Шупашкар хула администраци ертӳҫин Алексей Ладыковӑн «тӳрӗ линине» эрне каярах ирттерӗҫ. Маларах хула ҫыннисемпе калаҫассине ҫӗртмен 20-мӗшне палӑртнӑччӗ. Ҫавах та политикӑпа кӑсӑкланакансем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ — вӑл кун Раҫҫей Президенчӗн Владимир Путинӑн «тӳрӗ линийӗ» иртмелле. Ҫакна шута илсе вырӑнти «тӳрӗ линин» кунне ҫӗртмен 27-мӗшне куҫарнӑ, ҫапла май вӑл эрне каярах пулӗ.
Шупашкар ҫыннисен ыйтӑвӗсене 23-50-06 нумай каналлӑ телефонпа йышӑнӗҫ. Алексей Ладыковпа иртекен «тӳрӗ лини» вӑхӑчӗ сехет ҫурӑ ҫеҫ тӑсӑлӗ — 10 ҫурӑпа 12 сехетчен.
Вырӑнти влаҫ органӗсем шантарнӑ тӑрӑх шӗкӗр хулара пурӑнакансем хӑйсене пӑшӑрхантаракан хуть те мӗнле ыйту та пама пултарӗҫ.
Египетра ҫуралса ӳснӗ арҫын пуймалли ҫӑмӑл мел тупнӑ. Вӑл хӑйӗн ентешӗсене Чӑваш Енри аслӑ шкула вӗренме кӗртме шантарса укҫа илнӗ. Анчах кайран хайхискер йӗп те ҫип ҫухалнӑ.
Вӑл Египит ҫыннисене Чӑваш Ене чӗннӗ, лешсем самолетпа вӗҫсе килнӗ. Кайран вӗсене автобуспа Шупашкара илсе ҫитернӗ, малтан вырӑс чӗлхине вӗренмелле тесе общежитие вырнаҫтарнӑ. Арҫын ентешӗсенчен куншӑн 8 пин тенкӗ ыйтнӑ.
Лешсем ентешне шанса Чӑваш Енрех юлнӑ. Анчах аслӑ шкула кӗмешкӗн пулӑшма шантарнӑ арҫын тӑрук ҫухалнӑ. Египетран килнӗ ҫынсем вара ют хулара нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлнӑ.
Анчах вӗренӗн те вӗҫӗ пур. Египет арҫыннине темеҫе ҫынна улталанӑ хыҫҫӑн полицейскисем Мускавра тытса чарнӑ. Хальлӗхе вӑл ҫынна улталанӑ 8 тӗслӗхе палӑртнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Ен спортсменки ҫӗршывра чи маттурри пулнӑ. Клавдия Афанасьева Раҫҫей чемпионатӗнче 50 ҫухрӑма ытти спортсменран чи малтан парӑнтарнӑ. Вӑл ҫак вӑрӑм дистанцие 3 сехет те 57 минут та 7 ҫеккунтра утса тухнӑ. Унччен, пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, кун вӑрӑмӑш дистанцие Китай спортсменки Лю Хун 3 сехет те 59 минут та 15 ҫеккунтра парӑнтарса тӗнче рекордне ҫӗнетнӗ.
Пирӗн ентеш вара хальхине ку рекорда ҫӗнетнӗ. Анчах Пӗтӗм Раҫҫейри ҫӑмӑл атлетика федерацийӗ дисквалификациленӗ май ку рекорда пӑрахӑҫланӑ. Шупашкарти садион тӗнче шайӗнчи сертификаци витӗр тухман-мӗн. Ют ҫӗршыври тӗнче шайлӑ судьясене вара халӗ Раҫҫей турнирӗнче ӗҫлеме чарнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Шупашкарта полицейскисем ҫухалнӑ икӗ ачана шыранӑ. Юрать, ку пӑтӑрмах лайӑххипе вӗҫленнӗ – вӗсене тупнӑ, чӗрӗ-сывах.
Кӑнтӑрла ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче хӗрача ҫухалнӑ. Вӑл килтен телефонне илмесӗрех тухса кайнӑ. Хӗрачана опекун воспитани парать. Вӑл полицейскисен куҫӗ тӗлне унччен те леккеленӗ-ха. Хӗрачана ӗнере общество транспорчӗн чарӑнӑвӗнче тупнӑ.
Ҫак кунах кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче 8 ҫулти арҫын ачана шыранӑ. 16 сехетре Матэ Залка урамӗнче ача ҫухални пирки халӑх тетелӗсенче хыпар сарӑлнӑ. Ӑна та ӗнерех тупнӑ. Вӑл тусӗ патӗнче хӑнара ларнӑ-мӗн.
Шупашкарти «Сӗт-ҫу бази» общество чарӑнӑвӗн ятне «Волга Айс» организаци улӑштарма сӗнни пирки хыпарланӑччӗ. Вӑл ӑна «Волга Айс» ят пама сӗннӗ. Ку ыйтупа «Уҫӑ хула» порталта ятарласа сасӑлав ирттернӗ.
Сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗ паллӑ. Хулари ҫак чарӑну ятне улӑштарӗ-и? Пӗлес килет пулсан сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗпе паллаштарар.
Ыйтӑма 1000 ытла ҫын хутшӑннӑ. Вӗсенчен пысӑк пайӗ, 65,55 проценчӗ, ҫак чарӑну ятне ӗлӗкхиллех хӑвармалла тесе сасӑланӑ.
27,28 проценчӗ вара чарӑнӑва «Волга Айс» ят панине хирӗҫ мар. Ыйтӑма хутшӑннисен 7,16 проценчӗ ҫакна специалистсен уҫӑмлатмалла тесе палӑртнӑ.
Пӗтӗмлетӗве ятарлӑ комиссие пӑхса тухма панӑ. Вӑл та чарӑну ятне улӑштарассине ырламан.
Шупашкарта пурӑнакан электрик, Павел Соколов, «Что? Где? Когда?» кӑларӑмри вӑйӑҫсене ыйту панӑ. Лешсем хуравлайман, ҫапла майпа пирӗн ентеш 80 пин тенкӗ выляса илнӗ.
Унӑн ыйтӑвӗ вара ҫапларах янӑранӑ: «1998 ҫулта Сергей Кастальский журналист асаилӳ статйи ҫырнӑ. Унӑн шухӑшӗпе, ҫак статьян тӗн сӑнарӗ КПССӑн 2-мӗш съездне, 1-мӗш хоккей чемпионатне, уйӑхра кирлӗ чухлӗ турӑх нормине ҫӑмӑллӑнах улӑштарма пултарнӑ. Ҫак сӑнар, журналист ҫырнӑ тӑрӑх, совет халӑхӗ валли виртуаллӑ тӗнчене ҫул уҫнӑ. Ӑна ҫӗнтерме ҫук, куҫ умӗнчен илсе пӑрахаймастӑн. Ӑна кирек ӑҫта пытарсан та хӑйӗн патне туртать. Мӗншӗн тесен эсир пӗлетӗр: вӑл килте. Ыйту: ҫак статьян тӗп сӑнарне калӑр».
Вӑйӑҫӑсем ку ыйтӑва нумай сӳтсе явнӑ. Вӗсен тӗрлӗ верси пулнӑ: календарь, телевизор, такамӑн портречӗ… Юлашкинчен вӗсем «телевизор» тенӗ. Ку – тӗрӗс мар хурав. Статьян тӗп сӑнарӗ – Рубик кубин-мӗн.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр полицейски урампа иртсе пыракан ҫынна тапса-ҫапса пӗтернӗ. 44-ри арҫын вӑй питтиех пулнӑ курӑнать ҫав. Шупашкар хулинчи патрульпе пост тытӑмӗн уйрӑм батальонӗнче ӗҫлекенскер хӑйӗн ҫиллес кӑмӑлӗ тӗлне лекнӗ этемӗн ури хуҫӑлмаллах хӗненӗ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑтӑрмах кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Полицире ӗҫлекен арҫын ӳсӗр пулнӑ. Урамра тӗл пулнӑ 51 ҫулти палламан арҫынна полицейски хӗнеме тапранса кайнӑ. Патак шушкӑ мар ҫав. Ҫамрӑкки аслӑраххине хытах «юсанӑ». Шар курнӑ арҫыннӑн сывлӑхне вӑтам сиен кӳмеллех. Ҫакна каярах тухтӑрсем палӑртнӑ.
Ҫынна хӗнекен полицейские кӗҫех ӗҫрен кӑларса янӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе халӗ суда ярса панӑ.
Шупашкарти «Спартак» вӑй-хал культурипе сывлӑха ҫирӗплетмелли комплекс хупӑнать. Тӳрех хӑраса ан ӳкӗр: нумайлӑха мар, икӗ эрнелӗхе ҫеҫ.
«Спартакпа» пӗрлех «Ҫӗнӗ ӑру» тӑрӑллӑ каток та хупӑнӗ. Ку юсав ӗҫӗсем ирттернипе ҫыхӑннӑ: учрежденире хутса ӑшӑтмалли тытӑма опрессовка тӑвӗҫ. Ҫавна май «Спартак» вӑй-хал культурипе сывлӑха ҫирӗплетмелли комплекс ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен пуҫласа 30-мӗшӗччен ӗҫлемӗ.
«Спартак» администрацийӗ ҫынсене ҫапла майпа чӑрмантару тунӑшӑн каҫару ыйтать.
Аслисен ҫулла питӗ тимлӗ пулмалла. Ачасем ӑҫта ҫӳреҫҫӗ? Вӑрттӑн шыва кӗме каман-и? Тимлӗхе пӗр самантлӑха та ҫухатмалла мар.
Шупашкарти пляжра каллех чутах инкек пулман. 12-ри тата 13 ҫулти хӗрачасем ашшӗ-амӑшӗсӗрех шыва кӗме килнӗ. Хайхискерсем чӑмпӑлтатнӑ хушӑра путма пуҫланӑ.
Юрать, вӗсене ҫӑлма май килнӗ. Тухтӑрсем хӗрачасен сывлӑхне тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн киле янӑ.
Аса илтерер: ҫак канмалли кунсенче Ҫӗнӗ сала пляжӗнче ют ҫӗршывран Шупашкара вӗренме килнӗ студент путса вилнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 28 ҫулти Роман Андреев ҫӗртмен 10-мӗшӗнче байдаркӑпа ҫулҫӳреве тухнӑ. Шыв тӑрӑх ишсе вӑл Хура тинӗсе ҫитесшӗн. Каламалла: кун пек ҫула вӑл пӗрремӗш хут тухать, унччен велосипедпа тӗнче курса ҫӳренӗ: 10 уйӑхра 4 ҫӗршыва ҫитнӗ.
Халӗ вӑл Волгоград еннелле ишет, унтан Дон ҫине тухса Азов тата Хура тинӗссен хӗррине ҫитесшӗн. Роман – ӳнерҫӗ, пуласлӑхра вӑл кино ӳкересшӗн. Акӑ мӗн тума кирлӗ ӑна кунашкал ҫулҫӳрев.
Роман хӑйӗнпе пӗрле 16 пин тенкӗ илнӗ. 1 пин тенки телефон счечӗ ҫине хума кайӗ. Кунне апатланмашкӑн 130 тенкӗ пӗтерме палӑртнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл хӑйӗнпе пӗрле 10 банка консерв, 2 килограмм хура тул, 1,5 килограмм сӗлӗ кӗрпи, 1 килограма яхӑн иҫӗм ҫырли, ҫавӑн чухлех курага тата майӑр илнӗ. Ку пӗр эрнене ҫитмелле.
Роман ҫулҫӳревре 4 уйӑх пуласшӑн. Ҫулӗ ҫывӑхах мар: 1700 ҫухрӑм ишмелле.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Евсевьев Макар Евсевьевич, ҫыравҫӑ, этнограф, мордва чӗлхин ҫыруллӑхне никӗслекенни ҫуралнӑ. | ||
| Данилов-Чалдун Максим Николаевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Абрамов Иван Кузьмич, РСФСР тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ ҫуралнӑ. | ||
| Василий Краснов-Асли, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Антонов Иван Захарович, чӑваш ҫыравҫи, журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чаппан вӑрҫи пуҫланнӑ. | ||
| Ленский Леонид Александрович, тава тивӗҫлӗ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Михлеев Дмитрий Никонорович, чӑваш кинорежиссёрӗ, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ярды Валерий Николаевич, чӑваш спортсменӗ, тӗнче чемпионӗ ҫуралнӑ. | ||
| Галкин Андрей Петрович, чӑваш кӗвӗҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |