Паян каҫхине Шупашкарти Гагарин палӑкӗ патӗнче пысӑк инкек пулнӑ. Кун пирки Маргарита Красотина журналист Фейсбукра икӗ сехет каялла пӗлтернӗ. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, автомобиль Гагарин палӑкӗ ҫине, тата тӗрӗсрех каласан, постамент картлашки ҫине, пырса кӗнӗ. Инкекре ача аманнӑ. Ӑна пульницӑна васкавлӑ пулӑшу машинипе илсе кайнӑ.

Маргарита Красотина ҫырнӑ тӑрӑх, инкек сӑлтавӗ паллӑ мар. «Те ҫынсем ҫине пырса кӗрес темен, те тротуар ҫине кӗрсе кайнӑ», — тесе хыпарланӑ журналистка.

Халӑх сетӗнче хӑшӗсем ҫырнӑ тӑрӑх, ҫемье коляскӑпа иртсе пынӑ. Инкекре пӗчӗк ача шар курнӑ. Телее, вӑл вилмен. Хыпар-хӑнара ӗненсен, водителӗн права пулман. Тата тепӗр верси — хӑвӑрт пыракан машина хирӗҫ килекен машинӑран пӑрӑнма тӑрӑшнӑ.

Хӑш-пӗр ӗҫ ним тусан та уҫӑлса пымасть. Ку вӑл кил-тӗрӗшре кӑна мар, патшалӑх шайӗнче те сисӗнкелет. Ҫӗрпӳ хулинчи кӗпере юсассинех, ав, ҫавӑн йышшисен шутне кӗртме пулать. Канашсем ҫын йӑнӑшне ӑша хывас тенӗ пулинех: унти Машина тӑвакансен урамӗнчи ҫула юсакансене пехиллеме Канашри епархирен Георгий Петров протоиерей пырса ҫитнӗ.

Пачӑшкӑ «О призвании помощи Святого Духа перед началом всякого доброго дела» (чӑв. Ырӑ ӗҫе пуҫӑнас умӗн Ҫветтуй сывлӑша пулӑшма чӗнесси ҫинчен) молебен вуласа панӑ. Протоирея хула ертӳҫисем тата подрядчик-организаци йыхравланӑ. Пачӑшкӑ ҫула та, предприяти техникине те сӑваплӑ шывпа пӗрӗхнӗ.

Молебен вӑхӑтӗнче хулари тӳре-шара та, ҫав шутра хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владислав Софронов та, хутшӑннӑ.

Ҫулсем япӑххи халӗ чылайӑшне тӗлӗнтермест пулӗ. Улатӑра каякансем вара чӑннипех те тарӑхаҫҫӗ. «Йӗпреҫ – Улатӑр» ҫул ала пек шӑтӑк-путӑклӑ, водительсен ҫул хӗррипе кайма тивет.

Инна Зубкова Йӗпреҫ районӗнчен Улатӑра кайнӑ чухне ҫулсем мӗнле пулнине видео ӳкернӗ. Хӑш-пӗр вырӑнта тӳрех, тепӗр ҫӗртре вара кайма май ҫук. Шӑтӑклӑ пулнӑран водительсен ҫул хӗррипе кайма тивет.

ЧР Транспорт министерстви ку ҫула кӑҫал юсама палӑртнине пӗлтернӗ. 131-мӗш ҫухрӑмран тытӑнса юсӗҫ. Пӗтӗмпе – 11 ҫухрӑм. Кун валли 85 миллион тенке яхӑн уйӑрма палӑртнӑ.

Канашри Ильич урамне юсаҫҫӗ

Канашри Ильич урамне кам юсаса ҫӗнетессине тинех палӑртнӑ. Унта тухса тӑракан «Канаш» хаҫат хыпарланӑ тӑрӑх, ӑнланманлӑх икӗ ҫул тӑсӑлнӑ. Панкрута тухнӑ «Чӑвашавтодорӑн» Канашри территорири учрежденийӗ вырӑнне хула администрацийӗ урӑх подряд организацине палӑртнӑ: «Ремис» халӗ ӗҫе кӳлӗннӗ. Ҫула хулан ҫуралнӑ кун тӗлне, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗш вырсарни кунӗ тӗлне, юсаса пӗтересшӗн.

Канашри хӑш-пӗр урамри ҫул-йӗр тӑрӑмӗ пирки Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫырнӑччӗ. Хулари ҫул-йӗр ыйтӑвне Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев пресс-конференци ирттернӗ чух та вӑл тӑрӑхри журналист хускатнӑччӗ. Тӗнче тетелӗнчи МИХсем тата хӑш-пӗр блогер Ильич урамӗнчи ҫула саплама хӑй вӑхӑтӗнче ачасем хӑйӑр йӑтнине ҫырнине те эпир пӗлтернӗччӗ.

Шупашкарти ҫулсене пахалӑхне ӗнер лазерпа пахалама пуҫланӑ. Тӗрӗслевҫӗсемпе пӗрле Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков та ҫӳренӗ.

Лазерпа тӗрӗслемелли хатӗре пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре ҫӑмӑллӑнах куҫарма пулать. Шупашкарти ҫулсене унпа пахаличчен республикӑ тӗп хулинчи тӳре-шара Челепӗрти экспертсемпе калаҫнӑ. Унтисен федераци трассисене лазерпа тӗрӗслес опыт унччен те пулнӑ-мӗн.

Халӗ, ав, лазер Шупашкарти ҫулсене пахаланӑ. Ятарлӑ машинӑпа ҫыхӑнтарнӑскер сехетре 40 километртан ытла мар хӑвӑртлӑхпа ҫӳрет. Ҫула май вӑл кашни шӑтӑк-путӑка виҫсе пырать.

Ҫӗркаҫри тӗрӗслев вӑхӑтӗнче Шупашкарта нумаях пулмасть юсанӑ Дзержинский урамне, Ҫамрӑксен тӑкӑрлӑкне тата Ашмарин урамне хакланӑ, ҫитменлӗхсене те палӑрнӑ.

Шупашкар хулинче ҫӗнӗ ҫулсем тума палӑртаҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра хула администрацийӗнче пӗлтерӗшлӗ ҫул-йӗр тытӑмӗсен проектлас умӗнхи ӗҫӗсене хатӗрлеҫҫӗ.

Тума палӑртнӑ ҫулсенчен хӑшӗ-пӗрин проекчӗсем хатӗр, теприсем тӗлӗшпе аукцион йӗркелеме пуҫланӑ.

Хулара тӗпрен ҫак вырӑнсене ҫӗнетме тата тума палӑртнӑ:

○ Электроаппараткинчен бульварне тӑватӑ йӗрлӗ тӑвасси;

○ Иван Яковлев проспектне тӗпрен ҫӗнетесси (Канаш ҫулӗнчен пуҫласа 9-мӗш пилӗкҫуллӑх проспекчӗпе хӗресленекен ҫавра таран; проектне хатӗрлеме ҫывӑх вӑхӑтра конкурс пуҫарӗҫ);

○ Соляново тӑкӑрлӑкри ҫула ҫӗнетесси (проект хатӗрлеме пуҫлӗҫ);

○ 30-мӗш автоҫула оперӑпа балет театрӗ таран туса ҫитересси (проект ӗҫне хатӗрлеме пуҫлӗҫ);

○ Карл Маркс урамӗпе Ярославль урамне ҫыхӑнтарас ӗҫ (проект ӗҫӗ вӗҫленнӗ, ҫула ҫывӑх вӑхӑтра тума пуҫлӗҫ);

○ Станциҫум урамӗнчи ҫула ҫӗнетесси (База тӑкӑрлӑкӗнчен пуҫласа Хӗллехи спорт тӗсӗсен центрӗ таран; проект ӗҫне пуҫлаҫҫӗ);

○ виҫҫӗмӗш транспорт унки валли техникӑпа экономика тӗлӗшӗнчен сӑлтавласа хутсем хатӗрлеме пуҫлаҫҫӗ.

Чӑваш Енре ҫул ҫинче авари пулнӑ. Хальхинче чӑваш эстрада юрӑҫин машини сиенленнӗ.

Ку канмалли кунсенче Куславкка хулинче пулнӑ. Халӑх юратакан чӑваш эстрадинчи пӗр юрӑҫӑн Kia Sportage машини шар курнӑ.

Артист Куславккана корпоратив ирттерме кайнӑ пулнӑ. Хайхискер хӑйӗн машинине кафе умне лартнӑ. Ун ҫине вара ӳсер водитель пӗтӗм вӑйран кӗрсе кайнӑ. Машинӑна карта урлӑ кафе территоринех кӗртсе янӑ вӑл.

Артист иномаркипе авари пулнине корпоратив хыҫҫӑн кӑна пӗлнӗ. Халӗ вӑл страхлав компанине ыйту ҫырнӑ. Тӑкак виҫине хальлӗхе палӑртман-ха.

Йышӑну саманчӗ

Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Пӗрлӗхӗ Раҫҫей» партин ертӳҫин республикӑри йышӑну пӳлӗмӗнче ҫынсене йышӑннӑ. Унта пынисенчен пӗри, Шупашкарта пурӑнакан Светлана Петрова, регион ертӳҫине чирлӗ ачасем вӗренекен Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ пуҫламӑш шкул патне пымалли тротуар начаррине пӗлтернӗ.

Ку ыйтупа маларах ЧР Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй патне ҫитнине евитленӗ. Елена Сапаркина патӗнче пулнӑ хыҫҫӑн лав вырӑнтан хускалнӑ темелле. Ҫапах та ыйту татӑлман. Ашшӗ-амӑшӗн комитечӗн пайташӗ пулнӑ май Светлана Петрова Элтепер патне ҫул тытнӑ.

Йышӑнӑва пынӑскер Элтепере тав тума та манман. Темиҫе ҫул каялла республика ертӳҫи ҫав шкула юсама пулӑшнӑ. Ун чухне вӗренӳ учрежденийӗ валли самай укҫа уйӑрнӑ.

Элтепер шкула хальхинче те тивӗҫлӗ услови туса памаллипе килӗшнӗ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен Шупашкарти аэропорт расписанийӗнче ҫӗнӗ рейс хушӑнӗ. «РусЛайн» авикомпани самолетсене тунтикунпа юнкунсерен ҫӳреттерме тытӑнӗ.

«Шупашкар — Питӗр» 7R-234-мӗш маршрутпа Пулково аэропорта каякан самолет Чӑваш Ен тӗп хулинчен 16 сехет те 50 минутра ҫула тухӗ, 19 сехетре унта ҫитӗ. «Питӗр, Пулково — Шупашкар» маршрутпа 13 сехет те 50 минутра хускалӗ, Шупашкара 16 сехетре ҫитӗ. 50 вырӑнлӑ CRJ-100/200 самолет 2 сехет те 10 минут вӗҫӗ.

Шупашкарти аэропорт пӗлтерни тӑрӑх маларах эпир самолетсене компани эрнере виҫӗ хутчен: тунтикунсерен, юнкунсерен тата эрнекунсерен — вӗҫтерессине хыпарланӑччӗ.

Сӑмах май, «Псковавиа» компани самолечӗсем те Питӗре унчченхиллех ҫӳрӗҫ.

Канаш районӗнчи Муллавар ялӗнче пурӑнакансен ҫул ҫукки пӑшӑрхантарать. Ҫуркунне ҫанталӑк чӗрӗлнӗ чухне вӗсем пылчӑк ӑшӗнче ҫӑрӑлса халтан каяҫҫӗ.

Муллаварта 130 пӳрт шутланать. Кашнин тенӗ пекех машина пур. Ял Канаш хулинчен инҫех мар, ҫавна май ҫамрӑксем ҫемье ҫавӑрсан ялта юлма тӑрӑшаҫҫӗ. Нумай ачаллисем валли 130 ҫӗр лаптӑкӗ хатӗрленӗ ӗнтӗ, хӑшӗ-пӗри стройка ӗҫне пуҫӑннӑ.

Ҫамрӑксем Канаша ӗҫлеме ҫӳреҫҫӗ. Вӗсен ҫул ҫукки пӑшӑрхантарать. Аслӑрах ӳсӗмрисем вӗсемшӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Ара, ҫамрӑксем ялтан кайма тытӑнсан мӗн пулӗ?

Хучел ял тӑрӑхне кӗрекен Муллавар ҫыннисене ку ыйту кашни ҫулах пӑшӑрхантарать. Анчах вырӑнти хыснара асфальт ҫул сарма укҫа ҫук. 1 ҫухрӑм сармашкӑн 6 миллион тенкӗ кирлӗ. Проекта хатӗрлесе ЧР Транспорт министерствине ярса панӑ. Ял халӑхӗ халӗ хурав кӗтет.