Нумай пулмасть, паян каҫхине, Ҫӗнӗ Лапсар тата Карачура ялӗсен хушшинче, М-7 ҫул ҫинче, пысӑк авари пулнӑ. КамАЗ транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та микроавтобуспа ҫапӑннӑ.
Автобусри салонра пулнӑ пассажирсем пурте вилнӗ: пӗтӗмпе – 8 ҫын. Вӑл Канашран Мускава кайма тухнӑ.
Хальлӗхе хӑрушӑ аварире мӗн чухлӗ ҫын вилни пирки татӑклӑн калайман. Ҫакӑ кӑна паллӑ: 8 ҫынран ытларах. Хӑш-пӗр сайтра 11 ҫын пурнӑҫран уйрӑлни пирки пӗлтереҫҫӗ. Анчах ҫакна хальлӗхе ҫирӗплетмен.
ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн пресс-секретерӗ Светлана Каликова хыпарланӑ тӑрӑх, аварире 19 ҫын суранланнӑ, 11-шӗ вырӑнта вилнӗ. Ку лару-тӑрӑва Михаил Васильевич тӗрӗслесе тӑрать. «За рулем» порталта ҫырнине ӗненес тӗк, авари пулнӑ вырӑна Правительство председателӗ, шалти ӗҫсен министрӗ, транспорт министрӗ ҫитнӗ.
Шупашкар районӗнчи «Юрма» агрохолдинг тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл ял хуҫалӑх тӗллевӗпе усӑ курмалли ҫӗре кайӑк-кӗшӗк каяшӗпе вараланӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Шупашкар районӗнчи ҫутҫанталӑка упракан районсен хушшинчи прокуратура пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче агрохолдинг каяша 10 гектар ҫӗр ҫине тӑкнӑ. Тӗрӗслев тӑпрари нитратсем нормӑран 21 хут нумайраххине палӑртнӑ. Ку 160 миллион тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Асӑннӑ ведомство материалсене Шупашкар районӗн полицине ярса панӑ, вӑл вара харпӑк тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Сӑмах май, кунашкал каяш купи районта пӗрре кӑна мар. Пӗлтӗр «Юрмана» Лапсар ялӗ ҫывӑхӗнчи 12 гектар ҫӗре вараланӑшӑн 40 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Тепӗр купа – 4 гектар ҫӗр ҫинче. Куншӑн 400 пин тенкӗ штраф панӑ.
Тепӗр свалкӑна, Хурӑнлӑх тата Карачура ҫывӑхӗнчине, пӗлтӗр Халӑх фрончӗн хастарӗсем асӑрханӑ. Штраф ҫине штраф тӳлеттерсен те харпӑк каяша тӑкма пӑрахмасть.
Эпир ача чухне пирӗн, Шупашкар районӗнчи Пранькка ялӗ ҫывӑхӗнче, киремет йывӑҫҫисем виҫҫӗччӗ. Ват хурама патӗнче кӗтӳ кӗтнине астӑватӑп. Хуҫӑлса ӳкнӗ унӑн тураттине те тытма чаратчӗ кукамай. Пирӗн тӑрӑхри ҫав киремет йывӑҫҫисем вӑхӑт иртнӗҫемӗн типсе-хӑрса ҫӗр пичӗ ҫинчен ҫухалчӗҫ.
Тӑван районӑмри Кӑшавӑш ялӗ патӗнчи ват юмана ҫак уйӑхра «Деревья — памятники живой природы» (чӑв. Йывӑҫсем — чӗрӗ ҫут ҫанталӑк палӑкӗсем) Пӗтӗм Раҫҫейри программӑн Авалхи йывӑҫӗсен реестрне кӗртнӗ. Вӑл унти «Ясна» этнокомплекс территорийӗнче ӳснӗрен юмана ҫав списока илме комплексӑн пуҫаруҫи Марина Федорова ыйтнӑ.
Авалхи ват юман, вырӑнтисем ӑна киремет йывӑҫҫи теҫҫӗ иккен, Карачура вӑрма хуҫалӑхӗн территорине кӗрекен вӑрманта ӳсет.
2018—2019-мӗш ҫулсенче Чӑваш Енре тепӗр 50 фельдшерпа акушер пункчӗ уҫӑлмалла. Ҫакна паян республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗ Алексей Кизилов пӗлтернӗ. Кун пирки вӑл Красноармейски районӗнчи Шывпуҫ ялне фельдшерпа акушер пунктне уҫма кайсан вырӑнти халӑха каланӑ.
Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, ҫак кунсенче республикӑри хӑш-пӗр районта тухтӑр ҫурчӗсем тата уҫмалла. Вӗсенчен пӗри Шупашкар районӗнчи Карачурара пулӗ. Анчах фельдшерпа акушер пункчӗ мар, пӗтӗмӗшле практика врачӗн офисӗ. Хальччен те унта аслӑ пӗлӳллӗ тухтӑр ӗҫленӗ-ха. Анчах офисӑн хӑйне ята ҫурт пулман.
Ҫакна та пӗлтерер: 2013—2017 ҫулсенче ореспубликӑра 150 ФАП уҫнӑ. Маларах эпир асӑннӑ Красноармейски районӗнчи Шывпуҫӗнчи шучӗпе — 151-мӗш.
Шупашкарта 4-мӗш гимнази директорне ҫирӗплетес тӗллевпе конкурс ирттернӗ. Уголовлӑ ӗҫсем пуҫарнӑран должноҫран хӑтарнӑ хӗрарӑм вырӑнне халӗ Андрей Михайлова лартнӑ.
Унпа ҫывӑхрах паллаштарар, 1995-1998 ҫулсенче Андрей Михайлов тӗп хулари 18-мӗш тата Шупашкар районӗнчи Карачура шкулӗсенче учительте ӗҫленӗ. 1998 ҫулта ӑна асаннӑ шкул директорне уйӑрса лартнӑ. Ку должноҫре ҫулталӑк ӗҫленӗ хыҫҫӑн вӑл Шупашкар район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗнче, ҫамрӑксемпе ӗҫлекен комитетра, Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх тата Вӗрентӳ министерствисенче, Патшалӑх Канашӗнче ӗҫленӗ.
Палӑртса хӑварар, гимназин унчченхи директорӗ Эльвира Казакова тӗлӗшпе ҫичӗ уголовлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Следовальсем шухӑшланӑ тӑрӑх, вӑл ачасене гимназие вырнаҫтарма ашшӗ-амӑшӗнчен сӗтев илнӗ. Халӗ ӑна килте хупса усрама йышӑннӑ.
Шупашкар хулинчи Сосновкӑри ача-пӑча паркне Совет Союзӗн Паттӑрӗн Михаил Кузнецовӑн ятне панӑ. Тивӗҫлӗ хушӑва хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ.
Михаил Михайлович Кузнецов — 996-мӗш стрелок полкӗн салтакӗ пулнӑ, 1-мӗш Украина фронтӗнче ҫапӑҫнӑ. Чулхула облаҫӗнчи Шаранга облаҫӗнчи Иккӗмӗш Кузнецово ялӗнче 1923 ҫулта ҫуралнӑскер икӗ класс пӗтернӗ хыҫҫӑн колхозра ӗҫленӗ. Вӑрҫӑра вӑл пилӗк хутчен аманнӑ, вӗсенчен иккӗшӗнче — хытах.
1945 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Михаил Кузнецов тата тепӗр ҫичӗ разведчик Одер шывӗ урлӑ ҫирӗп мар пӑрпа каҫса унти ҫӳллӗ вырӑна ярса илнӗ. Дивизин малти подразделенийӗсем пырса ҫитичченех плацдарма хӑйсен аллинче тытса тӑнӑ. Кузнецов ҫав ҫапӑҫура 20 тӑшмана персе пӑрахнӑ. Линдхен патӗнчи ҫапӑҫура вӑл батальонӑн йывӑр аманнӑ командирӗн ҫумне йӑтса тухнӑ тата полк ялавне ҫӑлнӑ. 1945 ҫулхи ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ӑна Совет Союзӗн Геройӗн ятне панӑ.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Шупашкарта тӗпленнӗ, 1-мӗш ТЭЦра слесарьте ӗҫленӗ. 1997 ҫулхи ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вилнӗ. Ӑна Карачура патӗнчи ҫӑвара пытарнӑ.
Шупашкар районӗнчи Карачура ялӗнчи Алексей Дудкин йытӑ кӳлсе Пӗтӗм тӗнче шайӗнчи ӑмӑртӑва тухса кайнӑ.
«Волга Квест–2016» ят панӑ тупӑшу пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Самар облаҫӗнчи Тольяттинче уҫӑлнӑ.
Карачурара ҫуралнӑ А. Дудкинӑн Раҫҫейри, Финляндинчи тата Польшӑри спортсменсемпе тата вӗсен тӑватӑ ураллӑ тусӗсемпе ӑмӑртма тивнӗ.
Паян спортсменсем тепӗр хутчен тупӑшӑва тухнӑ. Дистанцие чи малтанах Тӗменти Михаил Фатеев тухнӑ, ун хыҫҫан тепӗр 21 минту та 8 ҫеккунтран — Войтек Сигула поляк, вӗсем хыҫҫӑн Мускаври Вячеслав Демченко тата Чӑваш Енри Алексей Дудкин старта тӑнӑ. Спортсменсен 200 километр ытла тӑршшӗ инҫӗше ҫӗнмелле.
Хӑйне евӗр спорт тупӑшӑвне Тольяттинче уҫнӑ та йытӑ кӳлнӗ ҫынсем «Самар Луки» наци паркӗ тӑрӑх вирхӗнсе иртнӗ. Пӗтӗмпе 14 команда хутшӑннӑ ӑмӑртӑва. Кӑҫал ӑна иккӗмӗш хут йӗркеленӗ. Пӗрремӗш хут икӗ ҫул каялла, 2014-мӗшӗнче, ирттернӗ. Ун чух Германирен килнӗ Сильвия Футваенглер ҫӗнтернӗ.
Чӑваш Республикинчи кинематографистсен пӗрлешӗвӗ тӑван халӑхӑмӑрӑрӑн пӗрремӗш киноактриси ҫуралнӑранпа 113 ҫул ҫитнине ҫӑкӑр-тӑварпа асӑннине пӗлтерет.
ЧР кинематографистсен пӗрлешӗвӗн пайташӗсем тата чӑваш киноискусствипе кӑсӑкланакансем Тани Юнӑн Карачура патӗнчи масар ҫинчи вилтӑпри ҫине кайса килнӗ. Ушкӑна пӗрлӗх пуҫлӑхӗ Ультияр Цыпленков ертсе пынӑ. Унпа пӗрле унӑн ҫумӗ Илтимӗр Ефремов, Тани Юн тӑванӗ Светлана Березкина поэтесса, Юрий Сергеев режиссер, Юрий Спиридонов кинопродюсер, Николай Сахаров видеооператор тата 90-мӗш ҫулсенче «Чӑвашкино» пуҫлӑхӗ пулнӑ кайнӑ.
Кинематографистсем 2016, 2017, 2018-мӗш ҫулсем наци кинематографишӗн пысӑк пӗлтерӗшлӗ ҫулсем пулнине палӑртнӑ. Кӑҫал, ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, пӗрремӗш чӑваш фильмӗ «Атӑл пӑлхавҫисем» пысӑк экран ҫине тухнӑранпа 90 ҫул ҫитет. Ҫав куна халалласа ҫӗртмен 23-мӗшне Чӑваш кино кунӗ ят парсан тесе шухӑшлаҫҫӗ масар ҫине пухӑннӑ хастарсем. 2017 ҫулхи раштав уйӑхӗн 28-мешӗнче кино ӳкерес, сутас тата халӑх патне фильмсене илсе ҫитерес тесе йӗркеленӗ «Чӑвашкино» киностудине йӗркеленӗренпе 90 ҫул ҫитет.
Ҫумӑр вӑраха кайнӑран ҫулсем те шар кураҫҫӗ иккен. Паян, утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Шупашкарти Киров урамӗнчи асфальт ҫул шӑтӑкланнӑ.
Вӑл Явӑшпа Карачура ялӗсен хушшинче. Унтан водительсем М-7 ҫул ҫинче «пӑкӑ» пулсан ҫӳреме юратаҫҫӗ. Ҫулӗ лайӑхах мар пулсан та унтан хулана кӗме пулатчӗ-ха.
Максим Майоров паян 11 сехетре кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнчен Явӑш еннелле кайнӑ. Унччен те пулмасть — вӑл пысӑк шӑтӑка асӑрханӑ. Ку ӑна, паллах, хӑратнӑ. Анчах Максим шӑтӑкран пӑрӑнма ӗлкӗрнӗ. Максим шӑтӑка ҫитес вӑхӑтра сапласса шанать. Е асӑрхаттару палли те пулин лартмалла. Унсӑрӑн унта авари пуласси те инҫех мар.
Ҫул ҫинчи хӑрушӑ лару-тӑру пирки Шупашкар хула администрацине тата предприяти ӗҫченӗсене пӗлтернӗ. Ҫитес вӑхӑтра ҫав ҫул ҫинчи лару-тӑрӑва сирессе шанаҫҫӗ те…
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков Ҫимӗкре тата ваттисен кунӗнче транспорт мӗнлерех ҫӳресси пирки алӑ пуснӑ.
Документпа килӗшӳллӗн ҫу уйӑхӗн 30–31-мӗшӗсенче ирхи 7 сехетрен пуҫласа каҫхи 7-ччен Шупашкарти Богдан Хмельницкий урамӗпе Ю.Фучик урамӗ таран, Карачура масарӗ патӗнчи чукун ҫул урлӑ каҫмалли вырӑн патне ҫити, пассажир автобусӗсене, пассажир тата тиев турттармалли ирӗк пур ҫӑмӑл таксисене, ятарлӑ транспорта ҫеҫ ҫӳреме ирӗк парӗҫ.
Трансортсем Чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи тӳремре тӑрӗҫ. «Чӑвашавтотранс» ертӳлӗхне 14-мӗш номерлӗ 40 автобусран кая мар, 10-мӗш номерлӗ 6 автобуса яхӑн, 249-мӗш номерлӗ 30 автобусран кая мар яма сӗннӗ.
ЧР Транспорт министерстви ҫу уйӑхӗн 30–31-мӗшӗсенче 232-мӗш номерлӗ маршрутка (Явӑшри ҫӑвана ҫити каять) тата 331-мӗш маршуртка (Карачура масарӗ таран ҫитӗ) схемисене тӑсӗҫ.
-8.7 °C