«Заброшенные хутора: как пустеют воронежские деревни. Еланский» ятпа Раҫҫейӗн информацин агентствин Воронежри пайӗ тишкерӳллӗ статья пичетленӗ. Журналистсем регионти пӗтсе пыракан пӗчӗк ялсемпе паллаштаракан хӑйсен проекчӗн черетлӗ материалӗнче Еланский поселокпа паллаштарнӑ.
Еланский поселокра паян 15-е яхӑн ҫын пурӑнать иккен. Вӗсенчен чи асли — 78-та, ҫамрӑкраххи — 37-ри хӗрарӑм.
Тахҫан вырӑнти ял хуҫалӑх предприятийӗ ура ҫинче ҫирӗп тӑнӑ. Вӑл аркансан ял ҫыннисем пысӑкрах ялсене е хуланалла тапса сикнӗ. Ял пушанса юлнӑ.
61 ҫулти Сергей Фроловпа 16 ҫул ӗнтӗ пӗр хуҫалӑх тытса пурӑнакан 57-ри Елена Соснова — Воронеж тӑрӑхне 33 ҫул каялла Чӑвашран куҫса кайнӑ. Иккӗшӗн те малтанхи мӑшӑрӗсенчен икшер ача. Елена ҫичӗ юта хӗр тусӗ кайнӑ хыҫҫӑн тухса кайнӑ. Вӗсем патне Чӑваш Енри тӑванӗсем час-часах пырса ҫӳреҫҫӗ иккен. Вӗсене чӑваш кукӑлӗпе хӑналаҫҫӗ. Ҫапла пӗлтернӗ ентешӗмӗр журналистсене.
Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывра цифра телекуравӗ ҫине куҫассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Анчах ҫак ӗҫе малтан палӑртнӑ пек 10 кунта пурнӑҫламӗҫ. Пӗчӗкшерӗн. Ҫапла Раҫҫей Правительстви шайӗнче йышӑннӑ.
Цифра телекуравӗ ҫине нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн куҫарма тытӑнӗҫ. Мӗнпур ӗҫе ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗччен вӗҫлесшӗн.
Чӑваш Ене илсен чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Улатӑр, Патӑрьел, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ районӗсенче иккӗмӗш мультиплекса сӑнав мелӗпе ӗҫлеттерсе янӑ. Хальхи вӑхӑтра пӗрремӗш мультиплекс пур ҫӗрте те пур-ха. Ҫулталӑк вӗҫлениччен иккӗмӗш мультиплекса республикипех хута яма палӑртнӑ.
Пӗрремӗш мультиплекса «Пӗрремӗш канал», «Раҫҫей 1», «Матч ТВ», НТВ, «Пиллӗкмӗш канал», «Раҫсей К», «Раҫҫей 24», «Карусель», ОТР, «ТВ ЦЕНТР» кӗреҫҫӗ; иккӗмӗш мультиплекса — «РЕН ТВ», «Спас», «СТС», «Домашний», «Пятница», «Звезда», «Мир», «ТНТ», «Муз-ТВ», «ТВ-3».
Тутарстанри Нурлат районӗнчи Хуралту ялӗнчи чӑваш хӗрарӑмӗ пӗр ирхине 8 сехет тӗлӗнче тӑванӗсем патне Нурлата тухса кайнӑ та ҫухалнӑ. Кун пирки Тутарстанри чӑвашсен «Сувар» хаҫачӗ пӗлтерет. Анчах та палӑртнӑ ҫӗре ҫитеймен, килне те таврӑнман-мӗн.
Ҫухалнӑ хӗрарӑм — 64-ри Ольга Моисеева. Нурлат районӗнчи йӗрке хуралҫисемпе вырӑнти халӑх ӑна темиҫе кун шыраҫҫӗ иккен. Ольга Кузьминичнӑна малтанхи кун тӑванӗсемпе полици шыранӑ, тепӗр кун ҫӑлавҫӑсемпе волонтерсем ӗҫе кӳлӗннӗ, кинологсене те явӑҫтарнӑ. Вӗсем Хуралту – Нурлат ҫулне тӗрӗсленӗ, маршрут ҫывӑхӗнчи вӑрман йӑрӑмӗсемпе типҫырмасене, пусӑсене пӑхнӑ. Анчах хӗрарӑма тупайман. Вӑл чӗрӗ-сывӑ пуласса пурте тем пекех шанаҫҫӗ. Шыравҫӑсем алӑ усасшӑн мар.
Тутарстанри чӑвашсен «Сувар» хаҫачӗн тӗп редакторне Константин Малышева Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен «Еткер» фончӗ Иван Яковлев орденӗпе наградӑланӑ. Ӗҫтешӗмӗре ӗнер, чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, чысланӑ.
«Сувар» хаҫатра Ирина Трифонова ҫырнӑ тӑрӑх, ҫак хисепе Константин Малышев «чӑваш культурине аталантарас, ҫитӗнекен ӑрӑва тӗрӗс ӑс-хакӑл парас ӗҫре нумай ҫул тӑрӑшса» тимленӗшӗн тивӗҫнӗ. Орден ҫине Иван Яковлев сӑмахне ҫырса хунӑ. Унта ҫапла каланӑ: «Эпӗ туса пӗтереймен ӗҫсене эсир туса пӗтерӗр». Константин Малышев ҫавна асра тытать темелле-тӗр. Тутарстанри «Сувар» хаҫат чӑвашлӑха упраса хӑварас тӗлӗшпе нумай ӗҫлет. Ҫак пичет кӑларӑмне Раҫҫейри регионсенчи почта уйрӑмӗсенче те ҫырӑнса илме пулать.
«Idel.Реалии» тӗнче тетелӗнчи хаҫат Чӑваш Енре ачасем валли чӑвашла телекурав пулӗ-и тесе кӑсӑкланнӑ. Ҫапла тума ӑна Тутарстанра «Шаян ТВ» телеканал йӗркелени хистенӗ курӑнать. Тутар ачисем валли тӑван чӗлхепе талӑкӗпе ӗҫлекен телеканала чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче уҫнӑ.
«Idel.Реалии» МИХа Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникаци министерствинчен хуравланӑ. Михаил Анисимов министр алӑ пуснӑ хуравра Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗн эфирӗнче ачасемпе ҫамрӑксем валли тухакан кӑларӑмсем мӗнпур калӑпӑшӑн чӗрӗк пайне йышӑнаҫҫӗтесе пӗлтернӗ. Вӗсен йышӗнче чӑвашла тухаканнисем те пур тенӗ. Кӑҫал мультфильмсемпе ача-пӑча киноне чӑвашла куҫарман иккен. Ачасем валли хатӗрлекен кӑларӑмсен шутне ҫитес ҫулсенче ӳстерес шухӑшлине пӗлтернӗ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Чӑваш телекуравӗпе эфира тухнӑ «Ирхи тӗпел» кӑларӑм хӑни Владислав Николаев ҫыравҫӑ тата журналист пулчӗ. Марина Карягина тележурналистпа тӗрлӗ темӑна хускатрӗҫ. Пьесисене чӑваш театрӗсенче лартакан автор юптару ҫырни пирки те калаҫу пулчӗ.
«Хамра ҫырас пултарулӑх пуррине туятӑп та, мӗншӗн-ха ҫавӑнпа усӑ курмалла мар? Пьесӑсем, драмӑсем ҫырма пуҫларӑм, юптарусем ҫыракан ҫын тесе нихҫан та шухӑшламан», — терӗ Владислав Николаев. Унӑн юптарӑвӗсем паян тепӗр кӗнекелӗх те пухӑннӑ иккен. Маларах Владислав Николаев «Дипломлӑ тиха» юптарусен кӗнекине кун ҫути кӑтартнӑччӗ.
Юптарусем ҫырма автора пурнӑҫ хӑех хистет. «Пурнӑҫра паянхи кун тӗрӗсмарлӑх питӗ» нумаййине, «юптару сӑнарӗсем пулма тивӗҫлӗ ҫынсем кашни утӑмра» йышлине палӑртнӑ май «Пурнӑҫӗ те юптару», — терӗ. «Пӑхатӑн та мулкач пырать, пӑхатӑн та ашак пырать, пӑхатӑн та лаша ларать кунта парламентра. Дипломлӑ тихасем питӗ нумай. Курма пӗлсен~~», — шухӑшлать Владислав Николаев.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев канма шухӑшланӑ. Ҫулталӑкри черетлӗ канура вӑл чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнчен тытӑнса чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗ таран пулӗ.
Михаил Игнатьев каннӑ вӑхӑтра республика Ертӳҫин тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха Иван Моторин пурнӑҫлӗ. Кун пирки ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче паян пӗлтернӗ. Иван Моторин — Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи.
Михаил Игнатьев республикӑри «Хыпар» тата «Советская Чувашия» хаҫат тӗп редакторӗсене Татьяна Вашуркинӑпа Владимир Васильева панӑ пӗр интервьюра ҫулсеренех кӗркунне, ҫуллахи хӗрӳ ӗҫрен кӑшт пушансан, каннине пӗлтернӗччӗ. Тата вӑл хамӑр ҫӗршывра тата ҫемйипе вӑхӑта ирттерме юратнине хыпарланӑччӗ.
Шупашкарти мӑшӑр «Пятница!» телеканалпа пыракан «Тӑватӑ туй» проекта хутшӑнассине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ. Чӑн та, Чӑваш Енри Софья ятлӑ хӗре (вӑл ял хӗрӗ иккен) тата Мускавран ун патне ҫураҫма персе ҫитнӗ Дениса ӗнер 19 сехетре эфира тухнӑ телекӑларӑмра кӑтартрӗҫ.
Пирӗн ентешсен туйӗ ҫутҫанталӑкра иртрӗ. Мӑшӑрланма вӗсем 500 пин тенкӗ тӑкакланӑ. Проекта хутшӑнакан пӗр мӑшӑр туй ирттерме, сӑмах май, 2 миллион тенкӗ кӑларса хунӑ. Ют хуларан килнӗ, конкурса хутшӑнакан хӗрсем Софья туйне тиркесе калаҫрӗҫ. Пӗрне унӑн платйи килӗшмен иккен, теприне — ӗҫме-ҫиме. Каччине хурлакан та пулчӗ, туя саманчӗсене пӑрахӑҫлама хӑтланни те. Проектри икӗ хӗр туя тиркесе пӑрахса кайрӗҫ.
Апла пулсан та Софьяпа Денис иккӗмӗш вырӑн йышӑнчӗҫ. Анчах вӗсем телекӑларӑмӑн романтика ҫул ҫӳревне каяймӗҫ. Ку парне мала тухакан мӑшӑра лекет.
Чӑваш Енӗн телекуравӗпе кӑтартакан «Ирхи тӗпел» кӑларӑмра паян паллӑ филолог Атнер Хусанкай пулнӑ.
Телекӑларӑма ертсе пыракан Марина Карягина журналист передачӑна Чӑваш ҫӗрӗн сумлӑ та пултаруллӑ ҫыннисене йыхравланипе палӑрса тӑрать.
Паянхи хӑна пирки Марина Карягина Фейсбукра ҫапла ҫырнӑ: «Паян манӑн уҫӑ эфирти хӑнам — Вӗрентекенӗм тата Тусӑм. Унӑн тӑван халӑхӑмӑрӑн шӑпинчи вырӑнӗ пирки ҫырма пирӗн, паянхисен, хальлӗхе сӑмахӑмӑр та ҫитес ҫук. Шӑпах историн ҫак тапхӑрӗнче пире Атнер Хусанкайпа юнашар пурӑнма пӳрни — Ҫӳлти Хӑват чӑваша пӑрахманнине пӗлтерекен тӗслӗх.
Эпир — тӗнчешӗн пӗлтерӗшлӗ халӑх ачисем. Ӗҫчен халӑх пултарусӑр пулма пултараймасть, пултарулли вара хӑйӗн пуласлӑхри вырӑнне ҫӗнсе илетех».
Ыран, юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Хусанта Раҫҫей тӗп халӑхӗсен тӑван чӗлхисемпе «Амадины» регионсен хушшинчи юрӑ конкурсӗн финалӗ пулӗ. Тутарстанри «Сувар» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑмӑрту Атӑлҫи патшалӑх физкультурӑпа спорт академийӗн концерт залӗнче иртӗ.
«Амадины» — ҫамрӑксен хушшинчи автор тата анлӑ сарӑлнӑ юрӑсен конкурсӗ. Унӑн тӗп условийӗ – юрӑсем тӑван чӗлхепе пулмалла», — хыпарлать МИХ.
Конкурс темиҫе тапхӑрпа иртнӗ, заявкӑсене юпан 15-мӗшӗччен йышӑннӑ. 14 регионтан ҫитнӗ 140-е яхӑн заявкӑран 17-шне финала суйласа илнӗ, ҫак шута ансамбльсемпе юрӑ ушкӑнӗсем кӗнӗ.
«Сувар» ҫырнӑ тӑрӑх, вӗсен хушшинче Чӑваш Республикинчи Культура институчӗн «Илем» ушкӑнӗ те пур.
Конкурсантсемпе ӗҫлекенсенчен пӗри – Раҫҫей эстрада юрӑҫи, ТР тава тивӗҫлӗ артистки, «Голос» шоу финалистки Эльмира Калимуллина.
+28.3 °C