«Паттӑр тесен эпир арҫынна курма вӗреннӗ. Анчах та пурнан пурнӑҫра ҫепӗҫ хӗр, тӑлӑх арӑм арҫынран та вӑйлӑрах пулма пултарать иккен. Ӑна нимле нуша-хуйхӑ та, Тӗнче вӑрҫи те ҫапса ӳкереймен. Ку кӗнекене вӑрҫа чарма пикенннӗ улӑпла харсӑр чӑваш амӑшне асӑнса ҫырнӑ», — ҫапла сӑмахсемпе Наци вулавӑшне мана валли темиҫе уйӑх каяллах парнелесе хӑварнӑ пулнӑ хӑйӗн «Тӑлӑх арӑм минтерӗ» ятлӑ ҫӗнӗ кӗнекине Хусанта пурӑнакан чӑваш ҫыравҫи Николай Сорокин. Ӑна тав туса хурав парас терӗм.

Шупашкартан Хусана

Хаклӑ ҫыннӑм Николай Михайлович!

Кӗнекӳшӗн чӗререн тав тӑватӑп. Лавккасемпе вулавӑшсене тухса ҫӳрейменскер, эпӗ ӑна туянмасӑр та вуламасӑр юлнӑ пулӑттӑм

Алӑран ямасӑр, кӑранташпа чӗркелесех, савӑнса та хурланса вуласа тухрӑм кӗнекене. «Аха, «савнисен романӗ» тесе палӑртни астарнӑ ӗнтӗ» тесе ан шутла. Юрату-савӑшу юмахӗсемпе айланасси ман ӳсӗмри вулаканшӗн, тен, ытти чӑвашсемшӗн те, килӗшӳллех мар ҫав.

Парнеленӗ лашан шӑлӗсене шутламаҫҫӗ тенӗ те, манӑн хамӑн йӑлана пӑрахасси пулмасть — шутланине ҫырас терӗм, Эсӗ, укҫаллӑ та пултаруллӑ ҫын, кӗнекене лайӑхрах пӑхса тухса, тепӗр хут кӑларатӑнах тетӗп.

Малалла...

Чӑваш Республикин патшалӑх элемӗпе епле усӑ курмалли йӗркене ҫӗнетнӗ. Саккуна улшӑну кӗртме Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев йышӑннӑ. Ҫапла пӗлтерет ЧӑвашЕен Элтеперӗн патшалӑхпа право управленийӗ. Саккуна Михаил Игнатьев паян, чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.

«О государственных символах Чувашской Республики» (чӑв. Чӑваш Республикин патшалӑх элемӗсем ҫинчен) саккунӑн 9-мӗш статйине улшӑну кӗртнӗ. Ҫавна Чӑваш Енӗн патшалӑх элемне, патриотизма сарас тӗллевпе тунӑ тесе хыпарлаҫҫӗ.

Патшалӑх гербне тата Патшалӑх ялавне халӑхпа ирттерекен мероприятисенче, сувенир продукцийӗ кӑларнӑ чухне усӑ курма ирӗк панӑ.

Элемсемпе вырӑнлӑ усӑ курмасан ҫынсене 2-3 пин тенкӗ таран штрафлама юрать, должноҫри ҫынсене – 5-7 пин тенкӗлӗх, предприяти-организацие – 50-80 пин тенкӗлӗх.

cap.ru сайтри сӑн

Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче ҫӗнӗ Культура ҫурчӗ уҫӑлнӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ҫитсе курнӑ.

Михаил Васильевич каланӑ тӑрӑх, ку Культура ҫурчӗ республикӑра чи инновациллӗ шутланать. Кунашкалли тата 25 ҫурт пулмалла-мӗн. Шӑхасанти культура ҫуртне сусӑр ҫынсем те кӗрсе тухайӗҫ – унта лифт та пур.

Культура ҫуртне тумашкӑн 55 миллион ытла тенкӗ тӑкакланӑ. Унта 300 ҫын вырнаҫмалӑх курав залӗ, кружоксем ӗҫлемелли пӳлӗмсем пур. Кунтах халӑх театрӗ, ветерансен хорӗ, фольклор ушкӑнӗ тата ытти пултарулӑх ушкӑнӗ вырнаҫма пултарӗ.

Паян Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ премьера сцена ҫине кӑларнӑ. Николай Терентьевӑн пьеси тӑрӑх лартнӑ спектакль «Мӗн-ши вӑл телей?» ятлӑ. Постановкӑна пьеса авторӗ ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Спектакле Наталия Сергеева режиссер хатӗрленӗ. Лирикӑллӑ драма «юрату» сӑмахӑн пӗлтерӗшӗ пирки тепӗр хутчен шухӑша путма хистӗ. «Вӑл кураканшӑн кӑна мар, автор ҫемйишӗн те пысӑк савӑнӑҫ пулӗ», - тенӗ режиссер.

Театр Николай Терентьеван пьесисене пӗрре мар сцена ҫине кӑларнӑ. Вӑл хӑйӗн ӗмӗрӗнче 40 пьесӑран кая мар ҫырнӑ. Чӑвашсен паллӑ драматургӗ Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнче 1925 ҫулта ҫуралнӑ, 2014 ҫулта пурнӑҫран уйрӑлнӑ.

Шупашкарти Чиркӳпе истори музейӗнче «ФАКТУРА 2.0» курав уҫӑлнӑ. Ӑна Вырӑс музейӗн тата Президент гранчӗсен фончӗ пулӑшнипе йӗркелеме май килнӗ. Курава куҫ курманнисемпе начар куракансем валли уҫнӑ.

Чӑваш Енӗн хальхи вӑхӑтри художникӗсемпе халӑх ӑстисем Патшалӑхан Вырӑс музейӗн архивӗнчи хайлавсен макечӗсене хатӗрленӗ. Сусӑрсене ӑнланса-туйса илме ҫӑмӑлтарах пултӑр тесе ӗҫсене йывӑҫран, кантӑкран, хурӑн хуппинчен, ҫӑмран, пир-авӑртан, тӑмран, гипсран хатӗрленӗ.

Шупашкарти Э. М. Юрьев ячӗллӗ ача-пӑчан 4-мӗш художество шкулӗнче вӗренекенсем А. Венецианов, И. Грабарь, К. Перов-Водкин, И. Репин, И.Левитан ӗҫӗсене курав валли пластилинографи технологийӗпе йӗркеленӗ. ЧППУн художествӑпа графика факультетӗн студенчӗсем тифлокомментарисем хатӗрленӗ. ЧПУн журфакӗн студенчӗсем курав валли хатӗрленӗ комментарисене чӑвашла хатӗрлеме сӗннӗ.

Йӗпреҫ районӗнче республикӑри чи лайӑх халӑх театрӗсен тата драма ушкӑнӗсен «Тамаша» республикӑри V фестивалӗ иртнӗ. Унта тӗрлӗ клубри 7 коллектив хутшӑннӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура ҫуртӗнчи ушкӑн (режиссерӗ А. Алексеева) Т. Петӗркки пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ҫӗрлехи ҫиҫӗм» спектакле Ҫӗнӗ Эйпеҫре кӑтартнӑ. Шупашкар районӗнчи Апашри клуб-музей (режиссерӗ О. Ерилеева) Е. Орлован «Шутсӑр пурӑнас килет» пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ ӗҫпе Пучинкере пулнӑ. Элӗк районӗнчи халӑх театрӗ (режиссерӗ И. Афанасьева) Н. Сидоровӑн «Пуҫана тӑк пуҫана» камитне Кӗлӗмкассинче кӑтартнӑ. Туҫара Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрвашри (режиссерӗ З. Васильева) хӑй тӗллӗн вӗреннӗ артистсем Н. Айзманӑн «Шикли шикленнӗ – кӗрӗк пӗркеннӗ» камичӗпе пулнӑ. Энтриеле Муркаш районӗнчи Орининри (режиссерӗ А. Андреев) артистсем Н. Терентьевӑн «Ҫӗмӗрт шап-шурӑ ҫеҫкере» пьесипе кайнӑ; Чӑваш Тимеше — Н. Сидоровӑн «Кӳршӗ хӗрӗ» ӗҫпе Вӑрнарти халӑх театрӗ; Ирҫе Ҫармӑса — Вӑрнар районӗнчи Чӑрӑшкас Хирлепри (режиссерӗ О. Ефремова) Л. Казанцеван «Кученеҫ упӑшка» камичӗпе.

Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче Геннадий Айхине халалланӑ интерактивлӑ курав хатӗрлеҫҫӗ. Ӑна чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 16 сехетре савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма палӑртнӑ.

Курава «Границы образа. Поэты и художники круга Айги» (чӑв. Сӑнар чиккисем. Айхи ҫумӗнчи поэтсемпе художниксем) ят парӗҫ. Ӑнӑ Чӑваш халӑх поэчӗ Геннадий айхи ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Курав поэзипе живопиҫрен тӑрӗ. Ун валли Мускаври икӗ поэтӑн: Андрей Черкасовӑн тата Николай Звягинцевӑн — сӑввисене суйласа илнӗ. Унсӑр пуҫне музейре упранакан Шупашкарти, Парижри тата Мускаври художниксен: Анатолий Миттовӑн, Пётр Петровӑн, Игорь Улангинӑн, Георгий Фомиряковӑн, Владимир Яковлевӑн, Игорь Макаревичӑн, Николай Дронниковӑн, Игорь Вулохӑн — ӳкерчӗкӗсем пулӗҫ.

Елена Константиновна

Паян К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Чӑваш халӑх артисчӗн Геннадий Терентьев ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине паллӑ тунӑ.

Аса илӳ каҫне артистсем, чӑваш сценин ӑстисене хаклакансем пуҫтарӑннӑ.

Геннадий Терентьевӑн мӑшӑрӗ Елена Константиновна та аса илӳ каҫне пынӑ. Вӑл мӑшӑрӗ пирки ӑшшӑн аса илнӗ. «Урӑх хӗрарӑм ман упӑшка ҫине пӑхмасть пулсан вӑл мана та кирлӗ мар. Пӗрле пурӑннӑ чухне пӗрне-пӗри лайӑх пӑхасшӑн пулнӑ. Таҫта каймалла пулсан хитре костюм тӑхӑн тенӗ», — ҫапларах каланӑ вӑл. Мӑшӑрӗ ялан ӗҫре пулнӑ пирки ӗҫке-ҫике те, туя та тухса ҫӳрейменнине пытарман вӑл. Ара, артист пурнӑҫӗ ҫапла пулнӑ.

Геннадий Терентье — паллӑ драматург, актёр. 1929 ҫулхи юпа уйӑхӗн 17 Чӑваш Енӗн Вӑрмар районӗнчи (халӗ Тӑвай районӗ) Кивӗ Пуянкасси ялӗнче ҫуралнӑ. 2006 ҫулхи ака уйӑхӗн 13 Шупашкарта вилнӗ.

Пушкӑртстанра пурӑнакан Марина Васильева

«МИСС Интернет» (чӑв. Тӗнче тетелӗнчи хитре хӗр) конкурсра тупӑшать. Ентешӗмӗршӗн «Контактри» «MISS INTERNATIONAL UFA - 2019» пабликра пӗлтернӗ. Сасӑлав чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче вӗҫленӗ.

Конкурс тӗллевӗ Пушкӑртстанӑн нумай енлӗ культурине кӑтартасси тесе пӗлтернӗ. Унта хутшӑнакан Марина Васильева — чӑваш, 23 ҫулта. Малтан вӑл Пушкӑртстан Республикинчи Октябрьскинчи музыка коллеждӗнчен вӗренсе тухнӑ. халӗ хӗр И.Н. Ульянова ячӗллӗ ЧПУра вӗренет, халӑх юррисене шӑрантарас пултарулӑха туптать. Ӗпхӳри Культура керменӗнче юрӑҫ пулса ӗҫлет.

Конкурса Кӑркӑстан, Инди, Азербайджан, Куба, Армени, Пушкӑртстан, Тутарстан, Китай, Грузи, Ангола хӗрӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Финалта чӑваш хӗрӗ «Илемлӗ» юрра шӑрантарӗ. Ӑна вырӑсла калаҫма пӗлмен Китай хӗрӗ те вӗреннӗ.

Конкурса хутшӑнакансен сӑнӳкерчӗкӗсемпе ҫакӑнта паллашма пулать. Марина Васильевӑшӑн ҫакӑнта сасӑламалла.

https://espana.edp.com сайтри сӑнӳкерчӗк

Ачасемпе ҫамрӑксем валли чӑвашла ҫырнӑ чи лайӑх алҫырусене палӑртнӑ. Кун пек конкурс пирӗн республикӑра саккӑрмӗш хут ӗнтӗ иртнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗ-ӗҫсене килес ҫул пичетлӗҫ. Ун валли хыснаран укҫа уйӑрӗҫ.

Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн тата массӑллӑ коммуникаци министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурс комиссийӗ ӗҫсене 4 уйӑх хушшинче тӗплӗн тишкернӗ.

«Шкул ҫулне ҫитменнисем тата кӗҫӗн шкул ҫулӗнчисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» ята М,Ф. Карягинӑн «Чӗвӗлти чӗкеҫ чӗппи» алҫырӑвӗ тивӗҫнӗ. «Вӑтам шкул ҫулӗнчисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» — В.Д. Николаевӑн «Пьесӑсем, сценкӑсем, шӳтсем» алҫырӑвӗ, «Аслӑ ҫулсенчи шкул ачисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» — «Пӗрремӗш учитель» (авторӗ – Н.И. Сидоров).