Илья Варламов блогер ҫулталӑк вӗҫӗнче яланхи пекех ҫулталӑкри чи «паттӑр» 10 тӳре-шарана аса илнӗ. Кун пирки вӑл хӑйӗн «Чӗрӗ Журналӗнче» (выр. «Живой Журнал») пӗлтернӗ.
Ҫак списока чӑваш Енри тӳре-шара та лекнӗ. Элтепер администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильев блогер хатӗрленӗ «Вӑрӑм чӗлхесем» танлаштарӑмра 9-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Кӑҫал ҫуркунне вӑл ЧР Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче тухса калаҫнӑ чухне сахал шалу илекен вӗрентекенсем сахал ӗҫлени пирки каланӑ.
«Чӑннипе, сахал ӗҫ укҫи илекен вӗрентекенсем пур, анчах вӗсем сахал ӗҫлеҫҫӗ. Тирпейлӗ, тӳрӗ кӑмӑллӑ, ӗҫчен вӗрентекенсем тата тухтӑрсем тивӗҫлӗ шалу илеҫҫӗ», - блогер унӑн сӑмахӗсене асӑнса хӑварнӑ.
Раштавӑн 19-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Ишлейри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекенсем 9-мӗш фестивале пухӑннӑ.
Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкулта чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекен Алина Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗрлӗ шкул учителӗсем Ишлей шкул ачисене тӑван чӗлхе, литература илемне кӑтартса панӑ.
Алина Николаева «Йывӑҫ ячӗсем епле пулса кайнӑ?» темӑпа 5-мӗш «а» класра урок ирттернӗ. Ачасем вӗрентекенпе йывӑҫсен ячӗсене чӑвашла тата вырӑсла калама хӑнӑхнӑ, вӗсен ячӗсем мӗнле пулса кайнине тӗпченӗ, словарь тунӑ.
Чӑрӑш ҫинчен вӗреннӗ вӑхӑтра кӗтмен ҫӗртен класа Хӗл Мучи килсе кӗни пуриншӗн те кӗтменлӗх пулнӑ. Хӗл Мучи чӑвашла та пӗлет иккен! Вӑл ачасенчен урокра мӗн вӗреннине ыйтса пӗлнӗ, тӗрӗс хуравлакансене кучченеҫпе сӑйланӑ.
Алина Николаевӑна, сӑмах май, «Ӑста вӗрентекен» номинацире ҫӗнтернӗшӗн Хисеп хучӗпе чысланӑ.
Шупашкарти Ҫӗнӗ хула микрорайонта шкул тӑвас ӗҫ хӗрсех пырать. Унӑн алӑкӗсем ҫитес ҫул авӑн уйӑхӗнче уҫӑлмалла. Ку хулари чи пысӑк шкул пулӗ, унта 1600 ача ҫӳрӗ.
Халӗ шкулта ӗҫлемешкӗн ҫынсене пухма тытӑннӑ. Резюмесене кӑрлач уйӑхӗн 16-мӗшӗччен йышӑнӗҫ (Мускав проспекчӗ, 8-мӗш ҫурт, 5-мӗш тата 9-мӗш пӳлӗмсем). Ҫӗнӗ шкулта педагогсем кирлӗ. Педагогика енӗпе аслӑ шкултан е колледжран вӗренсе тухнӑ кандидатурӑсене те пӑхса тухӗҫ. Ҫавӑн пекех шкула администраципе хуҫалӑх валли персонал кирлӗ.
Сӑмах май, авӑн уйӑхӗнче ҫӗнӗ шкул валли директор суйланӑ. Ку пукана халӗ Шупашкар хула администрацийӗнче вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫлекен Наталья Маслова йышӑнӗ.
«Ялти вӗрентекен» программа 2020 ҫулта вӑя кӗрӗ. Яла ӗҫлеме кайма килӗшекен педагогсене 1 миллион тенкӗ парӗҫ.
Чӑваш Енре вӗрентекенсем, пулас педагогсем ку программӑпа усӑ курма хатӗр-и? Паян ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хӑйӗн канашҫипе, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ ректорӗпе Владимир Ивановпа тӗл пулнӑ. Тӗлпулура вӗсем шӑпах ҫитес ҫултан вӑя кӗрекен «Ялти вӗрентекен» программа пирки, республикӑри шкулсенче кадр дефицитне пӗтересси ҫинчен калаҫнӑ.
Владимир Иванов пӗлтернӗ тӑрӑх, программӑпа усӑ курма хатӗр студентсем пур. Программӑна хутшӑнмашкӑн 43 ҫын ҫырӑннӑ та-мӗн.
Чӑваш Енри тӑхӑр педагога Раҫҫей Президенчӗ преми пама йышӑннӑ. Ҫак чыса тивӗҫнисем — Канаш, Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар хулисенчен, Елчӗк тата Хӗрлӗ Чутай районӗсенчен.
Раҫҫей Президенчӗн премине Шупашкарти 47-мӗш шкулти Ирина Власова, Шупашкарти 4-мӗш лицейри Альбина Герасимова, Шупашкарти 2-мӗш лицейри Анатолий Лаврентьев, Елчӗк районӗнчи Ҫирӗклӗ Шӑхалӗнчи вӑтам шкулти Олег Осипов, Хӗрлӗ Чутайӗнчи вӑтам шкулти Эдуард Романов, Ҫӗрпӳри 2-мӗш шкулти Лариса Семенова, Шупашкарти 5-мӗш гимназири Нина Семенова, Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулти Наталия Семушина тата Канашри 7-мӗш шкулти Любовь Тихонова илӗҫ. Ятарлӑ хушӑва Раҫҫей вӗренӳ министрӗ Ольга Васильева ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче ӗҫлекен педагогсенчен пӗри «Дом для учителя» (чӑв. Вӗрентекен валли ҫурт) программӑпа усӑ курса хваттерлӗ пуласшӑн.
Строительство организацине вӑл пайҫӑ пулса укҫа хывнӑ. Анчах предприяти унӑн «кӗмӗлӗпе» халех усӑ кураймӗ. Малтан лешӗн ҫурта хута ямалла, кайран ҫеҫ пайҫӑсен нухратне илейӗ. Ҫапла-ҫапла. Кӑҫалхи ҫулла ҫӗнӗ йӗрке вӑя кӗнӗ. Пайҫӑсем хӑйсен укҫине эксроу-счет ҫине хураҫҫӗ. ЧППУн ӗҫченӗ те ҫав меслетпе усӑ курнӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Ипотека корпорацийӗ пӗлтерни тӑрӑх Чӑваш Енӗн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерстви хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ.
Эпир маларах асӑннӑ «Дом для учителя» (чӑв. Вӗрентекен валли ҫурт) программӑна Чӑваш Енри педагогсене пулӑшас тӗллевпе йышӑннӑ.
Чӑваш Ен ҫыннисем сӑнӳкерчӗксен пӗтӗм тӗнчери конкурсне хутшӑнаҫҫӗ. «Русская цивилизация» (чӑв. Вырӑс цивилизацийӗ) конкурсра ӑмӑртакансенчен пӗри — Вӑрмар районӗнчи Кӗлкешри Н.А. Афанасьев ячӗллӗ пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулти Светлана Романова. Вӑл – педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, сӑнарлав ӳнерӗн, черчени тата тӑван ен культурин учителӗ, аслӑ квалификациллӗ педагог, Н.А. Афанасьев муйзейӗн ертӳҫи, «Тӑван ен» ача-пӑчан шыравпа таврапӗлӳ пӗрлешӗвӗн ертӳҫи. Светлана Романова ӗҫӗсемшӗн ҫак каҫӑпа https://ruscivilization.ru/ru/gallery/?filter=true&nomination=&user=3428#filters иртсе сасӑлама пулать. Конкурса вӑл 14 фото сӑнӳкерчӗк тӑратнӑ.
Чӑваш Енри тепӗр автор, Леонид Корнилов, конкурса 10 ӗҫпе https://ruscivilization.ru/ru/gallery/?filter=true&nomination=&user=3463#filters хутшӑнать.
Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 31 ҫулти арҫын 8-ти ывӑлне хӗнесе пурӑннӑ. Ашшӗ ачана пусмӑрлани пирки шкулти вӗрентекенсем пӗлнӗ. Вӗсемех кун ҫинчен йӗрке хуралӗн органӗсене хыпарланӑ.
Следовательсем акӑ мӗн уҫӑмлатнӑ: кӑҫал нарӑс-пуш уйӑхӗсенче ҫак арҫын 8 ҫулти ывӑлӗпе хӑйне тивӗҫлипе тытман, тӑтӑшах хӗненӗ. Ачана хӗненине вӗрентекенсем сиснӗ. Вӗсем чӑтса тӑрайман – йӑлтах полицие пӗлтернӗ.
Ашшӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ. Кӗҫех ӑна Вӑрнар районӗн сучӗ пӑхса тухӗ.
Тӗрлӗ чӗлхе вӗрентекен Чӑваш Енри педагогсене хавхалантарма кӑҫал хыснара 1,4 миллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Вӑл укҫа пурне те лекмӗ. Унпа чӑваш чӗлхипе тата литературипе, тутар чӗлхипе тата литературипе, мордва чӗлхипе регионсем, халӑхсем хушшинче иртнӗ олимпиадӑсенче ҫӗнтернӗ тата мала тухнӑ ачасен вӗрентекенӗсене хавхалантарӗҫ.
Премие илес шухӑшлисен хучӗсене Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен министерствинче йышӑнса пӗтернӗ ӗнтӗ. Вӗсене ЧР Элтеперӗ ҫумӗнчи ятарлӑ канаш пӑхса тухӗ.
Маларах асӑннӑ олимпиадӑсенче, сӑмах май, кӑҫал пурӗ 19 ача ҫӗнтернӗ. Олимпиадӑсенче хутшӑнма вӗсене 22 педагог хатӗрленӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсемшӗн педагогсене 100-шер пин тенкӗ параҫҫӗ, мала тухнисемшӗн — 50-шар пин тенкӗ.
Шупашкарти 40-мӗш шкулта эрнекун, ака уйӑхӗн 26-мӗшенче, чӑваш чӗлхи вӗрентекенсемпе ача пахчисенчи педагогсен ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Ҫакӑн пирки Марина Карягина тележурналист Фейбсукра хыпаралнӑ.
«Тупӑшӑва хутшӑнакансем хальччен курман ачасемпе уҫӑ урок ирттерчӗҫ. Ҫак кун маншӑн чӑн-чӑн уяв пулчӗ: Чӑваш чӗлхи кунӗ те, калӑм эрни те пӗрле... Вӗрентекенсем маттуррине пӗлеттӗм-ха, хула ачисем мӗнле пысӑк кӑсӑкланупа чӑваш чӗлхине, культурине вӗренесшӗн пулнине курса тӗлӗнтӗм, савӑнтӑм, кашнине тытса ҫупӑрлас килчӗ», — тесе ҫырнӑ маттур журналист, драматург, сӑвӑҫ.
Уҫӑ урок ирттернине Чӑваш Енӗн патшалӑх телерадиокомпанийӗ ӳкернӗ. Кӑларӑма «Раҫҫей 1» телеканалпа ыран, ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, ирхине, 9 сехетре, эфира кӑларӗҫ.
-2.7 °C