Украинӑри Остёр хулинчи гимназири Ҫеҫпӗл Мишшин музейне хупнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: кун пирки ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче Украинӑри чӑвашсен ентешлӗхӗн председателӗн ҫумӗ Надежда Лисовая Фейсбукра хыпарланччӗ. Ун чухне вӑл вӗренӳ заведенийӗнче пулнӑччӗ, гимнази директорӗпе Анна Дробязкӑпа тӗл пулса калаҫнӑччӗ.
Раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче музейри экспонатсене шкултан илсе тухнӑ. Надежда Лисовая ӗнентернӗ тӑрӑх, вӗсем пурте йӗркеллех. Вӗсене илсе тухма вырӑнти хастарсем пулӑшнӑ.
Ҫеҫӗл музейӗн фондӗнчи экспонатсене упраса хӑварма пулӑшнӑшӑн Украинӑри хастар чӑвашсен ентешлӗхӗн пайташӗсене Валерий Сидорова, Георгий Трофимов, Николай Ястребова, Фаина Павловӑна, Лира Урдана, Никита Никитина, Ирина Холоденкона, Владимир Иванова, Людмила Цыкала, Мария Золота тав тунӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Пушкӑртстанри ҫыравҫӑн, Аркадий Русаковӑн, кӗнеки пичетленсе тухнӑ. «Юрату каҫарма чӗнет» ятпа вулакан патне ҫитнӗ кӑларӑм тиражӗ – 1000 экземпляр.
Чӑваш кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Пушкӑртстан чӑвашӗн «тӗрлӗ ҫулсенче унӑн «Чикӗри тӗлпулу» тата «Эпир кунта хӗҫпе килмен» кӑларӑмӗсем пичетленнӗ».
Аркадий Русаков — Стерлитамакри ҫыравҫӑсен организацийӗн «Шуратӑл» литература пӗрлешӗвӗн тата Раҫҫей писателӗсен союзӗн пайташӗ. Вӑл — икӗ чӗлхеллӗ автор. Чӑвашла та, вырӑсла та калӑплать.
«Унӑн произведенийӗсем тӗрлӗ хаҫат-журналта та, уйрӑм кӗнекен те тухаҫҫӗ. Ҫамрӑкрах чухне ҫыравҫа юрату, кӑмӑл-сипет, ҫутҫанталӑк темисем кӑсӑклантарнӑ пулсан халӗ истори ыйтӑвӗсемпе халӑх кун-ҫулӗ ытларах пӑшӑрхантараҫҫӗ, ҫӗнӗ калав-повесть ҫырма хистеҫҫӗ», — паллаштарнӑ ҫыравҫӑпа Чӑваш кӗнеке издательствин сайтӗнче.
Тӗплӗн юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх филармонийӗ уҫӑлассине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ-ха. Юсав ӗҫӗсемпе паллаштарма, сӑмах май каласан, культура учрежденийӗнче пресс-конференци ирттернӗ.
«Унччен эпир юханшыври карап пекчӗ, халӗ пире океанти лайнерпа танлаштарма пулать. Раҫҫейри тата тӗнче шайӗнчи ҫӑлтӑрсене чӗнме те намӑс мар. Кунта хальхи вӑхӑтри юрӑ-ҫемӗн ҫулленхи фестивальне ирттерес кӑмӑл пур», – хавхаланса калаҫнӑ филармонин илемлӗх ертӳҫи Николай Казаков.
Унсӑр пуҫне вӑл аслӑ ҫулхисем, ҫамрӑксем тата ача кӗтекен хӗрарӑмсем валли концертсем йӗркелесшӗн.
Ыран Чӑваш патшалӑх филармонийӗ тӗплӗ юсав хыҫҫӑн уҫӑлӗ. Чӑваш симфони капелли ҫӗнӗ сцена ҫине пӗрремӗш тухса концерт лартӗ.
Юсав ӗҫӗ тинех вӗҫленнӗ. Вӑл 13 ҫул пынӑ. Ку ӗҫе 2008 ҫулта пуҫӑннӑ. Подрядчиксем улшӑннӑран, проектпа смета документацийӗ йӗркеллӗ пулманран ӗҫ нумая тӑсӑлнӑ. Кӑҫал ӑна ҫӗнетме республика фондӗнчен 58 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Филармоние ыран савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ.
Филармонире ҫутӑ тата сасӑ тумалли ҫӗнӗ хатӗр-хӗтӗр лартнӑ, сценӑн аялти тата ҫӳлти механикине улӑштарнӑ.
Тутарстанри чӑвашсен наципе культура автономийӗ пайташӗсем чӑвашла-вырӑсла «Эткер. Наследие» календарь кӑларнӑ. Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн ӗҫченӗ Ольга Тимофеева Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑларӑма Тутар Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗн Александр Алексеевӑн (Сантӑр Пиклӑн) ӗҫӗсемпе илемлетнӗ.
Паян, раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци библиотекинче Тутарстанри чӑвашсен наципе культура автономийӗн канашӗн председателӗн ҫумӗ Константин Малышев тата Тутарстанри Пӑва районӗнчи Чӑваш наци культура центрӗн пайташӗ Александр Алексеев ҫӗнӗ календарьпе паллаштарӗҫ. Мероприяти 14 сехетре пуҫланӗ.
Шупашкарта Сар хӳтӗлев чикки пирки ӳкернӗ чи лайӑх мультфильма суйлаҫҫӗ. Кӗҫех «Уҫӑ хула» порталта ӑна палӑртас тӗллевпе сасӑлав пуҫланӗ.
Конкурса хутшӑнакансен анимаци мультфильмӗсен ачасене ӑнланмалла чӗлхепе пулмалла. Ҫав вӑхӑтрах унӑн шӑпӑрлансене вӑрҫӑ вӑхӑтӗнчи йывӑр пурнӑҫпа паллаштармалла.
Суйлав турне Ютубра 65 мультфильм хутшӑннӑ. Шупашкарти 174-мӗш, 162-мӗш, 178-мӗш ача пахчисем хатӗрленӗ ӗҫсене чи нумай пӑхнӑ, вӗсем лайк чылай пухнӑ. Ҫавӑн пекех жюри пайташӗсем тӗп хулари 128-мӗш, 151-мӗш, 164-мӗш, 185-мӗш, 202-мӗш, 204-мӗш ача пахчисене, Ҫӗрпӳри 7-мӗш ача пахчисене палӑртнӑ.
Сасӑлав раштав уйӑхӗн 10-16-мӗшӗсенче пулӗ.
Темиҫе чӗлхе пӗлсен те тӑван чӗлхене мала хуракансем пирӗн хушӑра пурри питех те савӑнтарать. Ҫавӑн пеккисенчен пӗри вӑл — Александра Васильева. Ҫӗрпӳ районӗнчи Кӑнарта ҫуралса ӳснӗ ӑслӑ та талпӑнуллӑ хӗрпе ҫак йӗркесен авторӗ тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче паллашрӗ.
Александра Сергеевна чӑвашла хӑй ҫырнӑ юмахсен пуххипе Zoom платформӑра паллаштарма палӑртнӑ. Презентаци раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Мускав сехечӗпе 11 сехетре пуҫланӗ. Хӑтлав чӑвашла иртӗ. 40-минутлӑ икӗ сессирен тӑракан презентацие кирек кам та хутшӑнайӗ.
Александра Сергеевна И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче акӑлчан тата нимӗҫ чӗлхисене вӗреннӗ. Унтан Мускавра ассистент, тӑлмачӑ пулса ӗҫленӗ. 2016-2018 ҫулсенче вӑл пӗлӗвне Экономикӑн аслӑ шкулӗнче ҫӗнӗлле уҫӑлнӑ ют чӗлхе факультетӗнчи магистратурӑра анлӑлатнӑ. Халӗ Китайри Куньмин хулинче акӑлчан чӗлхи вӗрентет.
«Эпӗ студент чухнех ҫырма пуҫланӑ. Ку юмахсен пуххин пӗрремӗш пайне эпӗ 2017-мӗш ҫулта ҫырнӑ, пӗлтӗр иккӗмӗш пайне ҫырса пӗтернӗ. Малтан ҫырнисем пурте вырӑсла, чӑвашла ҫырни пӗрремӗш хут», — пӗлтерчӗ вӑл ҫак йӗркесен авторне.
Раштав уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, 18 сехетре, Мускаври «Русская песня» (чӑв. Вырӑс юрри) театрта хӑй тӗллӗн вӗреннӗ пултарулӑх коллективӗсен гала-концерчӗ уҫӑлӗ. Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗн ертӳҫи Светлана Балыбердина Фейсбукра хыпарланӑ тӑрӑх, ҫӗршывӑн тӗп хулинчи концерта «Уяв» фольклор ансамблӗ хутшӑнӗ.
Гала-концерта Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи 20 коллектив хутшӑнӗ. Вӗсем пурте «Культура» наци прокчӗн грантне тивӗҫнӗскерсем.
Мускаври гала-концерт вӑхӑтӗнче сцена ҫине Адыгея, Буряти, Мари Эл, Мордва, Тутарстан, Тыва, Чечня, Байкал, Белгород, Волгоград, Воронеж, Иркутск, Курган, Ленинград, Мускав, Омск, Орлов, Пенза, Челябинск тӑрӑхӗсенчи коллективсем тухӗҫ.
Ятарлӑ хӑнасем хушшинче М.Е. Пятницкий ячӗллӗ патшалӑх академи вырӑс халӑх хорӗ, Марина Девятова, «Партизан-FM» фолк-группа тата ыттисем пулӗҫ.
Чӑваш Енри Театр ӗҫченӗсен союзӗн правленийӗ (ертӳҫи — Сергей Павлов) ларӑва пухӑннӑ. Унта 2021 ҫулта туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетнӗ, килес ҫулхи плансене тишкернӗ.
Кӑҫал туса ирттерме палӑртнисенчен Шупашкарти урамсене театрӑн сумлӑ ӗҫченӗсен ячӗсемпе пама май килнине асӑнса хӑварнӑ. Театр ӗҫченӗсен союзӗ хула администрацине ятарлӑ хут ҫыни сая кайман — республикӑмӑрӑн тӗп хулинче Алексей Красотин, Тамара Чумакова, Вера Голубева тата Зоя Ярдыкова урамӗсем пур.
Чӑваш академи драма театрӗпе юнашарах тенӗ пек вырнаҫнӑ Арбатра Театр скверӗ пулӗ. Оперӑпа балет театрӗпе юнашар килес театр пахчи ӗрчетме тытӑнасшӑн.
Унсӑр пуҫне килес ҫул опера артисчӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсне, хӑй тӗллӗн вӗреннӗ режиссерсемпе актерсен «Вӑрттӑн ӗмӗт» регионти конкурсне, шкул ачисен театр темипе ҫырнӑ сочиненийӗсен пултарулӑх ӑмӑртӑвне т.ыт.те ирттересшӗн.
Чӑваш писателӗсен Союзӑн президиумне,
Союз председатӗльне Ольга Куликовӑна
Хиспеплӗ Ольга Григорьевна!
Ӗнер, декабрӗн 4-мӗшӗнче писательсен Союзӗн съездне хутшӑнса курни-илтнипе ҫыратӑп ҫак ҫырӑва. Ҫырмаллах терӗм. Йӗркипе.
1. Съезд пуҫламӑшӗнче пулса-иртнӗ тавлашу-харкашу чӑтма ҫук киревсӗр. Хам курман пулсан ӗненместӗмччӗ те пуль. Ытла та нӗрсӗррӗн тыткаларӗҫ ҫамрӑкраххисем президиумра хушнӑ ӗҫе туса пыракан ватӑ ҫынна «сволӑчь, тух унтан, ват кӑркка, намӑссӑр…» сӑмахсемпе пӗтӗм халӑх умӗнче хаяррӑн тапӑнчӗҫ. Мӗнле чӑтрӗ-ши Кибеч юлташ? Ҫак «профессионаллӑ писательсен» калаҫма вӗренме паянхи вӑрӑ-хурах «сходкисенчен» тӗслӗх илни те пӑсӑк мар. Ав мӗнле культурнӑ калаҫаҫҫӗ вӗсем хӑйсен хушшинче!
Пулса иртнипе ҫырлахма юрамаҫ (ҫаплах ҫыратӑп), вӗсен сумлӑ ячӗсене пӑхмасӑрах президиум протоколӗнче ҫырсах асӑрхаттармалла, каҫару ыйттармалла. Килӗшмесен акт ҫырса суда памалла. Ҫӗнӗ шӑпӑрпа хӑвалас, тасатас пулать. Цыпленков телеоператор кино та кӑларма пултарӗ…
2. Писательсен союзӗн ятӗнче «профессионаллӑ» сӑмах икӗ ушкӑна пӗрлештернӗ хыҫҫӑн хӑйӗн пӗлтерӗшӗвне ҫухатрӗ, чӑннипех каласан, хирӗҫлет те.
+13.3 °C