Пӗтӗм тӗнчери медицина апписен кунне халалласа (аса илтеретпӗр, ҫав уява ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче уявлаҫҫӗ) Шупашкар район пульницинче «2013 ҫулхи чи лайӑх медицина аппи» конкурс ирттернӗ. Унта фельдшерсемпе медаппасем хутшӑннӑ.
Вӗсем хӑйсемпе кӗскен паллаштарнӑ, ӗҫре куллен пурнӑҫлама тивекен хӑш-пӗр самантсем енӗпе тупӑшнӑ. Конкурс йӗркелӳҫисем шур халатлисен апат пӗҫерес ӑсталӑхне те тӗрӗслесе пӑхас тенине кура тухтӑрсем килтен апат-ҫимӗҫ хатӗрлесе килнӗ.
Ӑмӑртӑва хутшӑннисене хаклакансен шучӗпе асӑннӑ районти Энтимӗркассинчи Нина Федорова фельдшер пек маттурри пулман. Район пульницинчи хирурги уйрӑмӗнче тӑрӑшакан Светлана Карсакова иккӗмӗш вырӑн ҫӗнсе илнӗ, виҫҫӗмӗшӗнче — Наталия Гумирова анестизист.
Ҫак кунсенче Атӑл юханшывӗнче сивӗ шывра ишессипе Чӑваш Енӗн чемпионачӗ иртнӗ. Унта ҫӗршывӑн тӗрлӗ тӑрӑхри 70 ытла ҫын килсе ҫитнӗ. 25 метра ишессипе хӗрарӑмсен хушшинче шалти службӑн капитанӗ Светлана Ерпылева пӗрремӗш вырӑна тухса ылтӑн медале тивӗҫнӗ.
Хастар хӗрарӑм Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи шалти ӗҫсен пайӗнче юрисконсульт пулса тӑрӑшать. Триатлонпа тата ишессипе профессилле майпа ҫине тӑраканскер Чӑваш Енри ӑмӑртусенче 10 хут та чемпион ятне тивӗҫнӗ. Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче вӑл хӑй те кӗтмен-туман ҫӗртен ҫӑлавҫӑ пек те палӑрчӗ. Ун чухне вӑл Сӗнтӗрвӑрри хулинче бассейнра шыва путма пуҫланӑ хӗрачана ҫӑлнӑччӗ.
Чӑваш халӑх сайчӗпе Чӑваш чӗлхин инҫет вӗрентӳ центрӗ шкул ачисен «Асамлӑ хӗҫ» комикссен ӑмӑртӑвне ирттерчӗ. Ӑна эпир пӗлтӗрех пуҫласаччӗ те сахал ӗҫ ярса панӑран кӑҫалччен тӑсрӑмӑр. Акан 30-мӗшӗнче комикссене йышӑнмалли тапхӑр вӗҫленчӗ те малалла хаклав тапхӑрӗ пырӗ.
Хаклав йӗрки пӗлтӗрхи пекех пулӗ: темиҫе ҫынна хаклама парӑпӑр та вӑтам паллӑ кӑларса вырӑнсем палӑртӑпӑр.
Комикссен ӑмӑртӑвне пуҫарса эпир ачасемпе ҫамрӑксен ӳнер пултарулӑхне аталантарас, ҫӗршыв историне тӗпчесе тишкерес, ушкӑнпа ӗҫлеме хӑнӑхтарас тата ҫутҫанталӑкпа тӑван тавралӑх пулӑмӗсене ӳкерчӗк мелӗпе уҫса пама вӗрентес тӗллев лартса. Пурнӑҫларӑмӑр теме пулать — пурӗ 20 яхӑн ӗҫ килчӗ.
Шел те, тимлӗхсӗре пула ӑмӑрту темине тӗрӗс те ӑнлануллӑ палӑртма пултараймарӑмӑр пулас. Чылай ӗҫе ҫӑлтӑрпа ҫыхӑнтарса пурнӑҫларӗҫ... Ҫавӑнпа та хаклав ӗҫӗнче эпир комикссене икӗ пая уйӑрас терӗмӗр — пӗр пайӗнче хӗҫпе ҫыхӑннисем пулӗҫ (унта пурӗ 14 ӗҫ), тепӗр пайӗнче — ыттисем (5). Пӗтӗмӗшле йышпа кунта паллашма пулать.
Кашни виҫӗ ҫулта ирттерекен «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» конкурс кӑҫалхипе пиллӗкмӗш хут иртрӗ. Акан 25-мӗшӗнче ҫак литература ӑмӑртӑвӗ вӗҫленнин пӗтӗмлетӗвӗсене Шупашкарти ҫамрӑксемпе ача-пӑчасен тӗп библиотекинче палӑртрӗҫ. Асӑннӑ конкурсра республикӑн тӗрлӗ районӗсем, Шупашкарпа, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисем хастар хутшӑнчӗҫ. Пӗтӗмпе жюри членӗсем конкурса тӑратнӑ 54 пӑхса тухнӑ: 26 ӗҫ — вырӑсла, 28 ӗҫ — чӑваш чӗлхипе ҫырнӑ. Жюри членӗсем ӑмӑрту пӗтӗмлетӗвесене виҫӗ номинацире хакланӑ: чӑваш (вырӑс) прози, чӑваш (вырӑс) поэзи, чӑваш (вырӑс) драмматургийӗ.
Конкурсӑн ҫӗнтерӳҫӗ ятне тивӗҫнисем шутне ҫак пултаруллӑ студентсем, шкул вӗренекенӗсем, ӗҫчешсем тивӗҫнӗ: Любимова Ольга Николаевна, Моисеев Дмитрий Андреевич, Оленина Мария Михайловна, Петрова Лариса Николаевна, Табакова Анна Павловна. Конкурс номиначӗсем шутне вара ҫак пултаруллӑ яш-кӗрӗм кӗрет: Австрийская (Иванова) Ольга Михайловна, Аржанова Анна Сергеевна, Владимирова Анастасия Евгеньевна, Иванова Анастасия Николаевна, Кошелева Екатерина Александровна, Ленкин Андрей Олегович, Петрова Мальвина Владимировна, Харуко Катото (Иванова Анна Владимировна), Челаукина Марина Владимировна.
2013 ҫулхи акан 10-мӗшӗнче республикӑн чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗсен черетлӗ ӑмартӑвӗ иртрӗ. Конкурса 10 учитель хутшӑнчӗ. Кашни мӗн енӗпе те пулин палӑрчӗ.
Чи нумай балл пухса ҫӗнтерӳҫӗ ятне Шупашкар хулин 33-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекен Ирина Алексеевна Диарова тивӗҫлӗ пулчӗ.
Уйрӑм номинацисенче ҫак учительсем палӑрчӗҫ:
◆ «Манӑн педагогикӑри тӗп шухӑш» (эссе) — Людмила Алексеевна Семёнова (Шӑмаршӑ вӑтам шкулӗ);
◆ «Новатор учитель» — Валентина Михайловна Иванова (Канаш районӗн Сухайкасси вӑтам шкулӗ);
◆ «Ӑста урокӗ» — Надежда Вячеславовна Шандимирова (Муркаш районӗн Юнкӑ вӑтам шкулӗ);
◆ «Паллаштару карточки» — Лариса Васильевна Осипова (Патӑрьел районӗн Турхан вӑтам шкулӗ
◆ «Ертӳҫӗ учитель» — Галина Михайловна Назарова (Ҫӗнӗ Шупашкар хулин 14-мӗш шкулӗ);
◆ «Тӗпчевҫӗ учитель» — Галина Витальевна Кузьмина (Шупашкар районӗн Ҫӗньял вӑтам шкулӗ);
◆ «Сӑпайлӑх ҫӑлкуҫӗ» — Раиса Николаевна Ермошкина (Вӑрнар районӗн Уравӑш вӑтам шкулӗ);
◆ «Ташӑ-юрӑ ӑсти» — Вера Федоровна Никонорова (Ҫӗнӗ Шупашкар хулин 16-мӗш шкулӗ);
◆ «Ӑста вулавҫӑ» — Галина Ивановна Иванова (Элӗк районӗн Мӑн Вылӑ вӑтам шкулӗ).
Красноармейски район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн Красноармейски районӗнчи тата Чӑваш Республикинчи шкулсенче 5-11 классенче вӗренекенсем валли «Улӑп — 2013» уҫӑ тата инҫет вӑйӑ конкурс ирттерме йышӑннӑ. Ӑна Чӑваш чӗлхи кунне тата Раҫҫей халӑх артисчӗ, Чӑваш тата Дагестан Республикисен искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ, паллӑ чӑваш композиторӗ Ф.М. Лукин ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ. Конкурса пуҫараканӗсем — В.М.Михайловпа З.П.Михайлова, Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Красноармейски шкулӗн вӗрентекенӗсем.
Вӑйӑ-ӑмартӑва Красноармейски районӗнчи тата Чӑваш Республикинчи шкулсенче 5-11 классенче вӗренекенсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Тулай Чӑвашри шкул ачисене ирӗклех йышӑнаҫҫӗ.
Вӑйӑ конкурса хутшӑнас текенсен http://www.make-test.ru сайта кӗрсе регистрациленмелле. Ҫак вӑйӑ конкурсӑн шывӗ-йӗркипе килӳшӳллӗн пӗр сехет хушшинче 30 ыйтуран тӑракан теста пурнӑҫламалла. Тест ыйтӑвӗсене пӗр хут ҫеҫ хуравлама юрать.
Вӑйӑ-конкурс инҫет майпа 2013 ҫулхи акан 8-мӗшӗпе 21-мӗшӗччен 5-7, 8-9, 10-11 класс ушкӑнӗсенче иртет. Пӗтӗмлетӳ протоколӗ акан 30-мӗшӗччен http://chuvsite.ucoz.ru сайтра курнӑҫланӗ.
Вӑйӑ-ӑмартӑвӑн тулли йӗрке-шывӗпе кунта паллашма пулать.
Чӑваш халӑх сайчӗ «Ӗмӗтсен ҫӑлкуҫӗ» (2011) тата «Ӑраскал ҫӑлтӑрӗ» (2012) литература ӑмӑртӑвне ярса панӑ хайлавсене кӗнекен кӑларасси пирки пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Яланхи пекех эпир ӑна ача-пӑча ӳкерчӗкӗсемпе илемлетес шухӑшлӑ.
Ӳнер ӑмӑртӑвне эпир кӗскен «Ҫӑлтӑрпа ҫӑлкуҫ сӑнарӗ» ят парас терӗмӗр — шкулта вӗренекен кашни ача унта хутшӑнма пултарать. Ӳкерчӗке кӑранташпа, гуашьпе тумалла, тӗс нумай пулмалла мар (хура-шурӑ пулсан та ҫитет). Ӑна кӗнекене кӗнӗ хайлав тӑрӑх ӳкермелле (хуть те хӑшне суйлама пулать). Ӗҫе кӑҫалхи ака уйӑхӗ вӗҫлениччен ярса памалла.
Ӑмӑртӑва хутшӑннӑшӑн электронлӑ ӗнентерӳ хучӗ ҫеҫ ярса пама пултаратпӑр. Вырӑн-тавраш палӑртмастпӑр — тивӗҫлӗ ӗҫ эпир хатӗрлекен кӗнекене кӗрӗ. Паллах, авторне кӗнеке те лекӗ.
Кӗнекене кӗмелли хайлавсен йышӗпе кунта паллашма пултаратӑр: http://docme.ru/fhx (pdf)
Канаш районӗнчи Асхва ялӗнчи культура керменӗнче «Канаш ен пики — 2013» конкурс иртнӗ. Ӑна чӑваш культурипе, йӑли-йӗркипе, тумӗпе, юрри-ташшипе, апачӗпе паллаштарас тӗллевпе ҫулсерен йӗркелеҫҫӗ.
Кӑҫал унта 16 ял тӑрӑхӗнчен 17-25 ҫулсенчи 17 пике хутшӑннӑ. Чиперккесем ал ӗҫӗ тӑвас, апат пӗҫерес, юрлас-ташлас енӗпе ӑмӑртнӑ, анлӑ тавра курӑмлӑ пулнипе савӑнтарнӑ. «Канаш ен пики — 2013» ята Ҫӗнӗ Шелттем ял тӑрӑхӗнчи Алиса Чайникова ҫӗнсе илнӗ. Ӑвӑспӳрт Кипечри Наталия Митрофановӑна вара жюри членӗсем «Хӳхӗм пике» тесе палӑртнӑ. Уҫырмари Ольга Николаева «Ҫепӗҫ пике» номинацире ҫӗнтернӗ. Янкӑлчри Анастасия Патшина ӑс-хакӑл енӗпе пуринчен те маттуртарах пулнӑ. Шӑхасанти Елена Кирилловӑна вара куракансем ытларах килӗштернӗ. Пултаруллӑ хӗр-упраҫа тав ҫырӑвӗсемпе, парнесемпе чысланӑ.
«Чӑваш пики — 2013» Шупашкарта вара пушӑн 23-мӗшӗнче Яков Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче иртӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче юр кӳлеписен конкурсӗ иртнӗ. Чи кӑсӑкли — Шӗнерпуҫ ял каччисем юртан танк ӑсталани.
Чӑннине аса илтерекен юр кӳлепене калӑплама Шупашкарти ҫыхӑну техникумӗнче вӗренекен Виталий Кириллов шухӑш тытнӑ. Ҫак ӗҫре ӑна унӑн юлташӗсем Сергей Шемаринпа Сергей Журавлев, ашшӗ Владимир Витальевич тата шӑллӗ Алексей пулӑшнӑ.
Юр танка ял ҫыннисем кӑна мар, кӳршӗ ялсенчен те курма килеҫҫӗ.
Сӑнсем (7)
«Ӗмӗтсен ҫӑлкуҫӗ» (2011) тата «Ӑраскал ҫӑлтӑрӗ» (2012) литература ӑмӑртӑвне ярса панӑ хайлавсене пухса кӗнеке кӑларасси пирки пӗлтӗрхи конкурсра мала тухнисене чысланӑ чухне пӗлтерсеччӗ.
Каланӑ сӑмаха пурнӑҫланӑ май хайлавсене пухма пуҫларӑмӑр. Пурӗ ҫӗре яхӑн хайлав пуҫтарӑнчӗ. Кӗнекен малтанлӑхи ячӗ (каярах, тен, улшӑнӗ) — «Ҫӑлтӑрлӑ ҫӑлкуҫ». Унта эпир унчченхи пекех вырӑн йышӑннӑ хайлавсене ҫеҫ мар, пичете юрӑхлисене пурне те кӗртрӗмӗр. Паллах, хӑшӗ-пӗрне юсама та, тен, тивӗ — ку ӗҫе майӗпен туса пырӑпӑр. Авторсем те хӑйсен ӗҫӗсене якатса парасса шанатпӑр (пире пӗлтерме ан манӑр!)
Яланхи пекех кӗнекене эпир ачасен ӳкерчӗкӗсемпе илемлетесшӗн — ун валли ятарласа ӳнер ӑмӑртӑвне пуҫаратпӑр (уйрӑм хыпарпа пӗлтерӗпӗр). Тивӗҫлӗ ӳкерчӗксем кӗнерере вырнаҫӗҫ.
Паян вара кӗнекене кӗртме палӑртнӑ хайлавсен йышне пӗлтеретпӗр:
+2.3 °C