Чӑваш халӑх артисчӗ Вячеслав Александров хӑй вӑхӑтӗнче СССР халӑх артисткипе Вера Кузьминапа ҫыру ҫӳретнӗ. Кун пирки вӑл Чӑваш патшалӑх акадми драма театрӗнче иртнӗ моноспектакль вӑхӑтӗнче каласа кӑтартнӑ.
«Шкулта вӗреннӗ чухне эпӗ пукане театрӗн кружокне ҫӳренӗ. Унта эпир сценкӑсем те, спектакльсем те лартма хӑтланаттӑмӑр. Ҫав ӗҫсемпе ялти клубсем тӑрӑх ҫӳреттӗмӗр. Канаш районне чӑваш театрӗ килсен кайса курманни ман нихҫан та пулман. Пӗринче мана Вера Кузьминапа тата Валерий Яковлевпа паллаштарчӗҫ. Вера Кузьминична ун чухне Чӑваш театр студине пырса пӑхма сӗнчӗ. Пултарулӑха тӗрӗслеме. Эпӗ шкул пӗтернӗ вӑхӑта унти студие илсе пӗтернӗччӗ. Ҫапла эпӗ Пукане театрне лекрӗм. Анчах чӑваш драмин сцени ҫинче выляс ӗмӗт мана кунта илсе ҫитерчӗ-ҫитерчех», – каласа кӑтартнӑ Вячеслав Александров.
Вячеслав Александров Вера Кузьминапа ҫыру ҫӳретнине аса илнӗ. Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнчи унӑн пӗрремӗш ролӗ Валерий Яковлев Николай Терентьев Вера Кузьмина валли ятарласа ҫырнӑ ӗҫ тӑрӑх лартнӑ «Ҫылӑх» спектакльте пулнӑ.
Шупашкарти Вырӑс драма театрӗн артисчӗсем Тулӑра пулнӑ. Унта вӗсем пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ирех тухса кайнӑ. Пуш уйӑхӗн 15, 16 тата 17-мӗшӗсенче артистсем Тулӑри М. Горький ячӗллӗ патшалӑх академи драма театрӗн сцени ҫинче спектакльсем кӑтартнӑ.
Тулӑри куракансем пурӗ тӑватӑ спектакль пӑхма пултарнӑ: Д. Нигрогӑ «Тайны семьи Рейвенскрофт» детективне, Э.-Э. Шмиттӑн «Тектоника чувств» тата К. Гольдонин «Венецианские близнецы» камичӗсене, А. Белозеровӑн «Солдат и Змей Горынович» юмахне.
Чӑваш Республикин литературӑпа ӳнер енӗпе патшалӑх премине илме тӑратнӑ ӗҫсенчен тӑваттӑшне конкурса хутшӑнма суйласа илнӗ.
Вӗсенчен пӗри — «Чӑваш Ен» издательствӑпа полиграфи комплексӗнчи Чӑваш Енри фотокорреспондентсен музейӗ, полиграфи музейӗ. Авторӗ — «Хыпар» издательство ҫурчӗн фотокорреспонденчӗ Сергей Журавлёв. Ӗҫе издательствӑпа полиграфи комплексӗ тӑратнӑ.
Кӗске метрлӑ «Мальчик из Шоршел» илемлӗ фильма Совет Союзӗн икӗ хут Геройне Андриян Николаева халалланӑ. Автор — Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура ҫурчӗн директорӗн ҫумӗ Елена Еделеева. Ӗҫе конкурса «Химик» культура ҫурчӗ тӑратнӑ.
Чӑваш халӑхӗн менталитетне тӗпченине халалланӑ спектакльсен «Моя Чувашия» трилогийӗн авторӗ — Алексей Болдырев. Вӑл — Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче актёр ӑсталӑхӗн тата режиссура кафедрин доценчӗ. Ӗҫе конкурса ҫав институт тӑратнӑ.
Е. Иванова-Блинован «Сурский рубеж» оперине Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ сӗннӗ.
Пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Театр – ман ӑраскал. Вячеслав Александров» моноспектакль иртӗ. Театрта кун пек ярӑмпа тӗлпулусем ирттерме пуҫланине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Хальхинче черет Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Вячеслав Александров патне ҫитнӗ.
Тӳрех драма атисчӗ пулса тӑман вӑл. Малтан Пукане театрӗнче ӗҫленӗ. Чӑвашрадиопа ачасемпе ҫамрӑксем валли «Хатӗр пул!» тата «Ҫунатлӑ ҫамрӑклӑх» кӑларӑмсене ертсе пынӑ. Вырӑсларан чӑвашла куҫарнӑ мультфильмсемпе киносенче те унӑн сасси янӑрать.
Артист пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе моноспектакль вӑхӑтӗнче тӗплӗнрех паллашма май килӗ.
Ака уйӑхӗн 5 тата 6-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Аманнӑ шӑпа» ҫӗнӗ спектакль кӑтартӗҫ.
Пьесӑна вӑрҫӑра пулнӑ пушкӑрт писателӗ тата драматург Нажиб Асанбаев ҫырнӑ.
Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, «спектакль Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин авӑрне лекнӗ салтаксен шӑпи ҫинчен. Хаяр вӑрҫӑ витӗр тухсан телейлӗ пуласлӑхӑн шанӑҫне упраса хӑварма пулать-ши? Ҫакӑн пек йывӑрлӑх хыҫҫӑн ҫын чунӗ таса юлать-ши?» Спектакле кайса курнӑ хыҫҫӑн пирӗнтен кашниех хаклама пултарӗ.
Пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери театр кунӗнче, Чӑваш паташлӑх академи драма тетарӗнче театр ӳнерӗн «Чӗнтӗрлӗ чаршав» XXIV республикӑри конкурсне пӗтӗмлетӗҫ. Савӑнӑҫлӑ пуху 14 сехетре пуҫланӗ.
Конкурса Чӑваш Енри мӗнпур патшалӑх театрӗ хутшӑнать. Пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче жюри фестиваль спектаклӗсене кӑтартма пуҫлӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ҫак номинацисенче палӑртӗҫ: «Ҫулталӑкри чи лайӑх спектакль»; «Ачасем валли лартнӑ чи лайӑх спектакль»; «Чи лайӑх хӗрарӑм ролӗ»; «Чи лайӑх арҫын ролӗ»; «Чи лайӑх сценографи»; «Иккӗмӗш планри чи лайӑх роль»; «Музыка енчен чи лайӑх илемлетнӗ спектакль».
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче «Ҫӗн кун ачи» спектакль кӑтартрӗҫ. Ӑна Марина Карягина пьеси тӑрӑх калмӑк режиссӗрӗ Борис Манджиев лартнӑ.
Спектакльте Ҫеҫпӗл Мишши рольне Сергей Никитин тӗлӗнсе каймалла ӗнентерӳллӗ те чунне парса вылярӗ.
Марина Карягина калашле, «паллах, малтан кӑвар чӗреллӗ сӑвӑҫӑмӑрӑн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен пӗлмелле. Симвӑллӑ сцена чӗлхи хӑйех куракан чун-чӗринче нумай шухӑш-туйӑм ҫуратать».
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Николай Гоголь повеҫӗ тӑрӑх лартнӑ «Шинель» драмӑна Раҫҫейри наци театрӗсен фестивалӗн программине кӗртнӗ. Вӑл ака уйӑхӗн 15-20-мӗшӗсенче Элистари Б. Басангов ячӗллӗ наци драма театрӗнче иртӗ. Унта Раҫҫейри 6 наци театрӗ хутшӑнӗ.
«Шинель» пластика драмипе чӑваш театрӗ тӗрлӗ фестивале унччен те хутшӑннӑ. Вӑл ӗҫе Мускаври, Иркутскри тата Севастопольти куракансен хаклама ӗлкӗрнӗ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Пӗртен-пӗр шанӑҫ» камит кӑтартрӗҫ. Михаил Задорнов сатирик пьесипе лартнӑ спектакле театрта икӗ кун умлӑ-хыҫлӑ лартрӗҫ: нарӑс уйӑхӗн 28 тата 29-мӗшӗсенче.
Тӳрех палӑртам: пӗрремӗш кун залра халӑх лӑк тулличчӗ. Ӗнер те пушӑ вырӑнсем ҫукпа пӗрехчӗ.
Камите Алексей Герасимов ҫамрӑк режиссёр лартнӑ. Спектакльте йӑлтах минимализм сисӗнчӗ. Декораци енчен те, спектакльте усӑ сӗтел-пукан тӗлӗшӗнчен те. Пьесӑри сӑнарсем юрату виҫкӗтеслӗхне лекнӗ те, сценӑна та, урайӗнчи паласа та виҫ кӗтеслӗ хатӗрленӗ. Усӑ курнӑ тӗссем вара иккӗ: шурӑ тата хура.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Ҫеҫпӗл Мишшши поэта халалланӑ спектакль хатӗрленине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: ӗҫе Марина Карягина драматургӑн «Ҫӗн Кун Ачи» пьеси тӑрӑх Борис Манджиев режиссёр лартать.
Пӗтӗмпе те 22 ҫул ҫеҫ пурнӑнса ӗлкӗрнӗ Ҫеҫпӗл Мишши тӑван халӑхӗн ҫутӑ пуласлӑхӗ пирки ӗмӗтленнӗ. Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, «Борис Манджиев режиссёр Ҫеҫпӗл пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен театр чӗлхипе каласа кӑтартать. Спектакльти шухӑшсем ҫамрӑксене те, ҫитӗннӗ ҫынсене те ӑнланмалла янӑраҫҫӗ. Спектакле чӑвашла лартнӑ, вырӑсла синхронлӑ куҫару пур».
-0.7 °C