Шупашкар хулинчи Мускав районӗн прокуратури хӑйсен территорийӗнче вырнаҫнӑ «Хӗрлӗ тата шурӑ» лавккана пирус сутма чарнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал паян хыпарлать.
Роспотребнадзор ӗҫченӗсем нумаях пулмасть тӗрӗслев ирттернӗ те лавкка пӗтӗмӗшлӗ пӗлӳ паракан вӑтам шкултан 100 метртан та ҫывӑхарах вырнаҫнине палӑртнӑ, ку вара саккуна сӗмсӗррӗн пӑсни шутланать. Ҫакна кура лавкка хуҫине пирус продукцине сутнӑ май саккуна пӑхӑнманшӑн штрафланӑ, унран 45 пин тенкӗ шыраса илме йышӑннӑ.
Апла пулин те палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла: Роспотребнадзор йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗмен, ӑна пӑхмасӑрах усламҫӑ тӳрӗ ҫул ҫине тӑнӑ — асӑннӑ лавккара пируспа сутӑ тума чарӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту илӗвӗн министерстви эрех сутакансен ӗҫне тӗрӗсленӗ.
Эрех сутакансен рынокӗнчи лару-тӑрӑва паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство ҫуртӗнче министерствӑсемпе ведмоствӑсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Ку ыйтупа Экономика министерствин пуҫлӑхӗ Владимир Аврелькин тухса калаҫнӑ.
Министерство тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче «Альфа Пенза» тулли мар яваплӑ общество (вӑл «Красное и белое» лавккасене тытса тӑрать) эрехе чи пӗчӗк пулмалла хакран йӳнетсе сутнине асӑрханӑ. Ҫакна паянхи канашлура Владимир Аврелькин пӗлтернӗ. Кӑлтӑк пирки материалсене Алкоголь рынокне йӗркелесе тӑрассипе ӗҫлекен федераци службин Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсем хушшинчи управленине ярса панӑ.
«Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ тавар туянакансен правине хӳтӗлес тӗллевпе Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленине ҫӑхав шӑрҫаланӑ. Ҫыру авторӗсем «Альбион — 2002» тулли мар яваплӑ обществӑн Шупашкарти «Бристоль» лавккисем потребителе тӗрӗс мар хыпарланине асӑрханӑ.
Лавккана кӗнӗ ҫӗрте ҫырса ҫакнин чӑвашла вариантӗнче «Санитари кунӗ 1–мӗш уйӑхӑн кӗҫнерни кунӗ» тесе хыпарланӑ. Вырӑсла вара «Санитарный день – первый четверг месяца» тесе пӗлтернӗ. Чӑвашла ҫырни тӑрӑх хакласан хыпара пачах та урӑхла ӑнланма тивет.
«Ирӗклӗх» хастарӗсем лавкка потребителе ҫапла пӑтраштарса арпаштарни тавар туянакансен правине пӑсни тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫавӑнпах вӗсем Роспотребнадзорӑн республикӑри управленине евитленӗ.
Шупашкарта «Тӑван шаурма» ятлӑ талӑкӗпех ӗҫлекен обществӑлла апатлану предприятийӗ уҫӑлнӑ. Кун пирки Фейсбукра Юрий Федоров хыпарланӑ. «Таван шаурма»... Это сильно, ящетаю», — сӑмахсене юри йӑнӑшпа кукӑртса хунӑ вӑл.
Кӗске хыпара сӳтсе явакансем унта пулса курнине хыпарлаҫҫӗ. «Тӑван шаурма» Шупашкарти Иван Франко урамӗнче, ача-пӑча парк тӗлӗнче, чарӑнӑва хирӗҫ вырнаҫнӑ иккен.
«Унта шӳрпе пур-и?» — кӑсӑкланнӑ пӗри. «Эпӗ пулнӑ, пур», — хуравланӑ тепри.
Хӑшӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, киоска кӑнтӑр енчи усламҫӑсенчен пӗри уҫнӑ. Хуҫи кирек кам пулсан та ятӗнче те пулин тӑван сӑмах пурри аван. Ахальлӗн пирӗн суту-илӳ точкисем чӑвашла сӑмахсене юратсах каймаҫҫӗ. Сӑнанӑ тӑрӑх, «Пятерочка» сетьсӗр пуҫне. Вӗсем Кӳкеҫре нумаях пулмасть уҫнӑ лавккара та ӑҫта мӗнле апат-ҫимӗҫ вырнаҫнине, кӗрсе тухмалли кӑтартмӑшсене икӗ чӗлхепе кӑтартнӑ.
Шупашкар хулинчи Мускав районӗн сучӗ Университет урамӗнчи «Салам» апат-ҫимӗҫ лавккине иккӗмӗш хутчен хупма йышӑннӑ. Санитарипе эпидемиологи йӗркине пӑснӑшӑн хальхинче алӑксем ҫине 40 кунлӑха ҫӑра ҫакнӑ. Аса илтерер, пӗрремӗш хут ку лавккана кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче ӗҫлеме чарни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ.
Суд приставӗсен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑхӑт самай панӑ пулин те лавккара вентиляци тытӑмне ҫаплах йӗркене кӗртмен. Производство цехӗ пӗр пӳлӗмре вырнаҫнӑ, таса мар ҫимӗҫ те, хатӗр продукци те пӗр сӗтел ҫинчех упраннӑ, вӗсене пӗр ҫӗртех ҫунӑ.
Суд йышӑнӑвне пурнӑҫлакан приставсем кухньӑри хатӗр-хӗтӗре, лавккана кӗмелли алӑка пичетленӗ. 40 кунран лавкка шӑпи татӑлӗ: ӑна ӗҫлеме ирӗк парӗҫ е тата та хупӗҫ.
Ҫӗмерле хулинчи йӗрке хуралҫисем 61 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Ӑна чиркӳ хӑпартмашкӑн укҫа пуҫтарма лартнӑ ешчӗкрен укҫа вӑрланӑ тесе шанмаҫҫӗ. Ҫавна май тивӗҫлӗ канури ҫак арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ те пуҫарнӑ.
Чӑваш Енӗн шалти ӗҫсен министерстви хыпарланӑ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче такам апат-ҫимӗҫ лавккинче ларакан ешчӗке уҫса укҫа йӑкӑртса тухса кайнӑ. Укҫана хапсӑнма пултарнӑ ҫынна пакунлисем тепӗр икӗ сехетренех тупса палӑртнӑ. Вӑл — судпа унччен те айӑпланнӑ 61 ҫулти арҫын. Чиркӳ хӑпартма пуҫтаракан укҫаран хайхискер 4 пин те 500 тенкӗ илни паллӑ пулнӑ. Укҫана вӑрласа тухса кайнӑ хыҫҫӑн тивӗҫлӗ канури арҫын нумай шухӑшласа тӑман — эрех туянса ӑшне кантарнӑ.
Чӑваш Енре лавкка шучӗ нумайланнӑ. Пӗлтӗр сутӑ тӑвакан, халӑха пулӑшу паракан 409 объект ҫӗнӗрен уҫӑлнӑ е юсанӑ хыҫҫӑн туянакансене тепӗр хут йышӑнма пуҫланӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Экономиника министерстви хӑйӗн сайтӗнче пӗлтернӗ.
Хайхи объектсенчен 272-шӗ — ваккӑн сутакан лавккасем, 66-шӗ – кафе-апатланмӑш таврашӗ, 69-шӗ – йӑлари пулӑшупа тивӗҫтерекен салонсем.
Иртнӗ ҫул пӗтӗмлетӗвӗсем тӑрӑх, потребитель рынокӗнчи объектсен шучӗ, унчченхи ҫулхипе танлаштарсан, 9,7% ӳснӗ. Унсӑр пуҫне лавкка-салонсем уҫӑлни пӗлтӗр суту-илӳ тытӑмӗнче 1778 ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнӗ йӗркелеме май панӑ.
Палӑртса хӑварар, паянхи кун тӗлне Чӑваш Енре 6 пине яхӑн суту-илӳ вырӑнӗ, йӑлари пулӑшупа тивӗҫтерекен 2300 ытла салон, халӑха апатлантаракан 1100 кафе-ресторан ӗҫлет.
Йӗпреҫри «Пятерочка» лавккара юрӑхсӑра тухнӑ таварсем сутнӑ. Ҫакна прокуратура ӗҫченӗсем тӗрӗслев ирттернӗ чухне тупса палӑртнӑ. Ҫавна май хуҫине — тулли мар яваплӑ «Агроторг» пӗрлешӗве — судпа айӑпланӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратури пӗлтернипе килӗшӳллӗн, хайхи лавккара темиҫе кӑлтӑк та асӑрханӑ. Акӑ, сӑмахран, сентресем ҫинчех усӑ курма юранӑ вӑхӑт иртнӗ сӗт юр-варӗ, канфет-печени, ҫӑкӑр-булка, шӑнтнӑ пулӑ выртнӑ. Унсӑр пуҫне сутлӑхри тӑватӑ торта хӑҫан пӗҫерсе кӑларни паллӑ пулман.
Тӗрӗссипе вара ҫакӑ – саккуна сӗмсӗррӗн пӑсни. Ҫапла майпа тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн прокуратура ӗҫченӗсем тулли мар яваплӑ «Агроторг» пӗрлешӳ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ вара пӗрлешӗве 300 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Чӑваш Енре пысӑк уявсенче лавккара эрех-сӑра сутма чарассине йӑлана кӗртнӗ. Чылайӑшӗ ҫакна ырлать.
Ҫитес вӑхӑтра Шупашкарта каллех эрех-сӑра сутмӗҫ. Хальхинче ку шкултан вӗренсе тухнӑ ҫамрӑксен сывпуллашу каҫӗпе ҫыхӑннӑ.
Шупашкар хула администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ку чару ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пулӗ. Шӑпах ҫав кун яш-хӗре аттестат параҫҫӗ. Ҫавна май Шупашкарти мӗнпур лавккара эрех-сӑра сутмӗҫ.
Анчах ку чару общество апатланӑвӗн предприятийӗсене пырса тивмест. Аса илтерер: ЧР Министрсен Кабинечӗ йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн эрех-сӑра сутма чараҫҫӗ.
Шупашкарти «Акконд» кондитер хапрӑкӗ Тӑвай районӗнче ял хуҫалӑхне ҫирӗп аталантарать. «Акконд Молоко» (чӑв. Акконд сӗт) ят панӑ хӑйӗн предприятине кӑҫал кӑна 50 миллион тенкӗ ытла укҫа хывнӑ. Ӗнер предприяти 250 пуҫ пӑрулӑх ҫӗнӗ вите уҫнӑ.
Тӑвай район администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал предприяти пӑру вити иккӗ тунӑ, тырӑ хранилищи, утӑ хранилищи хута янӑ, ӗне сумалли зала юсаса ҫӗнетнӗ, сӗт цехне анлӑлатнӑ.
«Акконд Молоко» продукцие тӗрлӗ хутаҫпа кӑларать, ҫав шутра — кӑкшӑм евӗрлине те. Ҫимӗҫ предприятин лавккисене кӑна мар, ытти суту-илӳ точкисем тӑрӑх та саланать.
Ҫӗнӗ пӑру вити уҫнине кура сӗт туса илессин калӑпӑшӗ предприятире малашне те ӳсессе шанаҫҫӗ. Хӗрлӗ хӑйӑва касма тӗрлӗ тӳре-шара, ҫав шутра Тӑвай район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Ванерке, хутшӑннӑ.
+0.3 °C