Шӑрӑх та типӗ ҫанталӑк тӑнине пула кӑнтӑр енчи районсенче — малтан Патӑрьелӗнче, каярах Комсомольскинче инкеклӗ лару-тӑру пирки пӗлтерни пирки маларах эпир хыпарланӑччӗ.
Пахчари апат-ҫимӗҫе епле те пулин шӑварса тӑма пулӗ-ха, анчах гектарӗ-гектарӗпе сарӑлса выртакан тыр-пула искусствӑлла майпа пулӑшаймӑн. Ҫапах та хальхи вӑхӑтра вунӑ районта ял хуҫалӑх культурисене искусствӑлла майпа шӑварассине йӗркеленӗ.
Типӗ те шӑрӑх ҫанталӑка пула Патӑрьел тата Комсомольски районӗсем ҫеҫ мар, шӑмӑршӑсемпе елчӗксем те аптӑранӑ иккен. Вӑл тӑрӑхсенче ял хуҫалӑх культурисем шар курнӑ. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви шутланӑ тӑрӑх, хайхисем 70 пин тоннӑна яхӑн тӗш тырӑ ҫухатма пултараҫҫӗ. Ҫӗрулмие вара — 25-30 пин тонна таран. Ҫак цифрӑсене муниципалитет пуҫлӑхӗсемпе видеоконференци мелӗпе калаҫнӑ чух асӑннӑ иккен. Шӑрӑх та типӗ тӑнӑ ҫанталӑк Патӑрьел районне уйрӑмах шар кӑтартнӑ.
Ҫӗртмен 26-мӗшӗнче Федераци канашӗ ҫӗнӗ саккун проектне йышӑннӑ пулнӑ. Унпа киллешӳлӗн инкеклӗ ӗҫ сиксе тухни ҫинчен халӑха кашни массӑллӑ информаци хатӗрӗ пӗлтермелле иккен. Влаҫ органӗсем ыйтсан пӑтӑрмахлӑ лару-тӑру пирки тӳрех тӳрӗ эфирта хыпарламалла пулӗ — ку тӗлӗшпе яваплӑхӗ патшалӑх МИХӗсен те, ыттисен те пӗрешкелех.
Ҫӗнӗ саккунпа килӗшӳллӗн ытти федераллӑ саккунсене улшӑнусем кӗмелле, вӗсен шутӗнче: «Халӑха тата лаптӑксене ҫутҫанталӑкпа тата техникӑпа ҫыхӑннӑ инкеклӗ ӗҫсенчен хӳтӗлесси ҫинчен», «Граждансене хӳтӗлесси ҫинчен», «Масӑллӑ информаци хатӗрӗсем ҫинчен» тата «Ҫыхӑну ҫинчен».
Ҫуллахи кунсене пурте чӑтӑмсӑр кӗтетпӗр пулин те вӗсем ыррипе кӑна мар асра юлаҫҫӗ. Ҫу вӑхӑчӗ ҫитнӗренпе республикӑра шыва путса вилнӗ тӗслӗхсем тӑтӑшах тӗл пулма тытӑннӑ.
Ытларикун, ҫӗртмен 25-мӗшӗнче, Канаш районӗнчи Янкӑлч ялӗнчи пӗвере 52 ҫулхи путса вилнӗ. Чӑваш Енчи Раҫҫейӗн ИӖМ ПУ пӗлтернӗ тӑрӑх асӑннӑ инкек ирхи 9 сехетре пулса иртнӗ. Хальлӗхе путса вилнӗ арҫын ӳсӗр е урӑ пулнине пат татса калаймаҫҫӗ-ха. Комсомольски районӗнчи Йӑлмахва ялӗнчи пӑтӑрмахра вара — вӑл ҫӗртмен 22-мӗшӗнче пулнӑ — 35-ри арҫын ӳсӗрле вутӑшсен аллине лекнӗ.
Кӑҫал республикӑра шыв таврашӗнче пуре 11 пӑтӑрмах сиксе тухнӑ пулнӑ. Вӗсенче 8 ҫын вилнӗ, 13 ҫынна ҫӑлма пултарнӑ. Ҫапла май пурне те асархаттарас килет — шыва кӗрсен инкек-синкек тухасран тимлӗхе ан ҫухатӑр.
Аса илтеретпӗр, официаллӑ майпа республикӑра 15 пляж ӗҫлет.
Чӑваш Енӗн ИӖМ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх ӗнӗр, ҫӗртмен 19-мӗшӗнче ҫанталӑк кӗркуннехи пек ӑмӑрлӑ пулнӑ тата каҫ-кӳлем еннелле ҫил хытах алхасни палӑрнӑ. Ҫил — ҫурҫӗр-хӗвел тухӑҫ енчен 7-12 м/с, ҫумӑр вӑхӑтӗнче вара 15-20 м/с таранах пулнӑ. Кун пек самантсенче пушар сиксе тухас ыйту та ҫивӗччӗн тӑрать.
Инкекрен хӑтаракансем пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак йышши ҫилле кунсенче тӗрлӗ енле инкексем сиксе тухма пултараҫҫӗ. Ҫавӑнпа хула е ял халӑхӗн яланах тимлӗ пулмалла. Кил-ҫурт ҫывӑхӗнче ӳсекен ватӑрах йывӑҫсене касмалла, электричество пралукӗ татӑлма пуҫланине курсанах ку ыйтӑва хӑварттӑн татса памалла.
Ҫӗртмен 15-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлере Мопра урамӗнчи икӗ хутлӑ вунултӑ хваттерлӗ ҫурт ҫунни ҫинчен эпир иртнӗ кунсенче пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Асӑннӑ инкек пула 25 ҫулхи ҫамрӑкӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 62 ҫулхи тӑванӗ те пушарта аманнӑ. Ҫак ӗҫ-пуҫра инкек курнӑ ҫынсем валли ятарласа правительство резерв фондӗнчен укҫа-тенкӗ уйӑрса пама палӑртнӑ. Йышӑнӑва Республика Элтепӗре Михаил Игнатьев ҫирӗплетнӗ те ӗнтӗ.
Хӑйсен пурлӑхне вут-ҫулӑмра тӗпипе ҫухатнисене 100 пин тенкӗ тӳлеҫҫӗ. Ытти шар курнӑ ҫынсене 50 пин тенкӗ уйӑрса парӗҫ. Компенсацине ҫӗртмен 28-мӗшӗнче пама шантарнӑ.
Ҫул-йӗрте пулакан инкексем тупӑнсах пыраҫҫӗ. Ҫак канмалли кунсенче кӑна тӗп хулара тӑватӑ инкек пулнӑ. Аманнисен хушшинче велосипедпа ярӑнакан ҫичӗ ҫулхи хӗрачана асӑнмалла. Вӑл нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗрин картишне кӗнӗ чух унта ларакан автомашинӑна пырса тӑрӑннӑ. Анчах вӑл ытлашши суранланман, пулӑшу кӳнӗ хыҫҫӑн тухтӑрсем ӑна киле кайма ирӗк панӑ.
Тепӗр тӗслӗхре вара 22-ри водитель шар курнӑ. «Вятка-Шупашкар» ҫулпа пыраканскер вӑл… пӑшине пырса ҫапнӑ. Ун чух вӑхӑт ҫурҫӗр иртни 30 минут пулнӑ. Чӗлхесӗр янавара тӗттӗмре асӑрхаса илеймен-тӗр ҫав — машина чӗрчунпа ҫапӑннӑ хыҫҫӑн водителӗн ҫурӑм шӑмми мӑй патӗнчи пайӗ хуҫӑлнӑ, пуҫ мими чӗтреннӗ.
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, 13:00 сехетре Ҫӗмӗрле хулинче Мопра урамӗнчи нумай хватерлӗ йывӑҫ кил-ҫуртӑн иккӗмӗш хутӗнче пушар сиксе тухнӑ пулнӑ. Вут-ҫулӑм кӳршӗри 4 хваттерне шырлӑх кӳнӗ.
Вут-ҫулӑмпа кӗрешекенсем пушара сӳнтернӗ хыҫҫӑн пӗр пӳлӗмре 25-ҫулхи ҫамрӑк каччӑн виллине асӑрханӑ пулнӑ. Тата тепӗр 62 ҫулхи арҫынна пульницӑна леҫнӗ пулнӑ.
Асӑннӑ ӗҫ-пуҫпа тӗрӗслев ӗҫне ирттерме палӑртнӑ. Следстви шухӑшӗпе сиксе тухнӑ пушар сӑлтавӗ — электроприборсемпе тивӗҫлипе усӑ курманнинче е вут-ҫулӑмпа асӑрхануллӑ пулманнинче.
Следстви ӗҫ-пуҫа туллин тӗпчесе пӗтӗрне хыҫҫӑн процесуаллӑ килӗшӳ йышӑнма палӑртнӑ.
Константин Ивановӑн «Нарспи» поэминчи пекех кӑҫал пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче хӗвел пӑхрӗ ӑшӑтса. Анчах та Ҫӗнӗ Лапсарта вӑл кун, пушӑн 31-мӗшӗнче, инкек сиксе тухрӗ — Совхоз урамӗн 5-мӗш ҫурчӗн стени ишӗлсе анчӗ. Унтанпа 7 уйӑх ытла иртрӗ ӗнтӗ — шӑп та лӑп юсав ӗҫӗсене тӗрӗслеме вӑхӑт ҫитрӗ.
Тӗрӗслеве пысӑк ушкӑн ҫитрӗ — хӗсӗк коридорта вӗсем аран вырнаҫма пултарчӗҫ. Электрощитовойне вара пӗррерӗн кӗрсе тухма тиврӗ. Чӑн та ҫак общежити ҫуртне палласа та илме ҫук пулӗ. Душевойсене ҫӗнӗрен тунӑ, газ плитисем вырӑнне электроплитасем вырнаҫтарнӑ, шыв пӑрӑхӗсене те тӗпрен улӑштарнӑ. Ҫурта малтан штукатуркӑпа хупламан пулсан — хальхинче хупларӗҫ, сӑрласа лартрӗҫ. Сарлама та ахаль сӑрӑсемпе мар — ӑшӑ тытакан материалсемпе усӑ курчӗҫ. Кунта пурӑнакан кил хуҫисене ҫӗнӗ улшӑнусем кӑмӑла кайни курӑнчӗ.
Ҫурта юсама пурӗ 20 миллион ытла тенкӗ пӗтернӗ: 14 миллион — ишӗлнӗ стенана юсама, 6 миллоинӗ — ҫурта тӗпрен юсама.
+13.3 °C