Тӗнче экономики кризиса кӗрсе ӳкнӗ саманара пӗчӗк ҫеҫ регион, Чӑваш Республики, ниме пӑхмасӑр ҫирӗппӗн аталанма пултарӗ-и? Мускав хушасса, вӑл пулӑшасса шанса-кӗтсе лармасӑр талпӑнайӗ-и? Ҫак ыйтусем тавра Раҫҫей Патшалӑх Думин Финанс рынокӗн кнмитечӗн ертӳҫи Анатолий Аксаков тӳрӗ эфирта пуҫ ватӗ. Вӑл чӳк уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 17 сехетре ҫынсен ыйтӑвне хуравлӗ.

Анатолий Аксаков Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑра Аслӑ экономика канашӗ те туса хунӑ. Сӑмах май каласан, канаш ертӳҫи пулма Анатолий Аксакова суйланӑ.

Анатолий Аксаков тӳрӗ эфирти диалога ҫынсем хастар хутшӑнасса шанать. Тӳрӗ эфир ҫак каҫӑпа иртӗ.

Ӗҫ тата кадрсем шыракан hh.ru сайтӑн тӗпчев служби Чӑваш Ен ҫыннисем урӑх региона тухса кайма хатӗррине тӗпченӗ. Ыйтӑма хутшӑннисенчен 35 проценчӗ ют ҫӗре кайма хатӗр, 40 проценчӗ кун пирки шухӑшлать. 19 проценчӗ ҫеҫ тӑван кӗтесрех юласшӑн.

Ыйтӑма хутшӑннӑ Чӑваш Ен ҫыннисенчен 24 проценчӗ Мускава пысӑк шалу, Краснодар тӑрӑхне лайӑх климӑт, Питӗре хӑтлӑ хула шыраса каяс кӑмӑллӑ. Пирӗн республика ҫыннисене ҫавӑн пекех Ленинград облаҫӗ (7%), Мускав облаҫӗ (6%), Крым (5%), Калининград облаҫӗ (4%), Тутарстан (2%), Тӗмен облаҫӗ (1%), Ҫӗнҫӗпӗр облаҫӗ (1%) илӗртеҫҫӗ.

Чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Правительство ҫуртӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев тата Туркменистанӑн генеральнӑй консулӗ Атадурды Байрамов тӗл пулнӑ. Вӗсем суту-илӳпе экономика пӗрлӗхне аталантарас, ҫавӑн пекех вӗренӳ сферинче пӗр-пӗринпе ҫыхӑнса ӗҫлес ыйтусене сӳтсе явнӑ.

Олег Николаев цифрӑсем хальлӗхе пысӑках мар пулин те пур-пӗрех динамика ырӑ енне куҫса пырать, ӳсӗм вара тӳрех темиҫе енпе палӑрать тенӗ.

Генеральнӑй консул Раҫҫейри рынок Туркменистаншӑн ҫав тери пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулнине каланӑ.

Паян Чӑваш Республикин Аслӑ экономика канашӗн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Унта Улатӑр хулинче пурнӑҫламалли ыйтусене сӳтсе явнӑ. 2020-2025-мӗш ҫулсенче Чӑваш Республикин социаллӑ пурнӑҫӗпе экономикине Комплекслӑ аталантармалли программине кӗртнӗ мероприятисене пӑхса тухнӑ.

Улатӑрти завод чукун ҫул вакунӗсем валли продукци туса илессипе ҫӗршывра малта пыракан предприятисенчен пӗри шутланать. Унта вакунсене пысӑк хӑвӑртлӑхпа илсе ҫӳреме май паракан урапасем туса кӑларма палӑртаҫҫӗ.

«Тӗслӗх продукци туса кӑлартӑмӑр, ӑна тӗрӗслеве ӑсатрӑмӑр. Тепӗр ҫул валли те саккассем пур. Пӗтӗмпе 1200 урапа тума йышӑннӑ», – тенӗ савутӑн генеральнӑй директорӗ Сергей Калинин.

Ҫӗмӗрлери «Проект-техника» корпораци «Арктика», «Ҫӗпӗр» тата «Урал» проектсенче усӑ куракан атом пӑр ҫӗмренӗсем валли трансформаторсем кӑларать. Ҫавӑн пирки Чӑваш Ен вице-премьерӗ – экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов «Контактра» социаллӑ сетьри хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.

Пӑр ҫӗмренсем валли трансформатор кӑларасси ҫинчен корпораци нумаях пулмасть ятарлӑ килӗшӳ тунӑ. Министр ҫав хыпара хавхаланса пӗлтернӗ май пирӗн республикӑри предприятисем карапсем тӑвакансен тӗнчери шайне тухнине палӑртнӑ.

Чӑваш Ен тӑваттӑмӗш ҫул ӗнтӗ укҫа-тенкӗ тытассин пахалӑхӗпе Раҫҫейри малта пыракан регионсен шутне кӗрет. Республикӑн Финанс министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, иртнӗ ҫул регионсем епле ӗҫленине ҫӗршывӑн Финанс министерстви пӗтӗмлетнӗ.

Иртнӗ ҫула тишкерсе специалистсем 7 енӗн 81 кӑтартӑвне хакланӑ. Сӑмахран, бюджета планланине тата ӑна епле тултарнине, парӑмпа епле татӑлнине, патшалӑх пурлӑхӗпе епле усӑ курнине. Мӗнпур кӑтартӑва тишкернӗ хыҫҫӑн Чӑваш Ен укҫа-тенке тытма пӗлекен регионсен йышне кӗнине пӗтӗмлетнӗ.

Чӑваш Енре атӑ-пушмак ҫӗлекенсем, ҫӑматӑ йӑвалакансем Мускаври курава хутшӑннӑ. Курав авӑн уйӑхӗн 8-11-мӗшӗсенче иртнӗ. «MosShoes» пӗтӗм тӗнчери курава хутшӑнма ентешӗмӗрсене Экспортҫӑсене пулӑшас енӗпе ӗҫлекен центр май туса панӑ.

Курава пирӗн республикӑри пилӗк компани хӑйӗн продукцине тӑратнӑ. Ҫав шутра ҫӑматӑ та, ача-пӑчапа аслисен пушмакӗ те пур. Тӑватӑ кунта производительсем хӑйсен пулас клиенчӗсемпе паллашнӑ, вӗсемпе усӑллӑ калаҫусем ирттернӗ, маркетинг енӗпе епле ӗҫлемеллине вӗреннӗ, экспертсен сӑмахне ӑша хывнӑ.

Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» савут «Союз-5» ракета-носитель валли оборудовани кӑларӗ. Ҫакӑн пирки авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Чӑваш Республикине «Роскосмос» патшалӑх корпорацийӗн генкюеральнӑй директорӗ Дмитрий Рогозин килсен калаҫса татӑлнӑ. Ырӑ хыпара корпорацин пресс-служби пӗлтернӗ.

Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» заводра пулнӑ чух Дмитрий Рогозин асӑннӑ предприятин хӑватне пысӑка хурса хакланӑ. Ҫавна май енсем савут «Союз-5» ракета-носитель валли оборудовани кӑларма тытӑнассине тишкернӗ, ӗҫе пуҫӑнма май пуррине палӑртнӑ.

Паян, ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев «ВНИИР» акционерсен уҫӑ обществинче пулнӑ. Вӑл электротехника оборудованийӗн производствипе паллашнӑ, электроэнергетика тытӑмӗсене йӗркелекен центра пӑхса ҫаврӑннӑ.

Отрасле кадрсемпе тивӗҫтерес ыйтӑва та сӳтсе явнӑ. Олег Николаев уйрӑм предприятисем валли специалистсене тӗллевлӗн вӗрентсе кӑларас тӗллев лартнине пӗлтернӗ. Унсӑр пуҫне аслӑ шкулсенче хысна вырӑнӗсен шутне ӳстересшӗн.

«ВНИИР» предприятин пуҫлӑхӗ Павел Литвиненко хӑйсен ӗҫӗпе паллаштарнӑ. Мӑнаҫланмалӑх, чӑн та, пур. Предприятире туса кӑларакан цифра комплексӗсене энергетикӑн тӗрлӗ объекчӗнче усӑ кураҫҫӗ.

Ҫӗмӗрле районӗнчи Пысӑк Улхаш ялӗ ҫывӑхӗнче Китай ҫыннисем «Сычуань-Чӑваш Ен» проектпа килӗшӳллӗн ферма тума пуҫланӑ. Анчах вӗсен лицензине каялла туртса илнӗ.

Промышленноҫ аталанӑвӗн фончӗн ертӳҫи Александр Спиридонов каланӑ тӑрӑх, Китай ҫыннисем хӑйсен тивӗҫӗсене кирлӗ пек пурнӑҫламан. Строительство саккуна пӑсса пурнӑҫланса пынӑ. Инвестор пӗтӗм комплекса мар, сооруженине ҫеҫ тума ирӗк илнӗ. Кунсӑр пуҫне вӗсем фермӑн проектпа смета документцине кӑтартайман.

Халӗ фонд ку лару-тӑрӑва тишкерет. Китай енчисем саккуна пӑсса ӗҫлесен строительствӑна чарса лартӗҫ.