Самар облаҫӗнче пурӑнакан чӑваш хӗрӗ Катя тӑван чӗлхене пӗлменшӗн пӑшӑрханса «Idel.Реалии» сайтра ҫырнӑ.
«Раҫҫей территорийӗнче астӑвӑмсӑр ҫынсем пурӑнаҫҫӗ. Вӗсем хӑйсен юнӗ тӑрӑх мар, культурине ҫухатнипе хӑйсене вырӑссем теҫҫӗ. Е Раҫҫей ҫыннисем теҫҫӗ. Апла каласан та, капла каласан та уйрӑмлӑх ҫук, анчах трагеди пур», — ҫырнӑ хӗр. Унтан вӑл Раҫҫейре вак халӑхсен чӗлхисем пӗрин хыҫҫӑн тепри ҫухалаҫҫӗ тесе пӑшӑрханнӑ.
Катя хӑйне хӑш наци ҫынни теме те пӗлмест. Вырӑс тесшӗн мар. Мӗншӗн тесен унӑн амӑшӗ тата амӑшӗн йӑмӑкӗ-аппӑшӗ — чӑвашсем. Кукамӑшӗ те — чӑваш. Анчах хӗр «Кукамай» тенисӗр пуҫне чӑвашла пӗлмест. Мӗншӗн тесен пӗчӗк чухне ӑна никам чӑвашла вӗрентмен. Амӑшне те чӑвашла вӗрентмен. Ашшӗ вырӑсла хитре калаҫма пӗлменрен хӗрӗсем те нушаланасран, вӗсенчен тӑрӑхласран хӑранӑ.
Эс хӑш наци ҫынни тесе ыйтсан Катя халӗ ялан аптӑрать: амӑшӗ — чӑваш, ашшӗ — вырӑс темелле, ват аслашшӗ — чикан. «Эпӗ вара кам-ши?» — пуҫ ватать чӑвашла пӗлмен чӑваш хӗрӗ.
Ҫак канмалли кунсенче Францире сӗтелҫи теннисӗ енӗпе Европа чемпионачӗ вӗҫленнӗ. Унта Шупашкар пики хутшӑннӑ. Хутшӑннӑ кӑна мар, ӑмӑртуран маттур хӗрача ылтӑн медальпе таврӑннӑ.
Ӑмӑрту Страсбург хулинче иртнӗ. Ҫамрӑк спортсменсем хӑйсен пултарулӑхне виҫӗ кун хушши тӗрӗсленӗ. Унта Европӑри мӗнпур ҫӗршывран тенӗ пек хутшӑннӑ. Пурӗ 356 спортсмен ӑмӑртнӑ. Японири яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ та пулнӑ.
Чӑваш Енӗн Спорт министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти Анастасия Иванова (унӑн тренерӗ — Артем Уточкин) Японири Рин Менде спорстменкӑна 3:0 шутпа выляса илнӗ. Бронза медале Румынири Мэй Россу тивӗҫнӗ.
Пӗлтӗрхи ҫавӑн пек ӑмӑртӑва та хутшӑннӑ вӑл. Ун чух бронза медале ҫӗнсе илнӗ. Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командинче пӗлтӗр ҫавӑн пекех Шупашкарти Юлия Пуговкина та пулнӑ.
Ҫынсене улталас тесе мӗн кӑна шухӑшласа кӑлармаҫҫӗ пулӗ. Халӗ тата телефон ҫине ятарлӑ приложени уҫлама сӗнекенсем тупӑннӑ. Вӗсем Чӑваш Енри икӗ ҫынна шӑнман пӑр ҫине лартса янӑ та ӗнтӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Шупашкарти 21 ҫулти каччӑ право хуралӗнче ӗҫлекенсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, ун патне «банкӑн хӑрушсӑрлӑх тытӑмӗнчен» тесе палламан ҫын шӑнкӑравланӑ. Ҫав этем ӗнентернӗ тӑрӑх, каччӑн картти ҫинчен такамсем укҫа илесшӗн иккен. «Кӗмӗле» сыхласа хӑварас тесен телефон ҫине ятарлӑ приложени уҫласа вырнаҫтармалла. Каччӑ итленӗ. Унтан телефон номерӗ ҫине темле кодсем килнӗ. Каччӑ вӗсене телефонпа калаҫакан ҫынна пӗлтернӗ. Кӑштахран картта ҫинчен 800 пин тенкӗ ҫухалнӑ.
Комсомольскинче 32-ри хӗрарӑм ҫапла майпа 94 пин тенкӗсӗр юлнӑ.
Ҫак кунсенче Венгринчи Будапешт хулинче ишес енӗпе тӗнче шайӗнчи ӑмӑрту иртет. Унта 14-17 ҫулсенчи пикесем тата 15-18 ҫулсенчи яшсем хутшӑнаҫҫӗ.
Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командине 30 спортсмен кӗнӗ. Вӗсен йышӗнче чӑваш ҫӗрӗн икӗ каччи пур: Александр Егоров тата Никита Данилов. Вӗсем Олимп резервӗн 9-мӗш спорт шкулӗнче ӑсталӑха туптанӑ. Халӗ яшсем Мускавра тренировкӑсем ирттереҫҫӗ.
Ӑмӑртӑвӑн пӗрремӗш кунӗ Чӑваш Ен каччисемшӗн ӑнӑҫлӑ пулнӑ. Александр Егоров 400 метра ирӗклӗ мелпе ишессипе бронза медале ҫӗнсе илнӗ. Унӑн кӑтартӑвӗ (3.47,36) — Раҫҫей ҫамрӑкӗсен хушшинче рекорд тивӗҫ. Журналистсемпе калаҫнӑ май Александр 400 метра ишме кӑмӑлланине пӗлтернӗ. Асӑннӑ дистанцире Никита Данилов пиллӗкмӗш вырӑна тухнӑ.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗренекен Алина Алексеева мас-рестлинг енӗпе иртнӗ тӗнче чемпионачӗн иккӗмӗш тапхӑрӗнче бронза медале тивӗҫнӗ. Спортсменсем Узбекистанри Алмалык хулинче ҫурла уйӑхӗн 17-18-мӗшӗсенче ӑмӑртнӑ. Унта 200 ытла спорстмен хутшӑннӑ. Вӗсем Азербайджанран, Бангладешран, Болгаринчен, Казахстанран, Кӑркӑстанран, Литваран, Пакистанран, Словакинчен, Узбекистанран, Украинӑран, Финляндинчен тата ытти ҫӗршывран пырса ҫитнӗ.
Алина Алексеева Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ тренерӗ Алексей Атласкин патӗнче пултарулӑха туптать. Узбекистанри ӑмӑртура хӗр 75 килограмчченхи виҫере вӑй виҫнӗ. Кӑҫалхи чӳк уйӑхӗнче вӑл мас-рестлинг енӗпе иртнӗ тӗнче чемпионачӗн виҫҫӗмӗш тапхӑрне хутшӑнӗ. Ӑмӑрту чӳк уйӑхӗн 15-18-мӗшӗсенче иртмелле.
Чӑваш Енӗн спортсменки Евгения Захарченко Таллинти ӑмӑртура кӗмӗл медале ҫӗнсе илнӗ. Евгения ирӗклӗ мелпе кӗрешет. Таллинта хӗр юниорсен тӗнче ӑмӑртӑвне хутшӑннӑ.
Чӑваш Ен Спорт министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн ентешӗмӗр 72 килограмчченхи виҫере кӗрешнӗ.
Раҫҫейӗн ытти спортсменки те ӑмӑртура тивӗҫлипе палӑрнӑ. Хӗрарӑмсен пӗрлештернӗ команди Таллинтан 3 кӗмӗл тата 3 бронза медальпе таврӑннӑ. Кӗмӗл медале Дарья Хвосткова тата Мария Лачугина 50 килограмчченхи тата 62 килограмчченхи виҫесенче ҫӗнсе илнӗ. Мария Тюмерекова 53 килограмчченхи хӗрсем хушшинче бронза медале тивӗҫнӗ, Мария Лачугина — 62 килограмчченхисем хушшинче, Ханум Валиева — 68 килограмчченхисен ушкӑнӗнче.
Чӑваш Енри каччӑ саккуна пӑснӑ, тӗрмене лекнӗ. Вӑл – тӑлӑх. Ун патне Вӑрмар район администрацийӗн опекӑпа попечительство секторӗн заведующийӗ Надежда Борисова пырса кайнӑ. Ахальтен мар – тӑлӑхсене найм мелӗпе паракан хваттершӗн килӗшӳ тума ҫитнӗ.
Эппин, каччӑ юсанмалли колонирен тухсан хваттерлӗ пулӗ. Йӗпле пралук леш енчен тухсан ӗҫе вырнаҫни, ҫемье ҫавӑрни пӗлтерӗшлӗ. Кун пирки юсанмалли колони ӗҫченӗсем те калаҫҫӗ, каччӑ тӳрӗ ҫул ҫине тӑрасса шанаҫҫӗ. Вӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӑмрӑкскер срокран маларах ирӗке тухма, ҫӗнӗ хваттерте таса совеҫпе пурӑнма ӗмӗтленет.
Пултаруллӑ ҫамрӑксене ҫулсеренех стипенди параҫҫӗ. Кӑҫал та ҫаплах пулӗ. Документсене хальхинче ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен йышӑнма тытӑнӗҫ.
14 ҫултан пуҫласа 30 ҫулчченхи пултаруллӑ ҫамрӑксемпе студентсен ыттисенчен вӗренӳри, тӗпчеври, ӑслӑлӑхри, пултарулӑхри, ӗҫри, спортри, ытти сферӑри ҫитӗнӳсемпе уйрӑлса тӑмалла.
Студентсемпе аспирантсен, производство вӗрентӗвӗн преподавателӗсемпе мастерӗсен, ҫамрӑксен общество организацийӗн лидерӗсен, ҫамрӑксем енӗпе ӗҫлекен специалистсен хутсене Ҫамрӑксен пуҫарӑвӗн центрне (Шупашкар, Максим Горький урамӗ, 5-мӗш ҫурт, телефон номерӗсем (8352) 43-78-90, 45-13-88) ҫитермелле. Хушма пӗлӳ илекен организацисенче вӗренекенсемпе педагогсем, ача-пӑча организацийӗсен ертӳҫисем, коррекци учрежденийӗсенче вӗренекенсемпе унта ӗҫлекен педагогсен, тӑлӑхсен ҫурчӗсенче пурӑнакансен, хушма пӗлӳ паракан организацисенче ӗҫлекенсен «Эткер» центра (Шупашкар, Афанасьев урамӗ, 13-мӗш ҫурт, телефон номерӗсем: (8352) 58-08-33, 58-56-20) ҫитермелле.
Ытти сферӑра тӑрӑшакансен хучӗсене профиль министерствӑсенче йышӑнаҫҫӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкарта пӗр арҫын машина чӳречисене ватнӑ. Ун пирки йӗрке хуралҫисене телефонпа шӑнкӑравласа пӗлтернӗ. Пӑтӑрмах Шупашкарти Чернышевский урамӗнчи 18-мӗш ҫурт картишӗнче сиксе тухнӑ.
Пӑтӑрмах вырӑнне полицейскисем всскаса ҫитнӗ. Чӳречесене ватакан ҫынна та вӗсем тупса палӑртнӑ. Вӑл ӳсӗр пулнӑ. Тутарстанри 21 ҫулти каччӑ вӑрланӑшӑн унччен судпа айӑпланнӑскер иккен. Шупашкара вӑл паллаканӗсем хӑнана килнӗ. Эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн баллон уҫҫи илсе урама тухнӑ. Унта вӑл малтан «ВАЗ-2110», кайран «ВАЗ-2109» машинӑсене ватнӑ. «Тӑххӑрмӗшӗнчен» куртка вӑрланӑ, машинӑна чӗртме хӑтланнӑ. Кайран вӑл «Toyota Rav 4» кроссовера ватма тытӑннӑ. Сасса илтсе автомобиль хуҫи сиксе тухнӑ, каччӑ вырӑнтан тапса сикнӗ.
Таджикистанра ҫуралнӑ каччӑ ҫара каяс килменнипе Чӑваш Енре пурӑннӑ. Анчах вӑл кунта тӗпленни миграци саккунӗпе килӗшсе тӑман.
Саккуна пӑсакан каччӑна суда чӗннӗ. Тӳрене унӑн мӗншӗн кунта пурӑннине ӑнлантарса пама тивнӗ. Таджикистана ҫамрӑкскерӗн чунӗ туртмасть иккен. Никам кӗтменрен мар. Тӑван кӗтесре унӑн ҫывӑх ҫыннисем пур мӗн-ха: ашшӗ-амӑшӗ, аппӑшӗ, пиччӗшӗ. Тӑван килӗ. Анчах унта ӑна ҫара илсе кайӗҫ. Ҫавӑнпа вӑл ҫуралнӑ вырӑна — Таджикистана — каясшӑн пулман.
Каччӑна суд хӗрхенмен, Раҫҫейрен кӑларса яма йышӑннӑ.
Федерацин суд приставӗсен службин Чӑваш Енри управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, 18-ти каччӑна суд приставӗсем нумаях пулмасть Раҫҫей чикки урлӑ каҫарса янӑ-янах.
+5.3 °C