Паян ирхине 4 сехет ҫурӑра Шупашкарти Патрис Лумумба урамӗнче пурӑнакан 82 ҫулти хӗрарӑмӑн хваттерӗнче телефон шӑнкӑртатнӑ. Ыйхӑран вӑранса ҫитеймен кинемее ывӑлӗ шӑнкӑравланӑ пек туйӑннӑ.
Лешӗ макӑра-макӑра пулӑшма ыйтнӑ, ҫул ҫинче аварие лекнӗ-мӗн. Явап тыттарасран пӑрӑнас тесе укҫа кирлӗ имӗш.
Кинемей ҫав ҫын каласа пынипе пухса пынӑ 150 пин тенкине хутаҫа чикнӗ те пӗлтернӗ вырӑна кайса хунӑ. Хайхискер кун хыҫҫӑн тин ывӑлӗ патне шӑнкӑравлама шутланӑ. Лешӗ нимӗнле аварие те ҫакланман, сып-сывах, чип-чиперех. Анчах хутаҫа каялла илсе ӗлкӗреймен – ӑна ултавҫӑ илсе кайнӑ.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ Вячеслав Павлов Мускавра хуралҫӑра вахта мелӗпе ӗҫлет. Нумаях пулмасть вӑл 1 миллион тенкӗ выляса илнӗ. Вӑл Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн лотерея вылянӑ.
Ҫав вӑхӑтра вӑл Мускавра ӗҫре пулнӑ. Билетсене вӑл кайран сарӑм урлӑ тӗрӗсленӗ. Хисепсене курсан питӗ тӗлӗннӗ. Вӑл 1 миллион тенкӗ выляса илнӗ-ҫке-ха.
Ҫӗнӗ ҫулта вара Вячеслав шампань эрехӗ ӗҫнӗ чухне ӗмӗтне хут ҫине ҫырнӑ, ӑна ҫунтарнӑ, кӗлне бокала янӑ та ӗҫсе янӑ. Ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ! Ку укҫапа вӑл ҫурт лартма ӗмӗтленет халӗ.
Чãваш Енре ҫӳп-ҫап турттарассипе ӗҫлекен «Экоцентр» регионти операторãн партнер-предприятисем умӗнчи парӑмӗ ҫӗршер миллион тенке ҫитнӗ. Ҫӳп-ҫап операторӗн тӑкакӗсем республикӑн Тариф службине тата Ҫутҫанталӑк ресурсӗсемпе экологи министерствине шухӑша янӑ. «Экоцентрӑн» панкрута тухас хӑрушлӑх пур.
Аса илтерер: 2018 ҫул вӗҫӗнче пирӗн республикӑра йӑлари хытӑ каяша турттарассипе ҫӗнӗ тытӑм ӗҫлеме пуҫларӗ. Малтанхи вӑхӑтра тӗрлӗ ӑнланманлӑх час-часах сиксе тухкаларӗ. Халӗ пур ҫӗрте те ҫӳп-ҫап контейнерӗсем пур (2019 ҫулта компани 4 пин ытла контенйер туяннӑ), машинӑсем йӑлари хытӑ каяша турттарса тӑраҫҫӗ.
«Экоцентр» халӗ Чӑваш Ени 1704 ялти йӑлаи хытӑ каяша турттарса тӑрать. Анчах ӗҫшӗн халӑхӑн 85 проценчӗ ҫеҫ тӳлет иккен.
Пӗлтӗр Шупашкар хулинче ҫӗрсене инвентаризациленӗ чухне ҫӗр саккунне пӑсакансене самай тупса палӑртнӑ.
Цифрӑсен чӗлхипе каласан, ҫӗре ҫынсем е организацисем хӑйсем тӗллӗн ярса илнӗ тӗслӗхе 747 хутчен асӑрханӑ, 9 пин объектӑн право хуҫине палӑртман, 20 пин ытла участока кадастр учетӗнче шута илмен.
Ҫӗрпе ҫыхӑннӑ кӑлтӑка палӑртма хальхи вӑхӑтри инноваци технологийӗсем те самай пулӑшнӑ. Кунта пилотсӑр вӗҫекен хатӗрсене (дрон) асӑнса хӑвармалла.
Ҫӗр саккунне пӑсакансене явап тыттарнӑ май хула хыснине пӗлтӗр 70 ытла миллион тенкӗ шыраса илме май килнӗ. Кӑҫал ҫав виҫе 20 пин тенкӗрен кая мар пуласса шанаҫҫӗ. Ҫӗрпе усӑ курнине тӗрӗслес ыйтӑва ӗнер хула администрацийӗн ирхи планеркинче сӳтсе явнӑ. «Бюджета кӗнӗ укҫапа хула хуҫалӑхне аталантарма усӑ курӑпӑр», – тенӗ Шупашкарӑн сити-менеджерӗ Алексей Ладыков.
Чӑваш Ен шыв ҫийӗн ҫӳрекен «Валдай» карап туянасси пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: республика ертӳҫисем карап туянсан «Шупашкар – Хусан» тата «Шупашкар – Чулхула» маршрутсем уҫас ӗмӗтлӗ. Кунсӑр пуҫне вӗсем Куславккапа Сӗнтӗрвӑррине хутлӗҫ. Карапсене кӑҫал туянмалла. Виҫӗ «Валдай» илме бюджетран 330 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Сӑмах май каласан, карапсене республикӑри ятлӑ-сумлӑ ҫынсен ячӗсене парасшӑн. Ӑна халӑхпа суйлӗҫ. Сасӑлава тӗнче тетелӗнчи «Контактра» ушкӑнра йӗркеленӗ. Карап ятне парассине сумлӑ ҫак ҫынсенчен суйлӗҫ: Андриян Николаев космонавт, Граждан вӑрҫин участникӗ Василий Чапаев, велоспорт енӗпе тава тивӗҫлӗ спорт мастерӗ Валерий Ярды, карап ӑсти Алексей Крылов тата Геннадий Айги поэт.
Сасӑлав нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Канаш районӗнчи пӗр тӑвансем фермер хуҫалӑхӗ йӗркеленӗ. Чӑваш Республикин ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Кармами Выҫҫӑлкки ялӗнчи фермерсемпе вӑл ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, тӗл пулнӑ.
Андрей, Сергей, Виктор, Иван Николаевсем 100 пуҫ ӗне выльӑхлӑх ферма уҫас тенӗ. Сергей Николаев министра каланӑ тӑрӑх, фермер хуҫалӑхне уҫас ӗмӗт тахҫанах амаланнӑ. Палӑртнине пурнӑҫа кӗртме «Ҫемье выльӑх-чӗрлӗх фермине йӗркелесси тата аталантарасси» программӑна хутшӑнни май панӑ. Фермер хуҫалӑхӗ ятарлӑ конкурс витӗр тухса 10 миллион тенкӗ гранта тивӗҫнӗ.
Куславккара ача пахчи валли пристрой тума тытӑннӑ та ӑна паянхи кунччен те вӗҫлеймен. «Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗсем ку ыйтӑва тишкернӗ.
Хулари «Комаровка» микрорайонта шкул пур, ача пахчи вара ҫук. Ашшӗ-амӑшӗ ачисене хула варринчи ача пахчине илсе ҫӳрет.
Пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче 2-мӗш шкул ҫумне пристрой тунӑ. Унта 40 ача валли вырӑн пулмалла. Анчах шӑпӑрлансем халӗ те унта ҫӳремеҫҫӗ-ха.
Строительство ӗҫӗсем пӗтнӗ-ха, хатӗр-хӗтӗрӗн пӗр пайне туяннӑ, анчах уншӑн тӳлемен. Пӗтӗмпе тата 4 миллион тенкӗ тӳлемелле. 10,5 пин тенкине тӳленӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче маска тӑхӑнман арҫынна икӗ хутчен суд тунӑ. Малтанхи хутӗнче ӑна 1 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Чи малтан вӑл пӗлтӗрхи ҫӗртме уйӑхӗнче йӗркене пӑснӑ.
Аса илтерер: общество транспортӗнче, лавккасенче, ытти ҫавӑн пек вырӑнта маска тӑхӑнса ҫӳремелле. Теприсем ҫак йӗркене пӑхӑнасшӑн мар, иртен-ҫӳрен асӑрхаттарсан хӗрсе тавлашакансем те тупӑнаҫҫӗ.
Суд хӑйне пӗрремӗш хут штрафланипех ҫрлахман Сӗнтӗрвӑрри арҫынни. Тепӗр ҫур ҫултан, пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Сӗнтӗрвӑрринчи лавккасенчен пӗрне маскӑсӑр кӗрсе тӑнӑ. Хальхинче суд ӑна 5 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.
«Smartavia» авиакомпани билетсене йӳнӗ хакпа сутмалли акци ирттерет. Вӑл пилӗк кун пырӗ.
Авиабилетсене йӳнетнӗ хакпа туянас тесен нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗччен ӗлкӗрмелле. Акци вӑхӑтӗнче хӑш-пӗр билет хакӗ 990 тенкӗрен пуҫланать. Ӑна ҫуталӑкӑн кирек хӑш тапхӑрӗ валли туянса хума май пур. Ҫула тухас шухӑша ылмаштарсан билет хакне тавӑрса памӗҫ.
Билетсене йӳнетнӗ хакпа 60 маршрутпа сутӗҫ, ҫав шутран 30 процентне — 990 тенкӗпе. Шупашкарти А.Г. Николаев ячӗллӗ аэропортра пӗлтернӗ тӑрӑх, акцие «Шупашкар—Симферополь» маршрут та лекнӗ.
Акцие билетсене авиакомпанин сайтӗнче, офиссенче, агентствӑсенче тата «Нордавиа» акционерсен обществин колл-центрӗ урлӑ туянма пулать.
Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи тӑватӑ регион федераци хыснинчен укҫа илӗ. Унпа ялсене атлантарӗҫ. Хушӑва РФ премьерӗ Михаил Мишустин алӑ пуснӑ.
Ҫак йышра Чӑваш Ен те пур. Раҫҫейре ялсене аталантарма 2,47 млрд тенӗ уйӑрӗҫ. Вӗсене 22 регион хушшинче пайлӗҫ. Ку укҫапа ялсенче шкулсем, ача пахчисем, спорткомплекссем, бассейнсем тата ытти тӑвӗҫ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, 7 пин ытла ӗҫ вырӑнӗ хатӗрлӗҫ. Кунсӑр пуҫне 1,16 млрд тенкӗ ял ипотекине субсидилеме уйӑрӗҫ.
Чӑваш Енри ялсене аталантарма 14 млн та 105 пин те 400 тенкӗ уйӑрӗҫ.
+22.3 °C