«Ясна» этнокомплексӑн пултарулӑх мастерскойӗ видеохӑтлавсен «Диво России» (чӑв. Раҫҫей тӗлӗнтермӗшӗ) V конкурсне хутшӑнать.

Асӑннӑ комплекса пуҫарса янӑ Марина Федорова ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса 2013 ҫултанпа ҫулсеренех хутшӑннӑ. Икӗ хутчен финала лекнӗ. 2013 ҫулта «Волшебное место» (чӑв. Асамлӑ вырӑн) номинацире ҫӗнтернӗ. 2015 ҫулта «Лучший объект природных территорий — Дуб Киремет» (чӑв. Ҫут ҫанталӑк территорийӗсен чи лайӑх объекчӗ — Киремет йывӑҫ) номинацире ҫӗнтернӗ.

Кӑҫал «Ясна» чӑваш руна элемӗсемпе паллаштаракан хӑтлав хатӗрленӗ. «Унти кашни ӗҫе пирӗн ӑстасем чуна парса хатӗрленӗ», — тет Марина Федорова.

Чӑваш рунисемпе ҫак каҫӑпа https://www.youtube.com/watch?v=10F49UO73iw иртсе паллашма пулать.

Хӗл Мучипе Юрпике 2016 ҫулта иртнӗ Этнохӗлте

Тутарсен тата мӑкшӑсемпе ҫармӑссен Хӗл Мучийӗсем чӑвашӑннипе танлаштарсан хисеплӗрех. Кун пирки ТурСтат тишкерӳ агентстви хатӗрленӗ танлаштарӑм (рейтинг) тӑрӑх пӗлме пулать.

Нумай пулмасть агентство тӗрлӗ халӑхсен Хӗл Мучийӗсене танлаштарса пӑхнӑ, вӗсен сумне тата хисепне тишкернӗ. Пирӗн Хӗл Мучи 8-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Кӳршӗлле халӑхсенне пӑхсан тутарсен Кыш Бабайӗ 2-мӗш вырӑнта; удмуртсен Тол Бабайӗ — 5-мӗш; ҫармӑссен Йӳштӑ Кукӑса (Йӱштӧ Кугыза) — 6-мӗш; мӑкшӑсен Якшама Атя — 7-мӗш. Пӗрремӗш вырӑна вара вырӑссен Дед Морозӗ йышӑннӑ. Пурӗ миҫе халӑх Хӗл Мучийӗ танлаштарӑма хутшӑннине тишкерӳ агентстви пӗлтермест. Мӗнле критерисене тӗпе хурса вырӑнсене пайлани те паллӑ мар.

Чӑвашсен Хӗл Мучи вырӑнӗ Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплексра вырнаҫнӑ.

Телекӑларӑма хутшӑннӑ чӑваш Хӗл Мучийӗ

Пӗрремӗш каналпа эрнекунсерен кӑтартакан, халӑхӑн юратнӑ кӑларӑмӗ пулса тӑнӑ «В поле чудес» (чӑв. Тӗлӗнтермӗш уйӗ) кӑларӑмне чӑвашсем сахал мар хутшӑнчӗҫ. Паллӑ ҫынсем те унта ҫитмен мар. Сӑмахран, Чӑваш Республикин халӑх артистки Августа Уляндина телекӑларӑмӑн кӑҫалхи нарӑсӑн 5-мӗшӗнчи эфирне хӑйӗн ансамблӗпе тухнӑччӗ. Унта вӑл Шупашкар ҫынни, Иван Дмитриев, чӗннипе кайнӑччӗ.

Халӗ тата кӑларӑма Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплексри чӑваш Хӗл Мучийӗпе Юр Пики хутшӑннӑ. Телеэфирта вӗсем Ҫӗнӗ ҫулпа чӑвашла саламлӗҫ, тӑван халӑхӑмӑрӑн наци инструменчӗсемпе вылӗҫ, Сурхури валли хатӗрленӗ наци ҫимӗҫӗпе паллаштарӗҫ. Чӑваш Хӗл Мучийӗ хутшӑннӑ кӑларӑм телеэфира раштавӑн 30-мӗшӗнче тухӗ.

Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленйиӗ ӗнентерет.

Тӗп хулан сити-менеджерӗ Алексей Ладыков ертсе пынипе ирттернӗ канашлура маларах асӑннӑ управлени уҫлӑхӗ Герман Александров «Этносла Чӑваш Ен» туризмпа рекреаци кластерне тӑвасси епле пынине тишкернӗ.

Кластер, аса илтеретпӗр, икӗ пайран тӑрать: Шупашкар районӗнчи Кӑшавӑш тӑрӑхӗнчи «Ясна» экоялтан тата Шупашкара 500 ҫул ятлӑ культурӑпа кану паркӗнче тӑвакан «Амазон» этнокомплексран. Герман Александров «Амазоние» ҫывӑх ҫулсенче турисстем, тӗп хула хӑнисем тата Шупашкар ҫыннисем пырса ҫӳреме пуҫлассине пӗлтернӗ. Ҫывӑх тенине тӗрлӗрен ӑнланма пулать те, ку вӑл урӑх калаҫу тейӗпӗр.

Инфраструктура ӗҫӗсем графикран юлса пыни пирки маларах эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Герман Александров графика хӑваласа ҫитнине ӗнентернӗ. Рабочисем 2-3 сменӑпах ӗҫленине каланӑ вӑл.

Экоялта ӗҫсем пыраҫҫӗ

Шупашкар районӗнче «Ясна» экологи ялӗ тӑвас ӗҫе темиҫе ҫул каяллах тытӑннӑччӗ. Унти Кӑшавӑш ял тӑрӑхӗнче тума пуҫланӑ ҫав объект ӗмӗрӗ вӑрӑм. Хӑй вӑхӑтӗнче ҫӗнӗ ӗҫе тӳрех ҫул паманни те вӑрттӑнлӑх мар. Экоялта чӑваш ялӗ епле пурӑннине кӑтартас шухӑшлӑ.

Халӗ «Яснана» ҫутӑ кӗртме тытӑннӑ ӗнтӗ. Ӗҫӗн пӗрремӗш тапхӑрне вӗҫленӗ те. Трансформатор подстапнцине вырнаҫтарнӑ, кабельсене хурса тухнӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра унта шыв пӑрӑхӗ тата канализаци пӑрӑхӗ хума тытӑнасшӑн.