Кӑҫалхи ҫулӑн пӗрремӗш уйӑхӗнче Улатӑр хулин хысни хӗсӗннӗ. Иртнӗ ҫулхи кӑрлач уйӑхӗпе танлаштарсан, унтисен хыснине укҫа-тенкӗ 15,9% сахалтарах кӗнӗ. Элӗк районӗнче 11,5% чакнӑ.
«Хыпар» издательство ҫурчӗн сайчӗ Чӑваш Енӗн Финанс министерстви пӗлтерни тӑрӑх хыпарланине ӗненсен, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне муниципалитетсен бюджетне налук тата налук мар тупӑш пурӗ 544,9 млн тенкӗ кӗнӗ. Асӑннӑ суммӑран 399,9 миллионӗ — налук.
Пӗлтӗрхи ҫак вӑхӑтрипе танлаштарсан тупӑш шайне 19 районта ӳстернӗ. Уйрӑмах аван ӗҫленисен шутӗнче Ҫӗрпӳ (ӳсӗм 64,1%), Шупашкар (33,0%), Йӗпреҫ (17,2%), Красноармейски (17,0%) тата Шӑмӑршӑ (16,6%) районӗсене асӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах хӑйсем туса илекен тупӑш виҫи ҫичӗ муниципалитетра чакнӑ.
Шупашкар районӗнче муниципалитет харпӑрлӑхӗнчи ҫӗрпе тата пурлӑхпа усӑ куракансенчен укҫа шыраса илеймеҫҫӗ. Кунта сӑмах аренда тӳлевӗ пирки пырать.
Ҫулталӑк пуҫламӑшӗ тӗлне унта аренда укҫин парӑмӗ 12 миллион тенкӗпе танлашнӑ. Тӗп парӑмҫӑсем хушшинче Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби «СтройИнвест», «СМК «АРТЕК», «ИК «Актив», «ГРИФФ», «Парк», «СУОР», «Теплоэнергосеть», «Янтарь» обществӑсене, «Туруновский» кооператива, «Восток» гараж кооперативне, Н.Е. Львов ятлӑ уйрӑм ҫынна, В.П. Крюковский усламҫӑна, «Надежда» агрофирмӑна асӑннӑ.
«Республика шайӗнче йӗрке туса ҫитертӗмӗр. Эсир вара такамсене ирӗклӗ пурӑнма ирӗк паратӑр. Шыраса илейместӗр пулсан килӗшӗве мӗншӗн татмастӑр?», — ӳпкеленӗ район ертӳҫисене Михаил Игнатьев Элтепер иртнӗ эрнере унта пулнӑ чух.
«Тиме́р банкри» ӗҫсене малашне «Агентство по страхованию вкладов» (чӑв. Хывнӑ укҫана страхлакан агентство, кӗскен АСВ) туса пырӗ. Ҫавӑн пекех АСВ «Советский» банкри ӗҫсене те пӑхса-сӑнаса тӑрӗ. Ку икӗ банкӑн та тӗп акционерӗ «Новая нефтехимия» (чӑв. Ҫӗнӗ нефтехими) ТМЯП шутланать, вӗсем Татфондбанк ушкӑнне кӗреҫҫӗ. Экспертсен шухӑшӗпе ҫак икӗ банка уйӑрса Раҫҫей Федерацийӗн Тӗп банкӗ вӗсем валли уйрӑм санаторсем (укҫапа пулӑшакансене) шырать. Ҫапла май вӗсене ҫӑлса хӑварасшӑн.
«Тиме́р банк» унччен малтан «БТА-Казань» ятпа ҫӳренӗ. Темиҫе ҫул каялла вара чӑвашсемшӗн кӑсӑклӑ ята суйласа илнӗ. Пӗлтӗр вӗсен Шупашкарти Ленин проспектӗнче офис пурччӗ. «Тиме́р банк» йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ «Татфондбанкӑн» ачи шутланать. Тӗп банкра лару-тӑру япӑхланни вӗсене те пырса тивнӗ. РБК пӗлтернӗ тӑрӑх «Тиме́р банк» укҫи «Татфондбанкра» упраннӑ.
Чӑваш Енри тӳре-шара республикӑн «Чӑвашавтотранс» унитарлӑ предприятине сыватасси пирки пуҫ ватнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, предприятин Вӑрмарти филиалӗнче шалу илеймен водительсем иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче забастовка тунӑччӗ, каярах предприятие хупнӑччӗ. Шупашкарти автобус водителӗсемпе кондукторӗсем нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче забастовка тунӑччӗ, вӗсем рейса тухманччӗ. Ӗҫ укҫи парӑмне татас тӗллевпе бюджетран субсиди уйӑрма йышӑннӑччӗ.
Нумаях пулмасть Михаил Игнатьев Элтепер ЧР Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствине, Юстици министерствине, Экономика министерствине предприятине финанс тӗлӗшӗнчен сыватмалли план хатӗрлеме хушнӑччӗ. Яваплисем ун пек хута йӗркеленӗ. Унта транспортра аллӑн укҫа тӳлес вырӑнне карттӑпа татӑлассине, водительсене ҫирӗп тӗрӗслессине, маршрут тата филиал сечӗсене оптимизацилессине тата ыттине пӑхса хӑварнӑ.
Ӗнер, нарӑсӑн 17-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Жэньминь жибао» хаҫатӑн телепроектне хутшӑннӑ. Ку кӑларӑм — тӗнчери чи пысӑк хаҫатсенчен пӗри. Унӑн тиражӗ — 3 миллиона яхӑн.
ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Китай хаҫатҫисем Михаил Игнатьевпа пирӗн тӑрӑхра Китай усламҫисемпе пӗрле хута яма пултаракан проектсем пирки калаҫнӑ. Туризма аталантарас ыйтӑва та хускатнӑ.
Михаил Васильевич инвестици хывма Чӑваш Ен ҫӗршыври чи хӑтлӑ ултӑ регион шутне кӗнине, вырӑнти Правительство инвесторсем валли лайӑх услови туса панине пӗтернӗ. Ют ҫӗршывсемпе ӗҫлес опыт пирки сӑмах хускатнӑ май Чӑваш Ене Япони, Испани, Итали тата ыттисем лайӑх енчен хакласа кунта производство уҫнине палӑртнӑ.
Юлашки икӗ уйӑхра Шупашкарти Трактор савутне 3,7 млрд тенкӗ куҫарса панӑ. Кун пирки паян Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев пӗлтернӗ.
«Трактор савучӗсем» концерн предприятийӗсем йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнине республика Правительстви куҫран вӗҫертмен. «Социаллӑ пӗлтерӗшлӗ ыйту пире яланах пӑшӑрхантарать. Савутра 8,2 пин ҫын ӗҫлет. Пирӗн вӗсене йывӑрлӑхра хӑварма нимӗнле ирӗк ҫук», — тенӗ Михаил Игнатьев.
«Сире, ӑнланманнисене, тепӗр хут калатӑп, концерн предприятийӗсем панкрута тухасси пирки нимӗнле калаҫу та пымасть. Ыйтӑва политика ҫине куҫарма юрамасть, халӑха суймалла мар. Предприятисем вӑй илсе каясси куҫкӗретех. Эпир яланах халӑхпа тӗл пулсан тӗрӗс хыпарсене пӗлтеретпӗр. Ҫынсен прависене хӳтӗленӗ, малашне те хӳтӗлӗпӗр», — ҫирӗппӗн каланӑ Михаил Игнатьев.
Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗ ӗнер Мускава кайнӑ. Ҫӗршывӑн тӗп хулинче икӗ кун пулнӑ вӑхӑтра вӑл РФ Ял хуҫалӑх министерствин департаменчӗсен ертӳҫисемпе тӗл пулса тӗрлӗ ыйтӑва хускатать.
Экономика тата АПКна патшалӑх енчен пулӑшу кӳрекен департамент пуҫлӑхӗпе Наталия Чернецовапа укҫа пирки калаҫнӑ. Тата тӗрӗсрех каласан, пирӗн региона ҫӑмӑллӑхлӑ кредит валли тупра ытларах уйӑрас ыйтӑва хускатнӑ. ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, кун пирки малтанласа калаҫса татӑлнӑ.
Ӳсен-тӑран, механизаци, химизаци тата ӳсен-тӑрана хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен департамент пуҫлӑхӗпе Петр Чекмаревпа хӑмла отраслӗ пирки сӑмах пуҫарнӑ. Ку тӗллевпе республика хыснинче кӑҫал укҫа-тенкӗ ытларах уйӑрнӑ. Хӑмла ӳстерессипе хатӗрленӗ программӑна федералсем ырлассине тата укҫа-тенкӗ енчен пулӑшассине шаннине те систернӗ Сергей Артамонов.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Комсомольски тӑрӑхӗнче «Ачалӑх ячӗпе, ачалӑхшӑн» марафон уҫӑлнӑ. Ӑна йӗркелӳ комитечӗн ертӳҫи, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев уҫнӑ. Раҫҫейри ача-пӑча фончӗн республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫи, ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, Шупашкарти 2-мӗш ҫӑкӑр савучӗн пуҫлӑхӗ Юрий Кислов та ку мероприятие яланхиллех хутшӑннӑ.
Чӑваш Енӗн ертӳҫи шухӑшланӑ тӑрӑх, «Ачалӑх ячӗпе, ачалӑхшӑн» марафон миллионшар ҫынна пӗр чӑмӑра пуҫтарать. Кашни ҫын хӑйӗн тӳпине хывма тӑрӑшать».
Марафонӑн кӑтартӑвӗпе Юрий Кислов паллаштарнӑ. Пӗлтӗр ҫав акци вӑхӑтӗнче 8 млн тенкӗ пухӑннӑ. Ку енчен пӗлтӗр комсомольскисем уйрӑмах хастар пулнӑ: вӗсем пурӗ 400 пин тенкӗ ытла куҫарнӑ. Кӑҫалхи марафона каҫал тӑрӑхӗнче уҫни те ҫавӑнпах ҫыхӑннӑ.
Ҫул-йӗр фирмин тӗп директорӗнче ӗҫленӗ ҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна ҫул юсанӑ чухне 5 миллион вӑрланӑ тесе айӑпласшӑн.
Ку Хӗрлӗ Чутай патӗнчи ҫула юсанӑ чухне пулнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 2013 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче фирмӑпа район администрацийӗ килӗшӳ тунӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, фирмӑн Хӗрлӗ Чутай ҫывӑхӗнчи ҫула юсамалла пулнӑ.
Анчах документсене панӑ чухне подрядчик ӗҫӗн пӗр пайне пурнӑҫламанни палӑрнӑ. Пӗр пая юсанӑ чухне хакне хӑпартни те тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Ҫапла майпа подрядчик район администрацине 800 пин тенкӗлӗх тӑкак кӑтартнӑ.
Ҫак схемӑпах 2008–2012 ҫулсенче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи автоҫула юсанӑ чухне 5 миллион тенкӗ вӑрланӑ. Куншӑн та ҫав пуҫлӑхах явап тыттарасшӑн.
Чӑваш Енӗн Общество палатин пресс-ҫыруҫи Ольга Иванова халӑх тетелӗсенчен пӗринче Россельхозбанкӑн банкомачӗпе мӗншӗн усӑ курма юрамасть-ши тесе пуҫ ватнӑ. Пӑтӑрмахӗ унпа ял хуҫалӑх академийӗнче сиксе тухнӑ. Унта вӑл асӑннӑ банкӑн картти ҫинчен укҫа илес тесе кайнӑ. Анчах аслӑ шкулти хуралҫӑсем ют ҫынна банкомат патне кӗртмессине пӗлтернӗ. Хуралҫӑсенчен асли те пулӑшайман — ютран пынӑ ҫынна банкомат студентсемпе академире ӗҫлекенсем валли ҫеҫ тесе хӑваланӑ, хуралҫӑ хӗрарӑма ҫуртран тӗксе тенӗ пекех кӑларнӑ.
Россельхозбанкӑн Чӑваш Енри филиалӑн ӗҫченӗсем ку пӑтӑрмахран тӗлӗннӗ, ун патне пыма чармалла маррине пӗлтернӗ. Каярах ял хуҫалӑх академийӗн пресс-ҫыруҫи Надежда Осипова та лару-тӑрӑва уҫӑмлатса хуравланӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, аслӑ шкулта хуралҫӑсемпе калаҫу ирттернӗ, банкомат патне пыма ют ҫынсене ӳлӗмрен чармӗҫ.
-6.7 °C