Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче кондициллӗ вӑрлӑх нумайланнӑ. Пӗлтӗрхи раштавӑн 1-мӗшӗ тӗлне илсен ун пек паха вӑрлӑх мӗнпур вӑрлӑхран 68 проценчӗ чухлӗ пулнӑ, халӗ вара — 76 процент.
Ял хуҫалӑх предприятийӗсемпе фермер хуҫалӑхӗсенче пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсен вӑрлӑхӗ 50,9 пин тонна пур, е ҫураки валли кирлинчен — 106 процент.
«Россельхозцентр» предприяти ӗҫченӗсем 34,3 пин тонна вӑрлӑха тӗрӗсленӗ.
«Ҫураки валли кондициллӗ вӑрлӑх шучӗ ӳссе пырать. Паха вӑрлӑх акса хӑварсан тухӑҫ та пысӑк пулӗ», – тенӗ республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов.
Вӑрлӑха хатӗрлессипе лайӑххисен шутӗнче — Ҫӗмӗрле муниципаллӑ округӗнчи (100%) тата Ҫӗрпӳ округӗнчи (99%) хуҫалӑхсем.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсемпе хресчен-фермер хуҫалӑхӗсенче ҫуртрисене ҫураки валли хатӗрлеҫҫӗ.
Россельхозцентрӑн Чӑваш Енри филиалӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсен вӑрлӑхне нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне 47,7 тонна хатӗрленӗ. Ку вӑл планпа пӑхнин 99 проценчӗ пулать. Ҫав шутран кондицие ларнин хисепӗ – 82 процент. Пилӗк районта вара паха вӑрлӑх кирлинчен те ытларах. Кондицие ларман вӑрлӑха ытти ҫӗрте те ҫине тӑрсах тасатса алаҫҫӗ. Ку ӗҫре 140 звено вӑй хурать.
Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗ тӗлне ака-сухана тухма вӑрлӑх 50 445 тонна янтӑланӑ. Ку — кирлин 106 проценчӗ. Анчах ӑна кондицие ҫитересси майӗпен пырать. Ҫак вӑхӑт тӗлне 90 проценчӗ кӑна акма юрӑхлӑ. Ҫӗмӗрле, Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Красноармейски, Комсомольски, Пӑрачкав тӑрӑхӗсенчи хуҫалӑхсенче ку енӗпе ӗҫлемелӗх пур.
Янтӑланӑ вӑрлӑхран 758 тоннине имҫамланӑ. Ҫӗрулми вӑрлӑхне 5 903 тонна яровизациленӗ. Патӑрьел, Вӑрнар, Красноармейски, Элӗк районӗсенче «иккӗмӗш ҫӑкӑра» лартма хатӗрлессипе лайӑх ӗҫленӗ.
Ҫурхи ӗҫсене ирттерме минерал удобренийӗ 20 пин тонна кирлӗ пулать. Хальлӗхе ӑна 9 пин тонна ытларах кӑна янтӑланӑ (45,4%). Улатӑр (13,1%), Канаш (23,4%), Муркаш (24,1%), Пӑрачкав (16,5%), Вӑрмар (29,6%), Шӑмӑршӑ (26,4%), Тӑвай (26, 4%) районӗсенче уйрӑмах сахал. Пӗтӗмӗшле илсен республикӑри пӗр районта та вӑл кирлӗ чухлӗ ҫук. Минерал удобренийӗ виҫесӗр хакланни, ҫӑмӑллатнӑ кредита вӑхӑтра илейменни те тӳнтерле витӗм кӳчӗ пулас.
Дизтопливо 68,4 процент янтӑланӑ. Улатӑр, Патӑрьел, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Шупашкар тӑрӑхӗсенче вӑл сахалрах. Республикипе вара Елчӗксем кӑна ака-суха ирттерме дизтопливо ҫителӗклӗ хатӗрлеме пултарнӑ (110,9 процент).
Нумаях пулмасть Россельхознадзорӑн сайтӗнче Чӑваш Енре ют ҫӗршывсенчен кӳрсе килнӗ вӑрӑлӑх нумайланасса пӗлтернӗ. Хальлӗхе вӗсене АПШран, Болгарирен, Чилирен, Францирен илсе килеҫҫӗ.
Ведомство ӗҫченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр те кӳрсе килнӗ вӑрлӑх нумай пулнӑ. Ку кӑҫал та ӳсессине пӗлтернӗ. Ӳсентӑран вӑррисене ытти ҫӗршыва яракан компанисен вӗсене тӗплӗн тӗрӗслемелле. Кун пирки 2015 ҫулхи нарӑсӑн 24-мӗшӗнче тухнӑ саккунра каланӑ.
Вӑрӑлӑха ятарлӑ контейнерсенче кӳрсе килеҫҫӗ. Вӗсене питӗ лайӑх хупаҫҫӗ, сывлӑш кӗртмеҫҫӗ. Ку вӑрра кӳрсе килнӗ чухне уҫасран хӳтӗлет. Анчах специалистсен кайран та вӗсене лабораторире тӗрӗслемелле.
Ведомство Раҫҫее ют ҫӗршывран илсе килекен вӑрлӑх мӗнпур партийӗ пирки систерме ыйтать.
«Чебоксарец» хӑяр пирки пуҫласа эпӗ пӗр 5 ҫул каялла илтнӗччӗ. Анчах ун чух ку вӑл шӳт пуль тенӗччӗ те ун ҫинчен манса кайнӑччӗ», — тесе ҫырать Константин Ишутов блогер.
«Чебоксарец» 2007 ҫулта кун ҫути курнӑ. Шухӑшласа кӑларнӑранпа сутлӑха илсе тухиччен тепӗр чух вуншар ҫул та иртет те, «Чебоксареца» халӗ лавккасенче туняма пулать иккен. Маларах асӑннӑ блогер гибрид хуҫи пулса тӑни пирки хыпарлать. Асӑннӑ сорта Селекци ҫитӗнӗвӗсен патшалӑх реестрне кӗртнӗ.
«Гибрид пирки ҫырнине ӗненсен, вӑл хӑярӑн тӗнчери чи лайӑх сорчӗ тейӗн», — тет блогер. Йӳҫек мар, чир-чӗре парӑнмасть, темле те усӑ курма пулать, хӑвӑрт пулса ҫитет, ҫутҫанталӑкӑн кирек епле условине те парӑнмасть, ҫимӗҫӗ нумай тухать имӗш. Ку вӑл гибрид пирки ӑнлантарнине ӗненсен.
«Чебоксареца» ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Виктор Мотов ертсе пыракан Кироври «Агросемтомс» ӑслӑлӑхпа проивзодство фирми шухӑшласа кӑларнӑ иккен.
Элӗк районӗнчи хуҫалӑхсем паха вӑрлӑх туянассипе ӗҫлеҫҫӗ. Иртнӗ кунсенче кӑна «Журавлев» хресчен-фермер хуҫалӑхӗ «Дарья» элита ҫурхи тулӑна 4 тонна Вӑрнар районӗнчи «Санары» хуҫалӑхран илсе килчӗ. «Алмаз» общество та ҫак культурӑна янтӑланӑ, «Маргарита» сортлине — 20 тонна.
Янкурас ялӗнчи Р.Митрофанов хресчен-фермер урпа вӑрлӑхне ҫӗнетме тӗллев лартнӑ, ҫавна май «Тандем» элитӑна 2 тонна хатӗрленӗ.
«Новый путь» «Свеча» ҫурхи тулӑна 4 тонна, «Эльф» урпана 4 тонна, «Гунтор» сӗлӗне 5 тонна, пӑрҫа 4 тонна, люцернӑпа клевера 2-шер тонна турттарса килнӗ.
+2.3 °C