Хӗмленеҫҫӗ кӑна мар-ха, ҫап-ҫуттӑн ялкӑшаҫҫӗ. Иртнӗ канмалли кунсенче Ӗпхӳ хулинче «Аэробика планети» ятпа Пӗтӗм Раҫҫейри ӑмӑрту иртнӗ. Унта Мускаври, Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсенчи, Новосибирскпа Омскри тата ытти ҫӗртен маттур яшсемпе хӗрсем пухӑннӑ. Чӑваш Енӗн пӗрлештернӗ ушкӑнӗнче 30 спортсмен пулнӑ.
Ӑмӑртӑва хутшӑнакансен 5 номинаципе тупӑшма тивнӗ. Хӑйсен пултарулӑхне пӗчченшерӗн те, мӑшӑрпа та, виҫшерӗн те, ушкӑнпа та кӑтарнӑ. Юлашки ҫулсенче тата аэродэнс тата аэростеп текен енсем хутшӑннӑ.
Чӑваш Енӗн яш-кӗрӗмӗпе хӗр-упраҫӗ 11 ылтӑн, 7 кӗмӗл, 3 пӑхӑр медале ҫӗнсе илнӗ. 15-17 ҫулсенчисем кунсӑр пуҫне пӗрремӗш вырӑна тухса Кубока тивӗҫнӗ, 9-11 ҫулсенчисем иккӗмӗш вырӑншӑн Кубокпа таврӑннӑ.
«Ӑмӑртӑвӑн чи лайӑх артибучӗ» Кубок та пулнӑ иккен. Ку вӑл судьясен хушшинче. Ӑна Чӑваш Ен представителӗ Оксана Дьячук тивӗҫнӗ.
Тепӗр уйӑхран, акан 1-мӗшӗнчен пуҫласа, Шупашкартан Самара, Сарӑтӑва тата Ӗпхӗве вӗҫме май пулӗ. Ҫул хакне вара ҫуррине ҫеҫ тӳлеме тивӗ, ыттине федераци тата республика хыснинчен саплаштарӗҫ. Сӑмахран, Самара ҫити билет хакӗ 5 860 тенкӗ тӑрать пулсан вӗҫекен 2930 тенкӗ ҫеҫ тӳлет. 1465 тенкӗшер республика тата федереци укҫи-тенкинчен кайӗ.
Самара эрнере пурӗ 10 хут вӗҫӗҫ, Сарӑтӑва — 7, Ӗпхӗве — 4. Ҫул хакӗ: Самара — 5860 (вӗсенчен 2 930 тенкӗне вӗҫекен ҫын тӳлет), Сарӑтӑва — 11 828 (5 914) тенкӗ, Ӗпхӳне — 8 789 (4 395) тенкӗ. Хальлӗхе мӗнле авиакомпани вӗҫесси паллӑ мар — ӑна пушӑн 10-мӗшӗнче пулӑртӗҫ. Пушӑн 15-мӗшӗччен вара алӑ пусса ҫирӗплетесшӗн.
Юпан 19-мӗшӗнче ҫамрӑк «Янташ» ушкӑн Пушкӑртстанран таврӑнчӗ. Вӗсем Ӗпхӳ, Стерлӗ, Пелепей хулисенче концертсем лартрӗҫ. Ҫавӑн пекех Авӑркас районӗн центрӗнче те — Толбазӑра — хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарчӗҫ. «Янташ» ушкӑн концертчӗ Кожай-Семеновка ялӗнче те пулчӗ — инҫетри Чӑваш Енрен килнӗ хӑнасемшӗн кунти халӑх питӗ савӑк юлчӗ.
Ҫитес вӑхӑтра вара янташсем Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенче концертсем кӑтартӗҫ:
- ыран, юпан 24-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура керменӗнче;
- юпан 25-мӗшӗнче Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче;
- юпан 26-мӗшӗнче тепӗр концерт «Салют» культура керменӗнчех пулӗ (малтанхи куна лекейменсем валли).
Концертсене «Янташ» ушкӑна йӗркеленӗренпе 20 ҫул ҫитнине халалласа иртереҫҫӗ. Билетсене культура керменӗсен кассисенче туянма пулать.
Ҫак кунсенче Пушкӑртстанӑн тӗп хулинче Пӗтӗм тӗнчери тӗрӗк чӗлхиллӗ театрсен «Туганлык» V фестиваль иртет. Пирӗн респуликӑран унта Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ кайсаччӗ, авӑнӑн 7-мӗшӗнче вара вӗсем М. Карягинӑн «Кӗмӗл тумлӑ ҫар» спектакльне лартса пачӗҫ.
Ӗпхӳри фестивале Тутарстан, Дагестан, Алтай, Хакаси театрӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Ҫаван пекех Казахстан, Кӑркӑсстан, Азербайджан, Турци, Крым тата ытти ҫӗршыври тӗрӗк чӗлхиллӗ театрсем пурри ҫак фестиваль пысӑк шайра иртнине кӑтартать. Пирӗннисене те унта курма чӑн та питӗ хаваслӑ!
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ лартнӑ «Кӗмӗл тумлӑ ҫар» спектакле Станислав Васильев режиссёр лартнӑ. Ӑна Турцире, Тутарстанра тата Мӑкшӑ Республикинче иртнӗ Пӗтӗм тӗнчери фестивальсенче пысӑк хакланӑ, тӗрлӗ наградӑсене тивӗҫнӗ вӑл. Спектакль пирӗн мӑн асаттесен авалхи йӑхӗн историне сӑнласа кӑтартать. Рольсенче — Наталья Шамбулина, Светлана Савельева, Лидия Красова, Василий Павлов, Ольга Почалкина, Александр Степанов, Владимир Григорьев, Венера Пайгильдина тата ыттисем.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Пушкӑртра пулчӗ — кунта Чӑваш культура кунӗсем пуҫланчӗҫ. Мероприятисем Ӗпхӳ, Стерлӗ тата Пушкӑртстанӑн ытти ял-хулисенче иртеҫҫӗ.
Чи малтанах Михаил Васильевич «Чǎваш-Арт: изобразительное искусство современной Чувашии» ӳнер куравӗпе паллашрӗ (М.В. Нестеров ячӗллӗ ӳнер музейӗнче вырнаҫнӑ). Пушкӑртстанри наципе культура пӗрлӗхӗсен хастарӗсемпе те курса калаҫрӗ — тӗлпулу Пушкӑртстанӑн наци музейӗнче иртрӗ.
Чӑваш культура кунӗсене вара «Нефтяник» КК уҫрӗҫ. Сӑмахсем каланӑ май пирӗн Элтепӗр Пушкӑрт тӑрӑхӗн Пуҫлӑхне шупӑр тӑхӑнтартрӗ, Рустэм Хамитов вара пушкӑртсен елянӗпе бурекне парнелерӗ.
Культура керменӗнчи мероприяти «Нарспи» мюзикл лартнипе вӗҫленчӗ, К.Иванов ҫуралнӑ тӑрӑхра ӑна Чӑваш патшалӑх филармони артисчӗсем лартрӗҫ.
Чӑваш культура кунӗсем Пушкӑртра икӗ кун пыраҫҫӗ — ӗнер тата паян. Паянхи программа: Пушкӑрт патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче «Сарпике» балет; «Ҫавал» ансамбль концерчӗ (Кармаскалӑ районӗ, Николаевка ялӗ); литература каҫӗ (пушкӑрт тата чӑваш ҫыравҫисен тӗлпулӑвӗ); Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗн концерчӗ (Пишпӳлек ялӗ).
Ҫынсене сутма палӑртнӑ хими концентрачӗсене йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Вӗсенчен этеме анратакан наркӑмӑш хатӗрлеме пултарнӑ. Ҫак ӗҫ-пуҫа палӑртас тесе наркополицейскисен республикӑн тӗп хулинче анчах мар, Мускавра, Ӗпхӳре, Йошкар-Олара тӗпчев ӗҫӗсем ирттерме тивнӗ.
Ӗпхӳре пурӑнакан арҫын, маршрутлӑ такси водителӗнче ӗҫленӗскер, унчченех ҫӑмӑл меслетпе пуймалли ҫул-йӗр шыранӑ. Шупашкарта наркотик ҫаврӑнӑшӗ япӑх аталаннине те пӗлнӗ вӑл. Тӗнче тетелӗнче пӗлтерӳ хӑварнӑ. Наркӑмӑшпа усӑ курас текенсем тӳрех тупӑннӑ. Хӑйӗн суту-илӗвне анлӑлатас тесе вӑл Мари республикине ҫул тытнӑ. Шӑпах ҫавӑнта тытса чарнӑ та ӑна.
Инди юрӑҫи Дипендра Мани тата «Янташ» ушкӑнӗ (ертӳҫи А. Никитин композитор) Пушкӑртстана гастрольпе кайӗҫ. «Урал сасси» хаҫат вӗсен маршрутне пӗлтернӗ:
Юпан (октябрӗн) 23-мӗшӗ — Авӑркас районӗ‚ Толбазӑ ялӗн культура ҫурчӗ;
24-мӗшӗ — Ӗпхӳ хули‚ «Моторостроитель» культура ҫурчӗ;
25-мӗшӗ — Пелепей хули‚ Культура ҫурчӗ;
26-мӗшӗ — Ҫтерлӗ хули‚ Хула культура ҫурчӗ.
Концертсем 19:00 сехетре пуҫланаҫҫӗ. Билет хакӗсем 130-200 тенкӗ.
Кӗрхи кунсен тунсӑхне илемлӗ кӗвӗ-юрӑпа пусарар. Килсемӗр!
Ӗпхӳри П.М. Миронов ячӗллӗ чӑваш вырсарни шкулӗнче вӗренӳ ҫулӗ ялан пултаруллӑ ачасене чысланипе вӗҫленет. Ҫак кун кашнин ҫитӗнӗвне шута илеҫҫӗ‚ тивӗҫлипе хаклаҫҫӗ. Кӑҫалхи наградӑсем Тав хутӗнчен пуҫласа Гран-при таран пулчӗҫ‚ вӗсене 32 ача илме тивӗҫрӗ.
Чи хаклисенчен пӗри — Татьяна Ванюшина ячӗпе хисепленекен Дипломпа преми. Ӑна ҫамрӑк ӑсчаха ӗмӗрлӗхе асра хӑварас тӗллевпе ашшӗ-амӑшӗсен комитечӗн пуҫлӑхӗ Алиса Яковлевна Федорова пуҫарнӑ. Сӑмах май каласан‚ иртнӗ ҫулта тӑван халӑх патриочӗ Василий Никитин ячӗллӗ Дипломпа преми йӗркеленӗччӗ.
Т. Ванюшина ячӗпе хисепленекен Диплома тата укҫан премие 24 ача тивӗҫрӗ. Вӗсен хушшинче чи пултаруллисем — Виктория Аймакова‚ Екатерина Ермолаева‚ Екатерина Спиридонова‚ Александр Сидорочев‚ Анастасия Петрова‚ Иван Яковлев.
Пушкӑртстан чӑвашӗсен Канаш ӗҫтӑвкомӗ тата Чӑваш халӑх ӑсчахӗ В.М. Тарасова ачасене чаплӑ парнесемпе чысларӗҫ. Халӑх ӑсчахӗ Дарья Яковлевана пин тенкӗлӗх Гран-при‚ Канаш вара Ангелина Захарована Чӑваш Республикинчи чӗлхепе культура лагерьне канма кайма путевка парса хавхалантарчӗҫ.
| ҪӖР | 13 |
Ҫу уйӑхӗн юлашки кунӗсенчен пӗринче Ӗпхӳри Калинин районӗн чӑваш вырсарни шкулӗнче вӗренӳ ҫулӗ вӗҫленнине халалланӑ уяв иртрӗ. Унта «Элем» ансамбле ҫӳрекен вӗрентекенсемпе ашшӗ-амӑшӗ‚ шкул ачисем тата хӑнасем пухӑнчӗҫ. Пурӗ 70 яхӑн ҫын.
2009-2010 вӗренӳ ҫулӗнче асӑннӑ пӗлӳ ҫурчӗ Пушкӑртстан чӑваш халӑх культурине аталантарас тӗлӗшпе нумай ӗҫ тунӑ. Ачасен «Акӑшсем» тата «Ягодка» ансамблӗсем районпа хулан пӗр мероприятийӗнчен те юлман. Унсӑр пуҫне Аслӑ Ҫӗнтерӗве 65 ҫул ҫитнине халалланӑ район конкурсӗнче I вырӑн йышӑнса ПР Вӗренӳ министерствин дипломне тивӗҫнӗ. Чӑннипе‚ кӑҫал вӗрентекенсемпе ачасен культура пурнӑҫӗ питӗ пуян та кӑсӑк иртрӗ. Вӗсем Салават хулинче йӗркеленӗ фольклор‚ Булгаковӑри эстрада коллективӗсен фестивальне‚ Ӗпхӳри тата Ҫтерлӗри Ҫӗнӗ ҫул уявӗсене хутшӑнчӗҫ.
«Элем» пултарулӑх ушкӑнне чӑвашсем пысӑк йышпа пурӑнакан тӑрӑхсенче лайӑх пӗлеҫҫӗ. Вӗсем Гафури районӗнчи Белое Озеро станцине‚ Красноусольск поселокне‚ Аургазӑ районӗнчи Треппеле‚ Архангельск районӗнчи Успенское яла‚ Ӗпхӳ районӗнчи Авдон тата Юматово поселокӗсене концертсемпе тухнӑ.
Чӑваш патшалӑх университечӗн В.Г. Родионов профессор ертсе пыракан чӑваш тата танлаштаруллӑ литература пӗлӗвӗн кафедри «Альма матерта» пулса иртекен мероприятисенче кӑна мар, Раҫҫей шайӗнчи ӑслӑлӑх ыйтӑвӗсене шӗкӗлчес ӗҫре те хастар. Ку кафедра ӗҫченӗсем Ижевск, Саранск, Йошкар-Ола, Хусан, Ӗпхӳ, Мускав хулисенчи тӗрлӗ вузсемпе тачӑ ҫыхӑну йӗркеленӗ, пӗр-пӗрин патне ӑслӑлӑх конференцийӗсене тӑтӑш кайсах ҫӳреҫҫӗ. Тӗслӗхрен, пуш уйӑхӗн 25-27-мӗшӗсенче Ӗпхӳ хулинче Пӗтӗм тӗнчери пушкӑртсен III курултайне халалланӑ Пӗтӗм Раҫҫейри «Урал-Алтай: ӗмӗрсем урлӑ — пуласлӑха» ятлӑ IV наука конференцийӗ иртрӗ. Унта Г.А. Ермакова профессор «Г.Н. Айги как выразитель духовных ценностей чувашского этноса», И.Ю. Кириллова доцент «Проблемы историзма в чувашской драматургии» темӑсемпе тухса калаҫрӗҫ. Конференцире Урал-Алтай тӑрӑхӗнче пурӑнакан халӑхсен историне, чӗлхине, сӑмахлӑхне, йӑли-йӗркине тӗпчекен докладсем ытларах пулчӗҫ.
Ҫавӑн пекех акан 2-мӗшӗнче Мускаври педагогика патшалӑх университетӗнче (МППУ) «Атӑлҫи халӑхӗсен филологи проблемисем» ятпа Пӗтӗм Раҫҫейри IV наукӑпа практика конференцийӗ иртрӗ.
+0.3 °C