Муркаш районӗнчи Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлкки ялӗнче пурӑнакан нумай ачаллӑ ҫемьери 4 шӑпӑрлана вӗсен амӑшӗ Юнкӑри ача пахчине нушаланса илсе ҫӳренине эпир Алексей Кряжинов журналист хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, темиҫе ҫухрӑмри яла шкул автобусӗ хутлать пулсан та ача пахчине каякансене вӑл лартса каймасть.
Каярах журналистӑн ҫав материалӗ «Российская газета» хаҫатра пичетленчӗ.
Раҫҫей Президенчӗн Ача правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑйӗ Анна Кузнецова патне те тӗлӗнмелле, анчах чылайӑшӗ ҫак лару-тӑрупа ҫырлахнӑ лару-тӑру ҫинчен ҫыру ӑсатнӑ. Мускаври тӳре-шара пӗчӗккисен нушине тарӑннӑн тишкернӗ. Вӑл Чӑваш Ен Элтеперӗпе Михаил Игнатьевпа ҫыхӑннине пӗлтернӗ. Республика ертӳҫи Орловсен ыйтӑвне татса парассине пӗлтернӗ.
Шкул автобусне шӑпӑрлансене лартманни вӗсем ашшӗ-амӑшӗпе пулнипе (вӗсене шкул автобусне лартма ирӗк ҫук) ҫыхӑннӑ. Ашшӗ-амӑшӗ ларса каяс мар, воспитательсем ача пахчине йышӑнмӗҫ. Ҫавӑн пек тӗлӗнмелле йӗрке. Ӑна федераци шайӗнче йышӑннӑ.
Анна Кузнецова ку ыйтӑва ҫӗршыв шайӗнче татса памаллине палӑртнӑ.
Пуш уйӑхӗн 5-7-мӗшӗсенче Раҫҫее Европа Канашӗн вырӑнти тата регионсенчи влаҫсен конгресӗн элчисем килӗҫ. Вӗсем Мускавра, Хусанта тата Шупашкарта тӗлпулусем ирттерме палӑртнӑ.
Хӑнасем пирӗн ҫӗршыва вырӑнти тата регионти демократие вырӑнти хӑйтытӑмлӑхӑн Европа хартийӗпе килӗшӳллӗн мӗнле пӑхӑннине тишкерме килӗҫ. Икӗ содокладчик – Нидерландри Якоб Винен тата Аслӑ Британири Стюарт Диксон - 2010 ҫулхи юпан 28-мӗшӗнче вӑя кӗнӗ Конгресс рекомендацийӗсене йышӑннӑранпа Раҫҫейре вырӑнти хӑйтытӑмлӑх облаҫӗнче мӗн пулса иртни ҫинче тӗплӗн чарӑнса тӑрӗҫ.
Ҫавӑн пекех хӑнасем Шупашкарта ЧР финанс министрӗпе Светлана Енилинӑпа, юстици министрӗпе Наталья Тимофеевӑпа, Патшалӑх канашӗн, Шутлав палатин, Конституци тата Аслӑ судсен элчисемпе шухӑшсемпе ылмашӑнӗҫ. Кунсӑр пуҫне хула администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Алексей Ладыковпа тӗл пулӗҫ.
Шупашкарти «Чӑвашҫӑкӑрпродукт» акционерсен обществи валли тӗп директор пулма килӗшекен ҫынна шыраҫҫӗ. Пуҫлах пуканӗ пирки тӗмсӗлекенсен ыйтса ҫырнисене ӗнер йышӑнма пуҫланӑ. Хутсене пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗ таранах кӗтеҫҫӗ.
Конкурс ирттересси пирки Чӑваш Енӗн Юстици тата Пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерстви ӗнер хыпарланӑ. Мӗншӗн вӑл ирттернине тавҫӑрма йывӑр мар. Предприятин устав капиталӗн 100 проценчӗ паянхи куна — республика аллинче. Сӑмах май, маларах ведомство предприятин акцийӗсене сутас кӑмӑллине пӗлтернӗ.
«Чӑвашҫӑкӑрпродукт» пуҫлӑхӗ пулма аслӑ пӗлӳллӗ ҫынна йышӑнӗҫ. Унӑн агропромышленность комплексӗ енӗпе пӗлӳллӗ пулмалла, асӑннӑ отрасльте 5 ҫултан кая мар ӗҫленине, ертӳҫӗ пуканне 3 ҫултан кая мар йышӑннине шута илӗҫ.
Пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Шупашкарта патшалӑхӑн паллӑ ӗҫченне, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ Леонид Астапова халалласа асӑну хӑми уҫнӑ. Ӑна Леонид Астапов 1960-2000-мӗш ҫулсенче пурӑннӑ ҫурт ҫине вырнаҫтарнӑ.
Мероприятине уҫма тӗрлӗ тӳре-шара пырса ҫитнӗ. Чӑваш Енӗн агропромышленность комплексӗн ветеранӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Петр Ивантаев Леонид Игнатьевичӑн шӑпипе паллаштарнӑ, кун-ҫулӗ пирки кӗскен каласа хӑварнӑ, унӑн паллӑ ӗҫӗсем ҫинчен чарӑнса тӑнӑ, республикӑра пысӑк объектсене уҫма сахал мар витӗм кӳнине палӑртнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче пулнӑ ҫитӗнӳсенче Астаповӑн тӳпи самай тесе хакланӑ вӑл.
Леонид Игнатьевич Астаповӑн ывӑлӗ Александр Леонидович хӑйӗн ашшӗне ҫакӑн пек чыс туса пухӑннӑшӑн, ырӑ ятне ҫӳле ҫӗкленӗшӗн тав тунӑ.
Ӗнер Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Василий Николаев опера юрӑҫин пултарулӑх каҫӗ иртнӗ. Ӑна театр ӑсти сцена ҫине тухнӑранпа 25 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Василий Николаев театрта 1993 ҫултанпа ӗҫлет. Тенор. Унӑн професси шайне хакласа, вӑл нацин музыкӑпа театр ӳнер тӳпе хывнине шута илсе ӑна Пӗтӗм чӑвашсен Тамара Чумакова ячӗллӗ хӗрарӑмсен премийӗпе пӗлтӗр чысланӑ.
Етӗрне ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ юрӑҫа сума сунине палӑртса асӑннӑ тӑрӑхрисен ентешлӗхӗн ертӳҫи, Раҫҫейӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Николай Малов тата Етӗрне район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Андрей Софронов та ҫитнӗ. Вӗсем юрӑҫа сцена ҫине тухсах ӑшӑ сӑмахсем каласа хавхалантарнӑ. Парне те илсе пынӑ. Николай Малов депутат артистӑн мӑшӑрне — Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн директорне Елена Николаевӑна — упӑшкине хавхалантарса пырать тесе тав тунӑ.
Паян, нарӑсӑн 28-мӗшӗнче, «Чӑваштехинвентаризаци» хысна учрежденийӗн пуҫлӑхне Мансур Башкртова ӗҫрен кӑларнӑ. Ӗҫлӗ хута республикӑн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин алӑ пуснӑ. Йышӑнӑва Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталне вырнаҫтарнӑ. Мансур Зинетулловича ӗҫрен мӗншӗн кӑларнине асӑнман.
Хамӑр енчен ҫакна палӑртар. «Чӑваштехинвентаризаци» — республикӑн Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствин аллинче. Унччен вӑл республикӑн патшалӑхӑн унитарлӑ предприятийӗ шутланнӑ. Комсомольски районӗнчи Урмаел ялӗнче 1961 ҫулта ҫуралнӑ ҫак ҫын 2001 ҫултанпах ҫак предприятие ертсе пынӑ. Унӑн ӗҫ кӗнекинче «Промтрактор» предприятире тӑрӑшни те, Шупашкар хулин Ленин районӗнчи ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх управленийӗнче тимлени те пур.
Паян Чӑваш Енӗн ҫут ҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрне Александр Коршунова ӗҫрен кӑларнӑ. Ҫак хушӑва республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ. Ӗҫлӗ хута республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Ҫавӑн хыҫҫӑнах Михаил Игнатьев тепӗр документа, министр тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакана ҫирӗплетесси ҫинчен калаканнине, алӑ пуснӑ. Пуҫлӑх тилхепине ҫӳлерех асӑннӑ ведомствӑра пӗрремӗш ҫум должноҫне йышӑнакан Александр Ефремова тыттарнӑ.
Хамӑр енчен ҫакна аса илтерер: Александр Коршунов маларах Агрохими службин «Чувашский» патшалӑх центрне ертсе пынӑ. Федерацин патшалӑх хысна учрежденийӗ шутланакан ҫав центр пуҫлӑхне лариччен вӑл республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче ӗҫленӗ.
Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне хальхи вӑхӑтра Борис Марков пурнӑҫлать. Ӑна, муниципалитетӑн сити-менеджерне ял хуҫалӑх енӗпе ҫум пулса пулӑшнӑскере, Андрей Павлов экс-пуҫлӑх вырӑнне шаннӑ. Хӗрӗхе ҫывхаракан Павлов тӗлӗшпе иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче суд приговор вуланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхне палӑртмалли конкурс комиссине ҫирӗплетнӗ. Йыша республика шайӗнчи тӳре-шара тата чӑваш парламенчӗн икӗ депутачӗ кӗнӗ.
Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, ыран Ҫӗрпӳре районти Депутатсен пухӑвӗн XXXV черетсӗр ларӑвӗ иртмелле. Хӑшӗсем каланӑ тӑрӑх, ҫавӑнта сити-менеджера ҫирӗплетмелле. Эпир асӑрханӑ тӑрӑх, малтанласа палӑртнӑ кун йӗркинче ун пек ыйту ҫукчӗ.
«Питӗрти политика» фонд Раҫҫейӗн регионӗсен ертӳҫисем тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсемпе е5пле усӑ курнине тата ҫавсем пулӑшнипе епле ыйтусене татса панине тишкернӗ.
Медиа уҫлӑхра хастар кӗпӗрнаттӑрсен йышне Пушкӑртстан ертӳҫи Радий Хабиров лекнӗ. Иккӗмӗш вырӑнта — Дагестан пуҫлӑхӗ Владимир Васильев. Виҫҫӗмӗш йӗркере — Татарстан президенчӗ Рустам Минниханов.
Атӑлҫи тӑрӑхӗсенчи регионсенчен Чӗмпӗр облаҫӗ кӗпӗрнаттӑрӗ халӑх ушкӑнӗсенчи аккаунтсенчи хастарлӑх енӗпе виҫҫӗмӗш ушкӑна лекнӗ май танлаштарӑмра варринче. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев — тӑваттӑмӗш ушкӑнра. Тепӗр майлӑ каласан, унӑн хастарлӑхӗ вӑтам шайран пӗчӗкрех.
Инстаграмра Игнатьева 12,8 пин ҫын ҫырӑннӑ. «Питӗрти политика» фонд сӑнанӑ тӑрӑх, постсене Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ ытла час-час вырнаҫтармасть. Пирӗн республика Элтеперӗ спртпа, уйрӑмах йӗлтӗрпе, тусли сисӗнет. Постсене тикшерсен йӗлтӗр фанатикӗ тесе те шухӑшлама май пур-мӗн.
Ҫак кунсенче республикӑн районӗсемпе хулисенче иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетмелли пухусем иртеҫҫӗ. Шупашкар районӗсем пухӑва Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче йӗркелерӗҫ.
Аслисем калаҫнине тӑнлама ҫамрӑксене те пухнӑ. Халӑх йышлӑ пухӑннӑран ҫынсем ниҫта ларма аптӑраса тӑркаларӗҫ. Балкон ҫинче те вӗсем вырӑн йышӑннӑччӗ. «Шкул ачисене тем тума чӗнеҫҫӗ-ҫке», — вырӑн юлман енне кӑмӑлсӑрланчӗ Кӳкеҫри организацисенчен пӗрин ертӳҫи.
Пухура ыррипе пӗрлех кӑлтӑксене те тишкерчӗҫ.
Муниципалитет пурлӑхне тата ҫӗре арендӑна панӑшӑн укҫа пухассипе бюджета кӗмен укҫа хисепӗ – 8,2 миллион тенкӗ. Ҫав шутран 3,7 миллионне пухас шанчӑк ҫук. Парӑма кӗрсе кайнисемпе судлашни те усса кайман: вӗсем ҫара ҫерҫи пекех – шыраса илмелӗх нимӗн те юлман. «Сире ҫав арендаторсем шӑнман пӑр ҫине лартса янӑ. Халӗ вӗсен – ваннӑ сӗтел-пукан ҫеҫ. Парӑма вӑхӑтра шыраса илмелле пулнӑ», – тесе Михаил Васильевич ӳпкеленине хирӗҫлеме сӑлтав тупаймарӗҫ Шупашкар районӗсем. «Парӑма шыраса илменшӗн кама явап тыттарнӑ? Кама ӗҫрен кӑларнӑ?» – ыйту та тӗплӗ хуравсӑр юлчӗ.
-1.7 °C