Муркаш районӗ Пӗтӗм Раҫҫейри «Лучшее муниципальное образование России в сфере управления общественными финансами» (чӑв. Халӑх укҫи-тенкипе хуҫаланассипе Раҫҫейри чи лайӑх муниципалитет) XI конкурсра виҫҫӗмӗш степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ.

Кӑҫалхи конкурса ҫӗршывӑн 59 регионӗнчен 229 заявка тӑратнӑ. Вӗсенчен 104-шӗ хуласенчен ҫитнӗ, 125-шӗ — районсенчен.

Конкурса хутшӑнакансене 69 енпе хакланӑ тесе пӗлтереҫҫӗ Муркаш район администрацийӗн пресс-службинче. Ҫав шутра — хысна тупӑшӗпе, тӑкакӗсемпе тата муниципалитет харпӑрлӑхӗпе епле усӑ курнине те, кадрсене кура та.

Пӗлтӗр те муркашсем укҫа-тенкӗпе хуҫаланма пӗлни тӑрӑх республикӑра чи лайӑх ушкӑна кӗнӗ – район ҫав енӗпе лайӑх ӗҫлесе пынине палӑртнӑ.

«РИА Рейтинг» сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Раҫҫейре ҫемьесем мӗнле пурӑннине тишкерсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Чӑваш Ен унта пилӗк йӗрке хӑпарнӑ.

Пӗлтӗр пирӗн республика 65-мӗш вырӑнта пулнӑ, кӑҫал вара 5 йӗрке ҫӳлерех йышӑннӑ.

Танлаштарӑма мӗне тӗпе хурса хатӗрленӗ-ха? Калӑпӑр, ҫемье шалу илет, ҫав укҫапа пурӑнма кирлӗ япаласене туянать. Кун хыҫҫӑн мӗн чухлӗ нухрат юлнине шута илсе хакланӑ та ҫемьесен пурнӑҫне.

Чӑваш Енри пӗр ачаллӑ ҫемьере кирлӗ япаласене туяннӑ хыҫҫӑн вӑтамран 22 пин те 225 тенкӗ юлать-мӗн. Икӗ ачаллисен сахалрах – 13 пин те 530 тенкӗ. Атӑлҫи федераци округӗнчи пирӗн регион 10-мӗш вырӑн йышӑнать.

Ҫынсен правине хӳтӗлекен Европӑри суд Чӑваш Ен арҫыннине майлӑ пулнӑ. Вунӑ ҫул каялла пакунлисем кӳрентернӗ этем тӗрӗслӗх шыраса Страсбурга ҫитнӗ. Юридици енчен ӑна Алексей Глухов юрист пулӑшнӑ.

«Зона права» (чӑв. Право зони) юридици организацийӗпе ӗҫлекен Алексей Глухов пӗлтерни тӑрӑх «Интерфакс» информаци агентсви хыпарланӑ. Этем правине хӳтӗлекен суд йышӑнӑвне Страсбургри суд хӑйӗн сайтӗнче паян вырнаҫтарнӑ иккен.

Асӑннӑ суд енсене мирлӗ килӗшу тума сӗннӗ имӗш. Унти тӳресем 7100 еврӑпа калаҫса татӑлма ыйтнӑ. Анчах Раҫҫей правительстви шар курнӑ арҫынна хай вӑхӑтӗнче 20 пин тенкӗ тӳленипе ҫырлахасшӑн пулнине журналистсене Алексей Глухов пӗлтернӗ.

Иванов хушаматлӑ арҫынна 2007 ҫулта Ҫӗнӗ Шупашкарти милицин 1-мӗш номерлӗ участокри пунктне тытса кайнӑ. Унта хайхине милици капитанӗ темиҫе хутчен ҫапнӑ. Шар курнӑ арҫыннӑн хӑрах хӑлхи илтми пулнӑ. Пакунлине 2008 ҫулта виҫӗ ҫуллӑха хупса хунӑ.

Чӑваш Енри почтальонсем коммуналлӑ пулӑшу тата ытти тӳлев укҫине ҫынсенчен киле пырсах йышӑнаҫҫӗ. Мобильлӗ тӳлевпе касса терминалӗсене хальлӗхе 200 почтальона валеҫсе панӑ.

Мобильлӗ терминал урлӑ тӳлени почта уйрӑмне ҫӳренинчен нимпе те уйрӑлса тӑмасть. Укҫана почтальон вырӑнтах илет, ҫавна ӗнентерекен касса чекне алла тыттарать.

Терминалсем пулӑшнипе коммуналлӑ пулӑшушӑн (ҫутӑшӑн, газшӑн т.ыт.те) ҫеҫ мар, «Ростелекомпа» та, налукпа та, ҫул-йӗр инспекторӗсене тӳлемелли штрафсемпе те татӑлма пулать. Квитанци йышӑннишӗн хушма тӳлев виҫи 5 тенкӗпе танлашать.

Почтӑн хӑйӗн банк та пур, ҫыхӑну уйрӑмӗсенче тӗрлӗ тавар та сутаҫҫӗ, посылкӑсемпе тӗрлӗ бандероль те йышӑнаҫҫӗ, хаҫат-журнал та валеҫеҫҫӗ.

Транспортӑн пӗрлехи карттине Перекет банкӗнче онлайн майпа укҫа хума пӑрахтарни пирки унччен сайтра хыпарланӑччӗ. Ҫак кунсенче сервис каллех ӗҫлеме тытӑннӑ. Малашне карточка ҫине электронлӑ енчӗк урлӑ та, Перекет банкӗнче онлайн майпа та укҫа хума май пулӗ.

Аса илтерер: кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче сервиса тест режимӗнче ӗҫлеттерме тытӑннӑ, анчах укҫа пур чухне те карточка ҫине куҫман. Халӗ ҫитменлӗхсене пӗтернине ӗнентереҫҫӗ, халӗ ку мелпе карточка хуҫисен 98,5 проценчӗ усӑ курать-мӗн.

Ҫапах укҫа тӳрех куҫмасан та пултарать, ҫак ӗҫ 48 сехет те пурнӑҫланать-мӗн. Харпӑр кабинетра укҫа куҫни карточкӑпа транспортра тӳлемесӗр те курӑнмасть-мӗн.

Онлайн майпа укҫа хунӑ чухне пӑтӑрмах сиксе тухрӗ тӗк 36-33-30 номерпе шӑнкӑравламалла е transkarta@bk.ru почта ҫине ҫыру ямалла.

Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнчен Шупашкарта халӑх транспорчӗпе ҫӳремешкӗн хаксене татах хӑпартассине Чӑваш халӑх сайчӗ ҫу,уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчех пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, кун пирки паян ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков каланӑччӗ.

Утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчен троллейбусри хак тепӗр икӗ тенкӗ ӳсӗ. Ҫапла вара аллӑн укҫа тӳлекенсен хальхи 18 тенкӗ вырӑнне 20 тенкӗ кӑларса хума тивӗ.

Ҫакна та палӑртар, хулара автобуспа тата троллейбуспа ҫӳренӗшӗн хака кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче хӑпартнӑччӗ. Автобуспа, троллейбуспа пӗрре ларса кайнӑшӑн халӗ 18 тенкӗ, машруткӑсенче 22 тенкӗ тӳлеттереҫҫӗ.

Маршруткӑсем ҫитес уйӑхран хӑпартасси уҫӑмлӑ мар, вӗсем ҫакна хӑйсем татса парӗҫ. Вӗсен тарифне раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫеҫ йӗркелӗҫ.

Чӑваш Енри Анастасия Скрябина «Что? Где? Когда?» кӑларӑм вӑйӑҫисене ыйту парса 50 пин тенкӗ ҫӗнсе илнӗ. Лешсем унӑн ыйтӑвне тӗрӗс хуравлайман.

Ҫӗнӗ Шупашкар пики вӑйӑҫӑсене 1921 ҫулти сӑнӳкерчӗке кӑтартнӑ, унта пралуклӑ алӑ тупанне сӑнланӑ. «Унта кӑтартнӑ япалана паян эпир мӗнле калатпӑр?» - ҫапла ыйтнӑ телеертӳҫӗ.

Вӑйӑҫӑсем тӗрлӗ шухӑш пӗлтернӗ: алӑ тупанӗ – светофор, алӑ типӗтмелли хатӗр. Анчах кусем – тӗрӗс мар. Кунашкал алӑ тупанӗ ниҫта та каймалла маррине пӗлтерет-мӗн. Ку палла автомобиль ҫине ҫирӗплетнӗ, тормоза пуссан вӑл хӗрлӗ тӗспе ҫутатнӑ. Вӑйӑҫӑсем тӗрӗс мар хуравланӑшӑн Чӑваш Ен хӗрне 50 пин тенкӗ панӑ.

Палӑртмалла: Анастасия Скрябина студентка «Что? Где? Когда» кӑларӑм вӑйӑҫисене унччен те ыйту панӑ. Ун чухне те вӑл укҫа выляса илнӗ.

Кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ЧР спорт министрӗн ҫумне Алексей Яковлева Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 4 ҫул ҫурӑлӑха ӑсатма приговор вуланӑ, кунсӑр пуҫне патшалӑх службинче хӑш-пӗр должноҫа 3 ҫул йышӑнма чарнӑ. Тата унӑн ЧР Спорт министерствине 10 миллион ытла тенкӗ тӑкака саплаштармалла.

Ӗнер ЧР Аслӑ сучӗ айӑплав приговорне улӑштарнӑ, кун хыҫҫӑн Алексей Яковлев тӗлӗшпе амнисти акчӗ пурнӑҫлама май пулнӑ. Ҫитес вӑхӑтра ӑна ирӗке кӑларӗҫ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, министр ҫумӗ 2013 ҫулта ведомство ячӗпе «Шурӑ чулсем» республика центрне реконструкцилемешкӗн проект документацине хатӗрлеме Шупашкарти пӗр стройфирмӑпа 9 миллион ытла тенкӗлӗх патшалӑх килӗшӗвне алӑ пуснӑ. Шупашкарти маунтинбайк центрӗ ҫывӑхӗнчи ҫула тунӑ чухне те ҫакнашкалах лару-тӑру сиксе тухнӑ. Проектпа смета документацине патшалӑх экспертизи ырламасӑрах вӑл подрядчик счечӗ ҫине 1,2 миллион ытла тенкӗ куҫарса пама хушнӑ.

Аса илтерер: Алексей Яковлева 2016 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ӗҫрен кӑларнӑ, пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.

«Хыпар» издательство ҫурчӗпе Шупашкар районӗнчи «Тӑван Ен» хаҫата пӗрлештересшӗн. Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствин йышӑну проектне (ӑна хатӗрленӗ чух ведомство ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви ятлах пулнӑ-ха) Чӑваш Енӗн нормативлӑ право акчӗсен порталне ӗҫлӗ хута ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче вырнаҫтарнӑ.

Реорганизаци, министерствӑри тӳре-шара шухӑшланӑ тӑрӑх, массӑллӑ информаци хатӗрӗсене тупӑшлӑрах ӗҫлеме май парӗ. Унта ертӳҫӗсен йышне чакарсан ҫулталӑкне 716 пин те 785 тенкӗ те 37 пус перекетленӗ.

Укҫа-тенкӗ тенӗрен, ака уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне «Хыпар» издательство ҫурчӗн кулленхи кредитор тӑкакӗсем (вырӑсла каласан, текущая кредиторская задолженность) 3 млн та 930 пин тенкӗпе танлашнӑ, «Тӑван Енӗн» — 171 пин тенкӗпе.

Сӑмах май, «Хыпар» издательство ҫурчӗ хальхи вӑхӑтра вунӑ ытла тӗрлӗ хаҫат-журнал кӑларать. Вӗсенчен хӑшӗсем ҫӗршывӗпех саланаҫҫӗ.

"Чеб.ру" сайтри сӑнӳкерчӗк

Кӑҫал Чӑваш Енре 11 ача пахчи тума пуҫлӗҫ. Шупашкарти «Ҫӗнӗ хула» тата «Садовый» микрорайонсенче икшер ача пахчи тума тытӑнӗҫ. «Университетский-2», «Кувшинка», «Солнечный» микрорайонсенче тата Сосновка поселокӗнче пӗрер пулӗ.

Канаш хулинче, Комсомольски районӗнчи Урмаелте, Шупашкар районӗнчи Атайкассинче те ҫӗнӗ ача пахчисем хӑпартӗҫ. Вӗсене хута ямашкӑн пӗтӗмпе 893,6 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.

Сӑмах май, Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ тӗле хулара 10 ача пахчи уҫма палӑртнӑ. Ҫакна та палӑртмалла: кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче РФ Правительстви ҫӗнӗ ача пахчисем хута яма, 2 уйӑхран пуҫласа 3 ҫула ҫитнӗ ачасем валли вырӑнсем тума 1,3 миллиард тенкӗ уйӑрнӑ.