Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ Чӑваш Енри уйрӑмӗн хастарӗсем шкула ачасем ҫӳрекен ҫул хӑрушсӑрлӑх енчен еплине тишкернӗ. Вӗсем патне районсемпе хуласенчен 200-е яхӑн хутчен хыпарлакан тупӑннӑ. Тӗлӗнмелле пек те, пуринчен ытла кӑлтӑк — Шупашкарта. Сӑмахран, 11-мӗш вӑтам шкулпа юнашарах — вӗҫне ҫитермен стрйока. Ун йӗри-тавра тытса ҫавӑрнӑ карта тӳнсе кайнӑ. Ачасене ҫав вырӑнтан иртсе ҫӳреме хӑрушӑ. Пӗчӗкскерсем унта кӗрсе кайма та пултараҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенчен, Элӗк, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрмар районӗсенчен тата ытти хӑш-пӗр муниципалитетран та кӑлтӑксене кӑтартса хыпарлакансем тупӑннӑ. Ҫитменлӗхӗ, тӗпрен илсен, шкул патне каймалли ҫул ҫинче ҫутӑ, тротуарсем ҫуккипе ҫыхӑннӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ Чӑваш Енри уйрӑмӗн хастарӗсем муниципалитетсене кӑлтӑка пӗтерме ыйтса каланӑ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев паянхи планеркӑра троллейбус ыйтӑвне хускатнӑ. Чӑваш Ене Мускавран списокран кӑларнӑ троллейбуссене илсе килме пултараҫҫӗ.
Нумаях пулмасть ҫӗршывӑн тӗп хулинче «Транспорт эрни» иртнӗ. Унта пирӗн делегаци те ҫитнӗ. Паян вара Михаил Игнатьев «Транспорт эрнине» пӗтӗмлетнӗ.
Мускавра усӑ курман троллейбуссене Шупашкара илсе килме палӑртнӑ. Вӗсем Мускаври транспорт департаментӗнчен ҫитмелле. Транспорта укҫа-тенкӗсӗрех парӗҫ. Пӗтӗмпе – 30 троллейбус.
Пӗрремӗш канал журналисчӗсене чӑвашсен апат-ҫимӗҫӗ килӗшнӗ. Нумаях пулмасть вӗсем Шупашкарта пулнӑ. Мускавран Хусана кайма тухнӑскерсем ҫула май пирӗн патра чарӑннӑ. Шупашкарта чӑваш наци апат-ҫимӗҫӗпе сӑйланнӑ. Журналистсене хуран куклипе, какай шӳрпипе, чӑкӑтпа тата шӑрттанпа хӑналанӑ. Апат-ҫимӗҫ хӑнасене килӗшнӗ.
Шупашкарта пулнӑ май журналистсем Амӑшӗн палӑкӗ ҫине улӑхнӑ. Тата тӗрӗсрех каласан, унӑн шалти пайне кӗрсе пӑхнӑ. Сӑра музейӗнче те пулнӑ. Унта ӗҫлекенсем чӑваш сӑрине вӗретмелли вӑрттӑнлӑхпа паллаштарнӑ. Учрежденире ӗҫлекен арҫын британи актерне Энтони Хопкинсона аса илтернине те асӑрханӑ вӗсем.
Мускаври журналистсем ӳкернӗ сюжета эрнекун, чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнче «Доброе утро» (чӑв. Ырӑ ир пултӑр) кӑларӑмра кӑтартнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан арҫынна 2002 ҫулта операци тунӑ – аппендикс касса илнӗ. Унтанпа, 17 ҫул, вӑл хырӑм ыратнипе аптӑранӑ. Тухтӑрсем тӗрлӗ диагноз лартнӑ: гастрит, панкреатит. Кӑҫал ҫулла тухтӑр ӑна рентген тума янӑ. Хырӑм мӗншӗн ыратни ҫийӗнчех паллӑ пулнӑ: 17 ҫул каялла операци тунӑ вӑхӑтра йӗп манса хӑварнӑ, вӑл организмрах юлнӑ.
Йӗппе ҫийӗнчех кӑларнӑ. «Ҫывӑраймастӑм. Мӗншӗн тесе шутлаттӑм. Халӗ лӑплантӑм, киле ҫитсенех ҫывӑрса кайрӑм», - каласа кӑтартнӑ арҫын НТВ ӳкернӗ сюжетра. Вӑл куншӑн компенсаци шыраса илесшӗн.
Судчен пульницӑра тухтӑрсемпе калаҫса татӑлма май килмен. Вӗсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ҫын организмри ют япалапа виличченех пурӑнаять. Тӗслӗхрен, вӑрҫӑра снаряд ванчӑкӗ лекнӗ салтаксем. Анчах арҫыннӑн организмӗнче шӗвӗр япала юлнӑ-ҫке, вӑл темӗнле сиен те кӳме пултарнӑ.
Чӑваш Енре туса кӑларакан мечӗке республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев чысланӑ. Продукци «100 лучших товаров России» (чӑв. Раҫҫейри чи лайӑх 100 тавар) йышне кӗнӗ.
Шупашкарти В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ ача-пӑча валли резина мечӗк кӑларать. Ҫӗнтерӳҫӗ предприятие (унӑн ертӳҫи пулса Михаил Резников тимлет) республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарта ӗнерпе паян иртекен регионсен хушшинчи XV «Ӑнӑҫлӑ бизнесӑн стратегийӗ тата практики» форум вӑхӑтӗнче чысланӑ. Мероприятие тӗрлӗ предприяти-организаци ертӳҫисем, усламҫӑсем, тӳре-шара хутшӑнать.
Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек мечӗке Раҫҫейре тек никам та туса кӑлармасть. В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ ҫак енӗпе 1960 ҫултанпа тӑрӑшать.
Чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнчен водительсен медтӗрӗслевӗ ҫичӗ хутчен ӳсессине пӗлтернӗччӗ. Унччен 581 тенкӗ пулнӑ тӑк малашне 4281 тенкӗ пулмаллаччӗ. Кун пирки ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ.
Аса илтерер: медтӗрӗслев хакне икӗ анализ хушнипе хӑпартмаллаччӗ: юнра наркотик тата алкоголь пуррипе ҫуккине палӑртмашкӑн. Хака хӑпартма палӑртнӑ кун умӗн Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти наркологисенче черет самай пухӑннӑ.
Водительсем хаш! сывлама пултараҫҫӗ. Ку улшӑнусем халех пулмаҫҫӗ, вӗсене утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗртесшӗн. Кун пирки документа чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутатне, «Победа» фирмӑн экс-директорне Виктор Шмакова мандатсӑр хӑварӗҫ. Вӑл тупашӗсем пирки деклараци тӗрӗс мар тӑратнӑ-мӗн.
Малтан Шмаковӑн декларацине ЧР Элтеперӗн общество харушсӑрлӑхӗн тата коррупцие хирӗҫ кӗрешес ыйтусемпе ӗҫлекен управленийӗ тӗрӗсленӗ, унтан Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗ ҫумӗнчи комисси пӑхса тухнӑ. Пӗтӗмлетӳ ҫапла тунӑ: Шмаковӑн декларацинче тупӑшсем тулли мар тата тӗрӗс мар. Шупашкар пуҫлӑхӗ Евгений Кадышев патне ӑна депутат мандачӗсӗр хӑварас ыйтупа тухнӑ.
Палӑртмалла: Виктор Шмаков тӗлӗшпе темиҫе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ку Калинин урамӗнчи 83-мӗш ҫуртпа ҫыхӑннӑ. Нумай хутлӑ ҫурта халӗ те хута яман, «Победа» фирма вара панкрута тухнӑ.
Чӳкӗн 22-мӗшӗнче медтӗрӗслеве ҫӗнӗ саккунпа килӗшӳллӗн тухмалла пулӗ. Тепӗр икӗ анализ хушӑнать: наркотик тата алкоголизм ҫине. Ку кӑна мар, справка хакӗ самай ӳсӗ, 5-8 пин тенкӗ таранах.
Сӑмах май, ку таранччен водительсем справка илмешкӗн 1000-1500 тенкӗ тӑкакланӑ. Ырантан хак самай ӳснӗрен Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти наркологисенче черет пысӑкланнӑ. Пурте справкӑна йӳнӗрех хакпа илсе юласшӑн.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин психиатри служби пӗлтернӗ тӑрӑх, психиатра медосмотр тухма хак пысӑкланмасть.
Шупашкар хулинче полицин участокри пунктне тӳре-шарапах уҫнӑ. Сӑнӳкерчӗксем тӑрӑх хакласан, унта хула ҫыннисем те, пӗчӗк ачасем те пуҫтарӑннӑ.
Полицин участокри пунктне Шупашкарти «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта уҫнӑ.
90 тӑваткал метр йышӑнакан лаптӑка Шупашкар хула администрацийӗ туяннӑ. Укҫана муниципалитетӑн ятарлӑ программипе килӗшӳллӗн уйӑрнӑ. Пӳлӗме Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти уйрӑмне усӑ курма курма тӳлевсӗрех панӑ.
Полицин участокри пунктне уҫма Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та пырса ҫитнӗ. Унсӑр пуҫне — Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министрӗ, полицин генерал-майорӗ Виктор Шметков, Чӑваш Ен прокурорӗ Василий Пословский, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков, ШӖМӗн Шупашкарти управленийӗн пуҫлӑхӗ Марат Михайлов.
Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Шупашкарта пассажир автобусӗ инкеке лекнӗ. Пӑтӑрмах ирхи 10 сехет тӗлӗнче пулнӑ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, автобус водителӗ хӑрушсӑр инҫӗше тытса пыман.
«М. Горький скверӗ» чарӑну тӗлӗнче 15-мӗш маршрутпа ҫурекен автобус водителӗ, 55 ҫулти арҫын, чарӑнуран хускалнӑ чух «ГАЗель» груз фургонӗпе ҫапӑннӑ. Автомобиль рулӗ умӗнче 38 ҫулти арҫын пулнӑ.
Автобусра инкек вӑхӑтӗнче 8-10 ҫын ларса пынӑ. Анчах вӗсем ҫул-йӗр инспекторӗсене кӗтсе тӑман, саланнӑ. Пассажирсенчен пӗри, хӗрарӑм, ӳксе аманнӑ. Ун валли васкавлӑ пулӑшу чӗнсе илнӗ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ.
Автобусӑнне те, «ГАЗельӗнне» те водительсене тӗрӗсленӗ. ЧР ШӖМӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, водмтельсем урӑ пулнӑ.
+9.6 °C