Ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Етӗрнере икӗ хутлӑ ҫурт ҫунса кайнӑ. Вӑл – историпе культура еткерлӗхӗ. Унта чӑваш чӗлхине тӗпченӗ Николай Ашмарин ҫуралнӑ, ачалӑхӗ унта иртнӗ.
ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, историпе культура еткерлӗхӗн докуменчӗсем унта упранман. 2021 ҫулта ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ҫак ҫуртра музей уҫассине пӗлтернӗ. Реставраци тумашкӑн документсене хатӗрленӗ. Халӗ вара, пушара пула, ҫакна ҫӗнӗрен пӑхса тухма тивӗ. ЧР Культура министерствин тата Культура еткерлӗхне упракан патшалӑх центрӗн ӗҫченӗсем пушар мӗн чухлӗ тӑкак кӳнине шутлама вырӑна тухӗҫ.
Палӑртмалла: ҫурт 1870 ҫулта тунӑскер пулнӑ.
Шупашкар тӑрӑхӗнче пурӑнакан 63 ҫулти сунарҫӑна 40 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.
Ҫав арҫынна РФ Пуҫиле кодексӗн 318-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе явап тыттарнӑ. Тепӗр майлӑ каласан, влаҫ ҫыннине хирӗҫ тӑнӑшӑн суд тенкелӗ ҫине лартнӑ.
Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнче арҫын Ишлей патӗнчи сунар ҫӗрӗ ҫинче ҫӳренӗ. Унӑн автомобиль салонӗнче авӑрланӑ пӑшал (вӑл ятарлӑ сумкӑра выртман) пулнӑ. Ку вӑл саккуна административлӑ майпа пӑсни пулать.
Сунарҫӑна Чӗрчунсен тӗнчине тата ятарласа хӳтӗлемелли ҫутҫанталӑк территорине сыхлас тата упрас енӗпе ӗҫлекен дирекци инспекторӗ тытса чарнӑ. Хӑйне административлӑ майпа явап тыттарассине пӗлсен 63 ҫулти арҫын инспектора хирӗҫ тӑнӑ. Апла пулин те инспектор парӑнман.
Ӗнер ирхине Сӗнтӗрвӑрри округӗнче пулнӑ аварие мӗнле тӗпченине прокуратура тӗрӗслесе тӑрӗ. Авари ирхи 5 сехетре «Атӑл - Сӗнтӗрвӑрри» ҫул ҫинче пулнӑ.
ҪҪХПИ малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Лада Приора» хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайса «Лада Калинӑпа» ҫапӑннӑ. Унӑн спидометрӗ 170 ҫинче чарӑннӑ. Апла вӑл пысӑк хӑвӑртлӑхпа пынӑ. Хӑй водитель чӗрӗ юлнӑ, вӑйлӑ аманнӑ. Унӑн пассажирӗ тата «Лада Калина» водителӗ вырӑнта вилнӗ.
Шупашкарти йӗрке хуралҫисем йытӑ тапӑннӑ ачана ҫӑлнӑ. Хулара пурӑнакан пӗр хӗрарӑм хӑйӗн упӑшки пулнӑ арҫын килне йытӑ тӑрантарма икӗ ачипе пынӑ. Чӗрчуна хӑй ҫук чухне пӑхса тӑма кил хуҫи хӑй ыйтнӑ.
Анчах йытӑ хӑнасене тапӑннӑ. Питбуль ӑратлӑ йытӑ сакӑр ҫулхи хӗрачана ҫыртнӑ. Апла пулин те хӗрачапа амӑшӗ хваттертен тухса тарма ӗлкӗрнӗ, анчах арҫын ача шалта тӑрса юлнӑ.
Хӑраса ӳкнӗ хӗрарӑм йӗрке хуралҫисем патне шӑнкӑравланӑ. Вырӑна йӗрке хуралҫисем тата кинолог пырса ҫитнӗ. Арҫын ача икӗ хутлӑ кровать ҫине хӑпарса тарма ӗлкӗрнӗ, ҫавӑнпа ӑна йытӑ ҫыртса ӗлкӗреймен. Анчах пӗчӗкскер хытах хӑраса пӗтнӗ.
Ака уйӑхӗн 24-мешӗнче Шупашкарта ашшӗ ывӑлне вӗлернӗ – ҫапла шутлать следстви.
Следовтельсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, ҫав кун 82 ҫулти ашшӗ ӳсӗр пулнӑ. Вӑл 53 ҫулти ывӑлӗпе хирӗҫсе кайсан ӑна пуҫӗнчен кӗленчепе ҫапнӑ, унтан ванчӑкӗсемпе тӳнккенӗ. Лешӗ сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ.
Ватӑ арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна следстви вӑхӑтӗнче хупса усрас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.
Ҫӗмӗрлере пурӑнакан 52 ҫулти арҫын тӑванне вӗлерме тӑнӑ.
Тӗпчевҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 30-мӗшӗнче каҫхине ун патӗнче иккӗмӗш сыпӑкри тӑванӗ пулнӑ. Кил хуҫи ӳсӗр пулнӑ. Иккӗшӗн хушшинче тавлашу сиксе тухнӑ.
Кайран хӑна ҫывӑрма выртнӑ. Вӑл ҫывӑрса кайсан кил хуҫи ҫӗҫӗ ярса илсе кӑкӑр тӗлӗнчен икӗ хутчен чикнӗ. Анчах лешӗ хытах хирӗҫ тӑнӑ, хӑйне хӳтӗлеме хӑтланнӑ. Шар курнӑ арҫынна тухтӑрсем ҫӑлса хӑварнӑ.
Алла ҫӗҫӗ ярса илнӗ арҫынна ҫывӑх вӑхӑтра суд тенкелӗ ҫине лартӗҫ.
Етӗрне округӗнчи Кӑкшӑм шкулӗнчи медиацентр чӑваш культурине халалласа репортажсем хатӗрлет. Кун пирки Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта пӗлтернӗ.
Ҫӗнӗ пуҫарӑва шкул хастарӗсем чӑваш чӗлхи эрнипе ҫыхӑнтарнӑ иккен. «Хальлӗхе вӗсем чӑваш литератури тата чӑваш ӑсти ҫинчен видеороликсем хатӗрленӗ», — тесе хыпарланӑ маларах асӑннӑ ҫӑлкуҫра.
Куславккари арҫынна 13 ҫул та 6 уйӑхлӑха ҫирӗп режимлӑ колонпе ӑсатнӑ. Вӑл пӗлӗш-хӗрарӑмне чӗртсе янӑ.
Пӑтӑрмах пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Ҫав кун арҫын ӳсӗр пулнӑ, хӑй паллакан 33 ҫулти хӗрарӑмпа хирӗҫле тапранса кайнӑ. Ӑна хӑвӑрт хыпса илекен шӗвекпе сапнӑ та чӗррсе янӑ. Хӗрарӑмӑн кӗлетки ытла ҫунса кайнӑ. Суранланса пӗтнӗ хӗрарӑм пульницӑра вилсе кайнӑ.
Усалланнӑ арҫынна Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ 13 ҫул та 6 уйӑхлӑха ҫирӗп режимлӑ колонирен хупса хума йышӑннӑ.
Ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче кӑнтӑрла Йӗпреҫ муниципаллӑ округӗнчи Энтриел ялӗнче пӗр кил хуҫалӑхӗнче сарай тӑрри ҫунма тытӑннӑ. Ҫулӑм 100 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче алхаснӑ. Хуралтӑ таврашӗн стенисем те сиенленнӗ.
Пушарнӑйсем «хӗрлӗ автана» 20 минутран лӑплантарнӑ. Ҫулӑма ҫурт ҫине куҫма паман. Пушарта 10 сурӑхпа 2 сыснана ҫӑлма май килнӗ.
Палӑртмалла: ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 372 пушар пулнӑ. Вӗсенче 21 ҫын вилнӗ, 20-ӗн суранланнӑ. Пушарсенче 69 ҫынна ҫӑлма май килнӗ.
Паян 13 сехет ҫурӑра Ҫӗрпӳ хули ҫывӑхӗнче, М-7 федераци ҫулӗ ҫинче авари пулнӑ.
Малтанлӑха ҪҪХПИ пӗлтернӗ тӑрӑх, «Рено Дастер» хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайнӑ та фурӑпа ҫапӑннӑ. Ҫӑмӑл машинӑри водитель тата пассажир аманнӑ. Вӗсене пульницӑна илсе кайнӑ.
Авари вырӑнӗнчен иртсе каякансем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна пула Ҫӗрпӳ хулинчен пуҫласа Сӑнав поселокӗ таран пӑкӑ пухӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ефимов Никита Ефимович, фольклор пухаканӗ, этнограф, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Казаков Георгий Николаевич, паллӑ патшалӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Колбасов Олег Степанович, правовед, юридици ӑслӑлӑхӗсен докторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Михайлов Феликс Михайлович, спорт йӗркелӳҫи, ишес енӗпе тӗнче шайӗнчи тӳре ҫуралнӑ. | ||
| Козлова Зинаида Алексеевна, фольклор пухаканӗ, профессор, ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Николаев Юрий Михайлович, патшалӑх ӗҫченӗ, ЧР вӑй-хал культурипе спортӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Терентьев Николай Терентьевич, чӑваш драматургӗ, тӑлмачӗ, актёрӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |