Паян Чӑваш Енӗн экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн ҫумӗ пулма 39 ҫулти Денис Спирина шаннӑ. Ҫапла вара экономика министрӗн ҫумӗсем халӗ тӑваттӑн: Инна Антонова, Екатерина Кузьмина, Ирина Крылова тата Денис Спирин.
Денис Спирин — Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев пуҫарнипе авӑн уйӑхӗнче ирттернӗ «Ертӳҫӗсен команди» республикӑри конкусра ҫӗнтернӗ пилӗк ҫынтан пӗри. Пӗр вӑхӑтра вӑл «Мегаполис» банкӑн правленийӗн председателӗ пулнӑ, кайран «Анастасия» тата «Динас» предприятисен гендиректорӗнче ӗҫленӗ. Аслӑ пӗлӗве Шупашкарти коопераци институтӗнче, Питӗрти патшалӑхӑн экономика университетӗнче, Мускаври гуманитарипе экономика институтӗнче илнӗ.
Питӗр хулинче Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионсенчи общество организацийӗсен пайташӗсем пухӑва пуҫтарӑннӑ. Унта вӗсем ассоциаци тӑвас ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Пухӑва тутарсен, чӑвашсен, ҫармӑссен Питӗрти автономийӗсен, Мордвасен культура обществин, Крым тутарӗсен пӗрлӗхӗн пайташӗсем пуҫтарӑннӑ. Вӗсем «Атӑлҫи» ассоциацие йӗркелеме килӗшсе татӑлнӑ. Унӑн ертӳҫи пулма чӑваша, Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫине Валериан Гаврилова шаннӑ.
Валериан Гаврилов пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес кунсенче ассоциацин концепцийӗпе мероприятисен планне хатӗрлемелле.
Юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, 16 сехетре, Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче «Моисей Спиридонов. От замысла к воплощению» курав уҫӑлӗ.
Чӑваш АССР халӑх художникӗ, ЧАССР тата РСФСР искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ Моисей Спиридонов ҫуралнӑранпа ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 130 ҫул ҫитрӗ. Вӑл чӑваш профессионал ӳнер искусствине йӗркелесе яраканӗсенчен пӗри пулнӑ.
Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче ҫуралнӑскер ялти икӗ класла шкултан вӗренсе тухса Хусан ҫывӑхӗнчи Шушурари уйрӑм ҫын шкулӗнче ӑс пухнӑ. Хусанти ӳнер шкулӗ хыҫҫӑн вӑл Питӗрти Ӳнер академийӗ ҫумӗнчи ӳнерӗн аслӑ училищинче тата педагогика курсӗнче вӗреннӗ.
Ӗнер, ҫурла уйӑхн 27-мӗшӗнче Питӗр хулинче Раҫсей наци вулавӑшӗн ҫӗнӗ ҫуртӗнче «Были мы, и есть, и будем!» (чӑв. Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!) курав уҫӑлнӑ. Ӑна Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул тата чӑвашсен Ленинградри ентешлӗхне пуҫарнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Курава Чӑваш Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви тата Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗпе (ертӳҫи — Валериан Гаврилов) пӗр шухӑшлӑн йӗркеленӗ. Курав авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Курава уҫма Чӑваш Енри тӳре-шара та: культура министрӗн ҫумӗ Татьяна Казакова, Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗн директорӗ Светлана Старикова — кайнӑ. Унсӑр пуҫне чӑваш парламенчӗн депутачӗ Юрий Зорин ҫула тухнӑ. Питӗрти чӑваш культурин обществин ертӳҫи Владимир Живов та пулнӑ.
«Мир квартир» портал специалисчӗсем ҫурт-йӗр тара илме мӗн хака ларнине тишкернӗ. Хваттер тара илейменнисем пӳлӗм суйлаҫҫӗ. Вӑтамран илсен, хак 1,5 процент ӳснӗ.
Хаксем ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ҫӗршывӑн 39 пысӑк хулинче ӳснӗ, 31 хулара чакнӑ.
Севастопольте, сӑмахран, пӳлӗм тара илме халӗ 24,1 процент хаклӑрах ларать, Барнаулта – 18%, Пензӑра – 15%, Волгоградра – 14,2%, Мурманскра – 12,3%, Сочире – 12,1%, Якутскра – 12,1%, Белгородра – 9%, Аҫтӑрханта – 8,8%.
Хаксем Магнитогорскра хак 19,3 процент йӳнелнӗ, Тольяттире –13,4%, Краснодарта – 8,5%, Тверьте – 8% , Чуллӑ Ҫырта –7,7%, Шупашкарта – 7,3%, Хусанта – 5,2%. Мускавра 6,5 процент йӳнелнӗ, Мускав облаҫӗнче – 6,5%, Питӗрте – 4,6%.
Шупашкарта Саранскри, Питӗрти тата ытти хӑш-пӗр хулари пек пульница пулӗ. Тӗрӗсрех каласан, унтисен проектне тӗпе хурса тӑвӗҫ.
Шупашкарта тума палӑртнӑ нумай профильлӗ 1000 вырӑнлӑх поликлиника проектне ытти регион тӗслӗхне шута илсе хатӗрлеме йышӑннӑ.
Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствин ӗҫченӗсем Хусанти, Саранскри, Питӗрти тата Курскри ҫавӑн пек пульницӑсемпе маларах паллашнӑ.
Ҫӗнӗ пульница хальхи вӑхӑт ыйтнисене шута илсе ҫӗкленӗ. Паллах, оборудовани те унта хальхи йышши пулӗ.
Хатӗр проект ӗҫе хӑвӑртрах кӳленме май парӗ. Шупашкарта ҫӗнӗ пульница кирлине республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче Мускавра пулнӑ чух Раҫҫей ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗпе Наталья Хороваяпа сӳтсе явнӑ.
Питӗр хулинчен Владивосток хулине чупса ҫитме палӑртакан чӑваш каччине, Максим Егорова, аякри чӑвашсем ӑшӑ кӑмӑлпа кӗтсе илеҫҫӗ. Иркутск тӑрӑхӗнчи Тайшет районӗнчи тӗлпулу ҫинчен Иркутск облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Вероника Тимофеева Фейсбукра пӗлтернӗ.
Элӗк районӗнчи Татмӑшра ҫуралнӑ, Питӗрте аэродромсемпе вертодромсене ҫутӑпа тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен организацире инженерта тӑрӑшакан каччӑ ҫула кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче тухнӑ. Утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне вӑл Владивостока чупса ҫитме ӗмӗтленнӗ. Кӑшӑлвирус инфекцийӗпе ҫыхӑннӑ чару мерисем Максима та кӑштах чӑрмав кӳнӗ. Апла пулин те каччӑ парӑнмасть. 5 пин ытла километр хыҫа хӑварнӑскер кунне 30 километртан пуҫласа 80 километр таран ҫӗнет. Ҫулта-йӗрте курни-илтнине дневникра ҫырса пырать. Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнче сапаланнӑ чӑвашсемпе тӗл пулса калаҫать.
Ют ҫӗршывран Раҫҫее килекенсен мӗн тумалли пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Елена Прокопьева ҫак чирпе кӗрешекен оперштабӑн ларӑвӗнче ӑнлантарнӑ.
Ют ҫӗршыв ҫыннисен COVID-19 ерменнине ӗнентерекен справка пулмалла. Унӑн вӑйӗ виҫӗ куна пырать.
Хамӑр ҫӗршыв ҫыннисен патшалӑх пулӑшӑвӗсен сайтӗнче анкета ыйтӑвӗсене хуравламалла. Тӑван ҫӗршыва ҫитсен вӗсен виҫӗ кун хушшинче анализ памалла, унӑн кӑтартӑвне патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗнче вырнаҫтармалла.
Сывлӑх чикӗ урлӑ каҫнӑранпа 14 кун хушшинче хавшасан врача киле чӗнмелле.
Раҫҫее килнӗ ют ҫӗршыв ҫыннисен таҫта тухса ҫӳремесӗр 14 кун пурӑнмалла. Вӗсене халӗ обсерваторта тытмаҫҫӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнчепе Мускаври аэропортсенче кӑшӑлвирус анализӗ пама пулать. Унӑн хакӗ – 2700-3000 тенкӗ.
Чикӗ леш енчен килекен самолетсене хальхи вӑхӑтра виҫӗ хулара: Мускавра, Питӗрте тата Дон ҫинчи Ростовра – ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ.
Ҫӗршывра пурнӑҫран майӗпен чӗрӗлет. Ҫакӑ Раҫҫей хӑйӗн чиккине майӗпен уҫма тытӑннинче те сисӗнет. Ҫурла уйӑхн 15-мӗшӗнчен пирӗн ҫӗршывран Швейцарине самолетсем вӗҫме тытӑнӗҫ. Рейссене ҫичӗ кунта пӗрре «Мускав-Женева-Мускав» маршрутпа пурнӑҫлӗҫ.
Аса илтерер: ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен, Раҫҫей Турци, Великобритани тата Танзани чиккисене уҫрӗ. Ҫапла вара самолетсем Стамбула, Анкарана, Лондона тата Занзибара вӗҫме тытӑнчӗҫ. Рейссене Мусквран, Питӗртен тата Дон ҫинчи Ростовран йӗркеленӗ. Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен самолетсем Турцинчи Анталья, Бодрум тата Даламан хулине вӗҫме пуҫлӗҫ. Ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшенчен Раҫҫейпе Абхази чиккине те уҫрӗҫ.
Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывран ют ҫӗршыва самолетсем вӗҫме пуҫлас шанчӑк пур. Кун пирки ТАСС информаци агентстви хӑйӗн ҫӑлкуҫӗсем хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ. Ют ҫӗршывсене самолетсем ҫӳретме тытӑнас ыйтӑва Раҫҫейӗн вице-премьерӗ Татьяна Голикова патӗнче иртнӗ канашлура хускатнӑ. Анчах татӑклӑ йышӑну туман.
Аса илтерер: самолетсене кӑшӑлвирус пандемине пула пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗ хыҫҫӑн чикӗ леш енне вӗҫме чарнӑччӗ.
Паян, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен, Раҫҫей Турци, Великобритани тата Танзани чиккисене уҫать. Ҫапла вара самолетсем Стамбула, Анкарана, Лондона тата Занзибара вӗҫме тытӑнӗҫ. Рейссем Мусквран, Питӗртен тата Дон ҫинчи Ростовран пулӗҫ.
Паянтанах Раҫҫейпе Абхази чиккине уҫӗҫ. Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен самолетсем Турцинчи Анталья, Бодрум тата Даламан хулине вӗҫме пуҫлӗҫ.
+1.3 °C