ. Ӑна Раҫҫейӗн тата Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, чӑвашсен классик-композиторӗ Анисим Асламас (1924-2000) ҫуралнӑранпа 95 ҫул, унӑн ывӑлӗ ывӑлӗ Алексей Асламас (1959- 2017) ҫуралнӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑваш композиторӗн ывӑлӗ Алексей Ленинградри консерватори хыҫҫӑн 1993 ҫулта Чехие ӗҫлеме тухса кайнӑ. Вӑл — дирижёр, пианист. Унти Брно хулинчи наци театрӗнче, консерваторире тата музыка академийӗнче тӑрӑшнӑ. Шупашкара Алексей Анисимовичӑн мӑшӑрӗ Инна Георгиевна (вӑл Брно консерваторийӗнчи фортепиано уйрӑмӗнче заведующийӗ пулса ӗҫлет), чӑваш классикӗн мӑнукӗ Антон Асламас, Алексей Асламас-кӗҫӗнни килсе ҫитнӗ. Вулавӑшри уяв каҫне ҫавӑн пекех Хусанти консерватори студентки, пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗ Екатерина Чеботарёва тата Чӑваш патшалӑх филармонийӗн солистки Динара Федотова хутшӑннӑ.
Шупашкар ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвас умӗн йӑлана кӗнӗ тӑрӑх хулан хисеплӗ ҫыннине суйлаҫҫӗ. Ҫак ята ултӑ ҫынран пӗри тивӗҫӗ. Ӑна «Уҫӑ хула» порталти сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗпе суйлӗҫ. Ҫавӑн пекех Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗн депутачӗсен шухӑшне шута илӗҫ. Сасӑлав ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пырӗ.
Кӑҫал ҫак кандидатсене тӑратнӑ:
- «Уяв» Чӑваш наци фольклор ансамблӗн ертӳҫи Зинаида Козлова;
- Тихонов ячӗллӗ спортшкулӗн инструктор-методисчӗ, бокс енӗпе СССР тӗнче класлӑ спорт мастерӗ Валерий Львов;
- Республикӑри клиника пульницин эндокринологи уйрӑмӗн заведующийӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ Игорь Мадянов;
- Шупашкарти В.И.Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗн ӗҫ тӑвакан директорӗ, тӗнче шайӗнчи фейерверксен фестивалӗн йӗркелӳҫи Михаил Резников;
- «Дорисс» ПАОн тулашри консультачӗ, Чӑваш Енри ҫулйӗрҫӗсен династийӗн пуҫаруҫи Игорь Рощин;
- И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ профессорӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ энергетикӗ Владимир Щедрин.
Палӑртмалла: ку таранччен ҫак хисеплӗ ята 35 ҫын тивӗҫнӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Атӑл хӗррине уҫӑлма тухнӑ.
Тӗрӗссипе, унччен те вӑл сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса пынӑ-ха, спортпа туслипе палӑрать. Хӗлле йӗлтӗрпе, ҫулла ролик конькипе тата велосипедпа ярӑнать. Халӗ вӑл каллех Атӑл хӗррине уҫӑлма тухнӑ. Спорт тумӗ тӑхӑннӑ, хаваслӑ сӑнлӑ Элтепер ҫынсемпе калаҫнӑ, вӗсемпе сӑн ӳкерӗннӗ. Сӑн ӳкерчӗксен айне: «Хастар тата позитивлӑ ҫынсем ҫыран хӗрринче яланхиллех. Атӑл вӑй парать!» — тесе ҫырнӑ.
Сӑн ӳкерчӗксене пӑхсан Элтепер мӗнпе ярӑнни паллӑ мар. Вӑл, ахӑртнех, уҫӑлса ҫӳренӗ.
Атӑл ҫыранӗ хӗрринчи сӑн ӳкерчӗксене Инстаграма паян, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, ҫур сехет каярах вырнаҫтарнӑ. Сӑн ӳкерчӗксен айне ҫак самантра тӑватӑ ҫын комментари ҫырнӑ.
Шупашкарта чукун ҫул ҫинче алхасакан виҫӗ ҫамрӑка тытса чарнӑ. Хайхискерсем «чун киленӗҫӗ» тупнӑ: ҫывхаракан пайӑс умӗнче рельс ҫине тӗрлӗ япала хунӑ, ӑна пуйӑс мӗнле таптаса кайнине сӑнанӑ.
Чукун ҫул ҫинче алхаснӑ ачасем 11-те, 13-ре тата 14 ҫулта. Вӗсем Мир проспекчӗпе Хула ҫум урамӗнче вырнаҫнӑ автомобиль тоннелӗ тӑрринче вылянӑ. Ачасем 16 ҫул тултарманнине кура вӗсен ашшӗ-амӑшне явап тыттарнӑ. Ку пӑтӑрмах пирки ҫамрӑксем вӗренекен шкула тата пурӑнакан вырӑнти полицие пӗлтернӗ – вӗсем ачасемпе профилактика ӗҫӗсем ирттерӗҫ.
Асӑрханӑр: чукун ҫул – вылямалли вырӑн мар. Кӑҫалхи ҫур ҫулта кӑна 80 ытла ҫамрӑка рельс тӑрӑх утнӑшӑн тытса чарнӑ.
Улатӑрта пурӑнакан 61 ҫулти тата Шупашкарта кун кунлакан 62-ри икӗ арҫынна пӑши вӗлернӗшӗн суд тунӑ. Преступлени вӑхӑтӗнче пулна хатӗр-хӗтӗре, ҫав вӑхӑтра трактора та, патшалӑх валли туртса илнӗ.
Суд палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак арҫынсем кӑҫал нарӑсан 4-мӗшӗнче Улатӑр районӗнчи Кире поселокӗнчен 3 ҫухрӑм ҫурӑ аякрах тракторпа пӑшие йӗрленӗ та персе вӗлернӗ. Унтан вӗсем чӗрчуна пайланӑ, ашне пытарнӑ, ӑна тепӗр кун илсе тухма палӑртнӑ. Анчах хайхискерсене вӑрмантан тухнӑ чухне тытса чарнӑ. Арҫынсем хӑйсен айӑпне йышӑнман. Анчах вӗсен тумӗ ҫинче юн йӗрӗсем, пӑши ҫӑмӗ пулнӑ. Пӗрин ҫумӗнче ирӗклӗн усӑ курма юраман патрон тупнӑ.
Суд арҫынсене тӗрмене хупмасӑр айапланӑ: пӗрне – 3 ҫул та 2 уйӑхлӑха, теприне 3 ҫул та 8 уйӑхлӑха. Кунсӑр пуҫне вӗсене 2 ҫул сунара тухма юрамасть.
«День и ночь» (чӑв. «Ир тата каҫ») ҫӗвӗ хапрӑкӗ Шупашкарти Гагарин урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри 2-мӗш пӳлӗмре ӗҫленӗ. Анчах прокуратура унӑн ӗҫне чарса лартасшӑн.
Хапрӑк ӗҫлени ҫак ҫуртра пурӑнакансене килӗшмен, вӗсем прокуратурӑна ҫӑхавпа тухнӑ. Йӗркепе килӗшӳллӗн, пурӑнмалли ҫуртри цокольте, пӗрремӗш тата иккӗмӗш хутра производство пӳлӗмӗсем вырнаҫтарма юрамасть. Фирма харпӑрҫисем федераци сакунне пӑхӑнман, хапрӑк уҫса вырӑн таврашӗ ҫӗленӗ.
Ҫынсем прокуратурӑна ҫӑхав ҫырсан ведомство тӗрӗслев ирттернӗ. Халӗ прокуратура хапрӑк ӗҫне чарса лартма суда тавӑҫ таратнӑ
Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Пӑрачкав районӗнчи «Заветы Ильича» ял хуҫалӑх производство кооперативӗнче комбайн ҫуннӑ. Пушарпа кӗрешекенсем патне инкек пирки 16 сехет те 25 минутра ҫитнӗ.
2010 ҫулта туса кӑларнӑ комбайн хирте ҫунма пуҫланӑ. Ҫулӑма асӑрхасан комбайнер ҫухалса кайман — сӳнтерме тытӑннӑ. Ҫулӑм сӑлтавне тӗпчевҫӗсем палӑртӗҫ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа кӑҫал пирӗн республикӑра автомобильсем 51 хутчен ҫуннӑ. Шупашкарта 21 пушар тухнӑ, Ҫӗмӗрлере — 5, Муркаш районӗнче — 4, Ҫӗрпӳпе Вӑрмар районӗсенче — 3-шер, Комсомольски, Патӑрьел, Шӑмӑршӑ районӗсенче — 2-шер, Элӗк, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче — 1-ер. Машинӑсен хуҫисем пушара пула 10,5 миллион тенкӗлӗх тӑкак тӳснӗ.
Шупашкарти «Радужный» микрорайонти пӗр урама Чӑваш халӑх писателӗн Василий Алентейӗн ятне панӑ. Ҫакӑн пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков 1811-мӗш номерлӗ йышӑну тунӑ. Шупашкар хула окургӗнчи урамсемпе лапамсен реестрӗнче ку урам 528-мӗш номерпе тӑрӗ.
«Радужный» микрорайонти урамсенчен ипӗрне хула администрацийӗн архитектура тата хула строительствин управленийӗ ҫумӗнчи ятсене паракан комисси йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: Халӑх туслӑхӗн орденне тивӗҫнӗ Василий Алентей ҫуралнӑранпа кӑҫал 100 ҫул ҫитет. Шӑпах ҫавӑнпа пӗр урама ун ятне парас тенӗ. Унччен ҫыравҫӑ ячӗпе Гладков урамӗн пӗр пайне хисеплеме палӑртнӑччӗ. «Уҫӑ хула» порталта ҫавна май сасӑлав та иртнӗ.
+14.3 °C