Паян, раштав уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Мускавра иртекен Пӗтӗм Раҫҫейри волонтерсен форумне Чӑваш Ен ҫамрӑкӗсем те хутшӑнаҫҫӗ. Унта Шупашкар хулинчи волонтер центрӗн хастарӗ, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн студентки Екатерина Измайлова Владимир Путина Хӑйсен ирӗкӗпе ырӑ ӗҫ тӑвакан кунне официаллӑ майпа ҫирӗплетнӗшӗн ҫӗршыври мӗн пур волонтер ятӗнчен тав тӑвасшӑн. Тӳрех палӑртар, Волонтер кунне малашне ҫуллен раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче паллӑ тӑвӗҫ.

Паян Мускавра ҫак уява халалласа концерт пулӗ, унта 15 пин ытла волонтер хутшӑнӗ. Ҫавӑнтах «Раҫҫей волонтерӗ — 2017» конкурс ҫӗнтерӳҫисене чыслӗҫ, паллӑ артистсем сцена ҫине тухса хӑйсен пурнӑҫӗнчи ыркӑмӑллӑхпа ҫыхӑннӑ самантсене аса илӗҫ. Унсӑр пуҫне форум вӑхӑтӗнче тавлашу секцийӗсем ӗҫлӗҫ, маҫтӑр-классем пулӗҫ, волонтер юхӑмӗн съезчӗ иртӗ.

Шупашкара «Еврокурава» кайма хатӗрленекен Юлия Самойлова килӗ. Вӑл раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнче И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн культура керменӗнче иртекен ыркӑмӑллӑх концертне хутшӑнӗ.

Сусӑр ачасене пулӑшакан мероприяти «Пулӑшма вӑхӑт» ыркӑмӑллӑх марафонӗпе килӗшӳллӗн иртӗ. Ӑна Пӗтӗм тӗнчери сусӑрсен кунне халаллӗҫ.

Раҫҫейри паллӑ юрӑҫ Юлия Самойлова ҫак проекта пурнӑҫа кӗртме пулӑшӗ, вӑл ятарлӑ хӑна пулӗ. Концертра Шупашкарти чи лайӑх ушкӑнсем те юрлӗҫ. Кунсӑр пуҫне «Хӑвӑн ӗмӗтне ӳкер» ӳнер ӗҫӗсен куравӗ иртӗ.

Концерт 14 сехетре пуҫланӗ. Унта 400-700 тенкӗпе кӗме пулать.

А. – нумай ачаллӑ амӑшӗ. Вӑл Куславккари юсанмалли колонире ларать. Нумаях пулмасть хӗрарӑм ирӗке УДОпа тухас тесе заявлени ҫырнӑ. Айӑпланнӑ ҫынсене тата вӗсен ҫемйисене пулӑшакан «Русь Сияющая» ыркӑмӑллӑх фончӗн ертӳҫи Ольга Романова халӑх тетелӗнчи страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗ ачаллӑ А.-на УДОпа ирӗке кӑларман.

Ку ӗҫ тӗлӗшпе суд пулнӑ, А. унта видеоконференци мелӗпе пулнӑ. Ольга Романова пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм туалета кайнӑ, ҫавӑнпа ӑна УДОпа кӑларма суд хирӗҫленӗ. Вӑл сывлӑхӗ хавшаккине пула шӑк хӑвалакан эмел ӗҫни паллӑ. Айӑпланакан туалета тухнӑ чухне цех пуҫлӑхӗ пулман-мӗн, ҫавӑнпа хӗрарӑм никама каламасӑрах тухнӑ.

А.-на тӗрмене лартнӑ чухне чи кӗҫӗн ачи ҫулталӑкран ҫеҫ иртнӗ пулнӑ. Ҫитменнине, 43 ҫулти хӗрарӑмӑн мӑшӑрӗ сусӑр. Вӑл тӗрмене 4 ҫуллӑха лекнӗ. Право хӳтӗлевҫисем нумай ачаллӑ амӑшне ирӗке УДОп кӑларассишӗн тӑрӑшӗҫ, вӗсем парӑнасшӑн мар.

«Кала-ха» вӗренӳ пособийӗ валли юрӑсем ҫырма укҫа малалла пухаҫҫӗ. Халӗ 30 пин тенкӗ пуҫтарӑннӑ. Тепӗр ҫавӑн чухлӗне яхӑн кирлӗ.

«Чӗлхене вӗренмелли уроксенче юрӑсем пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнаҫҫӗ. Ҫавӑнпа май килнӗ таран ӑна ӗҫе кӗртмелле. Вӗренӳ министерстви укҫа ҫук тесе пулӑшмарӗ. Анчах эпир ӗҫе тӑсатпӑр, юрӑсене халех хатӗрлетпӗр. Аудифайлсем валли те укҫа кирлӗ. 100 тенкӗрен ытларах уйӑрнӑ кирек епле пулӑшу та пӗлтерӗшлӗ», — теҫҫӗ ку ӗҫпе тӑрӑшакансем. «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Кала-ха» страницӑна ҫыру ҫырма пулать е 68-50-51 номерпе шӑнкӑравламалла.

Хальлӗхе ҫак ҫынсем пулӑшнӑ: Алексей Осипов (Шупашкар), Александр Ковалев (Мускав), ятне кӑтартман ҫын (Шупашкар), «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулӗ, Евгений Никитин (Етӗрне), Ольга Николаева (Ульпи, Париж), Анатолий Миронов (Швеци), Марина Андреева (Шупашкар), Николай Иванов (хӑй ӑҫтанне кӑтартман).

«Пулӑшма вӑхӑт» ыркӑмӑллӑх марафонӗпе килӗшӳллӗн Шупашкарта ҫамрӑк артист юрлӗ. Пирӗн пата «Голос. Дети» проект ҫӗнтерӳҫи Данил Плужников килӗ. Вӑл юрланине пульницӑсенче сипленекен ачасем курайӗҫ.

Данил Шупашкарта икӗ хутчен сцена ҫине тухӗ. Авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 11 сехетре вӑл Республикӑри ача-пӑча клиника пульницин акт залӗнче юрлӗ. Концертра Раҫҫейри, тӗнчери конкурссенче лауреат ятне тивӗҫнӗ Ульяна Самохина, Олеся Захарова, Дима Белков, Дуняша Стайл фолк-ушкӑн, «Артикль» вокал та сцена ҫине тухӗҫ. Унта сипленекен ачасене тӳлевсӗрех кӗртеҫҫӗ.

Ҫав кунах Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче 18 сехетре концерт пулӗ. Унта та тӗрлӗ конкурс лауреачӗсем хӑйсен юррисемпе савӑнтарӗҫ. Унта вара 350 тенкӗ тӳлесен ҫеҫ кӗртеҫҫӗ.

Чӑваш Енри медицина порталӗ пӗр вӗҫӗм социаллӑ тӗпчевсем ирттерет. Асаннӑ сайтпа куллен усӑ куракансем тӗрлӗ ыйтӑма хутшӑнса хӑйсен шухӑшне палӑртаҫҫӗ. Нумаях пулмасть, ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, вӗҫленнӗ интернет-ыйтӑм кӑсӑклӑх ҫуратать. Хальхинче вӗсем Чӑваш Енре пурӑкансене «Эсир ҫын пурнӑҫне ҫӑлассишӗн хӑвӑрӑн органна пама хатӗр-и?» ыйту панӑ.

Республикӑра тӗпленнисен пысӑк пайӗ хӑйсен вӑл е ку органне тепӗр ҫынна пама хирӗҫ мар, анчах вӑл ҫывӑх тӑванӗ пулсан ҫеҫ. Ҫак шухӑша респондентсен 32% каланӑ. «Хирӗҫ мар, анчах эпӗ хам палӑртнӑ условсемпе» хурава ыйтӑма хутшӑннисен 29% панӑ. Хӑйӗн органне ют ҫынна панӑшӑн Чӑваш Енре пурӑнакансен 5% пысӑк укҫа илесшӗн. Тепӗр 7% нихӑҫан та никама та хӑйӗн пӳрине е урӑх органне памӗ. «Кун пирки нихӑҫан та шухӑшламан», — ҫӑмӑллӑн хуравланӑ ытти 27%.

Апла пулсан хальлӗхе Чӑваш Енре пурӑнакансем ҫичӗ ют пурнӑҫне ҫӑлассишӗн хӑйсен органне пама хатӗр мар.

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ Раҫҫей пуштин Чӑваш Енри филиалӗпе пӗрле «Напиши письмо родителям» (чӑв. Аҫӑр-аннӗр патне ҫыру ҫырӑр) ятпа социаллӑ акци ирттерет.

Акци ҫемье этем пурӑҫӗнче хаклине аса илтерес, ҫак шухӑша обществӑра сарӑс тӗллевлӗ. Мероприятине ҫемье кунӗ умӗн пуҫарнӑ. Ун вӑхӑтӗнче пирӗнтен кашниех атте-аннемӗрсем, асатте-асаннемӗрсем, кукаҫи-кукамайӑмӑрсем, ҫывӑх ҫыннӑмӑрсем патне ҫыру вӗҫтерме пултаратпӑр. Алӑпӑ ҫырса.

Акци утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа авӑн уйӑхӗ таран тӑсӑлӗ. Ҫырусене районсенчи вулавӑшсене пырса памалла. Калас тенӗ ӑшӑ сӑмахлӑ йӗркесене вулавӑшсенче те шӑрҫалама май туса парӗҫ. Наци вулавӑшӗнче ҫыру ҫырма ятарлӑ сӗтел те хатӗрленӗ. Унта хут, ручка тата конверт хунӑ. Конвертсене вулавӑш ӗҫченӗсем пушта уйрӑмӗсене кайса парӗҫ. Ҫыру яма укҫа тӳлеттермӗҫ.

Раҫҫей Федерацийӗн обществӑлла палати чи ыркӑмӑллӑ 10 хула ятне пӗлтернӗ. Вӗсен шутне Шупашкар та кӗнӗ. Танлаштарӑма ҫуркунне пӗтӗм Раҫҫейӗпе иртнӗ «Ырӑ ӗҫсен марафонӗ» экологи акцийӗ тӑрӑх йӗркеленӗ. «Йӗркелӳҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак хула ҫыннисем экологи мероприятийӗсене ыттисенчен ытларах йӗркеленӗ», — обществӑлла палатӑн пресс-службинче ҫапла пӗлтернӗ.

Чи ыркӑмӑллӑ хула шутне Питӗр хули йышӑннӑ. Иккӗмӗш вырӑнта — Мускав облаҫӗнчи Химки хули. Виҫҫӗмӗш — Кронштадт. Шупашкар ҫиччӗмӗш йӗркене тивӗҫнӗ. Мускав вара — саккӑрмӗш кӑна. Унсӑрӑн пуҫне чи ырӑ кӑмӑллӑ хуласен йышне Хусанпа Чӗмпӗр (4-мӗшпе 5-мӗш вырӑнсем), Чулхула (10-мӗш вырӑн) кӗнӗ.

«Ачалӑх ячӗпе, ачалӑхшӑн» ыркӑмӑллӑх марафонне хутшӑнма чӗнеҫҫӗ. Ӑна Чӑваш Енре 21-мӗш хут ирттереҫҫӗ.

Хальлӗхе марафон пухмачне 1 миллион та 860 пин тенкӗ кӗнӗ. Ҫак укҫана нумай ачаллӑ тата сахал тупӑшлӑ ҫемьесене параҫҫӗ, ача-пӑча пултарулӑхне аталантарма майсем тӑваҫҫӗ. Пухӑннӑ укҫа-тенкӗпе медицина хатӗр-хӗтӗрӗ туянаҫҫӗ, вӗренӳ учрежденийӗсене, ача ҫурчӗсене сӗтел-пуканпа, тренажерпа, теттепе, кӗнекепе тивӗҫтереҫҫӗ.

Пӗлтӗр марафона 1600 ҫын хутшӑннӑ. Ун чухне пухмача 8 миллион тенкӗ кӗнӗ. Юлашки 4 ҫулта ыркӑмӑллӑх ӗҫӗ валли 33 миллион ытла тенкӗ кайнӑ.

Кӑҫал Вӑрнар, Патӑрьел, Елчӗк районӗсем ыркӑмӑллӑх марафонне уйрӑмах хастар хутшӑннине палӑртмалла.

Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре «Тӳлевсӗр ҫӑкӑр» акци иртет. Кун пирки тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче «Общественный совет поселка Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ посёлокӗн обществӑлла канашӗ) текен страницӑра пӗлтернӗ.

Ыркӑмӑллӑх акцийӗ пуҫланнине унта маларахах хыпарланӑччӗ. Нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен пуҫарнӑ ыркӑмӑллӑх пирки хыпара пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫӗнетнӗ, акци малалла тӑсӑлнине пӗлтернӗ.

«Тӳлевсӗр ҫӑкӑр» акци Кӳкеҫӗн Совет урамӗнчи 87-мӗш ҫуртри «Сластена» тата Совет урамри 4-мӗш ҫуртри «Гастроном» лавккасенче иртет. Йывӑр лару-тӑрурисем валли йӗркеленӗ акцие кирек кам та хутшӑнма пултарать. Вӗсен лавккана кӗрсе ҫӑкӑр туянмалла ятарлӑ ҫӳлӗк ҫине хурса хӑвармалла. Акци хӑҫанччен тӑсӑласси ырӑ кӑмӑллисен йышӗнчен, хастарлӑхӗнчен килет.