Паян, юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енри онколог «Россия 24» (чӑв. Раҫҫей 24) телеканал эфирӗнче хӑнара пулӗ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, телекӑларӑма ведомствӑн штатра тӑман онкологне, Республикӑн онкологи диспансерӗн кӑкӑр шыҫҫин пайӗн заведующине Сергей Агафонкина йыхравланӑ.
Хӑна «Вести. Интервью» (чӑв. Хыпарсем. Интервью) кӑларӑмра усал шыҫӑ пирки каласа кӑтартӗ. Сергей Агафонкинпа Татьяна Иванова тележурналист кӑкӑр ракӗнчен сыхланмалли профилактика мелӗсем тата ҫав тӗллевпе туса ирттермелли мероприятисем ҫинчен калаҫӗ. Интервьюна Кӑкӑр ракӗпе кӗрешмелли пӗтӗм тӗнчери куна халалланӑ.
Онколога телеэфира чӗннӗ кӑларӑм 21 сехетре пуҫланӗ.
Чӑваш Ен журналистсем чи пӗчӗк ӗҫ укҫи илекен виҫӗ регион шутне кӗнӗ. Кунта МИХра ӗҫлекенсем уйӑхсерен вӑтамран 20 пин тенкӗ илеҫҫӗ.
«HeadHunter» компани тата Раҫҫей журналистсен союзӗ Раҫҫейри регионсенчи журналистсен шалӑвне тишкернӗ. Чӑваш Енре, Сарту тата Вологда облаҫӗсенче ӗҫлесе пурӑнакан калем ӑстисен 20 пине яхӑн шалупа ҫырлахма тивет. Раҫҫейри вӑтам ҫак цифра вара 38,5 пин тенкӗпе танлашать.
Мускавра, Мускав облаҫӗнче, Приморье тӑрӑхӗнче 50 пине яхӑн илеҫҫӗ. Ку цифрӑна «Vtomske» портал пӗлтернӗ.
Сӑмах май, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пирӗн республикӑри хыснаҫӑсен шалӑвӗ ӳсессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: патшалӑх учрежденийӗсенче ӗҫлекенсен оклачӗсен, ставкисен виҫи 4,3 процент ӳстермелле.
«Коммерсантъ» хаҫат кӑҫал кӗркунне отставкӑна яма пултаракан регионсен ертӳҫисене тишкернӗ. Кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, юпа уйӑхӗн иккӗмӗш ҫурринче хӑш-пӗр кӗпӗрнаттӑр ӗҫсӗр юлма пултарать. Ку вӑл 2020 ҫулта суйлав иртмелли регионсен ертӳҫисене пырса тивмелле. «Коммерсантъ» шухӑшланӑ тӑрӑх, Кремль кӗпӗрнаттӑрсен рейтингне тата вӗсене хирӗҫле рейтингне, влаҫа ылмаштарма ыйтнине, регионсенчи элита тӗрлӗ шухӑшлӑхне, экономика ҫитӗнӗвӗсене шута илӗ.
Юлашки темиҫе ҫулта регионсен пуҫлӑхӗсемпе ҫуркунне тата кӗркунне сывпуллашаҫҫӗ. Маларах асӑннӑ «Ъ» пӗлнӗ тӑрӑх, кӑҫал та ҫаплах пулӗ. Ҫитес ҫул ҫӗршывӑн 17 регионӗнче ертӳҫӗсене суйламалла. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев отставкӑна кайма пултаракан ертӳҫӗсен шутӗнче тесе пӗтӗмлетнӗ «Ъ».
Чӑваш эстрадине ҫиҫӗмле хӑвӑртлӑхпа вирхӗнсе кӗнӗ Владимир Егоров чаплӑ хитне – «Эпӗ мар» юрра – шӑрантарма пӑрахнине сисрӗр-и? Ҫапла, шӑв-шав ҫӗкленӗ юрӑ янӑрама пӑрахрӗ ҫав. Тавлашу ҫуратнӑ юрӑ пирки «Хыпар» тата «Ҫамрӑксен хаҫачӗ» ҫырса кӑтартнӑ.
Владимир Егоров ҫак юрра хӑйӗн тесе юрланӑ: сӑмахӗсем те, кӗвви те хӑйӗн имӗш. Анатолий Никитин композитор тата унӑн мӑшӑрӗ Надежда Никитина ку хит пирки ӑнсӑртран пӗлнӗ: концертран таврӑннӑ чухне. Иккӗшӗ пӗр-пӗрин ҫине ӑнланмасӑртарах пӑхса илнӗ: ку юрра Анатолий Никитин иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче кӗвӗленӗ-ҫке, сӑвви – Александр Ильинӑн. Анчах вӑл «Мана мар» ятлӑ.
Композитор Владимир Егоровпа ҫыхӑннӑ. Лешӗ вара сиввӗн калаҫнӑ: малтан «докажи!» Ӗҫ-пуҫ чӑнах та суда ҫитнӗ. Ку 9 уйӑха тӑсӑлнӑ, Александр Егоров пӗр суд ларӑвне те килмен, ваккачӗ ҫеҫ пулнӑ. Кайран вакат юрӑ халӑхран тухнине ӗнентерме тӑрӑшнӑ. Анчах Никитинсем Чӑваш патшалӑх гуманитари институчӗн архивне ҫитнӗ – вӑл халӑх пулнине ҫирӗплетекен документ ҫук.
«Мана мар» юрра Анатолий Никитин хӑй те малтан юрланӑ. «Янташ» ушкӑн та репетицисем ирттернӗ. Ушкӑн юрӑҫисем ҫакна ҫирӗплетме суда пынӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрача паллӑ юморист, пародист тата телеертӳҫӗ Максим Галкин ертсе пыракан «Лучше всех» (чӑв. Пуринчен лайӑх) кӑларӑма хутшӑнма тивӗҫ пулнӑ. Аса илтерер: ку кӑларӑма Пӗрремӗш каналпа вырсарникунсерен каҫхине кӑтартаҫҫӗ.
Виктория Орлова фокуссем тума пултарать. Кӑларӑма вӑл вӗренпе хатӗрленӗ программӑпа хутшӑннӑ. Паллӑ телешоуна хутшӑнакан кирек епле ачана та кӑмӑллӑн йышӑнаҫҫӗ. Студие пуҫтарӑннӑ куракансем ӑна та тӑвӑллӑн алӑ ҫупса хавхалантарнӑ. Викторийӑпа пӗрле кӑларӑма ашшӗ-амӑшӗ, пиччӗшӗ тата Альберт Пластинин иллюзионист хутшӑннӑ.
Вика 11 ҫулта. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицейри 5-мӗш «А» класра вӗренет.
Виктория Орлова ӳкерӗннӗ кӑларӑм паян эфира тухнӑ. Передача 19 сехет те 25 минутра пуҫланнӑ.
Кӗҫнерникун, юпан 4-мӗшӗнче, Александр Савельев (Сантӑр Савкилта чӗлхеҫӗ миноритари ("вак") халӑхсемпе чӗлхесен ҫивӗч ыйтӑвӗсене сӳтсе явма BBC радиовӗн Мускаври студийӗнче пулнӑ. Сантӑр Савкилта пӗлтернӗ тӑрӑх, BBCӗн The Real Story подкасчӗн кӑларӑмне ҫыртарнӑ. Унта Францире пурӑнакан Розанн Милин бретон чӗлхеҫи, Канадӑри индейсен чӗлхисене тӗпчекен Барбара Мэй Бернхардт чӗлхеҫӗ те хутшӑннӑ. Ертсе пыраканӗ Лондонран иккен.
«Эпӗ Альберт Разин, ар (удмурт) халӑхӗн паттӑрӗ, хӑйне ҫунтарса янипе чӑваш чӗлхин кӑткӑс лару-тӑрӑвӗ пирки акӑлчанла сӑмах тытрӑм», — тесе ҫырнӑ чӑваш тӗпчевҫи «Контактра» страницӑра. «Бретон пики хӑйӗн ачалӑхӗ ҫинчен каласа панине илтсен эпӗ хамӑн ачалӑха палларӑм. Пӗрпеклӗхсем, чӑн та, нумай: Францире те, Раҫҫейре те миноритари халӑхсен шӑпи тертлӗ те хӗн-хурлӑ», — пӗтӗмлетнӗ Сантӑр Савкилта.
Розанн каланӑ тӑрӑх, юлашки ӗмӗрсенче влаҫсем пирӗн чӗлхене вӗлерес тесе калама ҫук нумай укҫа тӑкнӑ, калама ҫук нумай вӑй хывнӑ. Халӗ вара пире эпир ирӗклӗ упчӑра (обществӑра) пурӑнатпӑр, хӑвӑрӑн чӗлхӗре аталантарас тесен хӑвӑрӑн укҫӑра тӑкӑр, хӑвӑрӑн вӑйӑра хывӑр теҫҫӗ.
Авӑн уйӑхӗн 21-27-мӗшӗсенче Сочи хулинче «Вся Россия-2019» (чӑв. Пӗтӗм Раҫҫей-2019) хальхи вӑхӑтри журналистика форумӗ иртет. Унта Чӑваш ен делегацийӗ те тухса кайнӑ. Чӑваш Ен информаци политикин министерствинче хыпарланӑ тӑрӑх, медиафорума хутшӑнакан йыша Чӑваш Ен Журналистсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Валерий Комиссаров, «Хыпар» тата «Грани» издательство ҫурчӗсен пуҫлӑхӗсем Татьяна Вашуркинӑпа Наталия Колыванова хутшӑнаҫҫӗ.
«Пӗтӗм Раҫҫей» медиафорум – асӑннӑ отрасльте иртекен чи пысӑк мероприятисенчен пӗри. Унта Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнчи пин ытла ҫын пухӑннӑ.
Форум программинче — 100 ытла мероприяти: ӑсталӑх сехечӗсем, калаҫусем, хӑтлавсем, конференцисем...
Паян, авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, «СМИ и власть» (чӑв. МИХсем тата влаҫ) лапам ӗҫленӗ. Ӑна РФ Патшалӑх Думин Информаци политики, информаци технологийӗсем тата ҫыхӑну енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Леонид Левин ертсе пынӑ. Регионсенчи журналистсем «Земский журналист» (чӑв. Земство журналисчӗ) программӑна йышӑнас, федераци каналӗсене наци чӗлхиллӗ кӑларӑмсене кӗртес ыйтусене хускатнӑ.
Чӑваш Енре тӗпчевпе таврапӗлӳлӗх ӗҫӗсен конкурсӗ иртӗ. Кун пирки Чӑваш Ен Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ.
«История в архивных документах» (чӑв. Архив ӗҫӗсенчи истори) конкурса пичет тата электрон ӗҫсем хушшинче хаклӗҫ. Вӗсен авторӗсен 18 ҫултан аслӑрах пулмалла. Хальтерех пичетленнисем кирлӗ.
Пичет ӗҫӗсене виҫӗ номинаципе: Чӑваш Ен тата чӑваш халӑхӗн историйӗ (монографи кӑларӑмӗсем, истори материалӗсем); пӗчӗк Тӑван ҫӗршыв историйӗ (уйрӑм ял-хулана халалланӑ краеведени кӑларӑмӗсем, республикӑри, районсемпе хуласенчи хаҫатсенче пичетленнӗ ярӑмсем); Чӑваш тӑрӑхӗн паллӑ ҫыннисем (монографи, краеведени кӑларӑмӗсем, районсемпе хуласенчи хаҫатсенче пичетленнӗ ярӑмсем) — хаклӗҫ.
Электрон кӑларӑмсене икӗ номинаципе: Чӑваш Енпе чӑваш халӑхӗн историйӗ тата Чӑваш тӑрӑхӗн паллӑ ҫыннисем — тишкерӗҫ.
Конкурс материалӗсене ЧР Культура министерстви кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 2020 ҫулхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗччен йышӑнӗ.
Шупашкарта ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ хӗрлӗ тӗслӗ машина пуҫтахланнӑ. Вӑл ҫуран ҫӳрекенсем ҫул ҫинче ларнине кура хастарсем ҫынсем машинӑна урӑх ҫӗре куҫарма сӗннӗ. Автомобиль хуҫи итлеме мар, ҫуран ҫӳрекенсен ҫулӗпе сӗмсӗррӗн кайнӑ. Машинӑна чарма хӑтланнӑ хастара капот ҫинче «ярӑнтарнӑ».
Автомобиль хуҫи вырӑна ҫул-йӗр инспекторӗсем пырса ҫитсен те лӑпланман. Хӑйне чараканпа ятлаҫнӑ, инспекторсене прокуратурӑра ӗҫлетӗп тесе хӑратнӑ.
Пуҫтах ҫинчен ӳкернӗ сюжета «Рен.ТВ» телеканал «Экстренный вызов» кӑларӑмра кӑтартнӑ.
«ProГОРОД» кӑларӑм прокуратурӑпа ҫыхӑннӑ та, унтисем пуҫтах водитель надзор органӗнче ӗҫлеменнине ӗнентернӗ. Ҫуран ҫӳрекенсене ҫын вырӑнне хуман водитель Шупашкар районӗнчен-мӗн.
Кӑҫал ҫӗрулми тупӑшӗ савӑнтарать. Анчах сутлӑх хакӗ пӗчӗк. Хальлӗхе пур районта та ҫӗрулмине пухса кӗртмен-ха.
Ҫӗрулми ыйтӑвӗ пирки ЧР Элтеперӗ МИХсен элчисемпе тӗл пулнӑ чухне калаҫнӑ. Хӑш-пӗр журналист ытлашши ҫимӗҫе типӗ ҫанталӑкран шар курнӑ регионсене ӑсатма сӗннӗ. Тӗслӗхрен, Иркутск облаҫне. Вырӑнтисем ҫӗрулмине укҫасӑрах ӑсатма хатӗр-мӗн.
«Ҫутҫанталӑкран шар курнӑ ҫынсене пулӑшма хатӗр ҫынсене тав. Пулӑшу пирки калас тӑк, эпир унашкаллине унччен те тунӑ, малашне те ҫапла пулӗ», - тенӗ Михаил Игнатьев. Элтепер каланӑ тӑрӑх, ку енӗпе йывӑрлӑхсем пулмӗҫ.
«Анчах ҫакна ял хуҫалӑх предприятийӗсен шучӗпе туни тӗрӗсех мар. 2010 ҫула астӑватӑп, республикӑра типӗ пулчӗ. Ун чухне ҫӗрулми регионта пулмарӗ. Ӑна Омск облаҫӗнчен, Алтай крайӗнчен кӳрсе килчӗҫ ун чухне ҫӗрлуми 60 тенке ҫитрӗ. Анчах никам та ҫӑхавламан, пурте илнӗ. Ҫавӑнпа йӑлтах тупӑшлӑ условисемпе пулмалла», - ҫапла ӑнлантарнӑ Элтепер.
+0.3 °C