Паян, чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ Зинаида Канова 100 ҫул тултарнӑ.
Хӗрарӑм Мӑкшӑ Республикинчи Ардат районӗнчи Смольково ялӗнче ҫуралса ӳснӗ, 1941 ҫулта Улатӑр хулинче 10 класран вӗренсе тухнӑ. Кайран ӑна ытти ҫамрӑкпа пӗрле окоп чавма илсе кайна. 1942 ҫулта вара ҫара илнӗ. Зинаида Серпухов хулинче радиста вӗреннӗ. Каярахпа Вӑл Горький хулинче (паян Чулхула) асла класла радист пулма пӗлӳ илнӗ.
Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче Зинаида Васильевна Украинӑри I-мӗш фронтра пулнӑ, Берлина ҫитнӗ. Тӑван тӑрӑха ефрейтор званийӗпе таврӑннӑ.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Зинаида Васильевна Шупашкарти кулинари училищинчен вӗренсе тухна. Нумай ҫул хушши вӑл суту-илӳре ӗҫленӗ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче пурнӑҫ ӑна Магадан хулине илсе кайнӑ. Кайран Зинаида Васильевна Шупашкар хулине куҫса килнӗ.
Зинаида Конова икӗ хӗр ҫитӗнтернӗ, унӑн тӑватӑ мӑнук, икӗ мӑнук тата икӗ мӑнук пур.
Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ ӗнер, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Улатӑрта концерт кӑтартнӑ. Унти куракансем патне коллектив «Территория живого звука» (чӑв. Чӗрӗ сасӑ территорийӗ) программӑпа тухса кайнӑ.
Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Александр Возяков ертсе пынипе тӗрлӗ юрӑ-кӗвӗ куракана ҫепӗҫҫӗн тыткӑнланӑ, хӑйӗн асамлӑхӗпе илемлӗн янӑранӑ. Чӑваш, вырӑс, морда юрри-ташши пирӗн нумай чӗлхелле ҫӗршывӑмӑрӑн хӑватлӑ гимнӗ евӗр пулнӑ. Ансамблӗн солисчӗсемпе – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисткипе Ольга Кирилловӑпа, пӗтӗм Раҫҫейри конкурссен лауреачӗсемпе Валентина Кокотановӑпа, Павел Хлебниковпа пӗтӗм зал юрланӑ.
Улатӑрта 3 ҫӑлтӑрлӑ «Эрьзя» хӑна ҫурчӗ хута янине пӗлтернӗччӗ. Паян унӑн алӑкӗсене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ.
Икӗ хутлӑ ҫуртра тӑватӑ категориллӗ 20 номер вырнаҫнӑ. Люкс номер унта 9 пин тенкӗ тӑрать. Чи йӳнни — 4 пин тенкӗ.
Хӑна ҫурчӗ хула варринче вырнаҫнӑ. Унччен унта ача пахчи пулнӑ, кайран - И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ филиалӗ. Ӑна темиҫе ҫул каялла ишсе антарнӑ.
Улатӑрта пурӑнакан 21 ҫулти хӗрарӑма 2-ри тата 3-ри хӗрӗсене хӗненӗшӗн айӑпланӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 3 ҫул та 1 уйӑхлӑха айӑпланӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн 10 пин штраф тӳлемелле.
Суд палӑртнӑ тӑрӑх, хӗрарӑм ҫу уйӑхӗн 4-25-мӗшӗсенче пӗчӗк ачисене пӗрре мар хӗненӗ. Вӑл амӑшӗн тивӗҫӗсене йӗркеллӗ пурнӑҫламан.
Следстви вӑхӑтӗнче хӗрарӑм айӑпне йышӑннӑ. Следстви пынӑ вӑхӑтра ачасем ашшӗпе пурӑннӑ тесе каланӑччӗ унччен. Халӗ вӗсем социаллӑ учрежденире.
Улатӑрта 76 ҫулти арҫынна санавиаципе Шупашкара илсе килнӗ. Ку унӑн пурнӑҫне ҫӑлма май панӑ.
Ирхине арҫын кӑкӑрӗ тӗлӗнчен ыратнине туйнӑ. Ӑна Ҫӗмӗрлери медцентра илсе ҫитернӗ. Унӑн каллех миокард инфаркчӗ пулнӑ иккен.
4 ҫкл каялла унӑн ишеми чирӗ пулнӑ, ӑна стент лартнӑ. Медбригада хальхинче те унӑн пурнӑҫне ҫӑлнӑ - тромба ирӗлтернӗ. Кайран пациента Республикӑри клиника пульницине илсе ҫитернӗ.
Улатӑрти «Арс» кинотеатр пулна ҫурта юсаса ҫӗнетӗҫ. ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал унта ӑслӑлӑхпа тӗпчев ӗҫӗсем иртнӗ.
Вӑл - Чӑваш Енри пӗрремӗш кинотеатр. Ӑна 1908 ҫулта уҫнӑ. Ун чухне вӑл «Патэ» ятлӑ пулнӑ. Ҫапла Франци фирмине халалласа ят панӑ: унтан оборудовани, фильмсем туяннӑ.
Революци хыҫҫӑн кинотеатра «Свет» ят панӑ, кайран «Арс». Вӑл СССР арканиччен ӗҫленӗ. Халӗ унта - лавкка.
Улатӑрта пурӑнакан 72 ҫулти хӗрарӑм ултавҫӑсене 1 миллион ытла тенкӗ куҫарса панӑ. Вӑл полицире ҫапла каласа кӑтартнӑ: 2 кун каялла ун патне палламан ҫын шӑнкӑравланӑ, такамсем унӑн укҫине чикӗ леш енне куҫарма тӑни пирки каланӑ. Вӗсен ҫулне пӳлес тесен кредит илсе маларах «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫармалла-мӗн.
Ватӑ хӗрарӑм хӑйӗн 300 пин тенкине тата кредит илнӗ 422 пин тенкине палламан ҫын каланӑ счет ҫине куҫарнӑ. Кун пирки вӑл тӑванӗсемпе те калаҫнӑ. Лешсем ӑна ку ултавҫӑсем пулнине каланӑ. Анчах кинемей ӗненмен.
Палӑртмалла: 2021-2023 ҫулсенче вӑл ултавҫӑсен аллине виҫӗ хутчен лекнӗ, ун чухне вӗсене 430 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Улатӑрта пурӑнакан Николайпа Раиса Власкинсем туй тунӑранпа ҫак кунсенче 60 ҫул ҫитнӗ. Вӗсем 1963 ҫулта тусӗсем пулӑшнипе паллашнӑ. Кӗҫех, 1964 ҫулта, ҫамрӑксем пӗрлешнӗ. Ҫавӑнтанпа вӗсем пӗрле.
Николай Дмитриевич «Автоматный» савутра ӗҫленӗ, Раиса Семеновна ҫӗвӗҫӗ пулнӑ. 60 ҫул ӗнтӗ вӗсем пӗр-пӗрне килӗштерсе, хисеплесе пурӑнаҫҫӗ.
Улатӑрта виҫӗ ҫӑлтӑрлӑ хӑна ҫурчӗ хута янӑ. Ячӗ – «Эрьзя». Ӑна Улатӑрти паллӑ ҫынна, Степан Эрьзя скульптора тата ӳнерҫе, халалласа ят панӑ.
Хӑна ҫурчӗ Мускав урамӗнче вырнаҫнӑ. Унччен унта ача пахчи, И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ филиалӗ пулнӑ, анчах ҫурта темиҫе ҫул каялла ишсе антарнӑ. Ҫулталӑк ҫурӑ каялла вара ун вырӑнӗнче 20 вырӑнлӑх хӑна ҫурчӗ тума тытӑннӑ. Ку – «Электроприбор» савутӑн инвестици проекчӗ.
Хӑна ҫуртне Степан Эрьзян картинисем илем кӳреҫҫӗ. Хӑна ҫурчӗ юпа уйӑхӗнче алӑкӗсене уҫӗ.
Ҫамрӑк ӳнерҫӗ Надежда Баранкина тӑван хулине, Улатӑра, хӑйӗн ӳкерчӗкӗсемпе илем кӳрет. Ӳкересси уншӑн чун киленӗҫӗ кӑна мар, професси те.
Надежда унпа шкуланпах кӑсӑкланать. Вӑл педколледжра вӗренсе рисовани учителӗн специальноҫне илнӗ. Унтан И.Я.Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче интерьер дизайнерӗн дипломне илнӗ.
Халӗ Надежда «Ника» ҫемье аталанӑвӗн центрӗнче «Акварелька» студие ертсе пырать, Улатӑрти ача-пӑча ӳнер шкулӗнче вӗрентет. Пушӑ вӑхӑтра вара ҫуртсен стенисем ҫине ӳкерет.
+18.3 °C