Ҫӗрпӳ районӗнче ваттисен ҫуртне юсама пуҫланӑ. Ӗҫсем епле пынипе район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Денис Скворцов паллашни ҫинчен saif_ruslan Инстаграмра пӗлтернӗ.
Унта туса ҫитереймен кӑлтӑксем питӗ нумай иккен. Юсавҫӑ-организаци тивӗҫе ҫиелтен пурнӑҫланӑ. Стенасене малтанласа вӗсем алӑ ҫитнӗ таран ҫеҫ сӑрланӑ.
Район администрацийӗн пуҫлӑхӗ тӗрӗслевпе пырсан рабочисенчен пӗри, хӗрарӑм, тӗплӗн мӗншӗн юсамалла тесе тӗлӗннӗ. «Кунта Путин е судья пурӑнӗ-им? Тепрер уйӑхран кинемейсем пӗрех вараласа пӗтерӗҫ», — тенӗ именмесӗр.
Ваттисен ҫуртӗнчи пӳлӗмсенчен пӗринче хӑй вӑхӑтӗнче пушар тухнӑ. Унтанпа темиҫе уйӑх иртнӗ пулин те коридорти картлашкана хӑрӑмран ҫаплипех тасатман, кӗтессене эрешмен карти сырса илнӗ.
«Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗсем тӗлӗнмелле ҫын пирки сюжет ӳкернӗ. Муркаш районӗнчи Иштерек ялӗнче пурӑнакан Раиса Калинина 75 ҫулта та трактор рулӗ умне ларать. Хӑй вӑхӗтӗнче вӑл ҫак транспорта республикӑн пур кӗтесне те ҫитнӗ – унӑн тӑван тӑрӑхри илеме курас килнӗ.
Раиса Калинина паянхи кун та трактор тапратса ял ҫыннисене пулӑшать. Хӑй каланӑ тӑрӑх, вӑл чунне парса ӗҫленӗ. Чи пӗрремӗш тракторӗ ДТ-54 пулнӑ, каярахпа ытти трактора та шанса панӑ ӑна. Хӑй вара МТЗ-50 тата МТЗ-80 тракторсене кӑмӑллать.
Палӑртма кӑмӑллӑ: Раиса Калинина Чӑваш Енре Паша Анегелина трактористкӑн премине тивӗҫнӗ пӗртен-пӗр ҫын.
Чӑваш Енре ватӑ хӗрарӑм вӑрманта ҫухалса кайнӑ. Вӑл икӗ талӑк шывсӑр, апатсӑр пурӑннӑ. Юрать, ватӑскере тупнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн пресс-служби хыпарлать.
Утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче тивӗҫлӗ канури хӗрарӑмӑн тӑванӗсем полицие ҫитнӗ. Вӗсем пӗччен пурӑнакан ватӑ килте ҫуккине асӑрханӑ та пӑшӑрханса ӳкнӗ. Кӗсье телефонне вара вӑл килте хӑварнӑ.
Полицейскисем кӳршисенчен ыйтса пӗлнӗ. Ватӑ хӗрарӑм килӗнчен утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче вӑрмана милӗк хуҫма кайнӑ-мӗн. Унтанпа вӑл килте курӑнман. Ҫитменнине, ҫав кунсенче ҫанталӑк сивӗ тӑнӑ, ҫумӑр ҫунӑ.
Кинемее икӗ сехетрен ҫултан икӗ ҫухрӑмра тупнӑ. Халтан кайнӑскере наҫилккапа йӑтса тухнӑ. Кайран ӑна тухтӑрсем пулӑшу панӑ.
Чӑваш Енре тивӗҫлӗ канури ҫынсем тата нумай ачаллӑ ҫемьесем валли социаллӑ карттӑ тӑвасшӑн. Вӑл «Карта жителя» (чӑв. «Пурӑнакан картти») ятлӑ пулӗ.
Ку ыйтӑва утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче сӳтсе явнӑ. Ку проекта «Мир» тӳлев карттин наци тытӑмӗ ҫумӗнче пурнӑҫласшӑн. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, дисконтлӑ карттӑпа ҫынсен уйрӑм категорийӗ усӑ курӗ.
Социаллӑ проект вырӑнти влаҫпа услам пӗрле ӗҫленипе пурнӑҫланса пырӗ. Дисконтлӑ карттӑпа усӑ куракансем хӑш-пӗр суту-илӳ сечӗсенче, организацисенче тавара йӳнӗрех хакпа туянма пултарӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакан ватӑ хӗрарӑма улталанӑ ҫынна полици шырать. Вӑл тивӗҫлӗ канури кинемее 400 пин тенкӗлӗх улталанӑ.
18-ти тата 40 ҫулти пек курӑнакан икӗ хӗрарӑм Эльгер урамӗнче пурӑнакан кинемей патне утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче пынӑ. Хайхискерсем 75 ҫулти хӗрарӑма укҫа реформи пуласси пирки юптарнӑ. Вӗсем ватӑскере хӑйӗн укҫи-тенкине упраса хӑварма пулӑшу сӗннӗ.
Ултавҫӑсем кинемейпе пӗрле банка кайса укҫи-тенкине илнӗ. Пӗтӗмпе – 400 пин тенке яхӑн. Укҫана лешсем хӑйсен кӗсйине чикнӗ. Ун вырӑнне вара хаҫатпа чӗркенӗ тӗрке тыттарнӑ. Унта вара «приколсен банкӗн» укҫи пулнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Канаш хулинче 29 ҫулти арҫынна вӗлернӗ. Ку тискер ӗҫе унӑн аслашшӗ (е кукашшӗ) тума пултарнӑ тесе шутлаҫҫӗ.
Следовательсем 70 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви версийӗ тӑрӑх, ҫав кун ватӑ ҫын килӗнче ӳсӗр пулнӑ. 29 ҫулти мӑнукӗн айӑпӗпе вӗсем хирӗҫсе кайнӑ. Ҫамрӑкки те урӑ пулман, эрех сыпнӑ.
Тӑвансем ҫапӑҫса кайнӑ. Ватӑ арҫын мӑнукне ҫӗҫӗпе чикнӗ. Халӗ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ, следовательсем ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатас тӗлӗшпе ӗҫлеҫҫӗ.
Кӳкеҫре пурӑнакан хӗрарӑм ҫухалнӑ. Ҫавӑн пирки унӑн мӑнукӗ тӗнче тетелӗнчи «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Кугеси.рф//Общественный совет» (чӑв. Кӳкеҫ.рф//Халӑх ушкӑнӗ) страницӑра паян кӑнтӑрла Кристина Александрова пӗлтернӗ. Ҫын ҫухалнине право хуралҫисене те систернӗ.
Полина Степанова Кӳкеҫри Радуга (чӑв. Асамат кӗперр) урамӗнче пурӑнать. Вӑл — 74 ҫулта.
Полина Степанова килтен ӗнер тухса кайнӑ иккен. Хӗрарӑмӑн тӑванӗсем хӑйсем тӗллӗн шыранӑ, анчах тупма май килмен. Ҫавӑнпа вӗсем ҫынсенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Килтен тухса кайнӑ чух хӗрарӑм халат ҫеҫ тӑхӑннӑ пулнӑ тата тутӑр ҫыхнӑ.
Ҫухалнӑ ҫын чирлӗ-мӗн. Вӑл Альцгеймер чирӗпе аптӑрать-мӗн. Тепӗр майлӑ каласан манса кайнипе аптӑрать.
Хӗрарӑма курнисене хӗрарӑмӑн ҫывӑх ҫыннипе, Светланӑпа, 89520234280 номерпе ҫыхӑнма ыйтнӑ. Полицие те пӗлтерме юрать.
Ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкарти нимеҫӗсем тивӗҫлӗ канури ватӑ ҫынна тупма пулӑшнӑ. Ку «Лиза Алерт» историйӗнче ҫынна чи хӑвӑрт шыраса тупнӑ тӗслӗх пулнӑ.
Ҫак старик икӗ ҫул каялла та ҫухалнӑ пулнӑ. Ӑс-тӑнран хавшакскер ӑҫталла тухса утнине пӗлмест. Хальхинче вӑл килӗнче 12 сехет курӑнман. Ял тавра – уй-хир, йывӑҫ-тӗмпе хупланнӑ икӗ тарӑн ҫырма.
Ватӑ ҫынна ҫӗрле, 2 сехетре, шырама тытӑннӑ. Нимеҫӗсенчен чылайӑшӗн ирхине ӗҫе каймалла пулнӑ, анчах вӗсем ҫакна пӑхса тӑман. 2 сехет 54 минутра пӗри уйра ҫын кӗлеткин ӗмӗлкине асӑрханӑ. Вӑл шӑпах ҫав старик пулнӑ.
Ватӑ ҫын шӑнса кӳтнӗ, вӑйран кайнӑ. Ҫапах хӑй ним ӑнланмасӑр таҫталла утнӑ. Ватӑ арҫынна васкавлӑ медпулӑшу тухтӑрӗсем пулӑшнӑ.
Мукаш районӗнче пурӑнакан 90 ҫулти кинемей килте ахаль лармасть. Унӑн килӗ музей евӗрех. Ватӑлма вӑхӑт ҫук унӑн – алӗҫӗпе аппаланать.
Ҫамрӑк чухне Елена Изракова аварие лекнӗ. Ун чухне Тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫи пынӑ. Ҫав кун рюкзак ҫакнӑ темиҫе хӗрача кузовлӑ машина ҫине ларнӑ. Ҫав вӑхӑтра тепӗр машина иртсе пынӑ, Еленӑн рюкзакне ҫаклатнӑ та сетӗрсе кайнӑ. Хӗр машина айне лекнӗ. Кун хыҫҫӑн вӑл пульницӑра виҫӗ уйӑх выртнӑ. Тухтӑр ӑна качча тухма сӗнмен, ача ҫуратма ирӗк паман. Ҫапах Елена икӗ хӗр ҫуратнӑ.
Елена Изракова пулла ҫӳреме юратать. Кунне 50 пулӑ тытни уншӑн норма шутланать. Хӑш чух ҫӗрлечченех вӑлта тытса ларать, ачисем хунар илсе ӑна шырама пыричченех.
Елена Изракова — лайӑх каменщик, штукатур. Хӑйӗн ҫуртне вӑл хӑйех тунӑ. Халӗ хастар хӗрарӑм 90 ҫулхи юбилейне паллӑ тума хатӗрленет.
Чӑваш Енре 100 ҫулхи суккӑр ватта операци тунӑ. Ҫавскерӗн куҫне шур илнӗ. Пӗр куҫа ҫеҫ мар, иккӗшне те. Ытларах чухне катаракта ватӑ ҫынсен чирӗ теҫҫӗ. Операци тутарас текенсен чӗре ҫирӗп пулни, юн пусӑмӗ йӗркеллӗ ӗҫлени те пӗлтерӗшлӗ.
Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пӗр ӗмӗрхи старике Республикӑн офтальмологи пульницинче операци тунӑ. Ваттӑ ҫынна куракан тӑваканни — пульницӑн тӗп врачӗ, медицина ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин штатра тӑман тӗп офтальмологӗ Дмитрий Арсютов.
Тухтӑр каланӑ тӑрӑх, сӗм суккӑр пациент операци хыҫҫӑн тепӗр куннех курма пуҫланӑ. Ҫавӑншӑн вӑл хӑйӗн хӗрне тата медицина сестрисене хитре сӑмахпа хавхалантарма тытӑннӑ.
Ватӑ ҫынна пульницӑран ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче кӑларнӑ.
+11.3 °C