Электронлă вулавăш

XII

Ноябрь уйăхĕн пĕрремĕш кунĕсенче хĕрсем чĕпĕсене çĕнĕ фермăна куçарчĕç. Чи пысăк уяв пекех пулчĕ ку ферма çыннисемшĕн. Василий Петрович ывăннине пĕлмесĕр чĕпĕсем патĕнчен татăлмарĕ, çĕнĕ условие лекнĕ кайăксен сывлăхĕсене тĕрĕслерĕ. Малтанхи кунсенче ирĕке вĕреннĕ чĕпĕсем хăйсене йăвашраххăн тытрĕç, апат та витĕрех çими пулчĕç. Пĕрер эрнерен тин çĕнĕ вырăна хăнăхса çитрĕç.

Декабрь уйăхĕн варринче вара пĕтĕм ферма хĕрĕсене савăнтарса, вĕсен çамрăк чăххисем пĕрремĕш çăмарта пуçларĕç. Чĕререн савăнчĕ куншăн Лена. Ку вĕт хĕрача пурнăçĕнчи чи пысăк çĕнтерӳ, пĕрремĕш утăм пулчĕ. Вăл хăйĕн чĕпписем патĕнчен уйрăлма та пĕлмерĕ, кашни çĕнĕ çăмартана халиччен курман япалана пăхнă пек тинкерчĕ. Çамрăк чăхсен çăмартисем çепĕç, çемçе те çӳхе хупăллă, çавăнпа та зоотехник хĕрсене вĕрентсех тăчĕ, апат рационне тĕрлĕрен тĕрлĕ витаминлă çимĕçсемпе пуянлатма тăрăшрĕ. Шапа хуранĕпе шурă тăм чăхсене питĕ кирлине пĕлсен, вĕсене ятарласа вĕтетсе уйрăм валашкасемпе лартса пачĕç. Шăмă, симĕс курăк çăнăхĕпе усă курчĕç. Ăшăра нӳретсе шăтарнă ыраша та чăхăсем юратса çирĕç. Тăрăшни сая каймарĕ, çăмарта хупписем майĕпе хулăнланчĕç.

Чăхăсене апат çитернĕ, каçхи ĕçсене вĕçленĕ хĕрсем пĕрин хыççăн тепри общежити пӳлĕмне пуçтарăнчĕç. Вĕсем çи-пуçĕсене улăштарчĕç те клуба кайма тухрĕç. Кĕçĕр клубра Çĕнĕ çула кĕтсе илме хатĕрленмелле. Ыран декабрĕн вăтăр пĕрремĕшĕ. Çĕркаç çамрăксем чăрăш илемлетме пуçланăччĕ, анчах пĕтереймерĕç. Паян унти ĕçе вĕçлес пулать.

Çул çинче хĕрсем Василий Петровичпа Тамарăна хуса çитрĕç. Çамрăк мăшăр Зойăн «тĕлĕкĕ» чăна тухрĕ, Тамарăпа Василий Петрович икĕ эрне каялла туй тӳрĕç, алла-аллăн тытăннă та шăкăл-шăкăл калаçса пырать. Хĕрсем çамрăк мăшăртан шӳтле-шӳтле иртсе кайрĕç, клуба кĕпĕртеттерсе пырса кĕчĕç.

Ытти çамрăксем пухăнма та ĕлкернĕ ĕнтĕ. Кĕçех клуб яшсемпе хĕрсен сассисемпе тулса ларчĕ. Кашни валлиех ĕç тупăнчĕ кунта. Пĕрисем çĕнĕ çулхи стена хаçачĕ валли статьясем çырчĕç, теприсем ӳкерчĕксем турĕç. Хĕрачасем вара чăрăш умĕнче вĕткеленчĕç. Лена юр пек шап-шурă çĕрмамăкне, çип çине тире-тире лартса, мачча çинчен аялалла усăнтара-усăнтара ячĕ. Кун пек лапка-лапка кăпăшка юр çĕр çине майĕпе вĕлтĕртетсе аннă пек пулать. Нинăпа Галя тĕрлĕрен теттесене чăрăш çине майлаштарса çакрĕç. Чăрăш куç умĕнчех улшăнса, çĕнелсе пычĕ.

Чăрăша илемлетсе пĕтерсен, хĕрсем тепĕр пӳлĕме кĕрсе ачасем валли кучченеçсем хатĕрлерĕç. Тĕрлĕрен тĕрлĕ конфет-премĕксене профсоюз укçипе эрне каяллах илсе хунăччĕ. Халĕ çавсене çутă пакетсем çине пĕрпекшеррĕн уйăра-уйăра хучĕç.

Клубран Лена пĕчченех тухрĕ. Ыттисем çĕнĕ ташă вĕренетпĕр тесе унтах юлчĕç.

Хĕрача алăри сехечĕ çине пăхса илчĕ. Вунă сехет çитсе пырать. Ача-пăчасене çывăрма вăхăт ĕнтĕ, апла пулин те клубран иртсенех пуçланакан сĕвек тăвайкки çинче вĕсен хаваслă шавĕ янăраса тăрать. Лена пĕр хушă хыпалансах кĕшĕлтетекен пĕчĕк халăх çине пăхса тăчĕ. Вĕсем, пĕтĕм тĕнчене манса кайса, хĕл кунĕн ытарайми саманчĕпе ыр кураççĕ. Пĕрисем çунашкасемпе, теприсем йĕлтĕрсемпе ярăнаççĕ. Хăшĕсем тата конькисемпе ăмăртса пĕр-пĕрне çĕнтерессишĕн тăрăшса чупаççĕ. Ленăн çак вăхăтра темшĕн тепĕр хут ача пуласси килчĕ. Эх, ачалăх, ачалăх! Миçе хутчен çак тăвайкки тăрăх анаталла-тăвалла çунашка сĕтĕрмен-ши? Миçе хутчен пуçхĕрлĕ тăрăнса сăмсаран юн кăларман-ши тата? Хăй сисмесĕрех хаш-ш сывласа илчĕ хĕрача, хĕп-хĕрлĕ сăмсисене нăшăклаттарса пыракан савăнăçлă ачасем çине ăмсанса пăхса. Паянхи пекех астăвать-ха, вăл кун çанталăкĕ сивĕ тăратчĕ. Пĕчĕк Лена, виççĕмĕш класра вĕренекенскер, уроксем хыççăн шартлама сивве те пăхмасăр, амăшĕ чарнине те итлемесĕр, тăвайккине йĕлтĕрпе ярăнма тухрĕ. Йĕлтĕрĕ çĕнĕччĕ çав унăн, çавăн пек ӳкерчĕкри евĕр йĕлтĕр куç умĕнче тăнă чухне камăн чĕри чăтса тăтăр? Йĕлтĕрпе ачасем умĕнче те кăштах мухтанасси килчĕ-тĕр унăн, анчах та, те сивĕрен хăранипе-ши, тăвайккинче пĕр чун та курăнмарĕ. Ăна-кăна пăхмасăр хĕрача сăртран ярăнма пуçларĕ. Кăчăрт-кăчăрт тăвакан юр çинче вĕр-çĕнĕ, сап-сарă йĕлтĕр питĕ çăмăллăн шăвать. Виçĕ хутчен чиперех ярăнса анчĕ Лена, анчах ку тăвайкки ăна ытлă та сĕвеккĕн курăнчĕ. Паттăрланса кайнă хĕрача арçын ачасем те ярăнман чăнкă çыран умне пырса тăчĕ. Пĕр хушă иккĕленсе пăхрĕ вăл йăнках анса каякан сăрт çине, унтан, мĕн пулать те мĕн килет тесе (тата вăл хăйĕн çĕнĕ йĕлтĕрне çав тери шанчĕ), аялалла вирхĕнчĕ. Çур тăвайккине чиперех çитрĕ пулас вăл, унтан вара чикĕленсе кайса лапама çитичченех йĕлтĕрĕ-мĕнĕпе кустарса янă тулли михĕ пек йăваланса анчĕ. Çак вăхăтра леш касра пурăнакан Ванюк чупса çитрĕ, юрпа-юнпа хутăш вараланса пĕтнĕ хĕрачана çĕклесе тăратрĕ. Малтанах Лена арçын ача çине тĕлĕнсе кăна пăхрĕ. Ванюк хуçăлса кайнă йĕлтĕр юлашкине çĕклесе пынине курсан тин хăйĕн вĕр-çĕнĕ, ӳкерчĕкри пек илемлĕ япали никама кăтартичченех юрăхсăра тухнишĕн кӳренсе сасăпах йĕрсе ячĕ.

— Аннене мĕн-н калас? — пăшăлтатрĕ вăл аран-аран, Ванюк аллинчи хуçăк йĕлтĕрĕ çине сехĕрленсе пăхса.

— Аллусем чиперех-и сан? Урусем хуçăлман-и? — Лена йĕнине пăхмасăр ăна уттарса пăхрĕ арçын ача. Питĕнчи, сăмсари юнне юрпа шăлса тасатрĕ, унтан, хĕрача уринчи йĕлтĕрне салтса илсе, ăна киле çитичченех аллинчен çавăтса пычĕ. Миçе çул иртрĕ ĕнтĕ унтанпа, анчах çав кун йĕлтĕрпе ярăнни халĕ те куç умĕнче.

Ванюк… Мĕнле-ши вăл халь? Çĕн çула валли сывалса тухайĕ-ши? Мĕн чухлĕ кулянмарĕ пулĕ Лена, тăн çухатнă Ванюка больницăна леçнине пĕлсен, мĕн чухлĕ куççулĕ тăкмарĕ пулĕ. Икĕ талăк пурнăçпа вилĕм хушшинче ăшталанчĕ Ванюк, виççĕмĕш кунне тин çамрăк ӳт-пӳ хăрушă вилĕме çĕнтерчĕ. Каччă тăна кĕчĕ. Ванюк пурăнать, ку ĕнтĕ паллă. Анчах тухтăрсене тата тепĕр япала пăшăрхантарчĕ. Каччăн сылтăм куçĕ аманнă. Куракан пулĕ-ши вăл е ĕмĕрлĕхе айăпланса юлĕ?

Лена больницăра темиçе хутчен те пулчĕ. Икĕ эрне каялла вара тухтăр Ленăна савăнтарчĕ. «Пурте йĕркеллех. Кун пекех пулсан, сирĕн каччăна Çĕнĕ çул валли кăларатпăрах», — терĕ вал кăмăллăн кулкаласа.

Çĕнĕ çул çитрĕ те ĕнтĕ. Ыран кивĕ çулăн юлашки кунĕ. Ванюк вара халĕ те çук-ха. Питĕ тунсăхласа çитрĕ Лена хăйĕн тусĕшĕн.

Ачасем çаплипех ярăнаççĕ-ха. Вĕсен çак асамлă çанталăкран уйрăлса пӳрте кĕрес килмест ĕнтĕ. Вăхăчĕ вара малаллах шăвать. Акă, тăвайкки умне пĕр хĕрарăм пырса тăчĕ.

— Эх, ачам, Миша! Миша! Ăçта çӳретĕн эсĕ çак таранччен? Ну-ка марш килелле, çывăрас пулать, — ярăнакансем çине пăхса кăшкăрчĕ вăл.

Ушкăнран пĕри кăшкăракан еннелле çаврăнчĕ. Унăн тантăшĕсенчен уйрăлас килменни паллă, анчах ним тума та çук.

— Анне! Ачасем ярăнаççĕ вĕт, манăн та ярăнас килет, — сăмсине нăшăк-нăшăк туртрĕ вăл. Ку Зойăсен кӳршĕ ачи, леш çулла хĕрсем комбикорм илме кайсан Зоя патне пырса хунямăшĕ чирлени çинчен пĕлтерекенни пулчĕ.

— Çитет, çитет, ачам. Ыран та кун пур, юлташусене те кăшкăр, вĕсен те çывăрма вăхăт.

Лена урăх ачасем калаçнине итлесе тăмарĕ. Вăл хăйсен урамне парăнакан тăкăрлăка кĕрсе çухалчĕ.

— Çитрĕн-и, хĕрĕм? Сан пата хăна килнĕ-ха, ав, — терĕ амăшĕ, Лена алăк урлă каçнă-каçманах.

Пӳртре Зина ларать иккен. Вăл шурă çухаллă тĕксĕмрех хĕрлĕ тĕслĕ пальтоне вĕçертсе янă, аллинче сăнӳкерчĕксен альбомĕ.

— Сывă-и, Зина?

— Чиперех-ха, хăвăр мĕнле? — терĕ вăл, темĕнле вăтанарах. — Вăт, килсе курас терĕм.

— Паллах… паллах… эпир ак клубра Çĕнĕ çула хатĕрлентĕмĕр, чăрăш илемлетрĕмĕр. Астăватăн-и, шкулта уроксем хыççăн ачасемпе çĕнĕ чăрăш валли хутсенчен касса тĕрлĕрен теттесем тăваттăмăрччĕ. Интереслĕ… Халĕ ак эпир çитĕннĕ çынсем, çавах ăна илемлетнĕ чухне темĕнле тунсăх çуралчĕ. Шкулта вĕреннĕ вăхăтсем аса килчĕç. Санпа, Зина, çавăн пек пулман-и?

— Тем… эпĕ ун çинчен шутламан.

Зина малтанхи пек хастаррăн калаçмасть. Сăнĕ те унăн темĕнле хуралса тĕксĕмленнĕ.

— Ну, эсир калаçкаласа ларăр-ха. Эпĕ Лисук кинемей патне каçам, унăн сурăхĕ пăранланă. Иккĕ таранах тата. Кăмакара шаркку пур, кăларса çийĕр, — терĕ те Таиç аппа фуфайкине тăхăнса тухса кайрĕ.

— Чăнах та, Зина, шаркку çиер, ман питĕ хырăм выçрĕ. Кил, кил, лар сĕтел хушшине. Пальтоне хывса çак пăтана.

Лена икĕ турилккепе пăсланакан шаркку пырса лартрĕ. Зина пĕр хушă иккĕленсе тăчĕ, унтан пальтоне хывса хучĕ, кĕске кĕпине мелсĕррĕн турткаларĕ. Лена халĕ кăна асăрхарĕ: Зина йывăр çын иккен.

— Вăт, Лена, кĕçех ача амăшĕ пулатăп. Мĕнле, килĕшет-и мана кун пек?

Зина Лена умĕнче вăр! çаврăнса илчĕ те икĕ аллипе те питне хупласа йĕрсе ячĕ.

Лена нимĕн тума та пĕлмерĕ. Вăл хăйне яланах мăнна хума юратакан Зинăна курма хăнăхнă. Халĕ вара вăл йĕрет.

— Ну, юрĕ ĕнтĕ, Зина, çитет, ан йĕр, — терĕ юлашкинчен, хăй те пăлханма пуçланине сиссе.

— Çапла, Лена, халĕ тин йĕни усăсăр ĕнтĕ. Пĕтрĕ ман çамрăк ĕмĕрĕм, Лена. Эх-х, анчах çакăн пек пурнăçа ĕмĕтленнĕ-и эпĕ? Ырă çынсем ăс панине хăлхана та чикмерĕм, вăт халĕ… хăвах куран.

— Зина, ыйтнишĕн каçар-ха мана, анчах ăçта вăл?

— Кам? Упăшка-и? Ăçта пултăр, килĕнче. Хирĕçсе кайрăмăр эпир унпа.

— Мĕнле-ха ун пек, Зина?

Зина хулпуççине сиктерсе илчĕ.

— Пĕлместĕп, Лена. Кашни пусне шутлать вăл, тек таврăнмастăп унта. ĕнтĕ завода ĕçе кĕтĕм. Общежити пама пулчĕç, тунтикунран ĕçлеме пуçларăм. Тĕрĕссипе эпĕ, Лена, санран кивçен укçа ыйтма кĕтĕм.

— Укçине парăп-ха ăна, анчах сана йывăр пулать вĕт, таврăн яла.

— Çук, çук, Лена, ял-йышран, атте-аннерен намăс. Ман хамăнах… ну, урăх юлташсем, урăх коллектив тупмалла. Пĕчĕкки пулсан, яслине вырнаçтаратăп, нимех те мар, пурнатпăр.

— Ним калама та пĕлместĕп, тен, тĕрĕсех те тăватăн-и.

— Тавтапуç, Лена. Апла эпĕ каятăп.

Лена чăматанĕнчен укçа кăларса Зинăна пачĕ.

— Ак кунта çĕр çирĕм тенкĕ. Йĕркеллĕ тыткаласан, малтанхи вăхăта çитет.

— Тавтапуç, Лена. Укçине эпĕ май пулсанах почтăпа ярса паратăп.

— Юрĕ-çке, Зина. Кайран… май пулсан.

— Ну, сывă пул, Лена, эпĕ кайрăм.

— Чипер кай, Зина. Тен, упăшкупах пурнăç туса яратăр, çавах та пулас ача ашшĕ вĕт.

— Çук, Лена, ăна татăклăнах шутланă, таврăнмастăп унта. Чипер юл.

Зина тухса кайсан та Лена чылайччен лăпланаймасăр ун çинчен шутларĕ. Амăшĕ пырса кĕнĕ чухне те вăл пуçне чиксех ларатчĕ.

— Эсĕ мĕн пĕчченех сĕтел хушшинче тĕлĕрсе ларатăн, хĕрĕм?

— Эсĕ-çке, анне. Тем шухăша кайрăм та. Путекĕсем мĕнле, анне?

— Эй, амăшне ăмăртмалла ĕмеççĕ. Кинемей çав тери савăннă, айтурлатса кăна ларать. Ай, хĕрĕм, ара, санăн шарккăвĕ сивĕнсех кайнă-иç? Вĕрине антарса килем-ха.

— Зина упăшкинчен уйрăлтăм, тет. Анне, мĕнле-ха апла, çынна чун-чĕререн юрататăн пулсан, ăна чĕре çумĕнчен хăйпăтса кăларма çăмăл-ши вара?

Лена амăшĕ пĕр хушă ним чĕнмесĕр, мĕн каласан лайăхрах-ши тенĕ пек шутласа ларчĕ. Унтан хĕрĕ еннелле çаврăнчĕ те, унăн хуп-хура куçĕсенчен тӳп-тӳррĕн пăхса, пачах та улшăннă сасăпа хыттăн çеç каласа хучĕ:

— Çук, хĕрĕм, ку юратни мар, ку юратăвăн астаракан вăйĕпе теттепе вылянă пек выляни çеç. Юратакансем пĕр-пĕрне нихăçан та çапла çăмăллăн тĕксе ямаççĕ. Темĕнле йывăрлăхра та пĕр-пĕрне манмаççĕ, виçĕ çул… вунă çул… ĕмĕр-ĕмĕр тап-таса чĕрепе пурăнаççĕ. Çапла, хĕрĕм, эсĕ ĕнтĕ çитĕнсе хĕр пултăн, санран пытарма кирлĕ мар. Ултавлă юрату хыççăн кайса пуçăрсене çухатмалла ан пултăрччĕ, ачам! Чăн-чăн юрату вăл, ачам, çӳхе пăр пек чечен, ирхи сывлăм пек таса пултăр. Вăт çапла, хĕрĕм. Мана, ват çынна та, юрату çинчен калаçтартăн. Ну, юрĕ, çывăрас пулать, эсĕ татах ларатăн-и-ха?

— Ыран бал-маскарад пулать. Хĕрсем Юрпике тумне çĕлеме ыйтрĕç, çавна пĕтермелле-ха мăнăн.

— Ну, юрĕ, хăвăнне хăв пĕл. Лармалла пулсан, ларах эппин.

Таиç аппа арлама пуçланă кĕнчелине пуçтарса хучĕ те чăланти çутине сӳнтерсе çывăрма кĕрсе выртрĕ.

 

* * *

Çĕнĕ çул каçĕ… Асамлă, ачалăха аса илтерекен, çамрăклăха чĕнекен, илĕртӳллĕ, юмахри каç. Çак каç кашни çыннăн чĕри ырă-ырă туйăмсемпе тулать, тĕрлĕрен ĕмĕтсемпе çунатланать.

Радиопа концерт пырать. Хĕрарăм-юрăçăн уçă сасси тунсăхланă чĕрене шăвăнса кĕрсе пĕр хĕрхенӳсĕр тăпăлтарать, пăчăртать, ыратмаллах чĕпĕте-чĕпĕте илет. Ленăн хуп-хура куçĕсем хăй сисмесĕрех кĕмĕл мерчен пек куççулĕпе тулчĕç.

— Ванюк, — пăшăлтатрĕ унăн тути, — мĕншĕн халĕ те çук эсĕ, е каллех йывăр-ши сана, тусăм?

Вăл бал-маскарадра тăхăнма хатĕрленĕ костюмне тирпейлĕн чĕркерĕ те чăматанне уçса хучĕ.

— Лена! Эсĕ хатĕр-и, айта хăвăртрах клуба. Пирĕн хĕрсем пурте унта кайрĕç ĕнтĕ, — алăка яри уçса ячĕ те пӳлĕме фермăра пĕрле ĕçлекен Галя кĕрсе тăчĕ.

— Ой, Галя, атя ирт малалла.

— Эсĕ хăвăртрах çаврăнкала, Лена, эпĕ нумай кĕтместĕп.

— Галя! Эпĕ клуба пыраймастăп пуль.

— Мĕншĕн? Мĕн пулчĕ, Лена?

— Нимĕнех те пулман-ха, тем пуç ыратнă пек те.

— Пӳртре ларса пуç ыратни иртсе каймасть, атя, тăхăн хăвăртрах, унсăр Ванюк мана клуба та кĕртмест.

— Ванюк? Вăл больницăран тухнă-и вара?

— Паян кăларнă ăна. Халĕ клуба каятпăр терĕç. Сан пата килесшĕнччĕ те, ытти каччăсем ямарĕç ăна, темĕнле репетици ирттеретпĕр терĕç.

Ленăн тĕксĕмленнĕ сăнĕ çийĕнчех çуталчĕ. Вăл хăйĕн савăнăçне пытараймасăр йăл-л кулса илчĕ, сапаланнă çӳçне тирпейлеме пуçларĕ.

— Клубне пымаллах-ши вара? Пуçне сĕрĕм тивнĕ пуль-и, халĕ ыратма та пăрахрĕ-ха.

— Паллах пымалла, çакăн пек уявра пĕччен пӳртре мĕнле хупăнса лармалла вăл? Ман Толя кĕтсе те ывăнчĕ пулĕ, атя часрах.

 

* * *

Ленăпа Галя клуба пырса кĕнĕ чухне унта çынсем пуçтарăннăччĕ ĕнтĕ. Вăхăт çитмесĕр халăха пысăк зала, чăрăш патне кĕртес мар тесе канашланăччĕ çамрăксем, çавăнпа та пуху кĕçĕн залра пуçтарăннă. Хĕрлĕ пуставпа сарнă вăрăм сĕтел хушшинче колхоз председателĕ Ефим Егорович сăмах калать. Унпа юнашар президиумра Матвей Захарч, парторг тата виçĕ колхозник вырнаçнă. Ленăпа Галя çынсене чăрмантарасран асăрханса пĕр пушă вырăна майлашăнса ларчĕç.

Ефим Егорович ĕçре лайăх енĕпе палăрнă колхозниксен ячĕсене ырăпа асăнать иккен.

— Правлени ларăвĕнче пăхса тухнă хыççăн эпир, ял-йыш, çак çак çынсене Хисеп грамотисемпе парнесем парас терĕмĕр. Иванова Мария, сурăх пăхакана…

— Лена! Арçын ачасем темĕнле сюрприз тăвасшăн пулмалла, — пăшăлтатрĕ çумри Галя. — Ман Толя Хĕл Мучи пулма хатĕрленнĕччĕ, халĕ вара…

— Халĕ ун çинчен калаçар мар-ха, Галя. Вăн, председатель сăмахне итле.

Хĕрсем шăпланса ларчĕç.

— Захаров Матвей Захарч! Çурт-йĕр бригадин бригадирĕ. Хисеп грамоти тата сĕтел çине лартмалли сехет паратпăр, — илтĕнчĕ председателĕн уçă сасси.

— Миронова Варвара…

Ленăсен умĕнче Çимун хуралçăпа юнашар ларакан Варвари хăйĕн ятне илтсен шартах сикрĕ. Йăнăш илтмерĕм-ши тесе, пĕрре председатель çине, тепре каялла çаврăнса Ленăпа Галя куçĕнчен тилмĕрсе пăхрĕ. — Миронова! Сĕтел умне тухма ыйтатпăр…

— Варвари инки! Тух, тух, сана чĕнеççĕ, — терĕç ăна Ленăпа Галя харăссăн.

— Ну, Варвара Ивановна! Юлашки вăхăтра эсĕ хăвна питĕ йĕркеллĕ тытрăн. Кăмăлупа та пачах улшăнтăн. Ĕçре тăрăшатăн. Куншăн сана мухтатпăр эпир. Малалла тата тăрăшуллăрах пул. Халĕ Çĕнĕ çул парни йышăнма ыйтатпăр.

Варвари председатель аллинчен çутă хутпа чĕркенĕ çыхă илчĕ, хăй тем каласшăн пулнă пек тутине хускаткаларĕ, анчах «тавтапуç сире… тавтапуç…» тенисĕр пуçне урăх сăмахсем çавăраймарĕ-ха. Клубра шăп пулса ларчĕ. Пурте Варвари мĕн каласса кĕтрĕç.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн