«Ача-пӑча ту хӑвна савӑнма, умна саппун ҫак куҫҫульна шӑлма». Ҫапла йӗркесем пур пӗр юрӑра. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыков ывӑлӗ Олег пӗрре ҫеҫ мар пӑтӑрмаха ҫакланчӗ. Иртнӗ эрнере вӑл «Ауди» машинӑпа Муркаш районӗпе пынӑ чух УАЗа пырса ҫапӑннӑ. Водительпе пассажир аманнӑ. Каччӑна вӑхӑтлӑха хупнине Чӑваш халӑхӗ сайчӗ маларах пӗлтерчӗ-ха.
Паян хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра журналистсенчен пӗри Алексей Ладыкова ҫул-йӗр ҫинчи инкеке хаклама ыйтнӑ. Тӳрех палӑртар: Алексей Ладыков, ытти хӑш-пӗр пуҫлӑхпа танлаштарсан, яланах тӳррӗн хуравлать. Хальхинче те ҫаплах пулнӑ. «Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗнче эпӗ — вӑхӑтлӑх, анчах хам ывӑлшӑн яланах ашшӗ пулса юлӑп», — тенӗ вӑл. Хӑш чух хӑйне Тарас Бульба пек тытас килнине те пытарман. «Телейсӗр кашни ҫемье хӑйне май телейсӗр», — тенӗ вӑл унтан. Ҫул-йӗр ҫинчи инкекре кирек кам та: хӑй, хӑйӗн кӗҫӗн ачисем, амӑшӗ — шар курма пултарнине, инкекшӗн яваплине тӳрре кӑлараймассине палӑртнӑ.
Чӑваш Енри аслӑ шкулсем, техникумсемпе колледжсем абитуриентсенчен заявленисем йышӑнма пуҫланӑ. Аслӑ пӗлӳ илес текенсенчен чылайӑшӗ политик пуласшӑн, социаллӑ ӑслӑлӑхсене суйласшӑн. Психологсемпе педагогсем, педиатрсем, стоматологсем, фармацевтсем те пуласшӑн. Электроэнергетика тата электротехника вӑрттӑнлӑхне ӑша хывас, строительство, транспортпа технологи машинисене ӗҫлеттерме вӗренес шухӑшлисем те сахал мар.
Ятарлӑ вӑтам професси пӗлӗвӗ илес текенсем сантехника хатӗрӗсене, сывлӑш тасатакан тытӑма пухас тата вӗсене тытса тӑрас, ҫуртсемпе сооруженисене тӑвас тата эксплуатацилес пултарулӑха, информаци тытӑмӗпе программировани, электроснабжени ӑсталӑхне алла илесшӗн.
Ӗҫ профессийӗсенчен программа управлениллӗ станоксен операторӗ, графика дизайнерӗ, сварщик, электромонтер специальноҫӗсене суйлаҫҫӗ.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ывӑлне 3 ҫултан пуҫласа 7 ҫул таран ирӗкрен хӑтарас хӑрушлӑх пур. Ҫапла пӗтӗмлетме Чӑваш Енӗн прокуратури пӗлтерни хистет.
Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ирхи 5 сехет ҫурӑ тӗлӗнче Муркаш районӗнчи Калмӑккасси ялӗ ҫывӑхӗнчи «Мускав-Ӗпхӳ» федераци трасси ҫинче инкек пулса иртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: «Ауди» автомашина ҫул хӗрринчи тимӗр картана пырса тӑрӑннӑччӗ, унтан «УАЗ-3909» автомобильпе ҫапӑннӑччӗ. УАЗ водителӗпе салонти тепӗр пассажир аманнӑ.
Руль умӗнче пулни инкек вырӑнӗнчен тарнӑ пулин те ӑна тупса палӑртнӑ. Машинӑна Олег Ладыков тытса пынӑ тенӗрен каччӑна суд авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗччен хупса хума йышӑннӑ.
Ҫирӗмри ҫамрӑк тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 264-мӗш статйин 2-мӗш пайӗн «б» пункчӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку статьяпа 3 ҫултан пуҫласа 7 ҫулччен хупма пултараҫҫӗ. Тантӑшӗсене хӗненӗшӗн Олег Ладыковкӑҫалхи ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче судпа айӑпланнӑччӗ.
Пӗтӗм Раҫҫейри ҫамрӑксен «Тӗрӗксен ылтӑнӗ» IV форумӗ Шупашкарта иртӗ. 2017 ҫулта ку фоурма Хусанта йӗркеленӗччӗ. Культура мероприятине яланхиллех Раҫҫейӗн нацисен ӗҫӗсен агентстви ирттерӗ.
Кӑҫалхи форума ҫурла уйӑхӗн 18-28-мӗшӗсенче пуҫтарӑнӗҫ. Унӑн программи пуян пулассине шантараҫҫӗ. Форум вӑхӑтӗнче ҫӗннине вӗренме те, экспертсемпе, влаҫра, культурӑра, бизнесра ӗҫлекенсемпе тӗл пулса калаҫма та май килӗ. Тӗрӗк тӗнчине аталантарас, унан пуянлӑхне упраса хӑварас енӗпе туса ирттерекен лайӑх опытпа паллаштарӗҫ.
Форума бакалавриатра е магистратурӑра вӗренекен, ӑслӑлӑх кандидачӗ е докторӗ ята илмен ҫамрӑксен хутшӑнма ирӗк пур. Вӗсен 18-30 ҫулта пулмалла. Заявкӑсене zolototyurkov2019@fadn.gov.ru электрон адреспа ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗччен йышӑнӗҫ. Хӑвӑрпа паллаштаракан 2 страницӑллӑ эссе ҫырмалла. Пурӗ 150 ҫамрӑка суйласа илӗҫ.
Муркаш районӗнче утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫул ҫинче инкек пулнӑ хыҫҫӑн прокуратура ҫул-йӗр инспекторӗсен ӗҫне тӗрӗслесе хак парӗ.
Аса илтерер: асӑннӑ кун ирхине «Мускав-Ӗпхӳ» федераци трасси ҫинче «Ауди» автомашина ҫул хӗрринчи тимӗр картана пырса тӑрӑннӑ, унтан «УАЗ-3909» автомобильпе ҫапӑннӑ. УАЗ водительне пульницӑна илсе кайнӑ. Салонта пулнӑ тепӗр пассажир та каярах тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Руль умӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн ывӑлӗ Олег Ладыков пулма пултарнӑ тесе шухӑшланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Каччӑна унччен суд ҫулталӑк та 4 уйӑхлӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама йышӑннӑччӗ. Вӑл тата унӑн юлташӗ тантӑшӗсене хӗненӗччӗ.
Сӑмах май, ҫакна та палӑртар: ӗнер Алексей Ладыков «Уҫӑ хула» форматпа хула ҫыннисемпе тӗл пулнӑ. Шӑв-шав ҫӗкленӗ инкекпе кӑсӑкланакан та тупӑннӑ. Сити-менеджер авари вырӑнӗнче хӑй пулмантан руль умӗнче кам пулнине пӗлменнине палӑртнӑ. Ладыковсен ун пек машина ҫук-мӗн.
Шупашкарти студентсем Мускавра иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Ҫамрӑксем ҫӗршывӑн тӗп хулинче культура тата ӳнер енӗпе професси ӑсталӑхне тӗрӗсленӗ.
Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пултарулӑх ӑмӑртӑвне культура училищинче тата художество училищинче вӗренекенсем хутшӑннӑ.
Конкурсра художество училищинче вӗренекен Кирилл Кузьмин, Ольга Михайлова, Анастасия Прокопьева тата культура училищинче вӗренекен Никитина Екатерина ӑмӑртнӑ.
«Анимаци» номинацинче Ольга Михайлова, «Дизайн» енӗпе Кирилл Кузьмин пӗрремӗш вырӑн, «Социаллӑ культура ӗҫ-хӗлӗ» енӗпе Екатерина Никитина иккӗмӗш вырӑн, «Фотографи ӳнерӗ» енӗпе Анастасия Прокопьева виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.
I, II и III степеньлӗ премисене тивӗҫнисене дипломпа та хавхалантарнӑ. Аслӑ шкулсенчи бакалавриата е специалитета куҫӑн майпа вӗренме кӗрсен ҫӗнтерӳҫӗсен РФ Президенчӗ грантне илес шанчӑк пур.
Чулхула облаҫӗнчи Истомино ялӗнче ҫамрӑксене патриот воспитанийӗ паракан «Гвардеец» центр уҫӑлнӑ. Вӑл — федерацин Атӑлҫи округӗн шайӗнче ӗҫлекенскер. Ун пек центрсене Раҫҫейре халиччен уҫман-ха.
Ҫамрӑксене патриот воспитанийӗ паракан центр ҫулталӑкӗпех ӗҫлӗ. Унта робот техникин, парашют ӗҫӗн, авиамоделированин, программӑлассин, радиоэлектроникӑн вӑрттӑнлӑхӗсене ӑша хывтарӗс тата пилотсӑр вӗҫекен аппаратсемпе ӗҫлеме вӗрентӗҫ. Ҫар специальноҫӗсене те хӑнӑхтарӗҫ. Педагогсем унта хӑйсен професси пӗлӗвне тарӑнлатайӗҫ.
Округри вӗренӳ центрӗ Чулхулари В.Ф. Маргелов ячӗллӗ кадет корпусӗн подрзаделенийӗ шутланать.
Патриот воспитанийӗ паракан центра ӗнер, утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта РФ Президенчӗн федерацин Атӑлҫи округӗнчи полпречӗ Игорь Комаров хутшӑннӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 18 ҫулти хӗр пирки тӑванӗсем темиҫе кун нимӗн те пӗлмеҫҫӗ. Гасанова Эльнара Эльшановна утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ та таврӑнман.
Хӗрӗн тӑванӗсем «Лиза Алерт» ҫӑлавпа шырав отрячӗн хастарӗсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Эльнара киле пиллӗкмӗш кун таврӑнманни вӗсене пӑшӑрхантарать.
Пике 160 сантиметр ҫӳллӗш, хура ҫӳҫлӗ, куҫӗ кӑвак. Юлашки хутчен килтен тухса кайнӑ чухне Эльнара джинсовка, хура комбинезон, шурӑ кроссовкӑ тӑхӑннӑ пулнӑ. Ҫак хӗр пирки мӗн те пулин пӗлекенсене 8 (800) 700 - 54 - 52 е 112 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.
Дипломран ӗҫ укҫин виҫи килмест тесе шухӑшлаҫҫӗ Раҫҫейре пурӑнакансем. Лайӑх тӳлекен ӗҫе дипломсӑрах вырнаҫма пулать текенсем нумайланнӑ.
Пирӗн ҫӗршывра пурӑнакансен шухӑшне Халӑх шухӑшне тӗпчекен пӗтӗм Раҫҫейри центр тӗпченӗ.
1991 ҫулта диплома ҫынсен 47% хакламан, 2019 ҫулта — 70%.
Ӑнӑҫлӑ карьера тӑвасси дипломран килмест теҫҫӗ. 2018 ҫулта халӑхӑн 45% ҫапла шухӑшланӑ. 2019 ҫулта — 68%.
Диплом пӗлтерӗшлӗ мар тесе шухӑшлакансем ытларах чух — ҫамрӑксем. Диплом пӗлтерӗшне юри ӳстереҫҫӗ тесе 18-25 ҫулти каччӑсемпе хӗрсен 74% каланӑ. Диплом ҫуккишӗн пӗчӗк шалу тӳлемеҫҫӗ тесе ҫынсен 76% шухӑшлать.
Аслӑ пӗлӳ илме йывӑр текенсем нумайланнӑ. Диплом кирлех текенсем — 18%. 2010 ҫулта 6% ҫапла каланӑ.
Мускавра Челепи облаҫӗнче пурӑнакан ҫынна тытса чарнӑ. Хайхискер 18 ҫул тултарман хӗре чуралӑха сутма хӑтланнӑ тесе шутлаҫҫӗ, ҫавна май ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Следовательсем пӗлтернӗ тӑрӑх, утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ҫак арҫын кафере 2003 ҫулта ҫуралнӑ хӗре 500 пин тенкӗпе сутма хӑтланнӑ. Рен ТВ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл Чӑваш Енри пӗр поселокра ҫуралса ӳснӗ. Кафере клиентпа калаҫса татӑлнӑ чухне арҫынна полици ӗҫченӗсем тытса чарнӑ.
Ҫакӑ паллӑ: арҫын халӑх тетелӗсенче хупӑ ушкӑнсенче хӗрсене тата ҫамрӑк хӗрарӑмсене сутма пуян клиентсем тупнӑ. Лешсем вӗсене ясар шухӑшӗсене пурнӑҫлас тӗллевпе туянма палӑртнӑ.
Арҫын халӑх тетелӗнче Чӑваш Енри 18 ҫул тултарман хӗрпе паллашнӑ та ӑна Мускава илсе килнӗ. Арҫынна тытса чарнӑ хыҫҫӑн ӑна ашшӗ-амӑшне париччен сиплев учрежденийӗнче тытаҫҫӗ.
+4.3 °C