Кӑҫал утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче республикӑра ҫил-тӑвӑл алхасрӗ. Ҫав вӑхӑтра Ҫӗнӗ Шупашкарти полици капитанӗ Сергей Ежов патруль катерӗпе Атӑл акваторийӗнче пулнӑ.
Ҫил-тӑвӑл пуҫлансан Атӑлӑн сулахай енче канакансем ҫуйхашма пуҫланӑ: ачасем макӑрнӑ, хӗрарӑмсем кӑшкӑрашнӑ, йывӑҫсем ӳкнӗ. Сергей Ежов вӗсене ҫыран хӗррине пырса катера ларма хушнӑ. Ҫапла вӑл 7 рейс туса 30 хӗрарӑмпа ачана Ҫӗнӗ Шупашкар еннелле каҫарнӑ.
Куншӑн полици капитане ШӖМӗн «Ҫӑлнӑ чухне хӑюлӑх кӑтартнӑшӑн» медалӗпе чысланӑ.
Паян Патӑрьел районӗнче пӑр ҫуни пирки пӗлтернӗччӗ. Ытти тӑрӑхра та асар-писер ҫанталӑк алхаснӑ.
Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, Вӑрнар районӗнче ҫил-тӑвӑл ҫӗкленнӗ. Теплицӑсене аркатнӑ тӗслӗхсем те пулнӑ.
Шупашкар районӗнче ҫумӑр вӑйлӑ ҫунӑ. Вӑйлӑ ҫиле пула йываҫсем те ӳккеленӗ. Шорчексси халӑхӗ ҫутӑсӑр юлнӑ. Унта ҫил алхаснӑ, уйра икӗ юпа ӳкнӗ, тепри, ҫурт ҫывӑхӗнчи, таяннӑ. Пралуксем те татӑлнӑ. Ҫапла 17 сехет ҫурӑра ял ҫыннисен электричество пӗтнӗ.
Ӗнер республикӑра ҫил-тӑвӑл алхаснине, ҫил Шупашкарти професси колледжӗн тӑррине сӳнине пӗлтернӗччӗ.
Ӗнер "Мега Молл" суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче пысӑк баннер ӳксе 5 машинӑна сиенлетни пирки те хыпарланӑччӗ. Пӗр машинӑра 2 ача пулнӑ, вӗсем суранланнӑ - килте амбулатори мелӗпе сипленеҫҫӗ.
Элӗк районӗнче те пӗр харпӑр ҫурт тӑррине ҫил сӳнӗ. 7 районти 17 ялта электроэнерги сӳннӗ. Пӗтӗмпе 19 йывӑҫ тӳннӗ. Шупашкарта йывӑҫ ӳкнипе пӗр хӗрарӑм аманнӑ. Вӑл килте сипленет.
Типӗ ҫанталӑк тӑнӑ хыҫҫӑн Италире ҫил-тӑвӑл алхасма пуҫланӑ, витререн тӑкнӑ пек ҫумӑр ҫунӑ. Тосканӑра ҫил ҫав тери вӑйлӑ вӗрнӗрен тавралӑха пӑхса ҫаврӑнмалли урапана ҫавӑрса янӑ. Пӑтӑрмаха сӑнлакан видеона НТВ телеканал вырнаҫтарнӑ.
Аттракцион Пьомбинон коммунӑра вырнаҫнӑ. Вӑл — Тосканӑн металлурги промышленноҫӗн центрӗ, Ливорнӑпа танлаштарсан иккӗмӗш порт шутланать, кунта 33,5 пин ҫын пурӑнать. Вӑйлӑ ҫил-тӑвӑл пуҫлансан итальянсем хӑйсен ҫурчӗсене пытаннӑ, пӑтӑрмаха чӳречесенчен ӳкерсе илнӗ.
Видео ҫине тавралӑха пӑхса ҫаврӑнмалли урапа хӑвӑрт ҫаврӑнать, кабинкӑсем пур еннелле те силленеҫҫӗ. Конструкцин пӗр пайӗ татӑлса вӗҫсе кайнӑ, телеканал информацийӗ тӑрӑх, ҫапах та никам та шар курман.
Япӑх ҫанталӑк Хӗвеланӑҫ Европа ҫийӗн иртсе кайнӑ. Италире чукун ҫул линине хупма тивнӗ. Тосканӑра йывӑҫ ӳкнӗ, икӗ ҫын вилнӗ, тӑваттӑшӗ аманнӑ.
The Associated Press информацийӗ тӑрӑх, ҫил Венецири Сӑваплӑ Марк соборӗн чан ҫапмалли тӑрӑри пӗр пайне вӗҫтерсе кайнӑ. Францири Корсика утравӗ ҫинче ултӑ ҫын вилнӗ, 45 пине яхӑн ҫурт хуҫалӑхӗ электричествӑсӑр юлнӑ.
Испание ҫитнӗ «Глория» ҫил-тӑвӑла пула ҫав тери ҫӳллӗ хумсем ҫӗкленнӗ, ҫыран хӗрринче ларакан хуласем кӑпӑк айне пулнӑ. Сӑмахран, Тосса-де-Мар ҫыннисен хӑйсен ҫурчӗсене лекес тесе кӑпӑкланса тӑракан урамсем урлӑ каҫма тивнӗ. Майорка утравӗнче вара тем ҫӳллӗш хумсем, 13 метра ҫитекенсем, ҫӳллӗ ҫуртсене тӑрри таранах хуплама пултарнӑ. Ҫутҫанталӑк алхасӑвӗ пирки «Гисметео» хыпарлать.
Ҫил-тӑвӑл Испание иртнӗ эрне вӗҫӗнче ҫитнӗ. Ҫӗршывӑн тухӑҫ енчи ҫӗрсем шыв айне пулнӑ, ҫурҫӗрте тата сӑртлӑ вырӑнсенче юр тем хулӑнӑш ҫунӑ. Пуринчен те ытларах Андалуси, Валенси тата Балеар утравӗсем шар курнӑ. Специалистсем ӗнентернипе, ку тӑрӑхра кунашкал инкек кӳрекен хӗллехи ҫил-тӑвӑлсем 40 ҫул пулман.
Ҫил-тӑвӑла пула 200 пин патнелле испан ҫынни электричествӑсӑр тӑрса юлнӑ. Пурӗ 8 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, темиҫе теҫетке ҫын суранланнӑ. Хӑш-пӗр районсенче вӑхӑтлӑх аэропортсем, шкулсем хупӑннӑ, транспорт ҫыхӑнӑвӗ татӑлнӑ.
Ӗнер Пушкӑртра вӑйлӑ ҫил алхаснӑ. Инкек республикӑн ҫурҫӗр-анӑҫ районӗнче вырнаҫнӑ Палтас (пушк. Балтас), Краснокама, Калтаси районӗсене пырса тивнӗ. Тӗслӗхрен, Палтас районӗнчи Янактаево ялӗнче 87 ҫурт ҫивиттине илсе пенӗ, Калтаси районӗнчи Калекин ялӗнче 12 ҫурт ҫивиттине салатнӑ. Краснокама районӗнчи Карый ялӗнче те 187 ҫурт сиенленнӗ.
Пуринчен ытла Янаул районӗнчи Канигово, Кивӗ Куюк ялӗсем тата Янаул хулин «Тухӑҫ» микрорайонӗ шар курнӑ. Республикӑри ИӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫил-тӑвӑл пурӗ 500 яхӑн ҫурта сиен кӳнӗ, 26 ял-хула ҫутӑсӑр тӑрса юлнӑ.
Вӑйлӑ ҫил-тӑвӑла пула пурӗ 2 ҫын вилнӗ, 40 яхӑн ҫын аманнӑ. Инкеке лекнӗ ҫынсене вӑхӑтлӑха вырнаҫтарма 15 вырӑн йӗркеленӗ.
Америкӑри Оклахома штачӗн ӑсчахӗсем пуля витермен ҫитти шухӑшласа кӑларнӑ. Ку хатӗр ҫемҫе те кӑпӑшка иккен, анчах хӳтлӗх енӗпе полицейскисем тата ҫар ҫыннисем усӑ куракан бронежилетсенчен кая мар-мӗн. Пуля витермен ҫиттие торнадо вӑхӑтӗнче е хӗҫ-пӑшалтан пеме тытӑнсан шкулта усӑ курма шухӑшлаҫҫӗ иккен.
Вилӗмрен хӑтарма пултаракан ҫиттие виҫӗ тӗрлӗ виҫепе кӑлараҫҫӗ-мӗн. Ӑна ҫурӑм ҫине е кӑкӑр тӗлне ҫирӗплетсе хума пулать. Вӑл — тилӗ тӗслӗ.
Ҫиттие шухӑшласа кӑларнисем ӗнентернӗ тӑрӑх хайхи япала мӗнпур йышши хӗҫ-пӑшалтан 90 процент хӳтӗлет имӗш. Торнадӑна пула ҫурт-йӗр ишӗлсе пуҫласан та ачасене вӑл чӗрӗ-сывӑ упраса хӑварӗ.
Чаплӑ ҫитти хакӗ пин доллар таран тӑрать. Шкулсемпе общество организацийӗсем ӑна пысӑк партипе туянсан кӑларакансем йӳнӗрехпе сутма хирӗҫ мар-мӗн.
Ӗнер, утӑн 8-мӗшӗнче, Улатӑрта 16:30 сехетре 30 минут хушши вӑйлӑ ҫил алхаснӑ, аслати кӗрленӗ пулнӑ. Ҫак ҫанталӑка пула 70 яхӑн йывӑҫ хуҫӑлнӑ, 73 ҫӗрте электричество линийӗ татӑлнӑ. Унсӑр пуҫне 21 кил-ҫуртпа нумай хваттерлӗ ҫуртсем шырлӑх курнӑ. Ҫутӑсӑр 5 пин ҫын тӑрса юлнӑ, газсӑр вара — икӗ уйрӑм ҫурт. Паянхи куна специалистсем 80 метр газ проводне улӑштармалли ҫинчен палӑртаҫҫӗ. Вӑйлӑ ҫиле пула хӑш-пӗр кил-ҫурт тӑррисем те юрӑхсӑрланнӑ.
Улатӑр администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх инкеке сирес тӗлӗшпе паянхи куна Улатӑрта 9 бригада ӗҫлет, ӗҫе пӗтӗмӗшле утӑн 10-мӗшӗнче вӗҫлеме палӑртнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (21.12.2024 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 0 - 2 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Григорьев Николай Григорьевич, чӑваш ҫыравҫи, профессор ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |