Паян, ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкарта «Ҫуркунне – 2019» ял хуҫалӑх уйлӑхӗ пуҫланнӑ. Эппин, хула ҫыннисемпе хӑнисем ял хуҫалӑх продукцине йӳнӗрехпе туянма пултарӗҫ.
Вырӑнти пахча ҫимӗҫе Шупашкарта тӑватӑ вырӑнта сутӗҫ: «Николаевски», «Дар», «Ҫурҫӗр», «Кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ» суту-илӳ комплексӗсенче.
Шупашкар хула администрацийӗ «Инстаграмри» хӑйӗн страницинче ҫӗнӗ хыпарсемпе паллаштарсах тӑрать. Ҫак халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Ҫуркунне» уйлӑхра вӑрӑсем, калчасем, ял хуҫалӑх продукцине сутӗҫ. Вӑл хӑҫанччен тӑсӑлассине хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков палӑртнӑ. Уйлӑх ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Республикӑра Ҫӗнтерӳ кунне паллӑ тума хатӗрленеҫҫӗ. Уяв умӗн тӗрлӗ акци иртет. Тӗслӗхрен, Шупашкарта Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене тӳлевсӗрех ҫӳҫ касса ярӗҫ.
Парикмахерскире вӑрҫӑ сусӑрӗсене, ветерансене тата вӗсен тӑлӑх арӑмӗсене кӗтеҫҫӗ. Пурин ҫӳҫне те тӳлевсӗр касӗҫ.
Анчах акцие пур парикмахерски те хутшӑнмасть. Ҫӳҫ тӳлевсӗр касас тесен ҫакнашкал ятлӑ парикмахерскисене ҫитмелле: «Алла», «Локон», «Мечта», «Моя мечта», «Людмила», «Орхидея», «Камея», «Монголия», «Ботэ», «Багира», «Глория», «Семейная», «Модница».
Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа медаль хатӗрлеме йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Халӗ медалӗн эскизне тӑвакансен конкурсне ирттерме йышӑннӑ.
Конкурса Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗ йӗркеленӗ.
Элтепер Администрацийӗн Патшалӑх граждан службин, кадр политикин тата патшалӑх наградисен управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, медаль хӑйне евӗрлӗхпе уйрӑлса тӑмалла.
Конкурс материалӗсене ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнчен пуҫласа ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗччен йышӑнӗҫ. Эскизсене Шупашкарти Президент бульварӗнчи 10-мӗш ҫуртри 10-мӗш хутри 1-мӗш пӳлӗме ҫитермелле. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗсем: (8352) 62-15-18, 64-20-26. Мӗнле электрон адреспа ҫырмаллине те кӑтартнӑ: kadr@cap.ru.
Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Раҫҫейре Пӗтӗм вырӑссен диктантне ҫырнӑ. Паллах, пирӗн республика та ку акцирен айккинче юлман. Чӑваш Енре пилӗк лапам ӗҫленӗ: Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта тата Ҫӗмӗрлере (унта лапам кӑҫал пӗрремӗш хут пулнӑ).
Кӑҫал диктант ҫырма 750 ытла ҫын хутшӑннӑ, вӗсенчен 749-шӗ ҫеҫ ӗҫӗсене тӗрӗслеме панӑ. Хальхинче акцие куҫ курман ҫын та хутшӑннӑ. Вӑл диктанта Брайль шрифчӗпе ҫырнӑ.
Вырӑсла диктанта 75 ҫын «5» паллӑлӑх ҫырнӑ. Пӗлтӗр унашкаллисем 32-ӗн кӑна пулнӑ. 2017 ҫулта вара диктанта 44 ҫын пӗр йӑнӑшсӑр ҫырнӑ.
Чӑваш Енри шкулсем Раҫҫейри чи лайӑххисен йышне кӗнӗ. Кун пирки ТАСС хыпарлать.
Ҫӗршыври кашни федераци округӗнчен 20-шер шул лекнӗ. Пӗтӗмпе – 160 пӗлӳ ҫурчӗ. Чӑваш Енрен вара ку списока ултӑ шкул лекнӗ.
Шупашкарти 3-мӗш лицей инженерипе техника енӗпе 42-мӗш вырӑнта, топ-300 ссписокра – 51-мӗш. Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицей медицина енӗпе ӗҫлекен шкулсен йышӗнче 19-мӗш йӗркене йышӑннӑ.
Шупашкарти 2-мӗш лицей медицина енӗпе танлаштарӑмра – 34-мӗш, топ-300 списокра 94-мӗш. Шупашкарти 1-мӗш гимнази топ-300 списокра 164-мӗш йӗркене йышӑннӑ. Шупашкарти 5-мӗш гимнази чи лайӑх 300 шкул йышӗнче 196-мӗш йӗркене йышӑннӑ. Шупашкарти 44-мӗш лицей вара чи лайӑххисен йышӗнче 278-мӗш йӗркере вырнаҫнӑ.
Шупашкарӑн Кӑнтӑр поселокӗнчи культура ҫуртӗнче нумаях пулмасть «Город творческих людей» (чӑв. Пултарулӑх ҫыннисен хули) концерт иртнӗ. Унта республикӑн хулинчи Тӗп клуб тытӑмне кӗрекен ушкӑнсем хутшӑннӑ. Сцена ҫине вӗсем халӑх ятне ҫирӗплетес тесе тухнӑ.
«Кӑнтӑр» культура ҫуртӗнчи «Тантӑш» ушкӑна (ертӳҫи — А.П. Попов) республикӑри тӗлӗнмелле ушкӑн тесе каламалла. Унта ҫӳрекен ачасем — куҫ курман сусӑрсем. Вӗсем кӗвӗ-ҫемме тарӑннӑн туяҫҫӗ. Хальхи концерт вӑхӑтӗнче Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи халӑхсен ташшисене ташланӑ: вырӑссенне, тутарсенне, чӑвашсенне. Ачасем ташӑ урлӑ халӑхсен фольклор хӑйне евӗрлӗхне кӑтартса пама пултарнӑ.
Концерта «Уяв» ансамбль те хутшӑннӑ. Ӑна та куракансем кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Шупашкар хула администрацийӗнче чи лайӑх воспитательсене тата педагогсене чысланӑ. Вӗсене кубок, диплом тата хаклӑ парнесем панӑ.
Каҫал «Ҫулталӑкри воспитатель» ята Шупашкарти 130-мӗш ача пахчин воспитателӗ Ольга Лихова, 128-мӗш ача пахчинче шӑпӑрлансемпе ӗҫлекен Татьяна Волчкова тата 158-мӗш ача пахчинчи Елена Хураськина тивӗҫнӗ.
«Педагог-профессионал» конкурсра ҫӗнтерӳҫӗ тата призер ячӗсене ҫаксем илнӗ: 106-мӗш ача пахчинчи логопед Екатерина Спиридонова, 25-мӗш ача пахчинчи вӑй-хал культурин инструкторӗ Мария Самотаева, 11-мӗш ача пахчинчи музыка ертӳҫи Светлана Сергеева.
Палӑртмалла: кӑҫал конкурса 105 ҫын хутшӑннӑ.
Шупашкарта кирлӗ-кирлӗ мар ҫӗрте машинӑсем ларнине час-часах курма пулать. Чылайӑшӗ иртсе ҫӳреме чӑрмантарать. Анчах мӗн тӑвӑн? Водительсен, ахӑртнех, «тимӗр урхамахне» стоянкӑна лартса укҫа тӳлес килмест.
Машинӑсем тротуар ҫинче ларни Алексей Лапшин автоблогера та канӑҫсӑрлантарать. Вӑл урама видеокамерӑпа ятарласа тухнӑ, тротуар ҫинчи машинӑсене хӑваланӑ.
Ленин проспектӗнчи 59-мӗш ҫурт тӗлӗнче унашкал водительсем кашни кунах тупӑнаҫҫӗ – вӗсен Чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи стоянкӑра укҫа тӑкаклас килмест ахӑртнех. «Ҫуран утмалли ҫул», «Машина лартма юрамасть» паллӑсем те хӑратмаҫҫӗ вӗсене. Блогер водительсене кун пирки кӑмӑллӑн кӑна асӑрхаттарать, ҫакна видео ӳкерет. Водительсем камера курсанах машинисене хускатса тротуар ҫинчен каяҫҫӗ.
Видеона пӑхас тӑк, «Дагестан халӑхӗн общини» удостоверение кӑтартнӑ ҫын кӑна турткаланса тӑнӑ. Хайхискер машинӑран тухнӑ, тротуар ҫине сура-сура блогера ыйту ҫине ыйту панӑ: видеона хӑвах полицие ярса паратӑн-и, куншӑн сана тӳлеҫҫӗ-и, ним тума аптӑранӑран ҫапла ӗҫлетӗн-и? Ҫапах Алексей Лапшин ҫак ҫынна йӑлтах лӑпкӑн ӑнлантарса панӑ, кайран тин лешӗ машинине тротуар ҫинчен куҫарса лартнӑ.
«Пӗтӗм чӑваш диктанчӗ - 2019» акци кӑҫал ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 13 сехетре иртӗ. Ӑна Чӑваш чӗлхи кунне тата Шупашкар хули йӗркеленнерӗнпе 550 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, нумаях пулмасть иртнӗ йӗркелӳ комитечӗн ларӑвӗнче диктант текстне суйласа илнӗ.
«Диктант тексчӗсен «Тӗп хуламӑр — Шупашкар» е «Театр ҫулӗ» конкурсне пӗтӗмлетес, Владислав Николаев ҫыравҫӑ, журналист Тани Юн пултарулӑхне халалласа ҫырнӑ текста суйласа илес», — тесе ҫырнӑ институтӑн сайтӗнче.
Апла пулсан, кӑҫалхи диктанта Владислав Николаев тексчӗпе ҫыртарӗҫ. Текста журналист тата ҫыравҫӑ чӑвашсен пӗрремӗш хӗрарӑм-актрисине Тани Юна халалланӑ.
Диктанта ытти ҫулти пекех тӗрлӗ аудиторире ҫыртарӗҫ. Текста «Тӑван радио» тата «Наци радиовӗ» эфирӗсенче те вулӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакан ҫамрӑк хӗрарӑм самолет билечӗ туянас тесе улталаннӑ.
Авиабилета тӗнче тетелӗ урлӑ илес шухӑшлӑ 30 ҫулти хӗрарӑм фишинг (ку сӑмаха чӑвашла куҫарсан тӗнче тетелӗ урлӑ улталас тенине пӗлтерет) сайта лекнӗ. Суя сайт чӑн сайтран пӗр саспаллипе улшӑнса тӑнӑ. Хӗрарӑм ҫакна асӑрхаман.
Авиабилетлӑ пулас текенскер сайтра хӑйӗн банк карттин номерне тата реквизитне кӑтартнӑ. Кайран унӑн телефонӗ ҫине операцие ҫирӗплетме ыйтса банкран ятарлӑ кодлӑ смс-ҫыру килнӗ. Хӗрарӑм вӑл кода фишинг сайтра ҫырса хунӑ. Пулас авиапассажир кӗҫех 29 пин те 900 тенкӗ укҫасӑр тӑрса юлнӑ.
Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерстви сайтсемпе асӑрханса усӑ курма чӗнсе калать. Суя сайтсенче ӗҫлемен каҫӑсемпе баннерсем пур иккен.
-0.7 °C