Юпа уйӑхӗн 20-мӗшенче Патӑрьелте анатри чӑвашсен фольклорӗн «Ӗмӗрсен эрешӗсем» регионсем фестивалӗн гала-концерчӗ иртнӗ.
Мероприятие «Трактор тӑвакансен культура керменӗ» халӑх пултарулӑхӗн республикӑри центрӗ вырӑнти клуб тытӑмӗпе пӗрле йӗркеленӗ.
«Анатри» этнографи ушкӑнне кӗрекен чӑвашсен, ҫавӑн пекех Чӑваш Енре пурӑнакан вырӑссемпе мордвасен фольклорпа этнографи культурине сарас тӗллевпе ирттернӗ мероприятире тӗрлӗ жанрлӑ юрӑсем янӑранӑ, кӗвӗ-ҫемӗпе, йӑла-йӗркепе паллаштарнӑ.
Фестивале Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Тӑвай, Елчӗк тӑрӑхӗсенчи, Пензӑпа Самар облаҫӗсенчи, Тутарстанри 200 ытла ҫын пуҫтарӑннӑ.
Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институтӗнче «Гурий Ивановчи Комиссаров – этнограф, историк, писатель» ҫав сӗтел иртнӗ. Ӑна учёнӑй ҫуралнӑранпа 140 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Аса илтерер, Гурий Комиссаров-Вантер — чӑваш фольклористикине, чӑваш этнологине, историне тата краеведенине тӗпченӗ. Писатель, публицист, тӑлмач, литературовед, чӗлхеҫӗ, педагог, философ, историк. Гурий Комиссаров-Вантер 1883 ҫулхи юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче хальхи Ҫӗрпӳ районӗнчи Патӑрьел ялӗнче ҫуралнӑ. Етӗрне уесӗнчи тата Епхӳри вӗренӳ заведенийӗсенче ӗҫленӗ. 1969 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Ӑна Киров облаҫӗнчи Санчурск поселокӗнче пытарнӑ.
Чӑваш Енре 19 почта уйрӑмне юсаса ҫӗнетме палӑртнӑ. Вӗсен проекчӗсем экспертиза витӗр тухнӑ.
Ҫав йышра Патӑрьелти, Канаш районӗнчи Вӑтакас Татмӑш, Пайкилт ялӗнчи почта уйрӑмӗсем пур.
Мӗн юсӗҫ-ха вӗсенче? Алӑкӗсене, чӳрече блокӗсене, урайне, батарейсене, электро-, шыв тытӑмӗсене улӑштарӗҫ. Сусӑрсене кӗрсе тухма та май туса парӗҫ.
Патӑрьелти культура еткерлӗхӗн объектне, унччен район администрацийӗ вырнаҫнӑ ҫурта, юсаса ҫӗнетӗҫ. Хальхи вӑхӑтра вара унта «Ҫӑкӑр» историпе этнографи музейӗ вырнаҫнӑ.
Проекта хатӗрлеме тендер ирттереҫҫӗ. Унта заявкӑсене авӑнӑн 19-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Килӗшӗвӗн малтанхи хакӗ – 2,9 миллион тенкӗ. Проекта ҫулталӑк вӗҫлениччен хатӗрлесе пӗтермелле.
Палӑртмалла: Ленин урамӗнчи 21-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ музей ҫурте 1950 ҫулсенче тунӑ. Ӑна район администрацийӗ валли хӑпартнӑ. Музей унта 1994 ҫулта уҫӑлнӑ. Унта чӑвашсен, тутарсен этнографийӗпе, ҫӗрпе ӗҫлемелли хатӗрсемпе, паллӑ ҫынсемпе паллашма пулать.
Ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче каҫхи 11 сехетре Патӑрьелте Ленин проспектӗнче вырнаҫнӑ тырӑ упрамалли вырӑн ҫунма тытӑннӑ. Вӑл - тимӗрпе бетонран тунӑскер.
Ҫулӑм 3 тӑваткал метр лаптӑкри электрощит хатӗрне сиен кӳнӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм электрохатӗрпе тӗрӗс усӑ курманран тухнӑ.
Патӑрьел районӗн тӗп пульницин инфекци уйрӑмне юсаса ҫӗнетӗҫ. Ҫавна май аукцион ирттереҫҫӗ.
Юсав ӗҫӗсене ирттерме 17,2 млн тенкӗ уйӑрма хатӗр. Подрядчике ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче палӑртӗҫ. Чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗччен уйрӑма юсаса пӗтермелле: фасадне, шалтине ҫӗнетӗҫ, унитазсемпе умывальниксене, душ кабинисене улӑштарӗҫ, инженери сечӗсене юсӗҫ.
Палӑртмалла: пандеми вӑхӑтӗнче унта 20 койкаллӑ ковид-госпиталь пулнӑ.
Патӑрьелти ача ҫуратмалли уйрӑма хупӗҫ. Малашне вӑл чӗрепе юн тымарӗсен чирӗсемпе аптӑракан пациентсене йышӑнӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви тишкерӳ тунӑ та ҫакӑ палӑрнӑ: Патӑрьел районӗнчи пулас амӑшӗсен 50 проценчӗ Шупашкара ҫуратма каять. Ыттисем вара Канаш хулинче ҫӑмӑлланаҫҫӗ. Кӑшӑлвирус пандемийӗ вӑхӑтӗнче ҫапла йӗрке пулнӑ: йывӑртарах пациентсене Президент пепкелӗх центрне ҫуратма янӑ, ыттисене - Канаша.
Патӑрьелти ача ҫуратмалли ҫурта иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче хута янӑ. Вӑл хальхи пурнӑҫ ыйтакан условисемпе килӗшсе тӑмасть-мӗн. Ҫавӑнпа унӑн профильне улӑштарма йышӑннӑ. Ҫапах районти пульницӑра ача ҫуратмалли зал ӗҫлӗ.
Чӑваш Енре чирлӗ ҫынсене вертолётпа та больницӑсене илсе ҫитерни пирки эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Санитари авиацийӗ валли ятарлӑ лапамсем кирлӗ. Ҫулталӑк вӗҫлениччен ун пеккисене Патӑрьелте тата Етӗрнере тумалла.
Ҫын пурнӑҫне ҫӑлса хӑварассинче тепӗр чухне кашни ҫеккунт хаклӑ. Тухтӑрсем патне вӑхӑтра илсе ҫитерме хӑш чухне вертолётсем пулӑшаҫҫӗ.
Ун пек тӗслӗхсенчен пӗри пирки Софья Савнеш ӗнер пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Хӗрлӗ Чутай районӗнчи 70 ҫулти арҫынӑн кӑкӑрӗ тӗлӗнче ыратма пуҫласан ӑна васкавлӑ медпулӑшупа Ҫӗмӗрлери медицина центрне илсе кайнӑ. Унти тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн пациентӑн миокард инфаркчӗ пулни палӑрнӑ. Кун хыҫҫӑн ватӑ ҫынна Республикӑн клиника пульницине коронографи операцийӗ тума вертолётпа ӑсатнӑ.
Патӑрьелте ача-пӑча лапамӗнче 9 ҫулти ача шар курнӑ. Унӑн пӳрни хӗсӗнсе ларнӑ. Шел те, пӗр пайӗ татӑлса ӳкнӗ.
Ку ӗнер Киров урамӗнчи 33-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче пулнӑ. Ача тӑвайккинчен ярӑннӑ. Ҫавӑн чухне пӳрни хушӑка хӗсеннӗ. Палӑртмалла: тӑвайкки ҫӗнӗ. Ҫынсем халӑх тетелӗнче каланӑ тӑрӑх, вӑл вырнаҫтарсанах авӑннӑ, хушӑк курӑнма пуҫланӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Чӑваш Республикин ҫар мухтавӗн музейӗнче «У истоков зоргенского движения» (чӑв. Зорге юхӑмӗн пуҫламӑшӗнче) курав уҫӑлнӑ. Ӑна асӑннӑ юхӑма Чӑваш Енре пуҫарса янӑ Мария Красновӑна халалланӑ.
Курава уҫма Мария Александровнӑн ҫывӑх ҫыннисем хутшӑннӑ. Музея вӗсем фотосемпе документсен архивне, ҫав шутра Зорген тӑвванӗсемпе тата ӗҫтешӗсемпе ҫӳретнӗ ҫырусене, легендарлӑ разведчикӑн уйрӑм япалисене парнеленӗ.
Мария Краснова хӑй вӑхӑтӗнче Патӑрьелӗнчи шкулта пионервожатӑйра ӗҫленӗ. Вӑл Зорге пурнӑҫӗпе кӑсӑкланма тытӑннӑ. Вӑл ертсе пынипе 1965 ҫулта Чӑваш Енрен Бакуна, Зорген иккӗмӗш сыпӑкри аппӑшӗ патне тухса кайнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн пирӗн республикӑра Зорге юхӑмӗ пуҫланса кайнӑ. 1978 ҫулта Шупашкарти 3-мӗш шкулта Р. Зорге ячӗллӗ мемориал комплексӗ уҫнӑ. Мария Краснова вӑл вӑхӑтра унта ӗҫленӗ. Хӗрарӑм ҫав пуянлӑха пысӑкрах шая кӑларма ӗмӗтленнӗ, анчах хӑй туса ӗлкӗреймен, халӗ унӑн ҫывӑх ҫыннисем ҫав ӗмӗте пурнӑҫланӑ.
+10.3 °C