Паян пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Япунири ҫӗр чӗтренӗвӗ ҫӗр тӗнӗлне 10 сантиметра куҫарнӑ. Кун пирки Италири геофизикӑпа вулканпӗлӗвӗн институчӗн ӑсчахӗсен шухӑшне тӗпе хурса Хыпар РИА пӗлтерет.
Ӑсчахсем шутланӑ тӑрӑх паянхи ҫӗр чӗтренӗвӗ 2004 ҫулта Суматрӑра пулса иртнинчен те (ун чухне 6 см куҫнӑ), 2010 ҫулта Чилире пулса иртнинчен те (Реактивлӑ куҫӑм лабораторийӗ пӗлтернипе 8 см куҫнӑ, талӑка 1,26 милиҫеккунт чакарнӑ) вӑйлӑрах пулнӑ.
Пӗлме: Паянхи ҫӗр чӗтренӗвӗ Хонсю утравӗнчен 130 ҫухрӑмра пулса иртнӗ, ун вӑйӗ 8,9 баллпа танлашнӑ. Ҫӗр айӗнчи пулӑмсем 10 метр ҫӳллӗш хумсем кӑларнӑ. Инкек Япунири 300 ытла ҫынӑн пурнӑҫне татнӑ (ку хисеп 1000 ҫына та ҫитме пултарать теҫҫӗ), самай пысӑк сиен кӳнӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, кӑнтӑрласенче Ҫӗнӗ Лапсар посёлокӗ патӗнчи ҫул тӑваткалӗ ҫывӑхӗнче пӑтӑрмах пулса иртнӗ — пуш вакунсене туртакан локомотивпа тиев машини ҫул уйӑрайман. Ҫул ҫинчи пӑтӑрмаха пула ку вырӑнти машинсен ҫӳревне чылай вӑхӑта чарма тивнӗ — вӗсем кунта час-часах ҫӳренине шута илсен ҫулсем тем тӑршшӗ пӑкӑланса ларнӑ.
Пӑтӑрмахра тиев машини айӑплӑ пулни куҫ кӗрет. Вӑл чукун ҫулӗ ҫине сиксе тухнине пула тата локомотивӗн хӑвартлӑхӗ пӗчӗк пулманран пӗр-пӗринпе ҫапӑннӑ та ӗнтӗ. Тиев машинин водителӗ сиенленмен — локомотив унӑн хыҫалти пайне аркатнӑ.
Сӑнсем (16)
Паян 16 сехет ҫурӑра Мускаври «Домодедово» аэропортӗнче террорист хӑйне хӑй сирпӗтсе 35 ҫынна вӗлернӗ (45 тенисем те тӗл пулаҫҫӗ), 150 ытла аманнӑ. Сирпӗнӳ хатӗрӗн вӑйӗ 7 кг тротилпа танлашнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Ытларах Таджикистан ҫыннисем аманни пирки информаци пур. Ҫавӑн пекех сирпӗнӳ умӗн Лондонран рейс килнӗ пулнӑ.
Пӑтӑрмах пулса иртнӗ вырӑна Мускав мэрӗ Сергей Собянин тата Мускав облаҫӗн кӗпернаттӑрӗ Борис Громов ҫитме шутланӑ. Тӗп прокурор канашлӑва хӑвӑрт пухса ҫул-йӗрти хӑрушсӑрлӑха вӑйлӑлатма ыйтнӑ, аэропортсенче тата чукун ҫул вокзалӗсенче тӗрӗслеве вӑйлӑлатма сӗннӗ.
Хыпара ҫырнӑ вӑхӑтра аэропорт ҫывӑхӗнчи ҫулсем пӑкӑланса ларни пирки пӗлтеретчӗҫ. «Домодедово» ахаль графикпа ӗҫлет — самолетсене йышӑнать, кӑларса ярать. Вӗҫеве тухакансене аэропорта маларах ҫитме ыйтаҫҫӗ — япаласене ҫирӗпрех тӗрӗсленӗрен вӑхӑт нумайрах кирлӗ пулӗ.
Ҫурҫӗр Йоркширта Джими Хесельден миллионер вилнӗ тет. Пӑтармахӗ икӗ урапаллӑ электикӑллӑ самокатпа (сӑмах май, ҫак куҫса ҫӳреме май паракан аппарата ун фирми кӑларнӑ) уҫӑлса ҫӳренӗ вӑхӑтра пулса иртнӗ — сӑртран аннӑ чухне 62 ҫулхи миллионер самокатне тытса чарайман, Варф юханшыва персе аннӑ. Ҫӑлма ҫитнисем пӑтӑрмаха лекнӗ Segway хуҫине пулӑшайман. Полици шучӗпе ӗҫ ӑнсӑртран пулса тухнӑ.
Джими Хесельден Segway самокатсене кӑларакан фирмӑна 2010 ҫул пуҫламӑшӗнче туяннӑ. Ку самоката вара 2002 ҫултанпа кӑлараҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра ӑна Австри, Франци, Греци, Итали, Венгри, Португали, Чехи тата АПШан 44 штатӗнче усӑ курма ирӗк панӑ.
Ӗнер каҫхи, ҫурлан 19-мӗшӗнче, Чулхулара вӑйлӑ ҫил тухнӑ, ҫумӑр витререн тӑкнӑ пекех лӳшкеме тытӑннӑ. Ҫиҫӗм ҫиҫнӗ, аслати кӗрленӗ — шӑрӑх ҫанталӑк хыҫҫӑн килекен ҫумӑр ялан ҫавнашкал.
Ҫил-тӑвӑл тухасси пирки малтанах пӗлтернӗ пулин те пӗр строительство площадкинче ӗҫе пӑрахас темен пулас — тавра хуралса килнине пӑхмасӑр Родионов урамӗнче ӗҫленӗ те ӗҫленӗ. Шел те кранӗ вӑйлӑ ҫиле чӑтайман — персе аннӑ. Кабинӑри крановщик ку пӑтӑрмаха пурӑнса ирттереймен — ҫавӑнтах вилнӗ. Вырӑнти ИӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫурта пысӑк сиен кӳмен — кранӗ ҫеҫ хуҫӑлса юрӑхсӑра тухнӑ.
Калас хӑварас пулать — информаци агентствисем нумай пулмасть вӑйлӑ ҫиле пула Питӗрте те икӗ кран персе анни пирки пӗлтернӗччӗ — унта пӗр крановщик аманни пирки, вал чӗрӗ юлни пирки каланӑччӗ.
Инкеклӗ ӗҫсен министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх йӑлӑм енчи пушара тытса чарнӑ, вӑл малалла сарӑлассин хӑрушлӑх ҫук. Северный посёлок ҫыннисем (ҫав шутра Первомайскинче, Пролетарскинче пурӑнаканнисем те) хӑйсен килӗсене те таврӑна пуҫланӑ.
ИӖМ информацийӗ тӑрӑх ҫулӑм хальхи вӑхӑтра 10 гектарта алхасать. Ку вырӑн 53 тата 55 №-лӗ шурлӑ кварталсенче, Лебединое кӳлӗрен ҫӳрҫӗререх вырнаҫнӑ. Пушарпа 412 ҫын, 100 ытла техника кӗрешет. Лабораторисенчи тӗрӗслев тӑрӑх сывлӑшри углерод йӳҫекӗпе озот диоксид шайӗ юракан концентрацинчен иртмест.
«Сӑрҫум» заповедникри тата Улатӑр районӗнчи Кире вӑрман хуҫалахӗнчи пушарсене те тытса чарнӑ.
Ҫитес вӑхӑтра пушарпа кӗрешекенсен йышӗ майӗпен чакӗ. Пушарсене пӗтернӗ хыҫҫӑн Шупашкарти сывлӑш та тасаласса шанмалла.
Ӗнер каҫхи Атӑл леш енне Мари Элрен вӑйлӑ пушар килнӗ. Вӑйлӑ ҫил тухнине пула ҫулӑм ҫӗр ҫумӗнчен йывӑҫсем тӑррине сиксе ӳкнӗ. Ку, паллах, пушара вӑйлӑрах ҫунма май панӑ — темиҫе сехет хушшинче вӑл Шупашкар вӑрман хуҫалӑхне ҫитнӗ. Паняхи 9 сехет тӗлне пурӗ 350 гектар вӑрман кӗлленӗ, 50 гекрарта ҫумлӑм алхасать.
Северный посёлока вут хыпса илес хӑрушлӑх пур, ҫавна пула ҫурлан 7-мӗшӗнче каҫхине унта пурӑнакан ҫынсене Сосновкӑна е Шупашкара ӑсатма тивнӗ. 71 ҫунна «Хум» («Волна») лагере куҫарнӑ, 11 ҫынна Сосновкӑри пульницана вырнаҫтарма май тупнӑ. Ҫавӑн пекех Первомайскипе Пролетарски посёлоксенчи ҫынсен те хӑйсен килӗсене пӑрахса кайма тивнӗ — ҫулӑм вӗсем патне те ҫитес хӑрушлӑх пур.
Пушарпа 103 тӗрлӗ енлӗ техникӑпа 608 ҫын кӗрешет. МИ-26 вертолет тата ИЛ-76 самолёт ҫулӑма шывпа сывлӑшран сапаҫҫӗ.
Северный посёлок ҫыннисене куҫарни (ИӖМ сӑнӗсем)
Паян, 5 сехет ирхине, хурахсем Кабардин-Балкар республикинче вырнаҫнӑ Баксан ГЭСне сирпӗтнӗ. Хальхи вӑхӑтра вӑл ӗҫлемест.
«Интерфакс» пӗлтернӗ тӑрӑх хурахсем электростанцие ирхи 4 сехетре лекнӗ, вӗсен аллинчен 2 хуралҫӑ аманнӑ, иккӗшӗ вилнӗ. 05:20 вӑхӑтра пӗрремӗш сирпӗнӳ пулса иртнӗ. 6 сехетре тепӗр тӗлте сирпӗннӗ, пӗр гидроагрегачӗ ҫунма тытӑннӑ. Ҫапла вара 6:14 тӗлне ГЭС ӗҫне чарнӑ. Пурӗ 4 сирпӗнӳ пулнӑ тесе пӗлтереҫҫӗ.
Хурахсем 3 гидроагрегатран иккӗшне ҫӗмӗрнӗ теҫҫӗ.
Владимир Путин паянах ГЭСри юсав ӗҫӗсен планне хатӗрлеме Игорь Сечина хушнӑ. Ҫитес вӑхӑтра вице-премьер министерствӑсемпе ведомствӑсен хушшинче канашлу ирттерме палӑртнӑ, унта «РусГидро» компани представителӗсем те хутшӑнмалла. Вӗсем лару-тӑрӑва пӑхса тухмалла тата халӑха электричествӑпа тивӗҫтерес тӗлӗшпе электроэнерги юхӑмӗсен ҫулӗсене палӑртмалла пулӗ. Ҫавӑн пекех Энергоминра оперативлӑ штаб туса хунӑ, ун ертӳҫи — министр ҫумӗ Андрей Шишкин.
Баксан ГЭСне 1930-1936 ҫулсенче тунӑ. Станцире 3 гидрогенератор, пӗтӗмешле вӗсем ҫулталӑкне 108 миллион киловатт-сехет электроэнерги кӑлараҫҫӗ.
Вилӗм яланах — кӑтмен инкек, ку тӗслӗхре вара — пушшех кӗтменрен те кӗтменни. Ҫывӑх ҫыннисем, ӗҫтешӗсем, ӑна юратнӑ, хисепленӗ ҫынсем ӗнер, ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистне Николай Гордеева юлашки ҫула асатнӑ. «Хыпар» хаҫат паян ҫак хыпара пӗлтерчӗ.
Мӗн пулнӑ? Уҫӑмсӑрри пайтах. РФ Прокуратури ҫумӗнчи Следстви комитечӗн республикӑри Следстви управленийӗн ертӳҫин пулӗшуҫи Олег Дмитриев «Хыпар» корреспондентне пӗлтернӗ тӑрӑх, артист виллине иртнӗ шӑматкун ирхине Шупашкарти Ҫамрӑклӑх бульварӗнчи хӑй пурӑнакан ҫурт подъезчӗ умӗнче тупнӑ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл подъездӑн 7-8-мӗш хутсен хушшинчи чӳречинчен хӑй сикнӗ (эпир пӗлнӗ тӑрӑх, Гордеевсен ҫемйи тӑваттӑмӗш хутра пурӑнать). Мӗншӗн ҫапла хӑтланнӑ — калама хӗн. Тӑванӗсем вӑл юлашки вӑхӑтра пусӑрӑнчӑк кӑмӑллӑ пулни, вилӗм пирки сӑмах пуҫаркалани ҫинчен каланӑ-мӗн.
Чӑннипех — пысӑк ҫухату. Н.Гордеев 1961 ҫулта Ҫӗрпӳ районӗнчи Вутлан ялӗнче ҫуралнӑ.
Ҫӑвӑн 20-мӗшӗнче Волгоград хулинче ҫӗнӗ кӗпере хупма тивнӗ — те вӑйлӑ ҫиле пула, те расчетсем тунӑ чухне йӑнӑшсене пула кӗпер хумханма тытӑннӑ. «Вести 24» инҫекурав каналӗпе кӑтарнӑ хыпарта хумсен ҫӳллӗшӗ пӗр метра ҫитни курӑнать.
Кӗпер хумханӑвӗ пирки Раҫҫей президенчӗ патне те ҫитернӗ, Дмитрий Медведев кӗпере кам проекланине, мӗнле хӑпартнине тата усӑ курнине тӗрӗслеме хушнӑ.
Кӗпере пӗлтӗр юпа уйӑхӗнче уҫнӑ пулнӑ. Уҫнӑ чухне Раҫҫейри федераллӑ ҫул-йӗр агентсвин пуҫлӑхӗ Сергей Потапов кӗпере пысӑк хак панӑ: «По качеству работ, использованным технологиям, готовности объекта к вводу в эксплуатацию волгоградский мост – лучший из 4-х мостов, которые будут в ближайшее время введены в строй в России. Волгоградский мост выполнен на «отлично» (Хальхи вӑхӑтра хута кӗртме палӑртнӑ Раҫҫейри 4 кӗпере илсен пахалӑхӗпе, усӑ курнӑ технологисемпе, хута кӗртме хатӗрлесе ҫитерни тӗлӗшӗпе Волгоградри кӗпер — чи лайӑххи. Волгоградри кӗпере «чаплӑ» паллӑ пама юрать).
Кунашкал чи паллӑ пӑтӑрмах 1940 ҫулта Такома-Нэрроуз кӗперпе пулса иртнӗ.
+12.5 °C