Крымпа ҫыхӑннӑ Раҫҫейпе Украина хушшинчи хирӗҫтӑру МИХсен анине те куҫрӗ — ирӗклӗрех кӑларӑмсене хӗсме пуҫларӗҫ. Ӗнер тетелти «Лента.ру» хаҫатӑн тӗп редакторне ӗҫрен хӑтарнӑччӗ пулсан паян Роскомнадзор сӗннипе темиҫе сайта хупса хунӑ. Вӗсен шутне «Грани.ру», «Каспаров.ру» тата ЕЖ.ру кӗнӗ. Ҫавӑн пекех Алексей Навальнӑйӑн кун кӗнекийӗ уҫӑлмасть. Паянах Украинӑра тухса тӑракан «Коммерсантъ» хаҫат хупӑннӑ — кӑна укҫа-тенкӗ тӗлӗшӗнчен йывӑрлӑх тухнипе сӑлтавланӑ.
Тӗрӗслев органӗ пӗлтернӗ тӑрӑх «Грани.ру», «Каспаров.ру» тата ЕЖ.ру йӗркене пӑсма, саккуна пӑсса масӑллӑ мероприятисене хутшӑнма чӗннӗ иккен. Хупнин сӑлтавӗ ҫакӑнпа ҫыхӑннӑ.
Ҫавӑн пекех хӑш-пӗрисен хыпарланӑ тӑрӑх «Эхо Москвы» сайт «Акадо» провайдер урлӑ уҫӑлмасть. Сӑмах май «Лента.ру»-ран чылай журналист хӑй ирӗкӗпе ӗҫрен тухнӑ.
Раҫҫей Крыма ҫар кӗртессине хирӗҫ Шупашкарта пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пикет иртнӗ. Ӑна «Мир Луксор» кинотеатр умӗнче йӗркелесси пирки РПР-ПАРНАС тата «5 декабря» партисен регионти уйрӑмӗсем пӗлтернӗ.
«Украинӑра пулса иртекен лару-тӑру пире пӑшӑрхантарать. Раҫҫей влаҫӗсем вырӑсла калаҫакан халӑха хӳтӗлеме тесе суверинитетлӑ ҫӗршыва хӗҫ-пӑшаллӑ ҫарсем илсе кӗртес тенине лӑпкӑн сӑнама пултараймастпӑр», – тет иккен РПР-ПАРНАСӑн Чӑваш Енри уйрӑмӗн членӗ Дмитрий Семенов. Ун шучӗпе пирӗн ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин формӑллӑ тата Раҫҫей хӗҫ-пӑшаллӑ ҫынсем Крыма хӳтӗлемелли отряд тесе «сӗмсӗррӗн тата вӑтанмасӑр суять». Телевизорпа тискер фашист-бандеровецсем вырӑсла калаҫакансен вӗлернӗ евӗр пӗлтереҫҫӗ, анчах ку вӑл апла мар тенӗ Семенов. «Манӑн вырӑсла калаҫакан, Хӗвелтухӑҫ тата Хӗвеланӑҫ Украинӑра пурӑнакан тӑвансемпе паллаканӑмсем Раҫҫей телевиденийӗпе кӑтартнине ан ӗненӗр теҫҫӗ. Украинӑна хирӗҫле риторика пӗр тӑван халӑхсене пӗр-пӗрне курайми туса яма, Раҫҫее Пӗтӗм тӗнчерен сивӗтме пултараҫҫӗ», – ҫапла шухӑша палӑртнӑ маларах асӑннӑ хастар.
Украинӑра пурӑнакан вырӑс ҫыннисене хавхалантарас тӗллевпе Шупашкарта митинг йеркелеме палӑртнӑ. Ҫак шухӑша Шупашкар хула депутчӗсен пухӑвӗн ларӑвӗнче пӗлтернӗ. Хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов шухӑша ырланӑ.
Ларура Шупашкар ҫыннисене Крымра пурӑнакансене гуманитарӗ пулӑшӑвӗ пама, ҫавна май митинг ирттерме сӗннӗ. Леонид Черкесов хула халӑхне юлташлӑ ҫӗршывра мӗн пулса иртни чӑннипех те пӑшӑрхантарнине палӑртнӑ. Ларӑва пухӑннисене Шупашкарпа Севастопольти авиаци базин Хура тинӗс флочӗн ҫыхӑнӑвӗ пирки аса илтернӗ.
Леонид Черкесов митинга ҫитес вӑхӑтра йӗркелессине каланӑ. Малтанлаха палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл ҫак эрнери пӗр канмалли кун пулӗ. Аса илтеретпӗр: Крымра Чӑваш Енра ҫуралнӑ 2,5 пин ҫын пурӑнать.
Украинӑра пулса иртекен ӗҫсем пирки кашниех пӗлет пулӗ. Крымри хирӗҫтӑрура шар курнӑ вырӑс халӑхӗ валли Чӑваш Енре ырӑ кӑмӑллӑх пулӑшӑвӗ йӗркелӗҫ. Хальлӗхе республика правительствинче укҫа-тенке ӑҫта ямаллине шухӑшлаҫҫӗ: социаллӑ сферӑна-и, ятарлӑ адреспа-и. Кун пирки паян Михаил Игнатьев влаҫ органӗсен ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ вӑхӑтра каланӑ.
Крымра халӗ Чӑваш Енрен тухнӑ 2,5 пин ҫын пурӑнать. ЧР Элчелӗ палӑртнӑ тӑрӑх, министерствӑсемпе ведомствӑсене ҫынсем Крым ҫыннисене мӗнле пулӑшмалли пирки ыйтма пыраҫҫӗ. Пӗрисем укҫа тӗлӗшӗнчен, теприсем тумтир парса пулӑшасшӑн.
— Тумтир тӗлӗшӗнчен пулӑшу ытлах кирлӗ мар. Укҫа-тенке илес пулсан, малтан ӑна Крыма кама ярса памаллине палӑртмалла. Вӑл социаллӑ блок е харпӑр ҫынсем пулӗҫ, — тенӗ ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова. Михаил Игнатьев чӑваш халӑхӗ ыттисен хуйхинчен аякра юлманнипе палӑрнине, нимелле пулӑшнине каланӑ.
Аса илтеретпӗр: РФ Президенчӗ Владимир Путин Украинӑра пурӑнакан вырӑс чӗлхиллӗ халӑха пулӑшмалли ҫинчен чӗнсе каланӑччӗ.
Ҫурлан 9-15-мӗш кунӗсенче Крым ҫурутравра вырнаҫнӑ Ялта хуларан тӗрӗк ҫамрӑкӗсен халӑхсем хушшинчи пӗрлешӗвӗн 14-мӗш тӗлпулӑвӗ иртнӗччӗ. Унта Болгари, Германи, Афганистан, Иран, Ирак, Сири, Азербайджан, Казахстан, Турци, Кӑркӑсстан, Кипр, Румыни, Македони, Бельги, Молдави, Узбекистан, Раҫҫей тата ытти ҫӗршывсенчен 200 ытла делегат хутшӑннӑ. Курултайӑн тӗллевӗ — пӗтӗм тӗнчери тӗрӗк халӑхӗсен ҫамрӑкӗсене пӗрлештересси. Ун шайӗнче пленарлӑ канашлусем, экономика, культура, политика, спорт комиссийӗсен ларӑвӗсем, тӗрӗк халӑхӗсен культура каҫӗсем, концертсем иртрӗҫ. Чӑвашран ку мероприятине Олег Цыпленков, Константин Малышев, Николай Сусарин тата Чӑваш Республикинчи «Шуҫӑм» фольклор ансамблӗ, пурӗ 16 ҫын, кайса килчӗҫ.
Чи малтан, курултая ҫитиччен, чӑваш делегацийӗ Украинӑри Чернигов облаҫӗнчи Остер хулине кӗрсе тухнӑ — унта ӗмӗрлӗхех канлӗх тупнӑ поэтӑмӑрӑн Ҫеҫпӗл Мишшин вил тӑприне пуҫ тайса, обелиск умне чечексем хунӑ, поэтӑн вилӗмсӗр сӑввисене вуланӑ. «Шуҫӑм» ансамбль вырӑнти Культура керменӗнче концерт та кӑтартнӑ.
-5.7 °C